Phát triển bền vững

Giá nhà tăng ảnh hưởng gì đến xu hướng sinh con?

An Chi Thứ tư, 01/10/2025 - 15:04
Nghe audio
0:00

Giá nhà ở không phải nguyên nhân duy nhất khiến sụt giảm tỷ lệ sinh, nhưng đây là một rào cản lớn ảnh hưởng đến kế hoạch hóa gia đình hiện nay.

Giá nhà ở chạm đỉnh, tỷ suất sinh chạm đáy

Tỷ suất sinh ở Việt Nam đã giảm xuống mức thấp nhất lịch sử vào năm 2024, sau khi có xu hướng sụt giảm rõ rệt từ năm 2021. Một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến xu hướng này là chi phí nhà ở ngày càng tăng cao.

Thông tin từ, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cho biết, tỷ suất sinh đã giảm từ 2,01 con/phụ nữ năm 2022 xuống 1,96 vào năm 2023 và 1,91 năm 2024. Đây là mức thấp nhất lịch sử.

Trong hai thập kỷ qua, phụ nữ Việt Nam ngày càng trì hoãn việc sinh con, chỉ sinh một con hoặc thậm chí quyết định không sinh con. Ngoài các nguyên nhân khác, bao gồm yếu tố cá nhân và văn hóa, giá nhà ở ngày càng tăng là một trong những nguyên chính.

Theo đó, dữ liệu nghiên cứu của Viện nghiên cứu đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam (VARS IRE) cho thấy, gánh nặng tài chính khi mua nhà đã tăng lên đáng kể. Năm 2014, giá căn hộ trung bình cho một gia đình là 1,75 tỷ đồng, tương đương 2,6 tỷ đồng vào giữa năm 2025 sau khi điều chỉnh theo lạm phát (trung bình khoảng 3,5%).

Trong khi giá bán trung bình năm 2025 là 5,3 tỷ đồng, cao hơn 2,7 tỷ đồng so với giá trị thực quy đổi của năm 2014. Trong giai đoạn này, tổng tỷ suất sinh cũng đã giảm từ khoảng 2,09 con/phụ nữ xuống chỉ còn 1,91 con/phụ nữ.

Đáng chú ý, giai đoạn 2019-2024, giá căn hộ chung cư tại các thành phố lớn tăng mạnh, tăng hơn 70% tại Hà Nội và gần 37% tại TP. Hồ Chí Minh, tỷ suất sinh cũng giảm với tốc độ “dễ thấy”.

Nhà ở ngày càng xa tầm với của nhiều gia đình, khi giá nhà ở vốn đã cao lại liên tục tăng, vượt qua tốc độ tăng lương, khiến các cặp đôi buộc phải trì hoãn việc sinh con hoặc sinh ít con hơn.

Có mối liên hệ mật thiết giữa giá nhà và tỷ lệ sinh. Ảnh: Hoàng Anh

Gánh nặng an cư!

Kết quả nghiên cứu của Cục Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia Mỹ với chủ đề: Giá nhà và tỷ lệ sinh - tác động của thị trường bất động sản tới quyết định sinh con, cũng cho thấy, tại Mỹ, giá nhà tăng 10% sẽ dẫn đến tỷ lệ sinh của nhóm không sở hữu nhà giảm 1% tại các khu vực đô thị.

Tuy nhiên, đối với những gia đình đã sở hữu một hoặc nhiều bất động sản, giá nhà ở tăng thực sự có thể thúc đẩy họ sinh nhiều con hơn. Cảm giác “giàu lên” sẽ thúc đẩy họ sinh con sớm hoặc nhiều hơn.

Thậm chí, một số hộ gia đình còn sử dụng nhà ở là tài sản thế chấp để chi trả chi phí sinh hoạt, chẳng hạn như học phí. Theo đó, nhà ở là thường chiếm tỷ trọng lớn trong tổng tài sản của hộ gia đình, vì vậy, khi giá nhà tăng, tài sản của họ cũng gia tăng.

Lịch sử cũng cho thấy, có những giai đoạn giá nhà và tỷ lệ sinh cùng tăng. Tín dụng “nới lỏng” và tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ đã giúp việc sở hữu nhà trở nên dễ dàng hơn.

Trong bối cảnh đó, nhiều hộ gia đình cảm thấy vững vàng hơn về tài chính và quyết định sinh thêm con, ngay cả khi giá nhà tăng cao nhờ dòng tiền “rẻ”.

Đáng chú ý, giai đoạn 2001 - 2003 và 2006 - 2008, thị trường nhà đất “sốt nóng”, tổng tỷ suất sinh cũng ghi nhận tăng, từ 2,12 con/phụ nữ năm 2002 lên 2,23 năm 2004, và từ 2,07 năm 2006 lên 2,08 năm 2008.

Ở khu vực thành thị, mức sinh cải thiện rõ hơn, từ 1,7 con/phụ nữ năm 2002 và 2006 lên 1,87 và 1,83 lần lượt vào năm 2004 và 2008. Sau đó, tổng tỷ suất sinh ở Việt Nam tương đối ổn định trong khi giá bán nhà trung bình tiếp tục tăng đều đặn. Cho đến năm 2021, khi giá nhà bắt đầu tăng nhanh, tỷ lệ sinh bắt đầu giảm rõ rệt.

Theo dự báo trong dài hạn, giá nhà ở sẽ khó giảm sâu ở khu vực đô thị và tổng tỷ suất sinh sẽ tiếp tục giảm. Khả năng giá nhà và tỷ suất sinh cùng tăng sẽ gần như không thể xảy ra bởi trong bối cảnh nhà ở tại các đô thị dường như trở thành “đặc quyền” của một nhóm nhỏ người giàu, tỷ lệ sinh có thể duy trì ở nhóm này nhưng lại suy giảm mạnh ở phần đông người dân không có khả năng mua nhà.

Viện nghiên cứu đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam kết luận rằng, nhà ở không phải là nguyên nhân duy nhất dẫn đến sự sụt giảm tỷ lệ sinh, nhưng rõ ràng đây là một rào cản quan trọng ảnh hưởng đến việc kế hoạch hóa gia đình trong nền kinh tế hiện nay.

Giá nhà tăng vọt, doanh nghiệp chỉ thẳng nguyên nhân

Giá nhà tăng vọt, doanh nghiệp chỉ thẳng nguyên nhân

Bất động sản -  3 tuần
Các chi phí tiền sử dụng đất, chi phí đầu tư tăng mạnh, thủ tục kéo dài khiến doanh nghiệp buộc phải bán nhà giá cao.
Giá nhà tăng vọt, doanh nghiệp chỉ thẳng nguyên nhân

Giá nhà tăng vọt, doanh nghiệp chỉ thẳng nguyên nhân

Bất động sản -  3 tuần
Các chi phí tiền sử dụng đất, chi phí đầu tư tăng mạnh, thủ tục kéo dài khiến doanh nghiệp buộc phải bán nhà giá cao.
Một thập kỷ giá chung cư tăng phi mã

Một thập kỷ giá chung cư tăng phi mã

Bất động sản -  4 tuần

Một thập kỷ leo thang của giá chung cư, khiến giấc mơ an cư của phần lớn người dân có thu nhập trung bình thấp ngày càng xa vời.

Chung cư đắt đỏ, hệ lụy khó lường

Chung cư đắt đỏ, hệ lụy khó lường

Bất động sản -  1 tháng

Mục tiêu chính sách không nên 'đè bẹp' giá tài sản trái quy luật thị trường mà điều tiết quỹ đạo tăng giá đi cùng nhịp với thu nhập, giúp nền kinh tế tránh khỏi những vòng xoáy cực đoan.

Bao giờ giá chung cư Hà Nội hạ nhiệt?

Bao giờ giá chung cư Hà Nội hạ nhiệt?

Bất động sản -  1 tháng

Dự báo của Savills về một đợt bùng nổ nguồn cung lớn từ năm 2026 đang thắp lên hy vọng 'hạ nhiệt' giá chung cư Hà Nội.

Vicem Bút Sơn ngắt chuỗi thua lỗ nhờ kinh tế tuần hoàn

Vicem Bút Sơn ngắt chuỗi thua lỗ nhờ kinh tế tuần hoàn

Phát triển bền vững -  21 giờ

Vicem Bút Sơn ghi nhận khoản thu nhập từ xử lý chất thải, qua đó bù đắp khoản lỗ thuần từ hoạt động kinh doanh cốt lõi.

Đô thị ESG: Bước ngoặt hay 'mác xanh' thời thượng?

Đô thị ESG: Bước ngoặt hay 'mác xanh' thời thượng?

Phát triển bền vững -  1 ngày

ESG đang bước ra khỏi báo cáo để trở thành tiêu chuẩn vận hành mới của đô thị hiện đại. Nhưng để “xanh” không chỉ là màu sơn, Việt Nam cần khung pháp lý rõ ràng, chính sách hỗ trợ mạnh mẽ và một thế hệ người mua hiểu rằng phát triển bền vững không phải chi phí, mà là đầu tư cho tương lai.

Lối thoát cho các thành phố 'nghẹt thở' vì ô nhiễm và ngập lụt

Lối thoát cho các thành phố 'nghẹt thở' vì ô nhiễm và ngập lụt

Phát triển bền vững -  2 ngày

Trong bối cảnh đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ cùng cam kết net zero vào năm 2050, Việt Nam đang đứng trước một lựa chọn mang tính bước ngoặt, tiếp tục phát triển theo lối mòn hay tiên phong kiến tạo những đô thị xanh để đảm bảo sự phát triển bền vững và nâng cao chất lượng sống cho người dân.

Doanh nghiệp nhà thép tiền chế chuyển từ xây nhanh sang xây xanh

Doanh nghiệp nhà thép tiền chế chuyển từ xây nhanh sang xây xanh

Phát triển bền vững -  2 ngày

Các doanh nghiệp lĩnh vực nhà thép tiền chế buộc phải chuyển từ xây nhanh sang xây xanh để thích ứng với chuẩn ESG và cuộc đua Net Zero toàn cầu.

Vietnam Airlines đang từng bước hiện thực hóa chiến lược hội nhập khu vực và quốc tế

Vietnam Airlines đang từng bước hiện thực hóa chiến lược hội nhập khu vực và quốc tế

Phát triển bền vững -  3 ngày

Giữa làn sóng hội nhập và chuyển đổi số mạnh mẽ, các doanh nghiệp nhà nước vẫn là trụ cột vững chắc của nền kinh tế Việt Nam. Trong đó, Vietnam Airlines – Hãng hàng không Quốc gia – tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong trên hành trình số hóa và phát triển bền vững, vì một tương lai xanh và hội nhập.

Bài 1: 'Kim tự tháp ngược' và sự biến mất của nhà ở vừa túi tiền

Bài 1: 'Kim tự tháp ngược' và sự biến mất của nhà ở vừa túi tiền

Bất động sản -  14 giờ

Sự biến mất của phân khúc nhà ở vừa túi tiền giữa cơn bão giá nhà leo thang phi mã, đang đẩy giấc mơ an cư của hàng triệu người dân vào ngõ cụt.

Hé lộ đại tiệc nghệ thuật và công nghệ kỷ niệm 30 năm thành lập KienlongBank

Hé lộ đại tiệc nghệ thuật và công nghệ kỷ niệm 30 năm thành lập KienlongBank

Nhịp cầu kinh doanh -  15 giờ

Ba thập kỷ đồng hành cùng dòng chảy phát triển của đất nước, KienlongBank đang chuẩn bị cho một đại tiệc nghệ thuật - công nghệ quy mô bậc nhất ngành tài chính Việt Nam vào ngày 26/10 tới đây, với âm thanh, ánh sáng và công nghệ sẽ cùng hòa quyện để kể lại hành trình “30 năm - Kết nối giá trị” bằng ngôn ngữ của tương lai.

Ngân hàng thu nợ không cần chờ... kiện

Ngân hàng thu nợ không cần chờ... kiện

Tài chính -  15 giờ

Theo các chuyên gia kinh tế, việc các ngân hàng được quyền thu giữ tài sản bảo đảm là bước ngoặt lớn trong xử lý nợ xấu.

NCB chính thức tăng vốn lần thứ ba trong 4 năm liên tiếp

NCB chính thức tăng vốn lần thứ ba trong 4 năm liên tiếp

Tài chính -  17 giờ

Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB) vừa hoàn tất việc phát hành riêng lẻ 750 triệu cổ phần, chính thức nâng vốn điều lệ lên 19.280 tỷ đồng, sớm hơn 1 năm so với lộ trình tại phương án cơ cấu lại.

Vicem Bút Sơn ngắt chuỗi thua lỗ nhờ kinh tế tuần hoàn

Vicem Bút Sơn ngắt chuỗi thua lỗ nhờ kinh tế tuần hoàn

Phát triển bền vững -  21 giờ

Vicem Bút Sơn ghi nhận khoản thu nhập từ xử lý chất thải, qua đó bù đắp khoản lỗ thuần từ hoạt động kinh doanh cốt lõi.

Kinh tế thế giới gặp khó, vì sao Việt Nam tự tin tăng trưởng trên 8%?

Kinh tế thế giới gặp khó, vì sao Việt Nam tự tin tăng trưởng trên 8%?

Tiêu điểm -  21 giờ

Tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2025 có thể hoàn thành mục tiêu trên 8% nhờ vào lực đẩy từ đầu tư công và tiêu dùng phục hồi.

Khu nghỉ dưỡng đậm chất người Dao giữa ruộng bậc thang Hoàng Su Phì

Khu nghỉ dưỡng đậm chất người Dao giữa ruộng bậc thang Hoàng Su Phì

Ống kính -  22 giờ

Panhou Retrear, nơi giúp ta sống chậm - tránh xa phố thị ồn ào, hoà mình với văn hoá người Dao ở Tuyên Quang và chạm vào thiên nhiên với nhiều cung bậc cảm xúc.

Đọc nhiều