Từ đầu năm đến nay, các hãng kinh doanh xe ô tô nhập khẩu gặp phải không ít khó khăn khi không nhập được xe về nước. Số liệu mới nhất của Tổng cục Hải quan cho thấy, chỉ có 60 xe ô tô nhập khẩu về Việt Nam trong nửa đầu tháng 1/2018, trong đó chỉ có 6 xe du lịch và xe dưới 9 chỗ ngồi.
Nhiều hãng ô tô lớn như Toyota, Honda đã tạm ngừng xuất khẩu xe sang Việt Nam do vấp phải các quy định kiểm tra nghiêm ngặt đối với các loại xe nhập khẩu của các nhà chức trách Việt Nam.
Theo ghi nhận thực tế của TheLEADER, hiện nay, nguồn xe ô tô nhập khẩu có sẵn tại các showroom và đại lý của nhiều hãng ô tô lớn đều gần như đã cạn kiệt.
Chưa đầy một tháng trước, các đại lý lớn như Ford Thăng Long, Thanh Xuân, Toyota Láng Hạ một vài showroom lớn cho biết vẫn còn xe nhập để bán trong vài tháng tới thì hiện chỉ lác đác còn một vài chiếc.
Các đại lý này cho biết, nguy cơ giá xe nhập bị đẩy lên là rất cao do nguồn cung đã cạn kiệt trong khi nhu cầu lớn vào dịp cận Tết nguyên đán. Hiện nay, những chiếc xe nhập cuối cùng vẫn đang được bán ở giá niêm yết, không có khuyến mãi, chiết khấu, đồng thời khách hàng phải bỏ thêm tiền để mua thêm phụ kiện.
Một số hãng xe lớn cho biết, việc Nghị định 116 có hiệu lực từ đầu tháng 1/2018 quy định điều kiện sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và kinh doanh dịch vụ bảo hành, bảo dưỡng ô tô nhưng lại chưa có văn bản hướng dẫn thi hành đã khiến các doanh nghiệp gặp không ít khó khăn.
Toyota Việt Nam cho biết, phải có văn bản hướng dẫn thực hiện Nghị định 116 thì việc nhập khẩu xe mới có thể tiếp tục.
Tuy nhiên, Thông tư số 03/2018/TT-BGTVT được Bộ Giao thông vận tải công bố mới đây quy định về kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với ô tô nhập khẩu thuộc đối tượng của Nghị định số 116/2017/NĐ-CP của Chính phủ cũng được xem như một trở ngại lớn đối với các dòng xe nhập khẩu.
Đây là văn bản hướng dẫn thi hành Nghị định 116 của Chính phủ, có hiệu lực kể từ ngày 1/3/2018.
Trao đổi với TheLEADER, ông Trần Anh Tuấn, Trưởng tiểu ban chính sách Hiệp hội các Nhà sản xuất ô tô (VAMA) cho biết Thông tư 03 mới ban hành chỉ giải thích rõ hơn các khái niệm, ngoài ra không có gì khác so với Nghị định 116. Do đó, việc nhập khẩu xe vẫn chưa thể tiếp tục, ít nhất là trong vài tháng tới.
Có thể nói, trở ngại lớn nhất trong Nghị định 116 là việc các doanh nghiệp phải có bản sao giấy chứng nhận kiểu loại ô tô nhập khẩu được cấp giấy chứng nhận của cơ quan tổ chức có thẩm quyền nước ngoài.
Các doanh nghiệp cho biết, có được loại giấy phép này là rất khó, nếu không muốn nói là không thể ở nhiều quốc gia. Tuy nhiên, Thông tư 03 được ban hành vẫn tiếp tục giữ nguyên điều kiện này và chỉ giải thích rõ hơn các khái niệm được nêu trong Nghị định 116.
Theo đó, giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô nhập khẩu là giấy Chứng nhận về chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với kiểu loại ô tô hoặc gồm giấy Chứng nhận về chất lượng an toàn kỹ thuật đối với kiểu loại ô tô và giấy Chứng nhận về bảo vệ môi trường đối với kiểu loại ô tô hoặc kiểu loại động cơ.
Giấy này được cấp bởi cơ quan tổ chức có thẩm quyền nước ngoài là là cơ quan, tổ chức theo quy định của pháp luật được nước ngoài chấp thuận, thừa nhận, công nhận có chức năng phát hành các loại giấy tờ bao gồm: giấy Chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô; tài liệu về kết quả đánh giá điều kiện đảm bảo chất lượng của doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô nước ngoài đối với nhà máy sản xuất ra kiểu loại ô tô nhập khẩu; giấy Chứng nhận đăng ký lưu hành hoặc các giấy tờ có giá trị pháp lý tương đương.
Ngoài ra, trong quy định về hồ sơ đăng ký kiểm tra đối với ô tô nhập khẩu chưa qua sử dụng, Thông tư 03 có thêm quy định các doanh nghiệp phải có bản sao giấy Chứng nhận kiểu loại linh kiện của lốp, gương chiếu hậu, đèn chiếu sáng phía trước, kính được cấp bởi cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.
Bên cạnh đó, Thông tư 03 giải thích rõ hơn quy định kiểm tra đối với từng lô xe ô tô nhập khẩu chưa qua sử dụng. Theo đó, mỗi mẫu xe đại diện cho từng kiểu loại ô tô trong lô xe nhập khẩu phải được kiểm tra, thử nghiệm về khí thải và chất lượng an toàn kỹ thuật. Các mẫu xe này được chọn một cách ngẫu nhiên.
Bên cạnh đó, ô tô đã qua sử dụng nhập khẩu phải được kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với từng xe theo quy định.
Như vậy, dù đã có văn bản hướng dẫn thi hành Nghị định 116 và các doanh nghiệp đã có thể bắt tay chuẩn bị các giấy tờ, thủ tục nhập xe nhưng việc nhập khẩu xe về nước vẫn khó lòng thực hiện trong ngắn hạn.
