Phát triển bền vững

Canh tác nông nghiệp dưới ‘tán’ điện mặt trời

Hoàng Đông Thứ năm, 27/02/2025 - 15:40
Nghe audio
0:00

Nông nghiệp kết hợp với điện mặt trời áp mái đem lại nhiều lợi ích nhưng khó có thể được nhân rộng do một số rào cản, vướng mắc.

Tấm pin năng lượng mặt trời có thể cung cấp độ che phủ cho canh tác nông nghiệp. Ảnh: Hoàng Anh

Tối ưu hóa không gian nông nghiệp

Gần bốn năm nay, bà con nông dân tại ấp An Hòa, xã Châu Lăng, huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang đã trồng các loại hoa màu như dưa leo, bí đao, cà chua, mướp đắng, rau muống dưới các tấm pin năng lực mặt trời, theo chương trình thí điểm của Viện Môi trường nông nghiệp và Viện Nghiên cứu thị trường và thể chế nông nghiệp.

Kết quả cho thấy, một số loại nông sản bao gồm dưa leo, rau muống có năng suất cao hơn đáng kể, tỷ lệ thuận với độ che phủ của tấm pin năng lượng mặt trời. Trong khi đó, bí đao cho năng suất cao khi độ che phủ của tấm pin năng lượng mặt trời đạt 30 – 50%, giảm năng suất khi độ che phủ đạt 70%.

Trước đó, nghiên cứu của Viện Môi trường nông nghiệp chỉ ra, mô hình chăn nuôi theo trang trại kết hợp với pin năng lượng mặt trời cũng cho ra kết quả tích cực về năng suất, đối với nuôi gà thịt, dế và lươn. Chưa kể, tiền thu được từ bán điện cũng là một khoảng lợi nhuận đáng kể, cao gấp nhiều lần so với lợi nhuận từ nông sản cho bà con nông dân.

Nhận xét về kết quả các mô hình thí điểm, PGS.TS Mai Văn Trịnh, Viện trưởng Viện Môi trường nông nghiệp, đánh giá, việc kết hợp canh tác nông nghiệp với điện mặt trời có nhiều tiềm năng phát triển tại Việt Nam.

Bởi, một số loài cây trồng và vật nuôi cần có độ che phủ nhất định để đảm bảo khả năng sinh trưởng và hạn chế sâu hại, bệnh hại. Cung cấp mái che phủ giúp các loại cây ưa bóng tăng năng suất, duy trì chất lượng tốt, đồng đều, mẫu mã đẹp, còn các loài vật nuôi sẽ được giảm nhiệt độ ban ngày, giữ ấm nhiệt độ vào ban đêm.

Không gian mái che nếu kết hợp pin năng lượng mặt trời sẽ tối ưu hóa được lợi nhuận từ việc bán điện. Theo lãnh đạo Viện Môi trường nông nghiệp, trên khoảng diện tích 400m2, người nông dân có thể kiếm được hàng chục triệu đồng mỗi năm từ bán điện, cao hơn nhiều lần so với mức lợi nhuận vài triệu đồng của canh tác lúa thâm canh.

Thực tế tại ấp An Hòa, 400m2 thí điểm của hai đơn vị nghiên cứu đã cho ra lợi nhuận hơn 100 triệu đồng mỗi năm. Đáng chú ý, theo tính toán của Viện Nghiên cứu thị trường và thể chế nông nghiệp, nếu bán riêng điện mặt trời, bà con chỉ lãi 60 triệu đồng mỗi năm, tức là phần lợi nhuận của nông nghiệp trong mô hình này tương đối đáng kể.

Ông Đỗ Huy Thiệp, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường và thể chế nông nghiệp, bổ sung một điểm tối ưu của mô hình kết hợp nông nghiệp với điện mặt trời là giảm chi phí điện cho các trang trại tiêu thụ nhiều điện và giảm phát thải khí nhà kính, qua đó tăng tính bền vững của nông sản.

Còn nhiều thách thức

Đánh giá cao tiềm năng mô hình nông nghiệp kết hợp điện mặt trời, tuy nhiên, ông Trịnh cho rằng, việc mở rộng mô hình này gặp nhiều thách thức, đặc biệt là về nguồn vốn.

Cụ thể, với công suất khoảng 1MWp điện mặt trời, chi phí đầu tư có thể lên đến 10 tỷ đồng, vượt quá khả năng của các nông hộ.

Chưa kể, theo nghị định 135/2024/NĐ-CP của Chính phủ, quy định cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ, các trang trại, nông hộ chỉ được bán tối đa 20% sản lượng điện mặt trời áp mái lên lưới điện.

Quy định này khiến khả năng thu hồi vốn của các dự án nông nghiệp kết hợp điện mặt trời bị suy giảm đáng kể.

Giải quyết thách thức này, ông Thiệp đề xuất giải pháp cho nông dân thuê đất dưới tán pin năng lượng mặt trời thay vì tự đầu tư. Thực tế, một số nông hộ tại Đồng Tháp đã thực hiện giải pháp này, giúp tiết kiệm đến 150 triệu đồng so với xây dựng chuồng trại thông thường, chưa kể đến việc lắp đặt tấm pin.

Một thách thức khác cho mô hình nông nghiệp kết hợp điện mặt trời là một số loại nông sản không phù hợp, cho kết quả năng suất thấp hơn khi được che phủ.

Nếu lắp đặt điện mặt trời, người nông dân đã cố định mật độ che bóng, do đó bị giới hạn khả năng xoay vòng nhiều loại rau màu khác nhau để tối ưu hóa điều kiện thời tiết và thủy văn trong năm như thói quen lâu đời tại một số vùng.

Ngoài ra, việc sử dụng đất đa mục tiêu, tức là vừa canh tác nông nghiệp, vừa sản xuất điện đang chưa được công nhận bởi pháp luật. Điều này dẫn đến việc nhà đầu tư không biết đất thuộc dự án sẽ được quản lý dưới hình thức nào.

Nông thôn mới trong kỷ nguyên mới

Nông thôn mới trong kỷ nguyên mới

Phát triển bền vững -  3 tuần
Nông thôn mới trong giai đoạn tiếp theo cần tập trung vào phát triển bền vững dựa trên điều kiện riêng của từng vùng miền, địa phương.
Nông thôn mới trong kỷ nguyên mới

Nông thôn mới trong kỷ nguyên mới

Phát triển bền vững -  3 tuần
Nông thôn mới trong giai đoạn tiếp theo cần tập trung vào phát triển bền vững dựa trên điều kiện riêng của từng vùng miền, địa phương.
Vườn cam FVF: Điển hình nông nghiệp xanh bền vững từ Tập đoàn TH

Vườn cam FVF: Điển hình nông nghiệp xanh bền vững từ Tập đoàn TH

Doanh nghiệp -  3 tháng

Dự án phát triển vườn cam thương hiệu FVF trên diện tích tập trung lớn của Tập đoàn TH có thể xem như một điển hình về ứng dụng công nghệ hiện đại phát triển nông nghiệp xanh bền vững.

Nhân tố góp phần thúc đẩy ngành nông nghiệp Gia Lai

Nhân tố góp phần thúc đẩy ngành nông nghiệp Gia Lai

Nhịp cầu kinh doanh -  3 tháng

Nutifood xây dựng thành công trang trại bò sữa hàng đầu Việt Nam, góp phần phát triển ngành nông nghiệp tại Gia Lai và các địa phương lân cận.

Vòng luẩn quẩn nông nghiệp và tín dụng bao giờ mới thoát?

Vòng luẩn quẩn nông nghiệp và tín dụng bao giờ mới thoát?

Phát triển bền vững -  3 tháng

Tín dụng khó tiếp cận, chưa phù hợp với điều kiện sản xuất khiến lúa gạo cũng như ngành nông nghiệp miền Tây chưa phát huy hết tiềm năng.

Nhựa và cao su trước thách thức xanh hóa

Nhựa và cao su trước thách thức xanh hóa

Phát triển bền vững -  30 phút

Các ngành nhựa và cao su đang chủ động xanh hóa, áp dụng kinh tế tuần hoàn để đáp ứng yêu cầu thị trường cũng như các quy định của pháp luật.

Doanh nghiệp logistics đối mặt áp lực phải xanh hoá

Doanh nghiệp logistics đối mặt áp lực phải xanh hoá

Phát triển bền vững -  4 giờ

Logistics xanh không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc, nếu không chuyển đổi doanh nghiệp ngành này sẽ bị loại khỏi “sân chơi” toàn cầu.

Bếp đun ít khói và bước chân đồng hành của Tập đoàn TH trên hành trình trung hoà carbon

Bếp đun ít khói và bước chân đồng hành của Tập đoàn TH trên hành trình trung hoà carbon

Phát triển bền vững -  1 ngày

Từ năm 2022 đến nay, Tập đoàn TH đã góp phần quan trọng vào chuỗi hoạt động trao tặng hơn 200.000 bếp cho bà con nông dân các tỉnh thành trong cả nước; tương đương góp phần giảm 400.000 tấn khí CO2.

Thách thức từ 'luật chơi xanh' ngành hàng hải

Thách thức từ 'luật chơi xanh' ngành hàng hải

Phát triển bền vững -  3 ngày

Ngành hàng hải đối diện với bài toán chuyển đổi xanh để đáp ứng yêu cầu của đối tác cũng như quy định pháp lý của thị trường quốc tế.

Tắt đèn Bật ý tưởng 2025: Hành trình 15 năm và bước tiến mới

Tắt đèn Bật ý tưởng 2025: Hành trình 15 năm và bước tiến mới

Phát triển bền vững -  1 tuần

Với thông điệp "Tắt sống nhanh - Bật sống xanh", chiến dịch Tắt đèn Bật ý tưởng 2025 đã chính thức quay trở lại để tiếp tục hành trình bảo vệ môi trường.

Nhựa và cao su trước thách thức xanh hóa

Nhựa và cao su trước thách thức xanh hóa

Phát triển bền vững -  30 phút

Các ngành nhựa và cao su đang chủ động xanh hóa, áp dụng kinh tế tuần hoàn để đáp ứng yêu cầu thị trường cũng như các quy định của pháp luật.

Doanh nghiệp logistics đối mặt áp lực phải xanh hoá

Doanh nghiệp logistics đối mặt áp lực phải xanh hoá

Phát triển bền vững -  4 giờ

Logistics xanh không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc, nếu không chuyển đổi doanh nghiệp ngành này sẽ bị loại khỏi “sân chơi” toàn cầu.

Chương mới của làn sóng đầu tư Hoa Kỳ vào Việt Nam

Chương mới của làn sóng đầu tư Hoa Kỳ vào Việt Nam

Tiêu điểm -  9 giờ

Các doanh nghiệp Hoa Kỳ đang tăng mức độ quan tâm và mở rộng đầu tư tại Việt Nam, tập trung vào công nghệ cao, năng lượng và chuỗi cung ứng, đánh dấu một bước tiến mới.

Bất động sản cởi trói, nợ xấu ngân hàng thoái lui

Bất động sản cởi trói, nợ xấu ngân hàng thoái lui

Tài chính -  9 giờ

Các chuyên gia tài chính đều chung góc nhìn tích cực về sự cải thiện chất lượng tài sản ngân hàng cùng sự hồi phục chung của nền kinh tế, đặc biệt với những tháo gỡ ở nhóm ngành bất động sản.

Sở hữu 'thần dược', The Komorebi dẫn đầu xu hướng sống nghỉ dưỡng xa xỉ gắn với chăm sóc sức khỏe

Sở hữu 'thần dược', The Komorebi dẫn đầu xu hướng sống nghỉ dưỡng xa xỉ gắn với chăm sóc sức khỏe

Nhịp cầu kinh doanh -  10 giờ

Tại phân khu phong cách Nhật The Komorebi (Vinhomes Royal Island, Hải Phòng), đặc quyền tắm khoáng nóng Onsen suốt bốn mùa mang đến cho cư dân trải nghiệm nghỉ dưỡng đỉnh cao ngay tại nhà, đồng thời đưa phân khu trở thành điểm đến dẫn đầu xu hướng du lịch chăm sóc sức khỏe tại miền Bắc.

SeABank triển khai gói vay tín chấp 300 tỷ đồng lãi suất ưu đãi dành cho phụ nữ

SeABank triển khai gói vay tín chấp 300 tỷ đồng lãi suất ưu đãi dành cho phụ nữ

Nhịp cầu kinh doanh -  10 giờ

Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank, HOSE: SSB) triển khai gói vay tín chấp 300 tỷ đồng cho các nữ hội viên Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam giúp nâng cao vai trò của phụ nữ trong xã hội hiện đại, tạo điều kiện cho phụ nữ phát triển kinh tế, mang đến một cuộc sống sung túc và hạnh phúc dài lâu.

Chuyển nhượng vốn: Những lưu ý để tránh bị phạt thuế

Chuyển nhượng vốn: Những lưu ý để tránh bị phạt thuế

Sổ tay quản trị -  11 giờ

Chuyển nhượng vốn tiềm ẩn nhiều rủi ro thuế, từ việc xác định đúng loại thuế, tính toán thuế suất, đến các quy định về khai báo và tránh bị truy thu, phạt.