Không thể phủ nhận, chuyển đổi số trong doanh nghiệp mang lại rất nhiều lợi ích như gia tăng tính minh bạch và hiệu quả trong quản trị doanh nghiệp; tiết kiệm chi phí và tăng năng lực làm việc của nhân viên; nâng cao tính cạnh tranh; tạo ra trải nghiệm tốt cho khách hàng và tăng doanh thu.
Tuy nhiên, phần lớn các doanh nghiệp hiện nay, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn ngại chuyển đổi số với lý do chính là vấn đề tài chính và sự am hiểu về công nghệ của người đứng đầu doanh nghiệp. Phần còn lại lấy lý do chuyển đổi số chưa thực chất, còn nhầm lẫn giữa số hóa với chuyển đổi số.
Báo cáo thường niên chuyển đổi số doanh nghiệp 2021 do Bộ Kế hoạch và đầu tư phối hợp Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ thực hiện đã chỉ ra những khó khăn, rào cản doanh nghiệp gặp phải trong quá trình chuyển đổi số.
Cụ thể, rào cản lớn nhất là chi phí đầu tư, ứng dụng công nghệ; tiếp đến là thay đổi thói quen, tập quán kinh doanh; thiếu nhân lực nội bộ để ứng dụng công nghệ; thiếu cơ sở hạ tầng công nghệ và thiếu cam kết, hiểu biết của ban lãnh đạo, quản lý doanh nghiệp và người lao động.
Bài toán phải bắt đầu từ đâu để chuyển đổi số khi doanh nghiệp vẫn đang tiến hành ứng dụng công nghệ thông tin trong sản xuất, kinh doanh và xuất khẩu là một thách thức lớn.
Một số doanh nghiệp đang khá băn khoăn về tiến trình này bởi các thông tin về công nghệ số khá mơ hồ, đồng thời những hạn chế về nguồn nhân lực và tài chính cũng đang là rào cản rất lớn.
Dù công ty đã có chuyên viên kỹ thuật nhưng những công việc như lập trình, xử lý lỗi ứng dụng thì phải thuê, mua từ các đơn vị cung cấp bên ngoài với chi phí rất đắt đỏ.
Bên cạnh đó, nhiều khâu trong quá trình sản xuất đã được hiện đại hóa để giảm phụ thuộc vào công nhân. Tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn đang gặp khó và khá lúng túng khi ứng dụng công nghệ hiện đại vào các công đoạn từ thu mua nguyên liệu cho đến sản xuất và xuất khẩu do nguồn vốn, nhân lực kỹ thuật có hạn chế.
Vì sao doanh nghiệp nhỏ khó chuyển đổi số?Theo khảo sát của Liên đoàn Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI), có 23,8% số doanh nghiệp được khảo sát biết về chuyển đổi số nhưng thiếu nguồn lực tài chính và nhân lực để thực hiện; có đến 90% số doanh nghiệp được khảo sát đang cho thấy việc chuyển đổi số chưa thành công.
Khảo sát của Hiệp hội Phần mềm và dịch vụ công nghệ thông tin (Vinasa) năm 2021 cũng cho thấy, có tới 92% số doanh nghiệp được hỏi không biết cách thức chuyển đổi số như thế nào, 72% không biết bắt đầu chuyển đổi số từ hoạt động nào của tổ chức và 69% không biết lựa chọn đối tác nào để triển khai.
Phần lớn các doanh nghiệp này đều có quy mô vừa và nhỏ cho nên khó khăn lớn nhất gặp phải là vốn và họ chỉ coi chuyển đổi số là "sân chơi" của những ông lớn.
Chuyển đổi số là yếu tố then chốt trong những hoạt động mở đầu quan trọng, trong đó việc thay đổi tư duy của người đứng đầu sẽ có ý nghĩa quyết định đối với sự chuyển mình của doanh nghiệp trong bối cảnh thị trường có nhiều sự biến động như hiện nay.
Phó Chủ tịch VCCI - ông Hoàng Quang Phòng cho rằng, trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, chuyển đổi số đã trở thành xu hướng toàn cầu trong các tổ chức, doanh nghiệp. Ở Việt Nam, mô hình chuyển đổi số giúp Chính phủ cải thiện dịch vụ công, phục vụ nhu cầu của người dân hiệu quả hơn.
Quá trình chuyển đổi số hiện nay còn gặp nhiều khó khăn, thách thức, nhưng đang tạo ra những thay đổi lớn đối với các doanh nghiệp truyền thống.
Việc thay đổi tư duy, quản trị hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp chủ động và vững vàng trước mọi thách thức, tiến tới chuyển đổi số thành công, khôi phục và phát triển sản xuất, kinh doanh một cách bền vững.
