Quản lý đầu tư công hiệu quả để phục hồi và phát triển bền vững

Phạm Sơn Thứ hai, 05/07/2021 - 17:15

Theo Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP), tình trạng phân tán, phân cấp về quản lý đầu tư công kéo dài trong suốt nhiều năm qua gây ra nhiều cản trở cho nền kinh tế.

Đầu tư công là nguồn vốn quan trọng thúc đẩy phát triển bao trùm và bền vững. Ảnh: VGP.

Tiếp đà phát triển suốt hơn 3 thập kỷ vừa qua, Việt Nam vững bước vào thập niên mới với mục tiêu phục hồi nền kinh tế bị tổn thương sau đại dịch Covid-19, đồng thời đưa đất nước bứt phá, trở thành quốc gia phát triển có thu nhập cao vào năm 2045, kỷ niệm tròn 100 năm thành lập nước.

Để thực hiện được những mục tiêu tham vọng, đầu tư công cho cơ sở hạ tầng đóng vai trò vô cùng quan trọng, góp phần giúp tiết giảm chi phí logistics, hiện đại hóa đô thị, tăng cường kết nối kỹ thuật số và đặc biệt là thích ứng, ngăn ngừa biến đổi khí hậu, một trong những nhiệm vụ trọng tâm của phát triển bền vững.

Đảm bảo nguồn vốn cho đầu tư công, nguồn vốn ODA có thể là một sự trợ giúp hữu ích nhưng theo UNDP, là một quốc gia hạn chế về ngoại hối, Việt Nam nên huy động chủ yếu nguồn lực trong nước. Nguồn vốn ODA chỉ nên sử dụng để thực hiện những dự án có khả năng tạo ra nguồn thu nhập hoặc nguồn tiết kiệm ngoại tệ.

“Việt Nam cần thiết lập các thiết chế kinh tế mới để huy động nguồn vốn dài hạn trong nước và phân bổ đầu tư công hiệu quả hơn”, báo cáo của UNDP nhấn mạnh.

Bên cạnh việc huy động nguồn lực, quản lý đầu tư công cũng là yếu tố cần được quan tâm. UNDP nhận xét, tình trạng phân tán trong hệ thống lập kế hoạch đầu tư công đang là nguyên nhân gây ra 2 hệ quả tiêu cực.

Thứ nhất, các dự án cấp ngành, cấp địa phương được phê duyệt và lập kế hoạch một cách riêng rẽ, có khả năng không cân nhắc tới những ưu tiên phát triển của quốc gia. Thứ hai, chia nhỏ chương trình đầu tư công là nguyên nhân cho hiện tượng đội chi phí, chậm tiến độ thực hiện.

Bên cạnh đó, theo quan sát của Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD), Việt Nam là một trong những quốc gia có sự phân cấp đầu tư công lớn nhất trên thế giới, với hơn 70% vốn đầu tư công được quản lý giải ngân bởi chính quyền địa phương.

Tình trạng này dẫn đến việc nhiều dự án đầu tư công không đạt được lợi thế về quy mô và không tạo ra được lợi ích mang tính lan tỏa. Khả năng huy động vốn của chính quyền địa phương bị hạn chế cũng gây ra tình trạng dự án đầu tư công không đạt được hiệu quả cao.

Tình trạng phân cấp, phân tán trong đầu tư công kéo dài trong suốt nhiều năm qua gây ra sự lãng phí về nguồn lực. UNDP lấy ví dụ, Việt Nam đã xây dựng hàng trăm cảng biển nhỏ kết nối với mỗi các khu công nghiệp, thay vì phát triển hệ thống logistics tập trung vào 2 – 3 cảng lớn. Nhiều dự án ưu tiên cấp quốc gia như đường cao tốc Bắc Nam, sân bay Long Thành cũng chậm tiến độ vì sự phân cấp và phân tán.

Bên cạnh đó, quy định điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn phải có sự chấp thuận của Quốc hội dẫn đến thủ tục kém linh hoạt, giảm hiệu quả vốn đầu tư công.

UNDP đề xuất, Bộ Kế hoạch và đầu tư cần nâng cao năng lực thẩm định, đánh giá và giám sát các dự án đầu tư. Cần có cơ chế trao quyền cho Bộ Kế hoạch và đầu tư thực hiện đánh giá độc lập các dự án theo quy định của pháp luật.

Mặt khác, một hệ thống thông tin về xác định, thẩm định dự án, phân bổ nguồn lực và cung cấp thông tin cho các bên liên quan cũng cần được xây dựng để tối ưu hóa hoạt động đầu tư công.

Bỏ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng

Bỏ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng

Tiêu điểm -  6 giờ

Chính phủ vừa chính thức xoá bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, mở đường cho các doanh nghiệp và ngân hàng thương mại tham gia sản xuất với sự cấp phép của Ngân hàng Nhà nước.

Ông Nguyễn Thanh Nghị làm Trưởng Ban chính sách, chiến lược Trung ương

Ông Nguyễn Thanh Nghị làm Trưởng Ban chính sách, chiến lược Trung ương

Tiêu điểm -  1 ngày

Phó bí thư thường trực Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thanh Nghị được Bộ Chính trị điều động giữ chức Trưởng Ban chính sách, chiến lược Trung ương.

Ông Trần Lưu Quang giữ chức Bí thư Thành ủy TP.HCM

Ông Trần Lưu Quang giữ chức Bí thư Thành ủy TP.HCM

Tiêu điểm -  1 ngày

Ông Trần Lưu Quang, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban chính sách, chiến lược Trung ương được phân công làm Bí thư Thành ủy TP.HCM nhiệm kỳ 2020 - 2025.

Lãng phí hàng triệu m2 đất vàng

Lãng phí hàng triệu m2 đất vàng

Tiêu điểm -  2 ngày

Hà Nội đang rốt ráo xử lý các dự án vốn ngoài ngân sách chậm triển khai nhiều năm, hứa hẹn tạo chất lượng mới cho bất động sản Thủ đô.

Quảng Ninh phát huy vai trò Đảng trong doanh nghiệp

Quảng Ninh phát huy vai trò Đảng trong doanh nghiệp

Tiêu điểm -  2 ngày

Những chi bộ mạnh đã trở thành chỗ dựa để doanh nghiệp ở Quảng Ninh phát triển ổn định, thích ứng với thị trường và tạo giá trị lâu dài.

SeABank và Mỹ Tâm: Khi những tâm hồn đồng điệu gặp gỡ và tạo nên hành trình tài chính 'thật Tâm'

SeABank và Mỹ Tâm: Khi những tâm hồn đồng điệu gặp gỡ và tạo nên hành trình tài chính 'thật Tâm'

Nhịp cầu kinh doanh -  3 giờ

Chiếc thẻ Visa SeASoul 2in1 do Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank) hợp tác cùng ca sỹ Mỹ Tâm là sự kết hợp giữa một thương hiệu tài chính uy tín và một ngôi sao âm nhạc đình đám với điểm chạm mang chung giá trị “thật Tâm” - đem lại những lợi ích tài chính hấp dẫn, lan tỏa cảm xúc tích cực và truyền cảm hứng sống tốt đẹp hơn mỗi ngày.

Vietnam Airlines tổ chức chuỗi hoạt động đặc biệt 'Cất cánh tự hào Việt Nam'.

Vietnam Airlines tổ chức chuỗi hoạt động đặc biệt 'Cất cánh tự hào Việt Nam'.

Nhịp cầu kinh doanh -  3 giờ

Chuỗi hoạt động được triển khai trên nhiều chuyến bay giữa Hà Nội và TP.HCM, đưa hành khách vào hành trình giàu cảm xúc gắn liền với mốc son lịch sử hào hùng của dân tộc.

8Wonder: Moments of Wonder: Khi âm nhạc viết nên tinh thần Việt Nam hùng cường và khát vọng vươn xa

8Wonder: Moments of Wonder: Khi âm nhạc viết nên tinh thần Việt Nam hùng cường và khát vọng vươn xa

Nhịp cầu kinh doanh -  3 giờ

Tối 23/8, tại Trung tâm hội chợ Triển lãm quốc gia (Hà Nội), hơn 50.000 khán giả đã sống trọn trong cảm xúc bùng nổ của siêu nhạc hội 8Wonder: Moments of Wonder 2025, sự kiện nghệ thuật đặc biệt do Tập đoàn Vingroup tổ chức, nằm trong chuỗi hoạt động chính thức chào mừng 80 năm Quốc khánh.

VinFast lần đầu ra mắt xe buýt điện tại châu Âu

VinFast lần đầu ra mắt xe buýt điện tại châu Âu

Nhịp cầu kinh doanh -  3 giờ

VinFast sẽ lần đầu ra mắt quốc tế dòng sản phẩm xe buýt điện tại Triển lãm Busworld Europe 2025, diễn ra từ ngày 3/10 đến ngày 9/10 tại Brussels, Bỉ.

Kỷ niệm 80 năm ngày Quốc khánh: Cùng PVcomBank lan tỏa tinh thần yêu nước

Kỷ niệm 80 năm ngày Quốc khánh: Cùng PVcomBank lan tỏa tinh thần yêu nước

Nhịp cầu kinh doanh -  3 giờ

Hòa chung với không khí tự hào dịp chào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025), Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) triển khai chương trình “80 năm - Rạng rỡ non sông” với nhiều hoạt động ý nghĩa, góp phần lan tỏa tinh thần yêu nước, khơi gợi niềm tự hào dân tộc trong mỗi người, hướng tới kỷ nguyên vươn mình cùng đất nước.

Bỏ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng

Bỏ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng

Tiêu điểm -  6 giờ

Chính phủ vừa chính thức xoá bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, mở đường cho các doanh nghiệp và ngân hàng thương mại tham gia sản xuất với sự cấp phép của Ngân hàng Nhà nước.

Vietravel Airlines tham gia Triển lãm Thành tựu đất nước nhân kỷ niệm 80 năm Quốc khánh

Vietravel Airlines tham gia Triển lãm Thành tựu đất nước nhân kỷ niệm 80 năm Quốc khánh

Nhịp cầu kinh doanh -  8 giờ

Trong không khí cả nước hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh 2/9, Vietravel Airlines sẽ tham gia Triển lãm Thành tựu đất nước, được tổ chức từ ngày 28/8 đến 5/9, tại Trung tâm hội chợ Triển lãm quốc gia (Đông Anh, Hà Nội) với gian trưng bày quy mô, mang đến cho công chúng hành trình khám phá giàu trải nghiệm và cảm xúc.