Hồ sơ quản trị

Kinh tế Mỹ tốt hơn dưới thời Đảng Dân Chủ hay Cộng Hòa?

Công Hiếu Thứ hai, 04/11/2024 - 21:58

Khám phá từ góc độ thống kê về hiệu suất kinh tế Mỹ dưới các đời tổng thống Dân chủ và Cộng hòa. Phân tích từ Trung tâm Belfer, Harvard Kennedy School.

Gần đây, nhiều thông tin cho thấy hiệu suất kinh tế dưới thời Tổng thống Joe Biden tốt hơn nhiều so với đánh giá của cử tri. Vậy trong lịch sử thì sao? Các số liệu thống kê cho thấy, kể từ sau Thế chiến II, kinh tế Mỹ đã liên tục phát triển mạnh mẽ hơn dưới các tổng thống Đảng Dân chủ so với Đảng Cộng hòa.

Điều này thậm chí còn ít được biết đến, kể cả trong nội bộ Đảng Dân chủ. Một số cuộc khảo sát còn cho thấy nhiều người Mỹ tin rằng chính quyền Cộng hòa mới là người dẫn dắt nền kinh tế tốt hơn.

Việc ít người biết đến thực tế này không hoàn toàn là điều khó hiểu. Ý kiến rằng kinh tế Mỹ hoạt động tốt hơn dưới thời một đảng nào đó có thể nghe như một tuyên bố thiên vị chính trị và không đáng tin cậy. Tuy nhiên, điều đáng ngạc nhiên là dữ liệu lại hoàn toàn ủng hộ điều này.

1. Thống kê nói gì

Kể từ sau Thế chiến II, Đảng Dân chủ đã đạt mức tăng trưởng việc làm trung bình 1,7% mỗi năm khi cầm quyền, so với 1,0% dưới Đảng Cộng hòa.

Tăng trưởng GDP hàng năm dưới các chính quyền Dân chủ đạt trung bình 4,23%, trong khi con số này chỉ là 2,36% dưới các chính quyền Cộng hòa, tạo ra sự khác biệt đáng kể 1,87 điểm phần trăm.

Dữ liệu này bao gồm 19 nhiệm kỳ tổng thống từ Truman đến Biden. Nếu lùi lại xa hơn, bao gồm thời kỳ Đại Suy thoái với Tổng thống Herbert Hoover và Franklin Roosevelt, khoảng cách này còn lớn hơn.

Kết quả tương tự xuất hiện bất kể việc tính nhiệm kỳ bắt đầu từ quý đầu tiên của tổng thống đương nhiệm hay tính vào người tiền nhiệm.

Mỗi nhiệm kỳ trung bình của Đảng Dân chủ chỉ có 1 quý suy thoái trong 16 quý, trong khi trung bình nhiệm kỳ của Đảng Cộng hòa có tới 5 quý suy thoái – một khác biệt đáng kinh ngạc.

2. Nghi ngờ có cơ sở

Ngay cả những người tin rằng Đảng Dân chủ có thể đã áp dụng các chính sách tốt hơn cũng khó lý giải được sự chênh lệch lớn này. Thực tế, nền kinh tế chịu tác động từ nhiều yếu tố không thể dự đoán và các chính sách của tổng thống thường không tác động mạnh mẽ và tức thì đến vậy.

Thêm vào đó, nhiều chính sách có tác động chủ yếu sau thời gian dài hơn một nhiệm kỳ tổng thống. Ví dụ, Tổng thống Jimmy Carter đã bổ nhiệm Paul Volcker làm Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang vào năm 1979 với sứ mệnh đánh bại lạm phát bằng mọi giá.

Chính sách này thành công, mở đường cho thời kỳ “Đại Ổn định” kéo dài 20 năm sau đó, nhưng lại gây suy thoái ngay vào năm 1980, khiến Carter thất bại trong cuộc bầu cử tái nhiệm năm đó.

Thực tế, đây là cuộc suy thoái duy nhất xảy ra khi một tổng thống Đảng Dân chủ tại vị trong 70 năm qua.

3. Có phải chỉ là ngẫu nhiên?

Liệu sự khác biệt trong kết quả kinh tế có thể chỉ là do ngẫu nhiên? Thoạt đầu có thể nghĩ như vậy, nhưng các phương pháp thống kê lại chỉ ra điều ngược lại.

Năm cuộc suy thoái gần đây nhất đều bắt đầu khi một tổng thống Đảng Cộng hòa đang cầm quyền (Reagan, G.H.W. Bush, G.W. Bush hai lần, và Trump). Xác suất xảy ra chuỗi sự kiện này một cách ngẫu nhiên, nếu xác suất suy thoái là ngang nhau cho cả hai đảng, là (1/2)^5, tức là 3,1%.

Điều này tương đương với xác suất tung được 5 mặt “sấp” liên tiếp trong 5 lần tung đồng xu – một khả năng rất thấp. Sự khác biệt này được coi là “có ý nghĩa thống kê ở mức tin cậy 95%”.

Nếu xét xa hơn, có tới 9 trong số 10 cuộc suy thoái gần đây nhất bắt đầu dưới thời tổng thống Cộng hòa. Xác suất để điều này xảy ra ngẫu nhiên là một phần trăm, tức là 0,98%.

Blinder và Watson (2016) cũng chỉ ra một thực tế đáng chú ý khác. Họ xem xét 8 lần chuyển giao quyền lực từ một tổng thống Đảng này sang Đảng kia kể từ sau Thế chiến II. Nếu tính thêm hai tổng thống gần đây nhất là Trump và Biden, thì có 10 lần chuyển giao như vậy.

Trong 5 lần chuyển giao từ tổng thống Dân chủ sang Cộng hòa, tốc độ tăng trưởng đều giảm so với nhiệm kỳ trước; ngược lại, trong 5 lần chuyển giao từ Cộng hòa sang Dân chủ, tốc độ tăng trưởng đều tăng. Không có ngoại lệ nào. Xác suất xảy ra điều này ngẫu nhiên là một phần nghìn, tức là có ý nghĩa thống kê ở mức 99,9%.

Vì vậy, có thể bác bỏ quan điểm rằng hiệu suất kinh tế mạnh mẽ hơn dưới thời các tổng thống Cộng hòa. Nhưng nguyên nhân thực sự khiến nền kinh tế Mỹ phát triển tốt hơn dưới các tổng thống Dân chủ vẫn là một bí ẩn.

Bài báo trên được viết bởi Jeffrey Frankel, đăng tải trên trang Trung tâm Belfer thuộc Harvard Kennedy School.

Việt Nam trong dòng chảy thương mại của khối BRICS

Việt Nam trong dòng chảy thương mại của khối BRICS

Hồ sơ quản trị -  4 tháng

Với tiềm năng tiêu dùng khổng lồ, BRICS trở thành điểm đến lý tưởng cho hàng hóa Việt Nam, nâng cao khả năng cạnh tranh và gia tăng giá trị xuất khẩu.

Lối đi riêng của 'ông trùm' đất cảng Hoàng Huy

Lối đi riêng của 'ông trùm' đất cảng Hoàng Huy

Hồ sơ quản trị -  4 tháng

Âm thầm tích luỹ đất, đầu tư kiểu cuốn chiếu và hạn chế vay vốn, Hoàng Huy vừa tránh được 'cú sốc' trái phiếu, vừa 'hái quả ngọt' từ thị trường bất động sản Hải Phòng.

MISA bổ nhiệm tân tổng giám đốc

MISA bổ nhiệm tân tổng giám đốc

Hồ sơ quản trị -  4 tháng

Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần MISA vừa chính thức bổ nhiệm ông Lê Hồng Quang làm tổng giám đốc nhiệm kỳ 2024 - 2028.

Thương mại Việt Nam - Indonesia: Chương mới từ quan hệ chiến lược toàn diện

Thương mại Việt Nam - Indonesia: Chương mới từ quan hệ chiến lược toàn diện

Hồ sơ quản trị -  1 tuần

Thương mại Việt Nam - Indonesia hướng tới 18 tỷ USD theo hướng cân bằng sau khi hai nước chính thức nâng quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện.

MSB tái bổ nhiệm Tổng giám đốc Nguyễn Hoàng Linh

MSB tái bổ nhiệm Tổng giám đốc Nguyễn Hoàng Linh

Hồ sơ quản trị -  1 tuần

Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (HoSE: MSB) vừa công bố quyết định về việc tái bổ nhiệm ông Nguyễn Hoàng Linh giữ chức vụ tổng giám đốc với thời hạn 5 năm (2025 – 2030), quyết định có hiệu lực từ ngày 23/3/2025.

Bamboo Capital có tổng giám đốc mới

Bamboo Capital có tổng giám đốc mới

Hồ sơ quản trị -  2 tuần

Phó tổng giám đốc phụ trách xây dựng một công ty thành viên vừa được bổ nhiệm làm tổng giám đốc Bamboo Capital.

Việt Nam trước 'sóng gió' thương mại Mỹ - Trung: 2018 và 2025 có gì khác?

Việt Nam trước 'sóng gió' thương mại Mỹ - Trung: 2018 và 2025 có gì khác?

Hồ sơ quản trị -  1 tháng

Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung tái diễn năm 2025 với quy mô lớn hơn. Việt Nam đứng trước cả cơ hội và thách thức khi chuỗi cung ứng toàn cầu thay đổi, tác động mạnh đến xuất khẩu và đầu tư.

Doãn Văn Tuấn: Người kể chuyện văn hóa qua hương vị

Doãn Văn Tuấn: Người kể chuyện văn hóa qua hương vị

Hồ sơ quản trị -  1 tháng

Với Doãn Văn Tuấn, Tổng bếp trưởng người Việt đầu tiên tại Furama Resort Đà Nẵng, nấu ăn không chỉ là chế biến mà là thổi hồn vào ẩm thực, biến từng món ăn thành trải nghiệm tinh thần khó quên.

Nhựa và cao su trước thách thức xanh hóa

Nhựa và cao su trước thách thức xanh hóa

Phát triển bền vững -  2 giờ

Các ngành nhựa và cao su đang chủ động xanh hóa, áp dụng kinh tế tuần hoàn để đáp ứng yêu cầu thị trường cũng như các quy định của pháp luật.

Doanh nghiệp logistics đối mặt áp lực phải xanh hoá

Doanh nghiệp logistics đối mặt áp lực phải xanh hoá

Phát triển bền vững -  6 giờ

Logistics xanh không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc, nếu không chuyển đổi doanh nghiệp ngành này sẽ bị loại khỏi “sân chơi” toàn cầu.

Chương mới của làn sóng đầu tư Hoa Kỳ vào Việt Nam

Chương mới của làn sóng đầu tư Hoa Kỳ vào Việt Nam

Tiêu điểm -  10 giờ

Các doanh nghiệp Hoa Kỳ đang tăng mức độ quan tâm và mở rộng đầu tư tại Việt Nam, tập trung vào công nghệ cao, năng lượng và chuỗi cung ứng, đánh dấu một bước tiến mới.

Bất động sản cởi trói, nợ xấu ngân hàng thoái lui

Bất động sản cởi trói, nợ xấu ngân hàng thoái lui

Tài chính -  10 giờ

Các chuyên gia tài chính đều chung góc nhìn tích cực về sự cải thiện chất lượng tài sản ngân hàng cùng sự hồi phục chung của nền kinh tế, đặc biệt với những tháo gỡ ở nhóm ngành bất động sản.

Sở hữu 'thần dược', The Komorebi dẫn đầu xu hướng sống nghỉ dưỡng xa xỉ gắn với chăm sóc sức khỏe

Sở hữu 'thần dược', The Komorebi dẫn đầu xu hướng sống nghỉ dưỡng xa xỉ gắn với chăm sóc sức khỏe

Nhịp cầu kinh doanh -  12 giờ

Tại phân khu phong cách Nhật The Komorebi (Vinhomes Royal Island, Hải Phòng), đặc quyền tắm khoáng nóng Onsen suốt bốn mùa mang đến cho cư dân trải nghiệm nghỉ dưỡng đỉnh cao ngay tại nhà, đồng thời đưa phân khu trở thành điểm đến dẫn đầu xu hướng du lịch chăm sóc sức khỏe tại miền Bắc.

SeABank triển khai gói vay tín chấp 300 tỷ đồng lãi suất ưu đãi dành cho phụ nữ

SeABank triển khai gói vay tín chấp 300 tỷ đồng lãi suất ưu đãi dành cho phụ nữ

Nhịp cầu kinh doanh -  12 giờ

Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank, HOSE: SSB) triển khai gói vay tín chấp 300 tỷ đồng cho các nữ hội viên Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam giúp nâng cao vai trò của phụ nữ trong xã hội hiện đại, tạo điều kiện cho phụ nữ phát triển kinh tế, mang đến một cuộc sống sung túc và hạnh phúc dài lâu.

Chuyển nhượng vốn: Những lưu ý để tránh bị phạt thuế

Chuyển nhượng vốn: Những lưu ý để tránh bị phạt thuế

Sổ tay quản trị -  13 giờ

Chuyển nhượng vốn tiềm ẩn nhiều rủi ro thuế, từ việc xác định đúng loại thuế, tính toán thuế suất, đến các quy định về khai báo và tránh bị truy thu, phạt.