Kinh tế số đã xuất hiện và trở thành xu hướng phát triển tất yếu, tuy nhiên cũng chính công nghệ của nền kinh tế số lại có thể làm phát sinh nhiều rủi ro và xáo trộn cho các thị trường đã được xác lập.
Khi mô hình kinh tế truyền thống dần bão hòa thì thương mại điện tử (còn gọi là kinh tế số) đã xuất hiện và trở thành xu hướng phát triển tất yếu. Tuy nhiên cũng chính công nghệ của nền kinh tế số lại có thể làm phát sinh nhiều rủi ro và xáo trộn cho các thị trường đã được xác lập.
Cuộc hội thảo về kinh tế số diễn ra mới đây tại TP. HCM cho thấy đã đến lúc cần “bịt kín” các kẽ hở này.
Những rủi ro phát sinh
Sự phát triển của internet, các thuật toán máy tính cũng như trí thông minh nhân tạo đang hứa hẹn mang lại nhiều lợi ích cho cuộc sống. Theo đó, nền kinh tế số với sự xuất hiện của các trang web đã giúp người tiêu dùng so sánh, đánh giá chất lượng, giá cả, phương thức cung ứng dịch vụ, hàng hóa một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Các ứng dụng thông minh cũng giúp hạ giá thành, cải thiện chất lượng và tăng số lượng hàng hóa, dịch vụ lưu thông trên thị trường, cũng như tăng tốc các phát minh, đổi mới và sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ số. Nhưng cùng với đó, kinh tế số cũng làm xuất hiện một số rủi ro về an ninh mạng, bảo mật dữ liệu, bảo vệ quyền riêng tư cá nhân, giải quyết khiếu nại của người tiêu dùng…
Theo ông Nguyễn Mạnh Hùng, Tổng thư ký Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (VINASTAS), nếu như đấu tranh cho quyền lợi người tiêu dùng ở thị trường truyền thống đã rất khó khăn thì nay không gian ảo của kinh tế số càng làm cho người mua chịu rủi ro nhiều hơn.
Chất lượng hàng hóa kinh doanh online hiện đang là vấn đề lớn, không chỉ hết hạn, không đúng mẫu mã, xuất xứ, kiểu dáng như quảng cáo mà khâu hậu mãi, bảo hành, bảo trì cũng rất lỏng lẻo. Hơn thế nữa, câu chuyện lộ thông tin cá nhân người tiêu dùng vẫn còn là câu hỏi lớn.
Vụ tin tặc tấn công danh bạ khách hàng của Hãng hàng không Quốc gia Việt Nam và đăng tải công khai trên internet năm 2016 với nhiều thông tin cá nhân càng như gióng thêm một hồi chuông báo động về các rủi ro đến từ thương mại điện tử.
“Trám” kẽ hở thương mại điện tử
Liên quan đến quản lý mô hình kinh tế số tại Việt Nam, từ năm 2013, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 52/2013/NĐ-CP về thương mại điện tử. Hiện Cục Thương mại Điện tử (Bộ Công thương) cũng đang có đánh giá tổng kết 5 năm thực thi Nghị định này để điều chỉnh những vấn đề còn chưa “phủ sóng” hết.
Bà Lê Thị Hà, Phó trưởng phòng pháp chế Cục Thương mại Điện tử (Bộ Công thương) cho hay, những doanh nghiệp ứng dụng khoa học công nghệ để cung cấp dịch vụ thương mại điện tử xuyên biên giới như Uber, Grab hay Airbnb đều sẽ nằm trong “tầm ngắm” của các quy định mới. Ngoài ra, các quy phạm pháp luật mới cũng sẽ điều chỉnh cả những vấn đề có liên quan đến chính sách thanh toán điện tử, hạ tầng an ninh mạng, chính sách logistics cho kinh tế số…
Cũng từ những rủi ro phát sinh trong môi trường kinh tế số mà Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đã có quy định chặt chẽ về trách nhiệm của doanh nghiệp trong bảo vệ thông tin khách hàng. Và theo ông Hồ Tùng Bách, Phó trưởng phòng bảo vệ người tiêu dùng Cục Quản lý Cạnh tranh (Bộ Công thương), sắp tới cơ quan này sẽ thực hiện thanh kiểm tra việc tuân thủ các quy định bảo vệ người tiêu dùng tại doanh nghiệp, cũng như phát đi nhiều khuyến cáo để người tiêu dùng rõ hơn trách nhiệm của doanh nghiệp.
Quản lý kinh tế số: Nhiều thành phần mong muốn nhập cuộc
Trong khi chờ đợi bổ sung thêm hành lang pháp lý mới để “trám” chặt các “kẽ hở” thương mại điện tử, nhiều ý kiến cho rằng mọi đối tượng có liên quan như doanh nghiệp, các hội nghề nghiệp, các tổ chức xã hội và cả người tiêu dùng cần có động thái cùng phối hợp đóng góp cho chính sách hay ít ra là thể hiện thái độ đối với các hành vi vi phạm đạo đức kinh doanh trong thương mại điện tử.
Theo đó, ông Nguyễn Hoàng Dũng, Giám đốc Nghiên cứu và Phát triển (Viện Kinh tế và quản lý TP. HCM) cho rằng các rào cản xã hội cần được tăng cường để uốn nắn, ngăn chặn hiện tượng doanh nghiệp lợi dụng công nghệ số nhằm kinh doanh vô đạo đức, “cần tẩy chay sản phẩm của những doanh nghiệp này và công khai rộng rãi danh tính của họ trên truyền thông đại chúng”.
Đại diện cho Hiệp hội Logistics Việt Nam, Tổng thư ký Nguyễn Duy Minh nhận định ứng dụng quan trọng đang làm nền tảng cho thương mại điện tử là Hải quan điện tử và Cổng thông tin một cửa Quốc gia hiện vẫn rất cần được kết nối đến nhiều bộ, ngành hơn nữa. “Chính phủ cần thúc ép các cơ quan chức năng phải tham gia kết nối vào các cổng này”, ông Minh kiến nghị.
Riêng với vấn nạn rò rỉ thông tin khách hàng khiến cơn bão tin nhắc rác hoành hành chưa có hồi kết như hiện nay, chuyên gia Duangthip Chomprang, Giám đốc Văn phòng hợp tác và hỗ trợ thuộc Viện quốc tế về Thương mại và phát triển Thái Lan tin rằng Việt Nam cần có thêm Luật về Bảo vệ quyền riêng tư bên cạnh các quy định nằm rải rác ở nhiều văn bản luật như hiện nay, “cần xem quyền riêng tư là tài sản riêng của người tiêu dùng và không ai được buôn bán thông tin cá nhân ấy mà không có sự đồng ý của họ”, bà Duangthip Chomprang nhấn mạnh.
Còn theo đại diện Tổ chức Thống nhất và tín thác bảo vệ người tiêu dùng Ấn Độ (CUTS International) thì khuyến nghị chính sách bảo vệ quyền riêng tư của người tiêu dùng nên tham khảo thêm khung pháp lý trong lĩnh vực này từ APEC.
Tags:
Tags:
Phó bí thư thường trực Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thanh Nghị được Bộ Chính trị điều động giữ chức Trưởng Ban chính sách, chiến lược Trung ương.
Ông Trần Lưu Quang, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban chính sách, chiến lược Trung ương được phân công làm Bí thư Thành ủy TP.HCM nhiệm kỳ 2020 - 2025.
Hà Nội đang rốt ráo xử lý các dự án vốn ngoài ngân sách chậm triển khai nhiều năm, hứa hẹn tạo chất lượng mới cho bất động sản Thủ đô.
Những chi bộ mạnh đã trở thành chỗ dựa để doanh nghiệp ở Quảng Ninh phát triển ổn định, thích ứng với thị trường và tạo giá trị lâu dài.
Sáng 24/8, tại Hà Nội, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã tổ chức Hội nghị gặp mặt đại biểu tiêu biểu đại diện các tầng lớp Nhân dân nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng tám và Quốc khánh 2/9.
Thế Giới Di Động nổi tiếng với "nghề tay trái" hái ra tiền trong hoạt động đầu tư tài chính, với lợi thế thường xuyên nắm giữ tiền mặt lớn.
Trong bối cảnh kết quả kinh doanh bết bát, Gilimex đang 'đặt cược' với kỳ vọng có lợi từ phán quyết vụ kiện Amazon lên tới 280 triệu USD.
Sau một thập kỷ nghiên cứu, đầu tư vào khoa học công nghệ, CT Group đang dần lộ diện tham vọng chiếm lĩnh kinh tế không gian tầm thấp.
Trong khi nhóm 4 ngân hàng quốc doanh vốn hóa lớn (Big4) chật vật hệ số an toàn vốn sát ngưỡng tối thiểu, nhóm ngân hàng tư nhân vươn lên với nền vốn dày, dư địa tăng trưởng lớn.
Đánh giá này cao hơn mức bình quân B+ của ngành ngân hàng Việt Nam, ghi nhận những chuyển biến tích cực của Eximbank trong việc tăng trưởng lợi nhuận bền vững và nỗ lực tái cấu trúc. Đây là lần đầu tiên Eximbank được S&P nâng xếp hạng tín nhiệm lên mức BB- kể từ năm 2018.
150.000 trạm đổi pin trên toàn quốc đi kèm chính sách chuyển đổi xanh được mở rộng tới 34 tỉnh, thành của VinFast đưa xe máy điện trở thành phương tiện có thể thay thế hoàn toàn xe xăng tại Việt Nam.
Trong bức tranh bất động sản cao cấp giữa lòng Thủ đô, The Matrix One Premium nổi bật như một dấu ấn của phong cách sống thượng lưu. Đặc biệt, những căn hộ diện tích lớn 3, 4 phòng ngủ mang đến không gian sống bốn mùa vượng khí dành riêng cho giới thượng lưu, những người luôn khao khát sự rộng rãi, riêng tư và đẳng cấp.
