Tiêu điểm
Ngành đường sắt khó nắm bắt cơ hội lớn nếu không đổi mới
Vận chuyển hàng hóa liên vận quốc tế giữa Việt Nam – Trung Quốc và quá cảnh đi châu Âu, Nga, Mông Cổ, các nước Trung Á thời gian qua rất phát triển. Đây là cơ hội rất lớn cho ngành đường sắt.

Giống nhiều lĩnh vực khác, Covid-19 khiến ngành đường sắt cũng chịu nhiều tác động tiêu cực trong sản xuất, kinh doanh trong năm nay.
Để bù đắt sụt giảm doanh thu từ vận chuyển hành khách, đường sắt đã đẩy mạnh đường sắt đẩy mạnh vận chuyển hàng hoá liên vận quốc tế.
Tuy vậy, với cách tổ chức vận tải vẫn tiếp cận theo hướng cũ như hiện nay, đường sắt sẽ không phát triển được. “Nên mô hình vận tải hàng hóa cần xem lại”, theo Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Ngọc Đông.
Đặc biệt, hiện nay, ngành đường sắt đang đối mặt với cơ hội rất lớn. Khi vận chuyển hàng hóa liên vận quốc tế giữa Việt Nam – Trung Quốc và quá cảnh đi châu Âu, Nga, Mông Cổ, các nước Trung Á thời gian qua rất phát triển.
Cùng với đó, đối với tình trạng ùn tắc hàng hóa, xe container tắc nghẽn ở các cửa khẩu biên giới với Trung Quốc thời gian qua, nếu có vận tải hàng hóa đường sắt thì sẽ quyết được rất lớn, ông Nguyễn Hoàng Anh, Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp cho rằng.
Số liệu của Tổng cục Hải quan, đến 21/12, tổng lượng hàng tồn tại các cửa khẩu biên giới với Trung Quốc là khoảng 6.200 container, riêng tại cửa khẩu Lạng Sơn là hơn 4.400 xe.
Đi cùng với cơ hội, thách thức đối với ngành này cũng không nhỏ khi sắp tới đường cao tốc Bắc Nam phía Đông đi vào hoạt động, xe chạy 100 km/giờ, trong khi đường sắt vẫn mấy chục km/giờ, lại qua nhiều đường ngang, khu dân cư thì không thể cạnh tranh được, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể cho biết.
Do đó, nhấn mạnh “đường sắt không thể như thế này mãi, dứt khoát phải hiện đại hóa”, tại cuộc họp ngày 23/12, Phó thủ tướng Lê Văn Thành cho rằng lãnh đạo ngành đường sắt phải đổi mới tư duy, chủ động đề xuất các cơ chế, chính sách, có các giải pháp đột phá, cách làm mới để đưa ngành đường sắt phát triển hơn trong thời gian tới.
Hiện nay, hạ tầng đường sắt còn nhiều hạn chế, mà nguyên nhân chủ yếu là do chưa được đầu tư tương xứng. Thu nhập bình quân của người lao động còn thấp.
Muốn vượt qua khó khăn thì cần sự hỗ trợ, Phó thủ tướng nêu rõ, “Chính phủ sẽ tạo điều kiện thuận lợi để hiện đại hoá ngành đường sắt”.

Cùng với đó, ông yêu cầu Tổng công ty Đường sắt xây dựng phương án sản xuất kinh doanh trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp để “biến nguy thành cơ, biến khó khăn, thách thức thành cơ hội phát triển”, Phó Thủ tướng cho rằng, cần linh hoạt chuyển đổi, phát huy tối đa lợi thế về vận tải hàng hóa so với các phương thức vận tải khác.
Về dài hạn, ngành phải tập trung hơn nữa cho đầu tư kết cấu hạ tầng đường sắt, trong đó chú ý bảo dưỡng và đầu tư mới, đầu tư đến đâu dứt điểm đến đó.
"Để hiện đại hóa ngành đường sắt đòi hỏi rất lớn về nguồn vốn, bởi cần đầu tư đồng bộ cả hệ thống, không thể đầu tư hiện đại hóa từng phần", Phó thủ tướng cho biết, và lưu ý Bộ Giao thông Vận tải ưu tiên bố trí vốn. Đây sẽ được coi là "vốn mồi, dẫn dắt" thu hút nguồn lực vào lĩnh vực này.
Ngành đường sắt, hiện có hơn 21.300 lao động, với các tuyến đường sắt đã được xây dựng, đưa vào sử dụng từ 50 đến trên 140 năm.
Năm 2021, vận chuyển hành khách sụt giảm mạnh, đạt 1,4 triệu lượt, xấp xỉ 37% so với cùng kỳ. Nhưng vận chuyển hàng hoá lại tăng trên 10%, đạt 5,6 triệu tấn khi tập trung vào việc vận chuyển hàng hóa bằng tàu chuyên tuyến, tăng tỉ trọng vận tải hóa bằng container và đẩy mạnh vận chuyển hàng liên vận quốc tế giữa Việt Nam-Trung Quốc và quá cảnh đi châu Âu, Nga, Mông Cổ, các nước Trung Á.
Bên cạnh đó, trong năm nay, tổng công ty đã đưa vào khai thác sản phẩm dịch vụ mới là đoàn tàu container liên vận quốc tế chạy thẳng châu Âu.
Doanh thu trực tiếp từ vận tải đem về cho Tổng công ty Đường sắt 2.600 tỷ đồng. Tổng công ty ghi nhận doanh thu hợp nhất năm nay 6.290 tỷ đồng, giảm gần 5% so với 2020.
Thu nhập bình quân người lao động là 7,2 triệu đồng/tháng, giảm 16% so với 2020, trong đó thu nhập khối vận tải là 5,6 triệu đồng, bằng 68% so với cùng kỳ năm ngoái.
Mới đây, ngày 22/12, sau khi xem xét đề xuất của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR), Chính phủ đã có văn bản không đồng ý nhập khẩu và khai thác 37 toa xe tự hành (DMU) chạy trên đường sắt đã qua sử dụng tuổi thọ 40 năm của Nhật Bản.
Nhằm phát huy vai trò của hệ thống đường sắt trong ngành dịch vụ logistics, đầu tháng 11/2021, Bộ Giao thông vận tải đã công bố quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Quy hoạch xác định mục tiêu đến năm 2030 thực hiện cải tạo nâng cấp để khai thác có hiệu quả 7 tuyến đường sắt hiện có; quy hoạch 9 tuyến đường sắt mới với tổng chiều dài 2.362 km. Đến năm 2050, mạng lưới đường sắt quốc gia được quy hoạch bao gồm 25 tuyến với chiều dài 6.354 km.
Riêng giai đoạn đến 2030, nghiên cứu triển khai kết nối thông suốt tuyến đường sắt liên vận quốc tế, hoàn thành công tác chuẩn bị đầu tư, thu xếp nguồn lực để khởi công một số tuyến đường sắt mới, trong đó ưu tiên tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, các tuyến kết nối cảng biển cửa ngõ quốc tế, sân bay quốc tế, đường sắt đầu mối tại thành phố lớn, nghiên cứu để triển khai tuyến đường sắt TP.HCM - Cần Thơ.
Theo quy hoạch, mục tiêu đến năm 2030, khối lượng vận chuyển hàng hóa đạt 11,8 triệu tấn, chiếm thị phần khoảng 0,27%; khối lượng vận chuyển hành khách đạt 460 triệu khách, chiếm thị phần khoảng 4,4% (trong đó đường sắt quốc gia 21,5 triệu khách, chiếm thị phần khoảng 1,87%)…
Phát triển đường sắt tốc độ cao: 'Chậm ngày nào sẽ thiệt hại ngày đó'
Chở khách bằng đường sắt Bắc Nam được khôi phục từ ngày 13/10
2 tuyến tàu khách được khôi phục từ ngày 13/10 gồm tuyến Hà Nội - Hải Phòng và tuyến Hà Nội - TP.HCM
Phát triển đường sắt tốc độ cao: 'Chậm ngày nào sẽ thiệt hại ngày đó'
Theo nhiều chuyên gia, với điều kiện địa lý, tự nhiên, điều kiện địa chính trị của Việt Nam hiện nay, việc phát triển đường sắt cao tốc trong tương lai là hết sức cần thiết.
Đường sắt Nhổn – ga Hà Nội phát hiện nhiều vi phạm
Hợp đồng tư vấn tăng thêm 6,5 triệu Euro, việc lựa chọn nhà thầu thực hiện gói thầu số 3, hầm và các ga ngầm có dấu hiệu vi phạm pháp luật… là những nội dung nổi cộm xoay quanh dự án đường sắt Nhổn – ga Hà Nội được Thanh tra Chính phủ chỉ ra.
Chuyến tàu Bắc Nam lọt hành trình đường sắt tuyệt nhất 2020
Chuyến tàu dọc đường sắt Bắc Nam sẽ là một trải nghiệm thú vị với du khách, mang lại cơ hội chiêm ngưỡng những cảnh vật mang đặc trưng của mảnh đất hình chữ S.
Phá đường dây tiền ảo đa cấp chiếm đoạt hàng chục tỷ đồng
Dự án tiền ảo đa cấp WorldMall.app đã lừa đảo hàng chục tỷ đồng của nhà đầu tư nhờ đánh vào lòng tham sinh lời nhanh và sự thiếu hiểu biết về tài sản số.
Kỳ vọng của Thủ tướng về sự trưởng thành của doanh nghiệp tư nhân
Thủ tướng Chính phủ mong doanh nghiệp đồng hành hướng đến mục tiêu thể chế phải thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản lý thông minh.
Gỡ vướng cho các dự án chờ điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất
Trong thời gian chờ điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất quốc gia, các dự án sẽ được tháo gỡ các vướng mắc để triển khai sớm theo quy định.
Nông sản Việt gõ cửa thị trường Halal 2,2 tỷ dân
Xuất khẩu Halal mở ra thị trường 2,2 tỷ người, song đòi hỏi doanh nghiệp Việt cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng để chinh phục thị trường tiềm năng này.
HoREA đề xuất phương án giảm 'gánh nặng' tiền sử dụng đất cho người dân
Nhiều cơ quan kiến nghị Chính phủ sửa đổi Luật Đất đai 2024, với trọng tâm là giảm tiền sử dụng đất nhằm giảm gánh nặng cho người dân.
Hà Nội khai mạc Hội chợ triển lãm Công nghiệp hỗ trợ 2025
Hà Nội khai mạc Hội chợ triển lãm Công nghiệp hỗ trợ 2025, giới thiệu công nghệ, sản phẩm mới, thúc đẩy hợp tác và phát triển ngành công nghiệp.
Ngân hàng Nhà nước tạo lập môi trường cho vay ngang hàng
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vừa ban hành hai quyết định trong việc tạo lập môi trường, điều kiện thử nghiệm đối với giải pháp cho vay ngang hàng
Nhiều ‘ông lớn’ Hoa Kỳ muốn hợp tác với T&T Group để phát triển công nghiệp hàng không tại Việt Nam
T&T Group và Đại sứ quán Hoa Kỳ vừa phối hợp tổ chức Tọa đàm hợp tác hàng không, chia sẻ nhiều thông tin quan trọng liên quan đến chiến lược phát triển hàng không.
Central Retail trao tặng công trình lớp học gần 2,3 tỷ đồng tại Cà Mau
Central Retail Việt Nam bàn giao 4 phòng học trị giá gần 2,3 tỷ đồng cho Trường tiểu học Đông Hải, ấp 16, xã Vĩnh Hậu, tỉnh Cà Mau.
Đằng sau đà 'hụt hơi' của An Gia
Từng là đơn vị có quỹ đất lớn, hàng tồn kho của An Gia hiện ở mức thấp kỷ lục, dòng tiền kinh doanh âm và nợ vay duy trì ở mức cao.
Kích hoạt 'cỗ máy' bất động sản, tạo bệ phóng cho tăng trưởng
Hàng trăm tỷ đô la đang 'ách tắc' ở các dự án bất động sản nếu được khơi thông sẽ mang lại nguồn lực khổng lồ cho tăng trưởng hai con số.
Vươn ra thế giới từ vỉa hè: Hành trình táo bạo của Phúc Tea
Nhượng quyền thương hiệu đang mở lối cho một số công ty khởi nghiệp Việt vươn ra quốc tế, nhưng đi nhưng song hành với cơ hội là những thách thức về quản trị và thích ứng.