Đại dịch Covid-19 bùng nổ vừa qua cùng các biện pháp phòng, chống từ các quốc gia trên thế giới đã ảnh hưởng đến hàng loạt ngành nghề và Việt Nam cũng không phải ngoại lệ.
Đối với các công ty bị ảnh hưởng trong dịch và phải cắt giảm nhân sự, đa số sẽ lựa chọn cắt giảm từ 5 – 20% nhân viên, đặc biệt có tới 13,5% số doanh nghiệp phải cho trên 50% nhân viên nghỉ việc, theo báo cáo “Covid-19 và thị trường tuyển dụng: Những thách thức để tiến tới trạng thái bình thường mới’ công bố bởi VietnamWorks.
Với việc lượng cầu giảm, cách ly xã hội khiến cho nhiều doanh nghiệp phải giảm hoặc tạm dừng vận hành, các vị trí phụ thuộc vào doanh thu và hoạt động như kinh doanh/bán hàng, kỹ thuật sẽ bị cắt giảm đầu tiên. Với những vị trí thiết yếu như công nghệ thông tin, tài chính/kế toán/kiểm toán thì lượng cắt giảm ít hơn cũng như ưu tiên cắt giảm sau cùng.
Khác với việc cắt giảm nhân sự, các doanh nghiệp thực hiện cắt giảm lương, thưởng, phúc lợi ở nhiều mức độ khác nhau, đặc biệt có những doanh nghiệp cắt giảm trên 80% lượng tiền trả cho người lao động.
Và đối với các doanh nghiệp tiến hành cắt giảm lương, thưởng, phúc lợi thì chính các Cấp quản lý điều hành của các doanh nghiệp này sẽ chủ động cắt giảm thu nhập của chính mình để cùng doanh nghiệp vượt qua khó khăn.
Các phòng ban phụ thuộc nhiều vào doanh thu, vận hành cũng bị cắt giảm đầu tiên. Riêng vị trí công nghệ thông tin vẫn là vị trí ít bị cắt giảm cả trong nhân sự lẫn lương, thưởng, phúc lợi.
Và trong lúc doanh thu, vận hành giảm, các công ty cắt giảm những vị trí phụ thuộc thì khi tuyển dụng trở lại, doanh nghiệp cũng sẽ ưu tiên tuyển dụng nhân sự cho những phòng ban này để đáp ứng việc phục hồi kinh doanh, như kinh doanh/bán hàng, kỹ thuật, tiếp thị/marketing.
Một điều đáng lưu ý là doanh nghiệp đang loại bỏ các ứng viên ít kinh nghiệm và ưu tiên tuyển dụng các ứng viên nhiều kinh nghiệm và các ứng viên ở vị trí quản lý.
Khi được hỏi về thời gian mà hoạt động tuyển dụng trở lại bình thường sau giãn cách xã hội, đa số các doanh nghiệp đều cho rằng không xác định được hoặc khá bi quan với câu trả lời từ 3 tháng trở lên, thậm chí đến khoảng 18% các doanh nghiệp cho rằng cần đến trên 6 tháng để quay lại hoạt động bình thường.
Khi được hỏi về ưu tiên tuyển dụng khi bắt đầu hoạt động bình thường trở lại thì tới 2/3 các doanh nghiệp sẽ ưu tiên tuyển dụng các nhân sự đã từng làm việc tại công ty ngay trước thời điểm đại dịch vì những lý do như các nhân sự này đã quen việc, họ vẫn còn gắn bó với công ty và giảm được chi phí tuyển dụng.
Đây là một điểm đáng chú ý cho các ứng viên khi tìm việc, và có đến 60% các ứng viên sẽ chấp nhận quay lại làm việc ở công ty cũ.
Số lượng công việc đăng tuyển trong tuần đầu tháng 5/2020 (thời gian sau giãn cách) tăng trưởng đến 20% nhưng vẫn chưa đủ để cân bằng cán cân cung – cầu khiến thị trường tuyển dụng và việc làm hiện nay vẫn cạnh tranh hơn bao giờ hết.
Các giải pháp ngắn hạn để nhà tuyển dụng tiến tới trạng thái bình thường mới
Theo kết quả khảo sát cũng như những dữ liệu nội bộ của VietnamWorks tính toán, thời gian sắp tới nhu cầu tuyển dụng nhân sự sẽ giảm tới 60% trong khi nguồn cung lao động sẽ tăng 710%. Đây chính là cơ hội kép cho các nhà tuyển dụng khi cạnh tranh giảm và có nhiều lựa chọn tuyển dụng hơn.
Tuy nhiên vấn đề thách thức lớn nhất của doanh nghiệp vẫn là phải thu nhỏ và tái phân bổ ngân sách hoạt động để đảm bảo dòng tiền ổn định, đa số các doanh nghiệp sẽ tập trung ngân sách vào các để nhanh chóng phục hồi, do đó ngân sách cho tuyển dụng sẽ eo hẹp hơn bao giờ hết.
VietnamWorks khuyến nghị các doanh nghiệp tập trung vào các kênh tuyển dụng không tốn phí như trang tuyển dụng của doanh nghiệp, cơ sở dữ liệu ứng viên nội bộ, xem xét việc tiếp cận các nhân sự đã từng làm tại doanh nghiệp.
Với lượng ứng viên chủ động đang rất lớn trên thị trường, các chuyên viên tuyển dụng cần chủ động tận dụng các công cụ marketing kỹ thuật số sẵn có có thể đón bắt được những nhu cầu này như sử dụng Facebook Fanpage, LinkedIn Fanpage, Facebook Jobs, Google Jobs để đăng tải các vị trí tuyển dụng miễn phí, đồng thời tương tác, tiếp cận với nhiều ứng viên hơn.
Bên cạnh đó, đẩy mạnh kết nối cá nhân với các ứng viên trong các nhóm tuyển dụng trên Facebook, LinkedIn, cũng như liên hệ trực tiếp các ứng viên chủ động trên LinkedIn.
