Hàng trăm dự án nhà ở ách tắc vì thiếu một loại đất

Nguyễn Cảnh Thứ hai, 27/05/2024 - 10:20

Đề xuất xây dựng Nghị quyết của Quốc hội cho phép thí điểm triển khai dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất mà đất đó không phải là đất ở.

189 dự án nhà ở thương mại tại Hà Nội đang nằm chờ gỡ vướng quy định của pháp luật nhà ở. Ảnh: Hoàng Anh

Một cuộc rà soát của Bộ Tài nguyên và môi trường đã hé lộ gần 500 dự án nhà ở thương mại trên toàn quốc đang phải đối mặt với những thách thức pháp lý, khiến cho việc triển khai gặp khó khăn.

Theo kết quả của cuộc rà soát kết thúc gần đây, có tổng cộng 579 dự án nhà ở thương mại đang triển khai theo cơ chế thỏa thuận hoặc đã có quyền sử dụng đất. Trong số này, 493 dự án được xác định có dấu hiệu vướng quy định tại Điều 23 của Luật Nhà ở 2014.

Các dự án nhà ở thương mại thường được triển khai thông qua việc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất hoặc đã có quyền sử dụng đất, đặc biệt tập trung tại các địa phương có nền kinh tế phát triển và nhu cầu về đất ở cao.

Tuy nhiên, số liệu từ 48 tỉnh thành phố cho thấy rằng phần lớn các dự án nhà ở thương mại đều gặp phải những khó khăn đáng kể, chủ yếu liên quan đến hai vấn đề chính.

Thứ nhất, nhiều doanh nghiệp cố gắng tạo lập quỹ đất để lập dự án nhà ở thương mại bằng cách nhận chuyển nhượng “đất ở và đất khác” hoặc “đất khác”, thay vì chỉ nhận chuyển nhượng “đất ở” như quy định tại Luật Nhà ở 2014.

Thứ hai, việc chuyển mục đích sử dụng đất đối với “đất khác” để triển khai dự án nhà ở thương mại cũng gây ra nhiều rắc rối, khi theo quy định, dự án phải có sẵn “đất ở” hoặc “đất ở và đất khác”.

Điển hình cho vấn đề này là TP.HCM, từ khi Luật Nhà ở 2014 có hiệu lực, đã ghi nhận 126 dự án nhà ở thương mại không đáp ứng được yêu cầu về loại đất. Hơn 100 trong số này chỉ có “đất ở và đất khác” và khoảng 20 trường hợp có “đất khác không phải là đất ở”, điều này dẫn đến việc không được công nhận chủ đầu tư.

Tương tự, Hà Nội đã chấp thuận 221 dự án nhà ở thương mại qua thỏa thuận nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất với đất khác, nhưng đến nay vẫn còn 189 dự án vướng mắc pháp lý.

Vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến các dự án tại TP.HCM và Hà Nội mà còn lan rộng ra các địa phương khác. Đồng Nai cũng ghi nhận 10 dự án nhà ở thương mại đang gặp khó khăn tương tự.

Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết Luật Đầu tư năm 2020 cũng gây khó khăn trong việc triển khai dự án nhà ở thương mại. Cụ thể, sự thay đổi trong quy định về loại đất đã gây ra sự hiểu sai lầm và khó khăn trong việc lựa chọn chủ đầu tư.

Khoản 1 điều 23 Luật Nhà ở 2014 quy định một trong các hình thức sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại là “sử dụng diện tích đất ở thuộc quyền sử dụng hợp pháp để xây dựng nhà ở thương mại”.

Hình thức nêu trên được quy định tại khoản 1 điều 75 Luật Đầu tư 2020 là “có quyền sử dụng đất ở hợp pháp và các loại đất khác được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sang làm đất ở”.

Để giải quyết vấn đề này, Bộ Tài nguyên và môi trường đề xuất xây dựng Nghị quyết của Quốc hội cho phép thí điểm triển khai dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất mà đất đó không phải là đất ở, nhằm thúc đẩy thương mại hóa quyền sử dụng đất và phát triển thị trường quyền sử dụng đất.

Tuy nhiên, việc nhận quyền sử dụng đất để triển khai dự án nhà ở thương mại cũng gặp phải nhiều khó khăn. Một số dự án đã phải đối mặt với những người sử dụng đất không hợp tác hoặc đưa ra giá đất quá cao, khiến dự án không có đầy đủ đất để triển khai.

Pháp luật hiện hành lại chưa có quy định để giải quyết tình trạng một số người đang sử dụng đất không chấp thuận chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho nhà đầu tư, hoặc chấp thuận với giá quá cao.

Bộ cũng chỉ ra rằng cơ quan thẩm quyền tại địa phương thường gặp khó khăn trong việc giao đất cho dự án, đặc biệt là khi liên quan đến việc chuyển mục đích sử dụng đất từ các loại đất có nguồn gốc do cơ quan, tổ chức của Nhà nước quản lý hoặc do doanh nghiệp có nguồn gốc cổ phần hóa, để triển khai dự án nhà ở thương mại.

Bất động sản La Tiên Villa chính thức ra mắt tại Bắc Nha Trang

Bất động sản La Tiên Villa chính thức ra mắt tại Bắc Nha Trang

Bất động sản -  9 giờ

La Tiên Villa là dự án bất động sản hạng sang đầu tiên tại khu vực, mang đến triết lý sống giao hòa cùng thiên nhiên nguyên bản giữa nơi “đất tiên vịnh ngọc”.

Khởi công dự án Thành phố Thông minh Bắc Hà Nội

Khởi công dự án Thành phố Thông minh Bắc Hà Nội

Bất động sản -  10 giờ

Sáng 19/8, Công ty CP Đầu tư và phát triển Thành phố Thông minh Bắc Hà Nội, liên doanh giữa Tập đoàn BRG (Việt Nam) và Tập đoàn Sumitomo (Nhật Bản) đã chính thức khởi công dự án Thành phố Thông minh Bắc Hà Nội.

Hạ tầng tỷ đô Nam Sài Gòn: 'Cú hích' cho các dự án bất động sản thăng hạng

Hạ tầng tỷ đô Nam Sài Gòn: 'Cú hích' cho các dự án bất động sản thăng hạng

Bất động sản -  10 giờ

Hàng loạt dự án bất động sản đón nhận tin vui khi các công trình hạ tầng, giao thông trọng điểm phía Nam Sài Gòn đồng loạt khởi động và tăng tốc triển khai, trong đó có dự án T&T City Millennia của T&T Homes (thành viên của Tập đoàn T&T Group) phát triển. Đây được xem là “đòn bẩy” mạnh mẽ giúp thị trường bất động sản khu vực trở nên sôi động, đặc biệt là trong nửa cuối năm 2025.

T&T Group khởi công 1.241 căn nhà ở xã hội tại Cà Mau

T&T Group khởi công 1.241 căn nhà ở xã hội tại Cà Mau

Bất động sản -  1 ngày

T&T Group vừa chính thức khởi công công trình nhà ở xã hội tại phường An Xuyên, tỉnh Cà Mau, với quy mô hơn 1.200 căn hộ, góp phần hiện thực hóa đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030.

Sunshine Group khởi công 2 dự án hơn 3 tỷ USD trong ngày 19/8

Sunshine Group khởi công 2 dự án hơn 3 tỷ USD trong ngày 19/8

Bất động sản -  1 ngày

Sáng 19/8, Sunshine Group đồng loạt khởi công dự án Sunshine Legend City tại phía Đông Hà Nội và Sunshine Bay Retreat Vung Tau tại TP.HCM với tổng mức đầu tư hơn 3 tỷ USD.

Hạ tầng chiến lược - động lực bứt phá kinh tế

Hạ tầng chiến lược - động lực bứt phá kinh tế

Tiêu điểm -  2 giờ

Hàng loạt các dự án lớn được khởi công, khánh thành vượt tiến độ đã trở thành minh chứng cho tiềm lực mạnh mẽ của các doanh nghiệp trong nước.

Chủ tịch Cen Group Nguyễn Trung Vũ: Thị trường bất động sản sẽ thay đổi 'kinh khủng'

Chủ tịch Cen Group Nguyễn Trung Vũ: Thị trường bất động sản sẽ thay đổi 'kinh khủng'

Media -  2 giờ

Từ chỗ thiếu nguồn cung, thị trường bất động sản đang bùng nổ với sự xuất hiện của các dự án khu đô thị quy mô lớn chưa từng có.

Cánh cửa room ngoại phân hóa các ngân hàng

Cánh cửa room ngoại phân hóa các ngân hàng

Tài chính -  3 giờ

Trong bối cảnh mới, room ngoại không chỉ là “trần kỹ thuật” mà là “lựa chọn chiến lược”. Một số ngân hàng trống room vì không đủ hấp dẫn. Nhưng cũng có những ngân hàng tốt, giữ lại room cho đối tác chiến lược.

SHB cùng đất nước kiến tạo 'Niềm tin số'

SHB cùng đất nước kiến tạo 'Niềm tin số'

Nhịp cầu kinh doanh -  3 giờ

Phó chủ tịch HĐQT Ngân hàng SHB – ông Đỗ Quang Vinh cùng hơn 300 KOL và các nhà quản lý, doanh nghiệp, nền tảng góp mặt tại Hội nghị KOL toàn quốc cùng nhau kiến tạo bản đồ niềm tin số quốc gia.

Đất nông nghiệp thành vàng nhờ du lịch: Cơ hội hay cạm bẫy?

Đất nông nghiệp thành vàng nhờ du lịch: Cơ hội hay cạm bẫy?

Phát triển bền vững -  4 giờ

Việt Nam hiện đang bước vào giai đoạn có thể xem là 'thời điểm vàng' để phát triển mô hình kinh tế du lịch đa giá trị từ nông nghiệp và đất nông nghiệp.

Vietjet khởi công Trung tâm Kỹ thuật bảo dưỡng tàu bay tại Long Thành - Bước tiến mới của hàng không Việt Nam

Vietjet khởi công Trung tâm Kỹ thuật bảo dưỡng tàu bay tại Long Thành - Bước tiến mới của hàng không Việt Nam

Doanh nghiệp -  4 giờ

Ngày 19/8/2025, Hãng hàng không Vietjet đã chính thức khởi công Trung tâm Kỹ thuật bảo dưỡng tàu bay tại Cảng Hàng không quốc tế Long Thành.

Manulife lãi gần 600 tỷ đồng nửa đầu năm 2025

Manulife lãi gần 600 tỷ đồng nửa đầu năm 2025

Tài chính -  5 giờ

Tổng tài sản Manulife Việt Nam tăng 6% so với cùng kỳ, đồng thời tiếp tục dẫn đầu ngành bảo hiểm nhân thọ về quy mô vốn.