Từ khi bắt đầu dịch tả lợn Châu Phi đến nay, giá thịt heo trong nước luôn neo cao do nguồn cung hiện tại không đáp ứng đủ nhu cầu người tiêu dùng. Trước khi dịch tả Châu Phi xuất hiện ở nước ta, tổng đàn lợn cả nước ước đạt trên 31 triệu con. Vì dịch bệnh nên hiện cả nước chỉ còn 24,9 triệu con lợn, giảm 20% so với trước khi có dịch.
Tổng sản lượng thịt hiện tại của cả nước đã bị sụt giảm đáng kể. Ước tính, cả nước tiêu thụ tầm 920.000-950.000 tấn thịt heo mỗi quý, trong khi nguồn cung thịt heo chỉ ở mức 811.000 tấn trong quý 1/2020. Chênh lệch cung cầu khiến giá thịt heo tăng cao.
Ngoài ra, giá thịt heo cao còn do chi phí sản xuất cao. Dịch tả Châu Phi đã làm chết hay buộc phải tiêu hủy một lượng lớn heo nái và heo hậu của những hộ kinh doanh nhỏ lẻ.
Nhu cầu con giống cho hoạt động tái đàn hiện phụ thuộc vào nguồn cung cấp từ các doanh nghiệp lớn. Các doanh nghiệp chăn nuôi chủ yếu cung cấp con giống cho các đơn vị kinh doanh nằm trong hệ thống của mình nên nhìn chung nguồn cung con giống trên toàn thì trường là tương đối thiếu hụt.
Giá heo giống đã tăng cao và hiện đang dao động ở mức 2,5 – 3 triệu đồng/con (loại 6-10 kg). Bên cạnh đó, với tình hình dịch bệnh vẫn chưa có vắc xin phòng bệnh hay thuốc đặc trị nên tỷ lệ chết hiện ước tính ở mức 30%, cao hơn rất nhiều so với mức 3-5% khi không có dịch bệnh. Chi phí chăn nuôi tính trên mỗi con heo đủ điều kiện mang đi bán tăng cao so với trước đây khoảng 50-80%.
Trong nỗ lực bình ổn giá, Chính phủ đã chỉ đạo các doanh nghiệp chăn nuôi hạ giá bán heo hơi xuống còn 70.000 đồng/kg kể từ ngày 1/4 nhưng chưa mang lại hiệu quả, chủ yếu do sản lượng thịt heo cung cấp bởi các doanh nghiệp chăn nuôi chỉ chiếm 35% thị trường, nhỏ hơn nhiều so với 65% thị phần của các trang trại, gia trại và hộ dân những đơn vị vẫn đang bán thịt heo hơi với mức giá 80.000-90.000 đồng/kg.
Bên cạnh đó, Chính phủ đã bắt đầu nhập khẩu thịt heo, tăng tốc tái đàn và khuyến khích người dân sử dụng sang các loại thịt khác. Mặc dù vậy, dự báo cho thấy, giá heo sẽ chỉ có thể giảm vào quý 3 năm nay, khi cung – cầu được cân bằng trở lại.
Trong bối cảnh thị trường thiếu hụt nghiêm trọng nguồn cung, những doanh nghiệp vẫn duy trì được đàn heo đang thu về lợi nhuận vượt trội.
Trong quý 1/2020, doanh thu thuần của Tập đoàn Dabaco (Dabaco) đạt mức 2.387 tỷ đồng, tăng 41% so với cùng kỳ. Doanh thu tăng trưởng đến từ hoạt động chăn nuôi và sản xuất dầu ăn.
Doanh thu thịt heo đạt trên 1.000 tỷ đồng, tăng 90% so với cùng kỳ. Trong đó, sản lượng thịt bán ra tăng 15% còn giá bán tăng mạnh 65%. Nhờ tổ chức chăn nuôi heo theo tiêu chuẩn khép kín nên đàn heo của Dabaco không bị ảnh hưởng nhiều từ dịch tả Châu Phi, sản lượng thịt cung cấp bởi công ty vẫn ổn định.
Giá bán tăng cao do dịch bệnh khiến hơn 6 triệu con heo phải tiêu hủy trên cả nước, từ đó làm giảm mạnh nguồn cung. Chênh lệch cung cầu khiến giá bán thịt heo tăng và giữ vững ở mức cao. Ngoài ra, việc nhà máy sản xuất dầu ăn đi vào hoạt động từ nửa sau năm 2019 góp phần giúp doanh thu tăng gần 160 tỷ đồng.
Tổng lợi nhuận gộp đạt 620 tỷ đồng, tăng 171% so với cùng kỳ, biên lợi nhuận gôp cũng tăng mạnh so với cùng kỳ năm 2019 nhờ tỷ suất lợi nhuận mảng chăn nuôi tăng cao.
Một điểm đáng lưu ý là tỷ suất thuế quý 1/2020 chỉ ở mức 7%, thấp hơn rất nhiều so với mức 28% của quý 1/2019. Nguyên nhân là phần lớn lợi nhuận trong quý vừa qua đến từ mảng chăn nuôi và mảng hiện đang được hưởng ưu đãi thuế suất thấp, thay vì 15% như thông thường.
Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) dự báo, trong quý 2 giá thịt heo vẫn sẽ giữ ở mức cao do hiện tại nguồn cung trong nước vẫn chưa đủ để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ của người dân. Do đó, Dabaco vẫn có thể thu được nhiều lợi nhuận từ mảng chăn nuôi như trong quý 1.
Bên cạnh đó, hoạt động tái đàn đang được Chính phủ hỗ trợ mạnh mẽ, vậy nên nhu cầu thức ăn chăn nuôi có thể tăng trong thời gian tới. Điều này sẽ giúp giá bán cũng như biên lợi nhuận gộp mảng thức ăn chăn nuôi tăng lên.
