Tương lai mơ hồ của điện than Việt Nam

Phương Anh Thứ hai, 10/04/2023 - 15:51

Trong số các nhà máy nhiệt điện than được lên kế hoạch cho giai đoạn tới 2030, một vài dự án vẫn đang trong giai đoạn đàm phán hợp đồng, và thậm chí, nhiều dự án khác lại đang chật vật trong việc đảm bảo vốn.

Tổ chức Giám sát năng lượng toàn cầu (Global Energy Monitor – GEM) trong báo cáo thường niên mới đây nhận định: “Điện than tại Việt Nam có một tương lai mơ hồ”.

Trong hai năm qua, các dự thảo Quy hoạch điện VIII của Việt Nam đã cắt giảm ngày một nhiều điện than hơn, thường chuyển đổi các dự án điện than sang khí đốt, và bổ sung thêm nhiều năng lượng tái tạo.

Trong dự thảo hồi tháng 7 năm ngoái, có 15 nhà máy nhiệt điện than được lên kế hoạch cho giai đoạn 2021 – 2030. Một vài dự án trong số này vẫn đang trong giai đoạn đàm phán hợp đồng. Thậm chí, nhiều dự án khác (tương đương hơn 7GW) được cho là đang chật vật trong việc đảm bảo vốn, GEM cho biết.

Trước COP27, các cuộc đàm phán giữa Việt Nam và các nước G7 xung quanh thỏa thuận Đối tác chuyển dịch năng lượng công bằng (Just Energy Transition Partnership – JETP) đã không thành công.

Đến tháng 12/2022, các quốc gia đã có thể thống nhất được khoản kinh phí 15,5 tỷ USD để hỗ trợ quá trình chuyển dịch năng lượng của Việt Nam, bao gồm kỳ vọng rằng Việt Nam sẽ đạt mức phát thải cao nhất chậm nhất vào năm 2030, thay vì năm 2035.

Ngoài ra, Việt Nam sẽ lắp đặt thêm dưới 6GW công suất điện than, giảm so với mục tiêu hơn 12GW trước đây, và hơn 18GW từng được đưa vào dự thảo Quy hoạch điện VIII hồi tháng 7.

Dự thảo mới vào tháng 12/2022 đã rút ngắn danh sách các dự án điện than xuống còn 12. Tuy vậy, một vài dự án trong số đó đã phải chật vật để thu hút các nhà đầu tư, và dường như đang chuyển hướng sang khí đốt, GEM nhận định.

Một số dự án phát triển, chẳng hạn như nhà máy Quảng Trị bị trì hoãn từ lâu, đã bị hủy bỏ dứt khoát trong năm 2022. Giai đoạn 3 của nhà máy Vĩnh Tân, ban đầu được lên kế hoạch sẽ khởi công xây dựng vào năm 2010, chưa từng bị hủy bỏ, nhưng đã bị dán nhãn là “có vấn đề”, và đã phải đối mặt với hàng loạt rào cản kể từ khi bắt đầu.

5 nhà máy điện than khác, tương đương với toàn bộ mục tiêu công suất điện than mới 6GW, hiện đã trong quá trình xây dựng. Nhà máy nhiệt điện Long Phú, nhà máy nhiệt điện Quảng Trạch, nhà máy nhiệt điện Vân Phong, giai đoạn hai của nhà máy Thái Bình, và giai đoạn 2 của nhà máy nhiệt điện Vũng Áng, đang ở các giai đoạn hoàn thiện khác nhau tính đến tháng 1/2023.

“Nếu tất cả các dự án này đi vào vận hành thương mại, Việt Nam phải hủy bỏ công suất đề xuất còn lại để tuân thủ thỏa thuận JETP”, GEM nhấn mạnh.

Công suất hoạt động hiện có tại Việt Nam đã tăng hơn gấp đôi trong thập kỷ qua, bao gồm hơn 70 tổ máy trên 25 nhà máy điện. Tổng công suất điện than còn rất mới, với 95% công suất được lắp đặt trong 20 năm qua, và gần 80% được lắp đặt trong 10 năm qua.

GEM nhận định điện than vẫn là trung tâm sinh kế của nhiều cư dân trong nước, với gần hai chục mỏ đang hoạt động. “Nếu Việt Nam thành công loại bỏ dần việc sản xuất, và khai thác nhiệt điện than trong dài hạn, quá trình chuyển đổi năng lượng công bằng phải cân nhắc đến nhóm cư dân này”, GEM lưu ý.

Tổ chức này cũng cho rằng Việt Nam có thể đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, nhưng đòi hỏi phải triển khai thận trọng các quỹ JETP, và nâng cấp lưới truyền tải của quốc gia, để tạo điều kiện cho lĩnh vực năng lượng tái tạo đang phát triển nhanh chóng.

Ngoài ra, theo GEM, như các nhóm nhân quyền và những nhóm khác đã nhấn mạnh, chính phủ phải duy trì các tiêu chuẩn nhân quyền cao nhất để củng cố, và đạt được các cam kết của mình. 

Điện than Việt Nam nhận tài chính từ đâu?

Điện than Việt Nam nhận tài chính từ đâu?

Phát triển bền vững -  4 năm
Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc là ba quốc gia tham gia vào phần lớn dự án nhiệt điện than tại Việt Nam.
Điện than Việt Nam nhận tài chính từ đâu?

Điện than Việt Nam nhận tài chính từ đâu?

Phát triển bền vững -  4 năm
Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc là ba quốc gia tham gia vào phần lớn dự án nhiệt điện than tại Việt Nam.
Tương lai mịt mù của 4 dự án BOT nhiệt điện than

Tương lai mịt mù của 4 dự án BOT nhiệt điện than

Tiêu điểm -  3 năm

Trước thực trạng gặp khó trong triển khai, gian nan thu xếp vốn nhiều năm qua của 5 dự án nhiệt điện than (6.800MW), Bộ Công thương nêu quan điểm giữ lại trong quy hoạch điện VIII để tránh rủi ro pháp lý, đền bù nhà nước.

Hướng xử lý các dự án điện than trượt quy hoạch

Hướng xử lý các dự án điện than trượt quy hoạch

Tiêu điểm -  3 năm

Phó thủ tướng Lê Văn Thành vừa có ý kiến liên quan tới báo cáo, kiến nghị của Bộ Công thương về việc phê duyệt Quy hoạch điện VIII.

Giảm tỷ trọng công suất nhiệt điện than về 13,2% vào 2045

Giảm tỷ trọng công suất nhiệt điện than về 13,2% vào 2045

Tiêu điểm -  3 năm

Để từng bước thực hiện các cam kết của Việt Nam hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, Việt Nam sẽ không phát triển thêm các nhà máy nhiệt điện mới sau 2030. Năm 2045, công suất các nhà máy nhiệt điện than chỉ còn khoảng 13,2% trong tổng công suất các nhà máy điện.

Đáp án cho bài toán thoát ly điện than

Đáp án cho bài toán thoát ly điện than

Phát triển bền vững -  3 năm

Sự chuyển dịch khỏi điện than đòi hỏi Việt Nam những cân nhắc chính trị về mặt kinh tế, từ cải thiện khung pháp lý để thúc đẩy các năng lượng sạch mới, tới cải cách giá điện.

Vingroup rút lui, Thaco rộng cửa làm đường sắt cao tốc Bắc - Nam?

Vingroup rút lui, Thaco rộng cửa làm đường sắt cao tốc Bắc - Nam?

Tiêu điểm -  16 giờ

Vingroup tin rằng việc xin rút khỏi dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam không ảnh hưởng tới tiến độ triển khai khi dự án nhận được sự quan tâm của nhiều doanh nghiệp có tiềm lực và kinh nghiệm như Thaco.

Giải cơn khát vốn cho EVN

Giải cơn khát vốn cho EVN

Tiêu điểm -  22 giờ

Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đứng trước áp lực cân đối tài chính cả ngắn và dài hạn trong bối cảnh nhu cầu đầu tư hệ thống điện ngày càng lớn.

Thiếu hụt vật liệu xây dựng đe dọa tiến độ đầu tư công

Thiếu hụt vật liệu xây dựng đe dọa tiến độ đầu tư công

Tiêu điểm -  1 ngày

Việc thiếu hụt nguồn cung vật liệu xây dựng đang trở thành điểm nghẽn lớn làm 'chệch nhịp' kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công của nhiều bộ, ngành và địa phương.

Già hóa tăng tốc, lời giải nào cho mô hình chăm sóc sức khỏe tại Việt Nam?

Già hóa tăng tốc, lời giải nào cho mô hình chăm sóc sức khỏe tại Việt Nam?

Tiêu điểm -  1 ngày

Già hóa dân số tại Việt Nam tăng tốc, đặt ra yêu cầu tái cấu trúc mô hình chăm sóc sức khỏe theo hướng bền vững cho cả vòng đời chứ không chỉ điều trị.

Xu hướng tiêu dùng Việt trước Tết 2026: Bài toán mới cho người bán hàng

Xu hướng tiêu dùng Việt trước Tết 2026: Bài toán mới cho người bán hàng

Tiêu điểm -  1 ngày

Thương hiệu nào hiểu đúng tâm lý, tôn trọng giá trị truyền thống nhưng biết hiện đại hóa trải nghiệm, đồng thời chứng minh được chất lượng và sự thiết thực, sẽ là người chiến thắng trong mùa Tết 2026 và xa hơn nữa.

Du lịch phục hồi, dòng kiều hối hướng về bất động sản trung tâm Đà Nẵng

Du lịch phục hồi, dòng kiều hối hướng về bất động sản trung tâm Đà Nẵng

Bất động sản -  40 phút

Du lịch phục hồi mạnh mẽ cùng những thay đổi từ Luật Đất đai 2024 đang tái định hình dòng vốn trên thị trường bất động sản. Trong bối cảnh đó, Đà Nẵng nổi lên như điểm “neo vốn” dài hạn của kiều hối nhờ chất lượng sống, khả năng khai thác hiệu quả và dư địa tích lũy giá trị bền vững.

T&T City Millennia ghi dấu cuối năm với danh hiệu dự án đáng sống 2025 và cú hích từ tiểu khu mới

T&T City Millennia ghi dấu cuối năm với danh hiệu dự án đáng sống 2025 và cú hích từ tiểu khu mới

Nhịp cầu kinh doanh -  41 phút

Khép lại năm 2025 với nhiều dấu ấn nổi bật, T&T City Millennia tiếp tục khẳng định vị thế trên thị trường bất động sản khi được vinh danh “Dự án đáng sống 2025”.

SHB sát cánh giữ nhịp dòng tiền để doanh nghiệp 'về đích'

SHB sát cánh giữ nhịp dòng tiền để doanh nghiệp 'về đích'

Nhịp cầu kinh doanh -  12 giờ

Những tháng cận Tết Nguyên Đán là giai đoạn cao điểm sản xuất - kinh doanh, khiến nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là khối vừa và nhỏ, chịu áp lực lớn về vốn lưu động và chi phí. Trong bối cảnh đó, việc bảo đảm dòng tiền ổn định và tiếp cận các giải pháp vốn linh hoạt trở thành yếu tố then chốt để duy trì hoạt động và nắm bắt cơ hội thị trường.

MIK Group rút khỏi dự án đại lộ cảnh quan sông Hồng

MIK Group rút khỏi dự án đại lộ cảnh quan sông Hồng

Bất động sản -  14 giờ

MIK Group xin dừng tham gia dự án đại lộ cảnh quan sông Hồng và chuyển nhượng toàn bộ quyền, nghĩa vụ trong liên danh cho Đại Quang Minh.

G-Group: Tự chủ công nghệ là năng lực cạnh tranh dài hạn

G-Group: Tự chủ công nghệ là năng lực cạnh tranh dài hạn

Doanh nghiệp -  15 giờ

Với G-Group, tự chủ công nghệ không còn là khẩu hiệu, mà là khát vọng làm chủ từ hạ tầng số, sản phẩm số cho tới những công nghệ hiện đại.

MoMo thành công nhờ may mắn, hay ván cược của những kẻ mộng mơ?

MoMo thành công nhờ may mắn, hay ván cược của những kẻ mộng mơ?

Doanh nghiệp -  15 giờ

Hành trình 15 năm MoMo trở thành tập đoàn công nghệ tài chính không phải cú ăn may của ý tưởng "mơ mộng", mà là khả năng sống sót đủ lâu trong hỗn loạn

Vingroup công bố mô hình giáo dục phi lợi nhuận dành cho trẻ có nhu cầu giáo dục đặc biệt

Vingroup công bố mô hình giáo dục phi lợi nhuận dành cho trẻ có nhu cầu giáo dục đặc biệt

Nhịp cầu kinh doanh -  16 giờ

Tập đoàn Vingroup chính thức ra mắt Dự án Trường Giáo dục đặc biệt - Vin Nexus Center - mô hình giáo dục phi lợi nhuận theo chuẩn quốc tế dành cho trẻ có nhu cầu giáo dục đặc biệt về nhận thức, hành vi và học tập (phổ tự kỷ, ADHD, rối loạn học tập...).

Đọc nhiều