Phát triển bền vững

Bỏ tư duy ''vựa lúa'', miền Tây thuận thiên để phát triển bền vững

Phạm Sơn Thứ năm, 23/06/2022 - 07:23

Quan điểm mới về nông nghiệp miền Tây được đưa ra tại Nghị quyết 120/NQ-CP năm 2017, là quan điểm “thuận thiên”, canh tác nông nghiệp phù hợp với điều kiện tự nhiên, không tìm cách can thiệp thô bạo vào thiên nhiên.

Miền Tây giữ vai trò đảm bảo an ninh lương thực cho đất nước.

Nông nghiệp là niềm tự hào của vùng đất Chín Rồng. Được thiên nhiên ưu đãi với khí hậu thích hợp, thổ nhưỡng màu mỡ, các vựa lúa miền Tây từng được miêu tả là “chỉ cần gạt tay là thóc đầy cả thúng”.

Bên cạnh lúa gạo, Đồng bằng sông Cửu Long còn là vựa trái cây, vựa thủy sản của cả nước, cung cấp nhiều sản vật quý đặc trưng của vùng như dừa sáp Trà Vinh, xoài cát Hòa Lộc, vú sữa Lò Rèn, cá tra An Giang, cua gạch Cà Mau… hấp dẫn người tiêu dùng trong nước và quốc tế.

Nông nghiệp cũng là nỗi đau của vùng đất này. Hoạt động canh tác nông nghiệp của bà con miền Tây ngày càng trở nên khó khăn với những tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu. Quanh năm “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” nhưng chỉ cần một đợt ngập mặn, một mùa nước lên bất thường, công sức của bà con đều đổ sông, đổ biển.

Miền Tây từ nhiều năm nay đã được giao nhiệm vụ là duy trì an ninh lương thực cho cả đất nước, thậm chí góp phần duy trì an ninh lương thực cho cả quốc tế, đặc biệt là những khu vực khó khăn như châu Phi, Trung Đông.

Tuy nhiên, quan điểm sai lầm coi an ninh lương thực là an ninh lúa gạo đã tạo ra “vòng kim cô” kìm hãm nông nghiệp Đồng bằng sông Cửu Long. Nhiều giải pháp ứng phó được đưa ra để duy trì diện tích trồng lúa trước sự biến đổi thất thường của thời tiết, lưu lượng nước nhưng chỉ tiêu tốn tiền của chứ không đem lại nhiều hiệu quả.

Quan điểm mới về nông nghiệp miền Tây được đưa ra tại Nghị quyết 120/NQ-CP năm 2017, là quan điểm “thuận thiên”, canh tác nông nghiệp phù hợp với điều kiện tự nhiên, không tìm cách can thiệp thô bạo vào thiên nhiên. Từ tư duy mới đó, nhiều mô hình nông nghiệp giá trị cao đã xuất hiện và đem lại lợi nhuận cao cho bà con nông dân, có thể kể đến như mô hình lúa – tôm; mô hình kinh tế dưới tán rừng; mô hình xen canh lúa – sen…

Quy hoạch tổng thể vùng Đồng bằng sông Cửu Long được ban hành đầu năm 2022 tiếp tục cụ thể hóa quan điểm “thuận thiên”. Theo Bộ Kế hoạch và đầu tư, quy hoạch miền Tây được xây dựng dựa trên quy hoạch tài nguyên nước, từ đó phân chia miền Tây thành 3 vùng nhỏ theo chính điều kiện vè nguồn nước của mỗi vùng.

Quy hoạch cũng định nghĩa lại an ninh lương thực. Miền Tây vẫn là vựa nông sản của đất nước, vẫn đóng vai trò quan trọng trong đảm bảo an ninh lương thực, tuy nhiên nông nghiệp miền Tây được quy hoạch theo hướng thủy sản, trái cây, lúa gạo, trong đó giảm tỷ trọng lúa gạo, tăng tỷ trọng lúa gạo và trái cây.

Nông nghiệp xanh hướng đến con người

Phát biểu tại Hội nghị công bố quy hoạch và xúc tiến đầu tư Đồng bằng sông Cửu Long, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn Lê Minh Hoan đánh giá cao những giá trị của quy hoạch tổng thể miền Tây.

Nông nghiệp bền vững ‘cởi trói’ tiềm năng miền Tây
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn Lê Minh Hoan tại hội nghị ngày 21/6. Ảnh: VGP.

Theo Bộ trưởng, quy hoạch đã tạo cho nông nghiệp miền Tây một hướng đi mang tính tổng thể, chiến lược thay vì “phép cộng” đơn thuần. Hướng đi này tạo ra thế chủ động cho vùng trước sự biến động khó lường của khí hậu, thị trường và người tiêu dùng.

Những điểm yếu của nền nông nghiệp miền Tây từ xưa đến nay như câu chuyện “được mùa mất giá”; sự manh mún, chia cắt, thiếu tính liên kết… kỳ vọng sẽ được tháo gỡ khi thực hiện quy hoạch.

Một hướng đi được Bộ trưởng nhấn mạnh là nông nghiệp xanh, giảm phát thải carbon. Với cam kết của Thủ tướng Chính phủ tại COP26, ngành nông nghiệp bắt buộc phải chuyển mình theo hướng giảm thiểu nhất các tác động tới môi trường.

“Nếu nói biến đổi khí hậu là thách thức thì góc nhìn tích cực, nếu giải quyết được thách thức này, sẽ tạo ra thương hiệu cho Đồng bằng sông Cửu Long, dù chịu tác động lớn của thiên nhiên nhưng biết cách chủ động thích ứng và phát triển”, lãnh đạo ngành nông nghiệp chi biết.

TS. Đặng Kim Sơn, nguyên Viện trưởng Viện Chính sách chiến lược phát triển, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, cũng đưa ra nhận xét, quy hoạch với việc phân chia 3 vùng sinh thái và các giải pháp hạ tầng liên kết là cơ sở để đảm bảo xây dựng nông nghiệp xanh, nông nghiệp sinh thái và nông nghiệp tái tạo.

Chìa khóa đưa đồng bằng sông Cửu Long mang thương hiệu thế giới

Để thực hiện hóa tầm nhìn nông nghiệp xanh miền Tây, tài nguyên nước đóng vai trò quan trọng. Theo quan điểm mới của Nghị quyết 120 cũng như quy hoạch tổng thể vùng, tài nguyên nước không còn giới hạn ở nước ngọt mà là cả nước lợ và nước mặn. Trên cơ sở đó, các vùng sinh thái nông nghiệp được thiết lập, như vùng sinh thái nước ngọt, vùng sinh thái mặn - lợ, vùng chuyển tiếp ngọt lợ, ngọt - lợ luân phiên.

Cùng với sự thay đổi về tư duy phát triển, sự đóng góp từ phía con người cũng rất quan trọng và đáng quý. Bộ trưởng Lê Minh Hoan kể lại câu chuyện về những nhà khoa học, những người nông dân kiên trì lai tạo ra giống cây chịu được hạn, mặn; sáng tạo và áp dụng những mô hình nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp tuần hoàn.

Hội tụ đủ về tư duy, quan điểm, về sự nỗ lực, quyết tâm của các bộ, ngành, chính quyền từ Trung ương, địa phương, đến từng bà con nông dân, cộng thêm những hỗ trợ quý báu từ các quốc gia, tổ chức quốc tế, Bộ trưởng đặt niềm tin vào một tương lai tươi sáng, Đồng bằng sông Cửu Long mang thương hiệu quốc tế về nền nông nghiệp giá trị cao, tiên phong thích ứng biến đổi khí hậu.

'Tất tần tật' các điểm nghẽn trong ngành nông nghiệp

'Tất tần tật' các điểm nghẽn trong ngành nông nghiệp

Tiêu điểm -  3 năm

Giá vật tư nông nghiệp, đặt biệt là phân bón đang tăng cao, thương hiệu nông sản, được mùa mất giá, nạn phân bón giả, doanh nghiệp chưa mặn mà với ngành nông nghiệp, nguồn nhân lực chủ yếu chưa qua đào tạo, đất bị suy thoái… là những vấn đề nóng mà các đại biểu Quốc hội đưa ra tại phiên chất vấn chiều 7/6.

Thí điểm mô hình điện mặt trời kết hợp nông nghiệp

Thí điểm mô hình điện mặt trời kết hợp nông nghiệp

Phát triển bền vững -  3 năm

Điện mặt trời kết hợp nông nghiệp là một mô hình có nhiều tiềm năng ở Việt Nam - một quốc gia có nền nông nghiệp quy mô lớn và nhu cầu sử dụng điện ngày càng cao để đáp ứng tốc độ phát triển kinh tế.

Lợi thế cạnh tranh của một SME ngành nông nghiệp

Lợi thế cạnh tranh của một SME ngành nông nghiệp

Diễn đàn quản trị -  3 năm

Trong bối cảnh đại dịch khiến chuỗi cung ứng bị gián đoạn, chi phí đầu vào tăng cao trong khi đầu ra giảm sút trong suốt một thời gian dài, CEO Lê Anh và công ty Lê Gia vẫn tìm được cơ hội trong nguy nan nhờ liên tục lắng nghe để thấu hiểu thị trường và thích ứng linh hoạt.

Ngành nông nghiệp lên kế hoạch cải cách

Ngành nông nghiệp lên kế hoạch cải cách

Tiêu điểm -  3 năm

Việc cải cách hành chính và thể chế, theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến, phải được xem là cuộc cách mạng như khoán 10, khoán 100 của ngành nông nghiệp.

Kiến tạo ‘nền tảng’ kinh tế xanh từ chuyển đổi số

Kiến tạo ‘nền tảng’ kinh tế xanh từ chuyển đổi số

Phát triển bền vững -  3 giờ

Chuyển đổi số muốn hiệu quả cần hệ sinh thái đồng bộ, kết nối giữa công nghệ, con người và môi trường, hướng tới phát triển xanh và bền vững.

Cơ hội vàng cho ngành nhựa ‘kể câu chuyện khác’

Cơ hội vàng cho ngành nhựa ‘kể câu chuyện khác’

Phát triển bền vững -  2 ngày

Ngành nhựa đứng trước cơ hội chuyển mình, từ một ngành công nghiệp bị định kiến trở thành ngành công nghiệp hiện đại, có trách nhiệm và bền vững.

Chủ tịch HanelPT Trần Thị Thu Trang: Đừng coi ESG là gánh nặng

Chủ tịch HanelPT Trần Thị Thu Trang: Đừng coi ESG là gánh nặng

Phát triển bền vững -  6 ngày

Bà Trần Thị Thu Trang - Chủ tịch HanelPT khẳng định ESG chính là cơ hội thúc đẩy tăng trưởng bền vững cho doanh nghiệp, mang lại lợi ích kinh tế và xã hội lâu dài.

SCG tiết lộ lợi ích nhận được tại Việt Nam từ cam kết phát triển bền vững

SCG tiết lộ lợi ích nhận được tại Việt Nam từ cam kết phát triển bền vững

Phát triển bền vững -  6 ngày

Báo cáo phát triển bền vững năm 2024 của SCG hé lộ, tập đoàn đã nhận được ưu đãi hơn 500 triệu baht, tương đương khoảng 400 tỷ đồng tại Việt Nam. Những năm trước đó, SCG cũng nhận được mức ưu đãi tương đương.

Việt Nam ở đâu trong cuộc chiến chống rác thải nhựa toàn cầu

Việt Nam ở đâu trong cuộc chiến chống rác thải nhựa toàn cầu

Phát triển bền vững -  6 ngày

Không phải là quốc gia top đầu gây ô nhiễm, Việt Nam còn đang có những đóng góp tích cực cho cuộc chiến chống rác thải nhựa toàn cầu.

Ngân hàng chuyển giao bắt buộc có thể bị giảm hết vốn điều lệ

Ngân hàng chuyển giao bắt buộc có thể bị giảm hết vốn điều lệ

Tài chính -  3 phút

Trong quy định mới, Ngân hàng Nhà nước sẽ giảm toàn bộ vốn của ngân hàng được chuyển giao bắt buộc nếu lỗ lũy kế lớn hơn 100% vốn điều lệ và quỹ dự trữ.

Cơn khát môi giới giữa thời bùng nổ dự án bất động sản

Cơn khát môi giới giữa thời bùng nổ dự án bất động sản

Bất động sản -  2 giờ

Khi nguồn cung tăng tốc, bài toán ai sẽ bán và bán được hàng đang tái định hình lại vai trò chiến lược của các sàn môi giới bất động sản trên thị trường.

Kiến tạo ‘nền tảng’ kinh tế xanh từ chuyển đổi số

Kiến tạo ‘nền tảng’ kinh tế xanh từ chuyển đổi số

Phát triển bền vững -  3 giờ

Chuyển đổi số muốn hiệu quả cần hệ sinh thái đồng bộ, kết nối giữa công nghệ, con người và môi trường, hướng tới phát triển xanh và bền vững.

Chính phủ yêu cầu kiểm soát đà tăng giá bất động sản

Chính phủ yêu cầu kiểm soát đà tăng giá bất động sản

Tiêu điểm -  4 giờ

Thủ tướng yêu cầu khẩn trương đưa ra phương án để tăng khả năng tiếp cận nhà ở của người dân, mở rộng nguồn cung.

Sống giữa trung tâm, dẫn đầu xu hướng tại The K-Park Avenue

Sống giữa trung tâm, dẫn đầu xu hướng tại The K-Park Avenue

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

Giữa đà tăng trưởng mạnh mẽ của bất động sản Thanh Hóa, một tọa độ vàng đang trở thành “tâm chấn” hấp dẫn giới đầu tư và người mua ở thực. Đó chính là K-Park Avenue (Vinhomes Star City), phân khu căn hộ cao cấp tọa lạc trên Đại lộ Hùng Vương - trục huyết mạch trung tâm thành phố.

SHB lưu ý khách hàng tổ chức cần sinh trắc học với người đại diện trước 1/7/2025

SHB lưu ý khách hàng tổ chức cần sinh trắc học với người đại diện trước 1/7/2025

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội (SHB) thông báo về việc bổ sung thông tin sinh trắc học đối với người đại diện hợp pháp của khách hàng tổ chức trước ngày 1/7/2025.

Đổi mới tư duy, nâng tầm tham mưu chiến lược tuyên giáo, dân vận trong giai đoạn mới

Đổi mới tư duy, nâng tầm tham mưu chiến lược tuyên giáo, dân vận trong giai đoạn mới

Tiêu điểm -  4 giờ

Đảng bộ Ban Tuyên giáo và dân vận Trung ương sẽ đổi mới mạnh mẽ tư duy, nâng cao chất lượng tham mưu, ứng dụng công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo trong kỷ nguyên số.