Doanh nghiệp bán lẻ 'lùi 1 bước để tiến 3 bước'

Doanh nghiệp bán lẻ đang bước lùi?

Kết thúc tháng 7/2024, nhiều doanh nghiệp bán lẻ đầu ngành đã công bố hoạt động kinh doanh kém khả quan. Điều này phần nào "phủ bóng đen" lên tâm lý nhà đầu tư và giới quan sát trong ngắn hạn.

Là doanh nghiệp bán lẻ số một Việt Nam, nhưng Thế Giới Di Động đã phải đóng cửa tổng cộng 171 cửa hàng thuộc các chuỗi điện thoại, điện máy và nhà thuốc, trong đó, chuỗi nhà thuốc phải đóng cửa nhiều nhất.

Trong chỉ một tháng, Thế Giới Di Động đã đóng 18 cửa hàng thegioididong.com, 59 cửa hàng Điện Máy Xanh và 94 cửa hàng thuốc An Khang.

Phía doanh nghiệp cho biết đang đánh giá lại từng cửa hàng và sẽ đóng cửa những cơ sở không đạt hiệu quả về doanh thu, lợi nhuận, đặc biệt là tại chuỗi nhà thuốc.

Tương tự, FPT Retail cũng phải đóng khoảng 100 cửa hàng FPT Shop trong quý 2/2024. Đây đều được xem là các cửa hàng kinh doanh kém hiệu quả, kéo theo doanh thu chuỗi này giảm khoảng 7% so với cùng kỳ.

Tại PNJ, mặc dù tình trạng thu hẹp số lượng cửa hàng không diễn ra, nhưng doanh nghiệp bán lẻ trang sức hàng đầu Việt Nam lại đang gặp phải bài toán lợi nhuận sụt giảm liên tiếp nhiều tháng nay.

Cụ thể, trong tháng 7/2024, lợi nhuận sau thuế của PNJ chỉ đạt 51 tỷ đồng, giảm một nửa so với cùng kỳ năm ngoái. Đây được xem là mức lợi nhuận sau thuế theo tháng thấp kỉ lục của PNJ kể từ đầu năm 2024.

Cùng với đó, lợi nhuận gộp trung bình trong 7 tháng năm 2024 của PNJ cũng sụt giảm, chỉ đạt 16,4% so với mức 18,7% cùng kỳ năm 2023.

Cũng có thể là bước ngoặt

Dù đối mặt những thách thức như cửa hàng hoạt động kém hiệu quả, hay doanh thu, lợi nhuận đi lùi, nhưng mỗi doanh nghiệp bán lẻ này dường như đều đã tìm ra lời giải cho riêng mình. Thậm chí, với trường hợp của Thế Giới Di Động và FPT Retail, đây có thể xem là "bước ngoặt" với ngành bán lẻ.

Sở dĩ nói đây là "bước ngoặt", bởi cả Thế Giới Di Động và FPT Retail đều đã không còn phụ thuộc vào hoạt động bán lẻ công nghệ vốn đã rơi vào trạng thái bão hòa và được xem là nghiệp vụ cốt lõi trước đây.

Như Thế Giới Di Động đã giải được bài toán tại Bách Hóa Xanh, khi lần đầu chuỗi này báo lãi sau 9 năm hoạt động. Đồng thời, mức đóng góp của Bách Hóa Xanh vào doanh thu chung của Thế Giới Di Động cũng tăng lên hơn 30% và dần vượt qua chuỗi thegioididong.com từng là đầu tàu tăng trưởng.

Về việc thu hẹp quy mô cửa hàng, CEO Thế Giới Di Động, ông Đoàn Văn Hiểu Em lý giải, đây là quá trình tái cấu trúc bình thường tại chuỗi thegioididong.com, Điện Máy Xanh và An Khang, tương tự như giai đoạn Bách Hóa Xanh tái cấu trúc.

Thực tế, quá trình tái cấu trúc này theo ông Hiểu Em đang ghi nhận kết quả khả quan, khi tăng trưởng doanh thu cửa hàng cũ tích cực, chi phí vận hành tối ưu hơn, dẫn đến gia tăng đáng kể lợi nhuận hoạt động.

CEO Thế Giới Di Động tin rằng, đây gần như sẽ là quy trình bắt buộc với doanh nghiệp trong giai đoạn tiếp theo, khi sẽ tiếp tục tập trung "giảm lượng, tăng chất" định kỳ từ 6 tháng đến 1 năm.

Trong khi đó, tại FPT Retail, bước ngoặt diễn ra với Long Châu khi đóng góp của chuỗi này vào doanh thu chung đang ngày một tăng lên, và chiếm tới 63% doanh thu toàn công ty.

Đồng thời, hiệu quả hoạt động Long Châu cũng được duy trì với doanh thu trung bình trên mỗi nhà thuốc vào khoảng 1,2 tỷ đồng/tháng trong bối cảnh liên tục mở nhiều nhà thuốc mới.

Ở thời điểm hiện tại, Long Châu tự tin đang chiếm khoảng 60-70% thị phần chuỗi bán lẻ dược phẩm và hướng đến trở thành doanh nghiệp chăm sóc sức khỏe toàn diện, với hai mảng mũi nhọn là nhà thuốc và chuỗi y tế dự phòng.

Tại PNJ, thử thách vẫn bủa vây doanh nghiệp, khi giá vàng nguyên liệu vẫn chưa hạ nhiệt và tỷ trọng mảng kinh doanh vàng miếng vẫn cao, nhưng không đóng góp nhiều vào lợi nhuận.

Đối mặt với tình trạng này, PNJ đã tăng giá bán vàng trang sức tương ứng để đảm bảo biên lợi nhuận, đồng thời điều chỉnh nhịp độ sản xuất khi giá vàng biến động.

Theo Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), bài toán của PNJ chỉ mang tính thời điểm, khi tháng cuối năm mới là giai đoạn doanh nghiệp bán lẻ trang sức gặt hái thành quả. Chưa kể, các chính sách điều hành sẽ giúp giảm lượng vàng miếng mà doanh nghiệp bán ra trong thời gian tới.