Tốc độ tăng năng suất lao động ‘đáng báo động’

Nhật Hạ Thứ năm, 02/11/2023 - 07:37

Nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ lo ngại về tốc độ tăng năng suất lao động bình quân trong vài năm gần đây liên tục không đạt mục tiêu đề ra và đang có xu hướng giảm, thấp hơn mức trung bình giai đoạn trước.

Cải thiện và thúc đẩy năng suất lao động được xem là cốt lõi của nền kinh tế. Bởi không chỉ phản ảnh chất lượng tăng trưởng, năng suất lao động còn có ý nghĩa quyết định đối với năng lực cạnh tranh của một quốc gia. Đặc biệt trong bối cảnh nhiều khó khăn như hiện nay, sức mạnh nội tại càng quan trọng hơn bao giờ hết.

Tuy nhiên, trong 3 năm qua, chỉ tiêu về năng suất lao động đều chưa hoàn thành. Nền kinh tế Việt Nam đang đối mặt với thách thức rất lớn để bắt kịp năng suất lao động trong khu vực, đại biểu Quốc hội Phạm Trọng Nghĩa (Đoàn tỉnh Lạng Sơn) nhấn mạnh tại phiên thảo luận kinh tế - xã hội tại kỳ họp thứ 6 của Quốc hội.

Đại biểu bày tỏ lo ngại về tốc độ tăng năng suất lao động bình quân trong vài năm gần đây đang có xu hướng giảm và thấp hơn mức trung bình giai đoạn trước.

Cụ thể, năng suất lao động giai đoạn 2021 – 2023 chỉ đạt 4,36 - 4,69%, thấp hơn mức bình quân giai đoạn 2016 – 2020 (trên 6%).

Tốc độ tăng năng suất lao động ‘đáng báo động’

Dễ dàng nhận thấy, mục tiêu đạt tốc độ tăng năng suất lao động bình quân giai đoạn 2021 – 2025 trên 6,5%/năm nằm trong Nghị quyết 54 (ban hành đầu năm 2022) về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 – 2025 là một thách thức rất lớn của Chính phủ. Để ‘chạm’ được mục tiêu đề ra, năng suất lao động bình quân hai năm tới phải đạt trên 9%.

Được biết, trong giai đoạn được thống kê, chưa năm nào Việt Nam có mức tăng năng suất lao động chạm tới 6,5%.

Đại biểu Trần Văn Khải (đoàn tỉnh Hà Nam) cho biết, trong thời gian vừa qua, việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đã đạt được những kết quả nhất định. Tuy nhiên, thực trạng về nguồn nhân lực và năng suất lao động ở nước ta sau nửa nhiệm kỳ thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng XIII còn nhiều tồn tại, hạn chế, chưa có chuyển biến rõ nét.

Đồng thời, chưa thực sự là động lực, đột phá trong phát triển kinh tế xã hội, cơ cấu ngành nghề đào tạo chưa bám sát nhu cầu thị trường, nhất là lao động trong ngành nghề kinh tế mới, thiếu nhân lực trong ngành kinh tế mũi nhọn, kinh tế số.

Tốc độ tăng năng suất lao động ‘đáng báo động’ 1
Đại biểu Trần Văn Khải (đoàn tỉnh Hà Nam) tại phiên thảo luận kinh tế - xã hội tại kỳ họp thứ 6 của Quốc hội. Ảnh: Trang tin Quốc hội.

Theo đánh giá của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), năng suất lao động năm 2022 của Việt Nam chỉ bằng 12,2% năng suất lao động của Singapore, 24,4% của Hàn Quốc, 58,9% của Trung Quốc, 63,9% của Thái Lan, 94,2% của Phillipines.

Trong khi đó, Tổ chức Năng suất châu Á (APO) đánh giá năng suất lao động của Việt Nam đang tụt hậu so với Nhật Bản 60 năm, so với Malaysia là 40 năm và so với Thái Lan là 10 năm.

Tuy xác định nguồn nhân lực chất lượng cao là chìa khóa cho phát triển kinh tế xã hội, cơ cấu lại nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng, hiện nay, nguồn nhân lực chất lượng cao của Việt Nam vẫn còn thiếu hụt.

Trong khi đó, đại biểu Quốc hội cho rằng, báo cáo của Chính phủ chưa làm rõ được nguyên nhân, giải pháp cho vấn đề này.

Các đại biểu đề nghị Chính phủ đánh giá toàn diện thực trạng, khó khăn, nguyên nhân, trách nhiệm và có giải pháp cụ thể, quyết liệt hơn, chính sách đột phá, khắc phục những tồn tại, hạn chế đang là rào cản với sự phát triển nhân lực chất lượng cao. 

Năng suất lao động vẫn ở vùng trũng

Năng suất lao động vẫn ở vùng trũng

Tiêu điểm -  2 năm
Đó là khẳng định của Bộ trưởng Bộ Lao động, thương binh và xã hội Đào Ngọc Dung trước Quốc hội về vấn đề năng suất lao động của Việt Nam.
Năng suất lao động vẫn ở vùng trũng

Năng suất lao động vẫn ở vùng trũng

Tiêu điểm -  2 năm
Đó là khẳng định của Bộ trưởng Bộ Lao động, thương binh và xã hội Đào Ngọc Dung trước Quốc hội về vấn đề năng suất lao động của Việt Nam.
Đổi mới sáng tạo: Yếu tố quyết định đến năng suất lao động của doanh nghiệp

Đổi mới sáng tạo: Yếu tố quyết định đến năng suất lao động của doanh nghiệp

Khởi nghiệp -  2 năm

Với mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập trung bình cao năm 2030 và trở thành nước phát triển với thu nhập cao vào năm 2045, đổi mới sáng tạo sẽ là yếu tố mang tính quyết định, giúp Việt Nam phát triển trong những năm sắp tới.

Năng suất lao động vẫn ở vùng trũng

Năng suất lao động vẫn ở vùng trũng

Tiêu điểm -  2 năm

Đó là khẳng định của Bộ trưởng Bộ Lao động, thương binh và xã hội Đào Ngọc Dung trước Quốc hội về vấn đề năng suất lao động của Việt Nam.

Thách thức mục tiêu tăng năng suất lao động bình quân trên 6,5%

Thách thức mục tiêu tăng năng suất lao động bình quân trên 6,5%

Tiêu điểm -  3 năm

Tốc độ tăng năng suất lao động bình quân giai đoạn 2021 - 2025 trên 6,5% là mục tiêu thách thức của Chính phủ. Trong đó, năm 2021 đã tăng khiêm tốn 4,71% do Covid-19, nên 4 năm tiếp theo cần sự đột phá mạnh mẽ để đạt mức tăng bình quân lịch sử trên 6,95%.

Nâng cao năng suất lao động để không bỏ lỡ cơ hội cất cánh

Nâng cao năng suất lao động để không bỏ lỡ cơ hội cất cánh

Tiêu điểm -  4 năm

Việt Nam dường như đang đi theo con đường phát triển giống một số quốc gia ASEAN, mất tới 40 – 60 năm để thoát khỏi mức thu nhập trung bình. Để đạt được mục tiêu 2045 đầy tham vọng, cần có những chuyển biến mang tính đột phá.

Kỳ vọng của Thủ tướng về sự trưởng thành của doanh nghiệp tư nhân

Kỳ vọng của Thủ tướng về sự trưởng thành của doanh nghiệp tư nhân

Tiêu điểm -  1 giờ

Thủ tướng Chính phủ mong doanh nghiệp đồng hành hướng đến mục tiêu thể chế phải thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản lý thông minh.

Gỡ vướng cho các dự án chờ điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất

Gỡ vướng cho các dự án chờ điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất

Tiêu điểm -  21 giờ

Trong thời gian chờ điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia, các dự án sẽ được tháo gỡ các vướng mắc để triển khai sớm theo quy định.

Nông sản Việt gõ cửa thị trường Halal 2,2 tỷ dân

Nông sản Việt gõ cửa thị trường Halal 2,2 tỷ dân

Tiêu điểm -  1 ngày

Xuất khẩu Halal mở ra thị trường 2,2 tỷ người, song đòi hỏi doanh nghiệp Việt cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng để chinh phục thị trường tiềm năng này.

HoREA đề xuất phương án giảm 'gánh nặng' tiền sử dụng đất cho người dân

HoREA đề xuất phương án giảm 'gánh nặng' tiền sử dụng đất cho người dân

Tiêu điểm -  2 ngày

Nhiều cơ quan kiến nghị Chính phủ sửa đổi Luật Đất đai 2024, với trọng tâm là giảm tiền sử dụng đất nhằm giảm gánh nặng cho người dân.

Bỏ thuế khoán, hộ kinh doanh tìm chìa khoá thích ứng

Bỏ thuế khoán, hộ kinh doanh tìm chìa khoá thích ứng

Tiêu điểm -  3 ngày

Công cụ số hóa mở ra như lời giải giúp nhiều hộ kinh doanh nhỏ lẻ vận hành dễ dàng hơn sau khi bỏ thuế khoán.

Người đưa lá dứa từ đồng ruộng lên sàn thời trang

Người đưa lá dứa từ đồng ruộng lên sàn thời trang

Phát triển bền vững -  56 phút

Sợi dứa từ phụ phẩm nông nghiệp đang dần được định vị vừa như một nguyên liệu xanh bản địa, vừa như một thương hiệu thời trang bền vững của Việt Nam.

Liên danh Coteccons thắng thầu xây ga hàng hoá tại sân bay Long Thành

Liên danh Coteccons thắng thầu xây ga hàng hoá tại sân bay Long Thành

Doanh nghiệp -  1 giờ

Liên danh HANTA2 vừa trúng gói thầu số 7.8, dự án thành phần 3 - các công trình thiết yếu tại sân bay Long Thành giai đoạn I, với giá trúng thầu 3.379 tỷ đồng.

Kỳ vọng của Thủ tướng về sự trưởng thành của doanh nghiệp tư nhân

Kỳ vọng của Thủ tướng về sự trưởng thành của doanh nghiệp tư nhân

Tiêu điểm -  1 giờ

Thủ tướng Chính phủ mong doanh nghiệp đồng hành hướng đến mục tiêu thể chế phải thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản lý thông minh.

Doanh nghiệp bán lẻ tăng tốc khai phá thị trường nông thôn

Doanh nghiệp bán lẻ tăng tốc khai phá thị trường nông thôn

Doanh nghiệp -  1 giờ

Chiến lược mở rộng điểm bán sang khu vực nông thôn của những ông lớn bán lẻ đang đem lại kết quả tích cực.

Ngân hàng 'sống khỏe' nhờ thu nhập ngoài lãi, bất chấp NIM suy giảm

Ngân hàng 'sống khỏe' nhờ thu nhập ngoài lãi, bất chấp NIM suy giảm

Tài chính -  2 giờ

NIM toàn ngành ngân hàng giảm còn 3,18% trong quý II/2025 - chạm mức thấp nhất kể từ năm 2018 - song lợi nhuận ngành tiếp tục được hỗ trợ bởi thu nhập ngoài lãi.

Tăng vốn vào siêu dự án, Hóa chất Đức Giang chuẩn bị động lực tăng trưởng mới

Tăng vốn vào siêu dự án, Hóa chất Đức Giang chuẩn bị động lực tăng trưởng mới

Doanh nghiệp -  2 giờ

Hóa chất Đức Giang sử dụng tiềm lực tài chính dồi dào để đầu tư vào các siêu dự án, chuẩn bị động lực tăng trưởng mới khi giá phốt pho vàng giảm sâu.

Vietnam Airlines được vinh danh 'Không gian trưng bày tiêu biểu' tại Triển lãm A80

Vietnam Airlines được vinh danh 'Không gian trưng bày tiêu biểu' tại Triển lãm A80

Nhịp cầu kinh doanh -  13 giờ

Đây là sự ghi nhận cho nỗ lực sáng tạo của Hãng hàng không quốc gia khi mang đến cho công chúng hành trình khám phá giàu trải nghiệm và cảm xúc.