Phát triển bền vững

Đến lúc ‘tuyên chiến’ với rác thải

Hoàng Đông Thứ hai, 10/07/2023 - 10:44

Nhật Bản tuyên bố cuộc chiến với rác thải từ năm 1973, mở đầu cho 20 năm ròng rã thành công “làm sạch” đất nước. Ông Hoàng Đức Vượng, Chủ tịch Công ty CP VietCycle, cho rằng, có lẽ đã đến lúc Việt Nam cần làm điều tương tự.

Ông Hoàng Đức Vượng. Ảnh: Hoàng Anh

Đô thị hóa diễn ra với tốc độ cao khiến lượng rác thải đô thị cũng gia tăng với tốc độ chóng mặt. Theo ông Hoàng Đức Vượng, Chủ tịch Chi hội Nhựa tái sinh, Chủ tịch Công ty CP VietCycle, 70% lượng rác thải nhựa đến từ các hoạt động của đô thị, đa phần là nhựa có giá trị và khả năng tái chế cao.

30% rác thải nhựa xuất phát từ nông thôn. Đây thường là rác nhựa có giá trị thấp, thậm chí độc hại do được sử dụng làm bao bì một số hóa chất như thuốc bảo vệ thực vật. Cùng với năng lực thu gom, xử lý có hạn, rác nhựa nông thôn thường bị đốt hoặc chôn lấp, khiến ô nhiễm lan ra cả không khí và nguồn nước.

Theo ông Vượng, có 3 dòng chảy chính của rác thải nhựa, bao gồm được thu gom bởi các đơn vị công lập, sau đó xử lý chủ yếu bằng cách chôn lấp; được hộ gia đình thu gom rồi bán cho đồng nát, ve chai, chuyển về làng nghề tái chế và bị thất thoát trực tiếp ra môi trường rồi kết thúc vòng đời ở sông hồ, kênh rạch. Dù chảy theo dòng nào, lượng rác này cũng gây ra không ít hệ lụy.

Rác thải nhựa chỉ là một phần câu chuyện. Ông Nguyễn Thi, chuyên viên chính của Vụ Pháp chế, Bộ Tài nguyên và môi trường, cho biết, hơn 60% lượng chất thải rắn phát sinh là rác thải hữu cơ, chủ yếu từ thực phẩm cũ, hỏng, dư thừa. Đây là nguồn chính phát sinh mùi khó chịu hay sự sinh sôi của dịch bệnh và những loài vật gây hại.

Theo đại diện Vụ Pháp chế, ùn ứ rác thải tại các điểm tập kết đang là một thực trạng mang tính lâu dài, bởi nhu cầu tiêu dùng ngày càng gia tăng nhưng các biện pháp giảm thiểu xả thải chưa được triển khai hiệu quả. Mặt khác, xử lý chất thải cũng chủ yếu dựa vào chôn lấp, chưa ứng dụng được nhiều phương pháp tiên tiến hơn.

Luật Bảo vệ môi trường 2020 đã đưa ra nhiều quy định liên quan đến phân loại rác thải tại nguồn, thu phí rác thải theo khối lượng, hay các công cụ hướng đến kinh tế tuần hoàn, đặt trách nhiệm thu gom, tái chế bắt buộc cho nhà sản xuất, nhập khẩu. Tuy nhiên, với vai trò là một người làm chính sách, ông Thi nhìn nhận, vẫn còn thiếu những quy định mang tính kỹ thuật như hướng dẫn phân loại, thu gom hay định mức chi phí thu gom, xử lý, tái chế…

Trong đó, để quản lý chất thải rắn sinh hoạt, chính sách phân loại tại nguồn rất quan trọng và đã được chứng minh tính hiệu quả ở nhiều quốc gia trên thế giới. Ông Thi cho biết, Bộ Tài nguyên và môi trường đang từng bước hoàn thiện những quy định kỹ thuật để triển khai chính sách này muộn nhất vào năm 2025 ở toàn bộ các tỉnh, thành phố trên cả nước.

Có lẽ chúng ta cũng đã đến lúc phải tuyên chiến với rác thải

Ông Hoàng Đức Vượng

Chủ tịch VietCycle

Ghi nhận những nỗ lực của Chính phủ, Bộ Tài nguyên và môi trường cũng như chính quyền các cấp, ông Vượng đề xuất, có lẽ đã đến lúc cần “tuyên bố chiến tranh với rác thải”.

“Năm 1973, Nhật Bản tuyên chiến với rác thải, kết quả là nước Nhật giải quyết được khủng hoảng rác thải 20 năm sau đó. Có lẽ chúng ta cũng đã đến lúc phải tuyên chiến với rác thải”, Chủ tịch VietCycle gợi ý.

“Đứa bé” sẵn sàng lớn sau 40 năm

Ngành công nghiệp tái chế hình thành suốt 40 năm qua, mở rộng ra với tốc độ “mỗi tháng một làng nghề tái chế”. Xử lý chất thải ra thành nhiều loại sản phẩm được phân phối trên thị trường nhưng hệ thống những làng nghề tái chế gây ô nhiễm thứ cấp nghiêm trọng do không được hỗ trợ, không được hướng dẫn bài bản. Công nghệ tái chế cũng không có nhiều sự cải tiến, khiến sản phẩm tái chế kém chất lượng.

Đó là lý do ông Vượng gọi tái chế là ngành công nghiệp “40 năm nhưng vẫn là em bé”.

Mong là EPR được thực thi tốt để những doanh nghiệp tái chế như chúng tôi sẵn sàng đầu tư bài bản công nghệ, quy trình tiên tiến

Ông Hoàng Đức Vượng

Chủ tịch VietCycle

Nghị quyết số 29-NQ/TW về việc tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đến năm 2030, tầm nhìn 2045 do Bộ Chính trị ban hành vào năm 2022, đã chính thức đưa tái chế trở thành ngành công nghiệp ưu tiên của đất nước. Cùng với đó, công cụ trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) yêu cầu nhà sản xuất, nhập khẩu phải chịu trách nhiệm thu gom, xử lý và tái chế nhiều loại chất thải cũng đang đi vào hiệu lực.

Có nhiều năm làm nghề tái chế, ông Vượng đánh giá cao những chính sách khuyến khích, hỗ trợ cho ngành công nghiệp tái chế. “Các doanh nghiệp tái chế đang rất “phấn khích”, chờ đợi công cụ EPR được thực thi như thế nào. Mong là EPR được thực thi tốt để chúng tôi sẵn sàng đầu tư bài bản công nghệ, quy trình tiên tiến”, Chủ tịch Chi hội Nhựa tái sinh nói.

Những doanh nghiệp trong ngành công nghiệp tái chế đang sẵn sàng đón cơ hội chuyển mình dưới tác động của chính sách từ phía Chính phủ. Tuy nhiên, ông Vượng nhận định, cần phải có cả sự đồng hành của chính quyền địa phương.

Thực tế, do mang nhiều tiếng xấu nên một số dự án tái chế không nhận được sự ủng hộ từ phía chính quyền địa phương. Ông Vượng mong muốn các địa phương có thể đưa vào quy hoạch không gian nhất định cho ngành công nghiệp tái chế để giúp các doanh nghiệp tái chế phát triển, bởi “tỉnh, thành phố nào cũng cần phải có khu vực riêng để xử lý rác thải hiệu quả, giống như trong nhà phải có khu vực để rác riêng”.

Giải pháp cho nhà tái chế tiếp cận vốn từ EPR

Giải pháp cho nhà tái chế tiếp cận vốn từ EPR

Phát triển bền vững -  2 năm

Các doanh nghiệp tái chế cần liên kết lại với nhau, nâng cao năng lực, đáp ứng tiêu chí về chất lượng cũng như tuân thủ pháp luật về môi trường để có thể nhận được dòng vốn từ cơ chế EPR.

Quy tụ nhà tái chế hướng đến kinh tế tuần hoàn

Quy tụ nhà tái chế hướng đến kinh tế tuần hoàn

Phát triển bền vững -  2 năm

Trong bối cảnh phát triển bền vững, kinh tế tuần hoàn được xác định là kim chỉ nam của nền kinh tế, tháng 3/2021, khi đại dịch Covid-19 vẫn còn đang hoành hành, dưới sự chấp thuận của Bộ Nội vụ và Bộ Tài nguyên và môi trường, Hiệp hội Tái chế chất thải Việt Nam chính thức ra đời.

Kiến nghị giảm bớt gánh nặng cho doanh nghiệp khi thực thi công cụ thu gom, tái chế bắt buộc

Kiến nghị giảm bớt gánh nặng cho doanh nghiệp khi thực thi công cụ thu gom, tái chế bắt buộc

Phát triển bền vững -  2 năm

14 hiệp hội doanh nghiệp Việt Nam vừa qua đã ký và phát hành văn bản góp ý về dự thảo văn bản quy định mức chi phí tái chế của Thủ tướng Chính phủ.

Nhựa tái chế đạt chuẩn thúc đẩy kinh tế tuần hoàn

Nhựa tái chế đạt chuẩn thúc đẩy kinh tế tuần hoàn

Phát triển bền vững -  2 năm

Hơn 4 năm về trước, là một trong nhóm lãnh đạo Nhựa tái chế Duy Tân (DTR) đi bôn ba khắp châu Âu để tìm kiếm công nghệ tái chế đạt chuẩn, ông Huỳnh Ngọc Thạch, Giám đốc điều hành công ty, đã thực sự ấn tượng với tỷ lệ thu gom, tái chế chai nhựa lên đến 97% của quốc gia Bắc Âu Na Uy.

Kiến tạo những giá trị mới cho doanh nghiệp Việt từ chuyển đổi xanh

Kiến tạo những giá trị mới cho doanh nghiệp Việt từ chuyển đổi xanh

Phát triển bền vững -  1 giờ

Ô nhiễm đang ngày càng nghiêm trọng, doanh nghiệp không thể chỉ dừng ở sản xuất, mà cần tham gia sâu vào việc tái tạo giá trị từ nguyên liệu đã qua sử dụng.

Thị trường carbon: Việt Nam đang ở đâu?

Thị trường carbon: Việt Nam đang ở đâu?

Phát triển bền vững -  18 giờ

Thị trường carbon là cơ hội lớn hướng đến giảm phát thải và đem lại lợi ích đa bên nhưng quãng đường đến với thị trường carbon vẫn còn nhiều gian truân.

Ba mô hình tiên phong trên hành trình Net Zero Việt Nam

Ba mô hình tiên phong trên hành trình Net Zero Việt Nam

Phát triển bền vững -  1 ngày

Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025 vinh danh ba mô hình nổi bật: lúa‑tôm phát thải thấp, rừng Cao Quảng phục hồi và tập đoàn TH đạt trung hòa carbon.

Giá trị vô hình đằng sau mỗi tín chỉ carbon

Giá trị vô hình đằng sau mỗi tín chỉ carbon

Phát triển bền vững -  1 ngày

Tín chỉ carbon không chỉ bao hàm giá trị giảm phát thải khí nhà kính, mà còn đi kèm những giá trị về lịch sử, văn hóa, nhân văn, tâm linh và sinh kế.

Tín chỉ carbon rừng: Phía sau nguồn lợi hàng trăm tỷ đồng

Tín chỉ carbon rừng: Phía sau nguồn lợi hàng trăm tỷ đồng

Phát triển bền vững -  6 ngày

Tín chỉ carbon rừng không chỉ góp phần vào mục tiêu giảm phát thải mà còn mang lại nguồn lợi tài chính mới cho các bên.

Lợi nhuận quý II của Tập đoàn PAN tăng 50%

Lợi nhuận quý II của Tập đoàn PAN tăng 50%

Doanh nghiệp -  7 phút

Động lực chính thúc đẩy tăng trưởng doanh thu quý này của Tập đoàn PAN đến từ lĩnh vực thủy sản không bị ảnh hưởng bởi các chính sách thuế đối ứng từ Mỹ.

Hé lộ căn hộ hàng hiệu 5 sao sẽ lên sóng livestream của Sunshine Group ngày 25/7

Hé lộ căn hộ hàng hiệu 5 sao sẽ lên sóng livestream của Sunshine Group ngày 25/7

Bất động sản -  36 phút

Căn hộ Sky Garden diện tích hơn 76m2 - một trong những sản phẩm giới hạn tại dự án hàng hiệu Noble Crystal Tay Ho WorldHotels Residence sẽ chính thức lên sóng livestream NobleGo của Sunshine Group vào 20h ngày 25/7, với mức giá khởi điểm chỉ từ 7,52 tỷ đồng, bằng 50% giá thị trường.

'Token' bất động sản: Cách TCBS 'thoát vai' công ty chứng khoán

'Token' bất động sản: Cách TCBS 'thoát vai' công ty chứng khoán

Doanh nghiệp -  1 giờ

Đích đến của TCBS không đơn thuần là thương vụ IPO định giá 5 tỷ USD, mà còn là sự thay đổi trong mô hình kinh doanh trước làn sóng tài sản số.

Kiến tạo những giá trị mới cho doanh nghiệp Việt từ chuyển đổi xanh

Kiến tạo những giá trị mới cho doanh nghiệp Việt từ chuyển đổi xanh

Phát triển bền vững -  1 giờ

Ô nhiễm đang ngày càng nghiêm trọng, doanh nghiệp không thể chỉ dừng ở sản xuất, mà cần tham gia sâu vào việc tái tạo giá trị từ nguyên liệu đã qua sử dụng.

Tập đoàn KIDO rót tiền mua 41% cổ phần của đơn vị vận hành Vạn Hạnh Mall

Tập đoàn KIDO rót tiền mua 41% cổ phần của đơn vị vận hành Vạn Hạnh Mall

Doanh nghiệp -  4 giờ

Vạn Hạnh Mall là trung tâm thương mại lớn ở TP.HCM với tổng diện tích xây dựng lên đến 90.000 m2, diện tích thương mại 55.000 m2 với nhiều thương hiệu nổi tiếng.

Bảng giá đất mới: Cần ‘may chiếc áo' mà ai mặc cũng vừa

Bảng giá đất mới: Cần ‘may chiếc áo' mà ai mặc cũng vừa

Tiêu điểm -  6 giờ

Một bảng giá đất tốt không nhất thiết phải "tiệm cận giá thị trường" bằng mọi giá, mà phải tiệm cận với công lý, khả năng chi trả của số đông và với chiến lược phát triển dài hạn.

TP.HCM đề nghị Sun Group hoàn thiện đề xuất tuyến đường ven sông Sài Gòn

TP.HCM đề nghị Sun Group hoàn thiện đề xuất tuyến đường ven sông Sài Gòn

Doanh nghiệp -  7 giờ

Trước đó, Sun Group đề xuất UBND TP.HCM cho phép nghiên cứu xây dựng tuyến đường ven sông Sài Gòn với quy mô từ 8 đến 10 làn xe, chiều dài khoảng 40 km.