Nhà đầu tư sợ rủi ro khi tham gia dự án cao tốc Bắc - Nam

Văn Chương Thứ tư, 08/11/2017 - 16:08

Dự án cao tốc Bắc - Nam sẽ chủ yếu thực hiện đầu tư bằng hình thức PPP. Các nhà đầu tư cho rằng nếu không minh bạch họ sẽ khó lòng tham gia dự án 15 tỷ USD này.

Nhiều đoạn tuyến trên cao tốc Bắc - Nam đã đưa vào sử dụng. Ảnh: Hoàng Hà.

Dự án đầu tư xây dựng cao tốc Bắc - Nam vừa được Chính phủ trình Quốc hội xin ý kiến. Theo đó, tuyến cao tốc dài hơn 2.100 km sẽ chạy qua 32 tỉnh thành với tổng mức đầu tư khoảng hơn 310.000 tỷ đồng.

Theo Chính phủ, giai đoạn 1 của cao tốc Bắc - Nam dự kiến đầu tư hơn 650 km với tổng kinh phí hơn 118.000 tỷ đồng. Trong đó, 55.000 tỷ đồng trái phiếu chính phủ, 63.000 tỷ đồng huy động nhà đầu tư.

Trong số vốn sẽ huy động, 13.000 tỷ đồng từ vốn chủ sở hữu nhà đầu tư, còn lại được huy động các tổ chức tín dụng.

Sợ rủi ro

Là doanh nghiệp từng tham gia nhiều dự án PPP, ông Trần Văn Thế, Tổng giám đốc Tập đoàn cầu đường Sài Gòn, cho rằng cao tốc Bắc - Nam là cơ hội rất lớn cho các doanh nghiệp. Nhưng nhiều doanh nghiệp còn e ngại vì sợ rủi ro.

Vị này khẳng định khi huy động vốn xã hội hóa ở các dự án giao thông, Nhà nước phải đảm bảo chính sách pháp luật ổn định. Nhiều trường hợp khi ký hợp đồng thì theo quy định này nhưng sau đó khi vào thực hiện thì chính sách đã thay đổi.

Ông Thế nói khi thay đổi chính sách xảy ra hai trường hợp. Trường hợp lợi cho chủ đầu tư thì cơ quan Nhà nước không thực hiện. Nhưng trong trường hợp bất lợi, cơ quan Nhà nước lại yêu cầu nhà đầu tư lên để đàm phán, giảm giá, phí.

“Việc giảm phí sẽ ảnh hưởng đến phương án tài chính của doanh nghiệp. Vì thời gian trả gốc, lãi ngân hàng không thay đổi”, ông Thế nói.

Ngoài ra, cơ quan nhà nước phải đảm bảo tính đồng nhất của pháp luật. Hiện, PPP đan xen giữa rất nhiều văn bản luật, chưa đồng nhất gây khó khăn cho các chủ đầu tư.

Cùng quan điểm, trao đổi với Zing.vn, một lãnh đạo Tổng công ty phát triển hạ tầng và đầu tư tài chính Việt Nam (Vidifi) cho rằng những lùm xùm ở các dự án BOT thời gian qua phần nào ảnh hưởng đến niềm tin của họ.

Việc thiếu nhất quán trong chính sách dẫn đến phải điều chỉnh vị trí, mức phí tại các trạm BOT. Điều này rõ ràng ảnh hưởng đến phương án tài chính của nhà đầu tư.

Bởi nguồn vốn của các nhà đầu tư chủ yếu vay ngân hàng. Doanh nghiệp vẫn phải trả tiền lãi theo đúng kỳ hạn dù có điều chỉnh hay không thời gian, giá phí qua trạm BOT.

"Nhiều ngân hàng "dị ứng" với các dự án BOT giao thông. Có tình trạng doanh nghiệp huy động nguồn vốn ngân hàng để đi làm việc khác”

Chuyên gia Lê Xuân Nghĩa

“Rõ ràng dự án cao tốc Bắc - Nam sẽ không dễ kêu gọi các nhà đầu tư tham gia. Nếu họ có tham gia thì điều khoản hợp đồng sẽ được thắt chặt. Những vấn đề do các cơ quan nhà nước làm tổn thất phải được đền bù”, vị này nói.

Lãnh đạo Vidifi khẳng định nếu không minh bạch, nhà đầu tư không vào. Khi đó việc đầu tư các dự án giao thông sẽ quay trở lại 15 năm trước. Một mình Bộ Giao thông Vận tải tự nghiên cứu, tự làm.

Nhìn ở khía cạnh khác, phát biểu tại buổi tọa đàm xây dựng cao tốc Bắc - Nam nhánh Đông, chuyên gia Lê Xuân Nghĩa, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, cho rằng huy động các doanh nghiệp vào thực hiện dự án này không đơn giản.

Để thực diện giai đoạn 1, ngành giao thông phải huy động được 13.000 tỷ đồng từ chủ đầu tư. Đây là số tiền khá lớn đối với các doanh nghiệp, tập đoàn trong thời điểm khó khăn.

Ông Nghĩa cho biết nếu vốn tự có của chủ đầu tư không huy động được 13.000 tỷ đồng, các ngân hàng sẽ không giải ngân 50.000 tỷ đồng.

Vấn đề quan tâm nhất là các doanh nghiệp, tập đoàn trúng thầu có đủ vốn tự có để đầu tư và tạo sự tin tưởng để ngân hàng cho vay.

"Toàn bộ giải phóng mặt bằng, tư vấn, thiết kế nhà nước lo. Chủ đầu tư sẽ được giao mặt bằng sạch"

Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Nhật

Trao đổi với Zing.vn, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Nhật cho rằng làm cao tốc Bắc - Nam, Bộ đã có đầy đủ cơ chế và những biện pháp tạo điều kiện để thu hút chủ đầu tư tham gia.

Cụ thể, để tránh chi phí đầu tư quá cao, nhà nước đã quyết định tham gia tới 39%. Toàn bộ giải phóng mặt bằng nhà nước lo, giao mặt bằng sạch cho nhà đầu tư. Thực tế, tổng mức đầu tư tăng lên chủ yếu do giải phóng mặt bằng kéo dài.

Thứ hai, tiền tư vấn, thiết kế ban đầu nhà nước đều bỏ tiền ra. Vì vậy, việc triển khai sẽ rất nhanh chóng, chi phí đầu tư sẽ không tăng lên.

Chưa đầu tư đã lo quá tải

Chuyên gia kinh tế Trần Đình Thiên cho rằng khi đưa vào sử dụng cao tốc Bắc - Nam là xương sống của nền kinh tế. Lượng xe lưu thông tuyến này tăng rất cao.

“Như lời Thứ trưởng Nhật nói cao tốc Bắc - Nam lại quá tải vào năm 2030. Sao chúng ta không làm 6-10 làn mà chỉ làm 4-6 làn xe để rồi quá tải sau 10 năm?”, ông Thiên đặt câu hỏi.

Các đoạn tuyến dự kiến thực hiện trên cao tốc Bắc - Nam. Ảnh: Văn Chương.

Lãnh đạo Vidifi cũng bày tỏ sự lo ngại với 4 làn xe, cao tốc Bắc - Nam sẽ mãn tải trong thời gian ngắn. Thực tế cho thấy, nhiều tuyến đường quan trọng của Việt Nam vừa đưa vào khai thác đã mãn tải gây lãng phí.

Mới đây, phát biểu tại Quốc hội, ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, khẳng định nhiều ý kiến cho rằng cần phải giải phóng mặt bằng theo quy mô 8-10 làn xe để bảo đảm tầm nhìn dài hạn và hiệu quả đầu tư trong tương lai.

Về vấn đề này, Thứ trưởng Nguyễn Nhật cho rằng lý do Bộ Giao thông Vận tải lựa chọn 4 làn xe với bề rộng nền đường là 17-25 m là dựa trên nghiên cứu của JICA.

Tổ chức này đã nghiên cứu, phân tích tất cả các loại hình vận tải, từ đó phân bổ cho từng loại hình vận tải để tránh lãng phí.

Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Nhật. Ảnh: Văn Chương.

Trong chiến lược phát triển đường sắt Việt Nam, Chính phủ phê duyệt, đến 2030 sẽ đưa đường sắt tốc độ cao Hà Nội - Vinh vào khai thác. Trong khoảng cách dưới 300 km, đi đường sắt chắc chắn sẽ thuận tiện hơn đường bộ. Khi đó, nhu cầu đường bộ sẽ giảm xuống.

Dự kiến năm 2020, Bộ Giao thông Vận tải sẽ trình Chính phủ dự án đường sắt cao tốc đoạn Hà Nội - Vinh, TP.HCM - Nha Trang. Đây là lý do Bộ quyết định chỉ làm 4 làn xe.

Chốt mức giá đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư dự án cao tốc Bắc – Nam

Chốt mức giá đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư dự án cao tốc Bắc – Nam

Tiêu điểm -  7 năm

Việc xác định mức giá và lộ trình tăng phí là điều kiện tiên quyết để có thể tiến hành đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư cho 8 phân đoạn đường cao tốc Bắc - Nam theo hình thức PPP.

Quốc hội hôm nay 3/11: Bỏ bàn cơ chế cho TP. HCM, thêm xem phim cao tốc Bắc - Nam

Quốc hội hôm nay 3/11: Bỏ bàn cơ chế cho TP. HCM, thêm xem phim cao tốc Bắc - Nam

Tiêu điểm -  7 năm

Chương trình làm việc của Quốc hội ngày hôm nay có sự thay đổi so với kế hoạch ban đầu.

Thủ tướng chỉ ra nghịch lý: Biển rộng nhưng đầu tư ít

Thủ tướng chỉ ra nghịch lý: Biển rộng nhưng đầu tư ít

Tiêu điểm -  8 giờ

Thủ tướng Phạm Minh Chính cảnh báo đại dương chiếm 70% diện tích Trái đất nhưng lại nhận ít đầu tư nhất trong 17 mục tiêu phát triển bền vững.

Doanh nghiệp xuất khẩu xoay trục nhờ thương mại điện tử B2B

Doanh nghiệp xuất khẩu xoay trục nhờ thương mại điện tử B2B

Tiêu điểm -  10 giờ

Thương mại điện tử B2B không chỉ mở rộng cánh cửa ra thế giới cho doanh nghiệp mà còn góp phần chuyển đổi mô hình kinh doanh truyền thống sang hiện đại, bền vững hơn.

Doanh nghiệp Việt đầu tư ra nước ngoài: Nặng gánh thủ tục vì Luật Đầu tư

Doanh nghiệp Việt đầu tư ra nước ngoài: Nặng gánh thủ tục vì Luật Đầu tư

Tiêu điểm -  14 giờ

Đối với Luật Đầu tư, VCCI đề xuất bỏ cơ chế yêu cầu phải thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương và cấp giấy phép đăng ký đầu tư ra nước ngoài.

Triển vọng kinh tế Việt Nam vẫn u ám trước thời hạn thuế quan

Triển vọng kinh tế Việt Nam vẫn u ám trước thời hạn thuế quan

Tiêu điểm -  14 giờ

Bối cảnh bất định xoay quanh chính sách thuế quan vẫn phủ bóng lên triển vọng kinh tế Việt Nam, với dự báo tốc độ tăng GDP khó đạt mục tiêu.

Mỹ áp thuế hơn 35% với 23 doanh nghiệp Việt xuất khẩu tôm

Mỹ áp thuế hơn 35% với 23 doanh nghiệp Việt xuất khẩu tôm

Tiêu điểm -  2 ngày

Mỹ áp thuế chống bán phá giá 35,29% với 23 doanh nghiệp Việt xuất khẩu tôm sang thị trường này, mức thuế cao nhất trong gần 20 năm qua.

Chọn 'nhân tài làm việc nước' từ góc nhìn GS. Trần Văn Thọ

Chọn 'nhân tài làm việc nước' từ góc nhìn GS. Trần Văn Thọ

Leader talk -  7 giờ

Theo GS. Trần Văn Thọ, đội ngũ cán bộ hành chính cần được thi tuyển, đào tạo bài bản, cải thiện chế độ để nâng cao hiệu quả công việc, tránh nhũng nhiễu, tham nhũng.

Địa ốc Hoàng Quân thay tổng giám đốc

Địa ốc Hoàng Quân thay tổng giám đốc

Hồ sơ quản trị -  7 giờ

Ông Nguyễn Long Triều vừa được bổ nhiệm Tổng giám đốc Công ty CP Tư vấn - Thương mại - Dịch vụ địa ốc Hoàng Quân thay ông Nguyễn Thanh Phong.

Chủ xe VinFast VF 8: Mua về ai cũng khen, hàng tháng tiết kiệm 4-5 triệu đồng tiền xăng

Chủ xe VinFast VF 8: Mua về ai cũng khen, hàng tháng tiết kiệm 4-5 triệu đồng tiền xăng

Nhịp cầu kinh doanh -  8 giờ

Đang sở hữu 3 chiếc Audi, anh Nguyễn Quang Huy (Đồng Nai) giữ tâm thế “thử cho biết” khi mang về chiếc VF 8. Mọi thứ thay đổi 180 độ ngay sau đó khi VF 8 trở thành kép chính còn những mẫu xe giá nhiều tỷ đồng “trùm mền”. Anh thậm chí còn tính bán bớt xe xăng, để mua thêm xe điện VinFast.

Thủ tướng chỉ ra nghịch lý: Biển rộng nhưng đầu tư ít

Thủ tướng chỉ ra nghịch lý: Biển rộng nhưng đầu tư ít

Tiêu điểm -  8 giờ

Thủ tướng Phạm Minh Chính cảnh báo đại dương chiếm 70% diện tích Trái đất nhưng lại nhận ít đầu tư nhất trong 17 mục tiêu phát triển bền vững.

PVcomBank đồng hành cùng lễ khai mạc vòng chung kết Robocon 2025

PVcomBank đồng hành cùng lễ khai mạc vòng chung kết Robocon 2025

Nhịp cầu kinh doanh -  8 giờ

Vòng chung kết cuộc thi sáng tạo Robot Việt Nam 2025 (Robocon 2025) đã khai mạc tại nhà thi đấu Ninh Bình, thành phố Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Trong vai trò là đơn vị đồng hành cùng cuộc thi, đại diện Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) đã tham dự buổi khai mạc Triển lãm Robocon và lễ khai mạc vòng chung kết với 32 đội thi đến từ nhiều trường đại học trên cả nước.

Vinmec lần đầu thay toàn bộ xương đùi cho bệnh nhi ung thư nhỏ tuổi nhất thế giới

Vinmec lần đầu thay toàn bộ xương đùi cho bệnh nhi ung thư nhỏ tuổi nhất thế giới

Nhịp cầu kinh doanh -  8 giờ

Hệ thống Y tế Vinmec vừa phẫu thuật thành công ca thay toàn bộ xương đùi bằng vật liệu in 3D cá thể hóa cho bệnh nhi ung thư nhỏ tuổi nhất thế giới. Đây cũng là sản phẩm y sinh đầu tiên được thiết kế và sản xuất hoàn toàn trong nước, đánh dấu bước tiến quan trọng trong ứng dụng y học chính xác tại Việt Nam.

Garden Apartment: Giá trị gia tăng kép ở The Matrix One Premium

Garden Apartment: Giá trị gia tăng kép ở The Matrix One Premium

Nhịp cầu kinh doanh -  8 giờ

Nếu khả năng tăng giá giúp chủ sở hữu có thêm tài sản cả khi ngủ, thì với bất động sản dòng tiền, “lãi kép” lại mang đến sức hấp dẫn khó cưỡng.