Tăng trưởng có thể không phản ánh đúng nền kinh tế

Nhật Phạm Thứ sáu, 19/04/2024 - 10:58

Tốc độ tăng trưởng của tiêu dùng cuối cùng, tích lũy tài sản đều giảm so với năm 2022 có thể là dấu hiệu cho thấy tăng trưởng năm 2023 thiếu thực chất, không phản ánh đúng sức khỏe của nền kinh tế.

Xuất siêu tăng, nhập khẩu giảm mạnh năm 2023 là dấu hiệu cho thấy sản xuất đang suy yếu. Ảnh: Hoàng Anh

Vượt qua năm 2023 được đánh giá là một trong những năm khó khăn nhất của nền kinh tế, Việt Nam duy trì được mức tăng trưởng tương đối cao so với khu vực và thế giới với những dấu hiệu đặt nền móng cho sự phục hồi.

Tuy nhiên, theo GS.TS Phạm Hồng Chương, Hiệu trưởng Trường đại học Kinh tế quốc dân, tăng trưởng kinh tế năm 2023 vẫn chưa được cải thiện về chất lượng, lộ rõ sự suy yếu ở những yếu tố cầu như tiêu dùng và đầu tư.

Cụ thể, tiêu dùng cuối cùng chỉ tăng khoảng 3,5%, chưa bằng một nửa năm 2022. Tích lũy tài sản (phản ánh đầu tư tài sản) cũng giảm tốc khi chỉ tăng trưởng gần 4,1%.

Tốc độ tăng của cả hai chỉ tiêu nói trên đều thấp hơn tốc độ tăng GDP, cho thấy tăng trưởng năm 2023 chủ yếu đến từ xuất khẩu ròng, do xuất khẩu giảm hơn 2,5% trong khi nhập khẩu giảm đến hơn 4,3%. Tuy nhiên, mức nhập khẩu suy giảm là dấu hiệu của việc sản xuất đang gặp khó khăn.

Do đó, mức tăng trưởng năm 2023 có thể không đánh giá thực chất về sức khỏe của nền kinh tế. Trái lại, sự suy yếu từ phía cầu được thể hiện qua các số liệu có thể gây ra nhiều hệ lụy như sụt giảm sản xuất công nghiệp, giảm thu nhập và chi tiêu, là hiện tượng hết sức nguy hiểm trong bối cảnh năm 2024 với những khó khăn, bất định vẫn còn bủa vây nền kinh tế và cộng đồng doanh nghiệp.

Với tình hình này, ông Chương đánh giá, khả năng đạt được mục tiêu tăng trưởng từ 6 – 6,5% như Quốc hội đề ra cho năm 2024 là rất thách thức.

Đồng quan điểm, GS.TS Tô Trung Thành, Trưởng phòng quản lý khoa học, Trường đại học Kinh tế quốc dân, cho biết, việc quản lý tổng cầu trong giai đoạn vừa qua bộc lộ nhiều vấn đề.

Trong khi đó, đầu tư tư nhân lại gặp rất nhiều khó khăn, kéo theo sự chững lại của cả nền kinh tế. Điều này được phản ánh rõ nét trong bức tranh quý I/2024 theo số liệu của Tổng cục Thống kê, khi số lượng doanh nghiệp giải thể, ngừng hoạt động không ngừng tăng và đã vượt qua số thành lập mới hoặc quay lại thị trường.

Theo PGS.TS Vũ Sỹ Cường, doanh nghiệp tư nhân ở Việt Nam phụ thuộc nhiều vào bất động sản. Do đó, thị trường bất động sản gặp nhiều khó khăn trong giai đoạn vừa qua cũng là yếu tố khiến cộng đồng doanh nghiệp suy yếu và kiệt quệ.

Các kênh huy động vốn khác như hệ thống tài chính tiền tệ, thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thị trường vàng cũng bộc lộ nhiều vấn đề và tiềm ẩn không ít rủi ro. Hệ quả, doanh nghiệp thiếu vốn để phục hồi sản xuất, kinh doanh trong khi lượng lớn tiền của nền kinh tế đang “mắc kẹt”.

Trước tình thế chất lượng tăng trưởng không có chiều sâu và động lực tăng trưởng vẫn còn chưa rõ ràng, theo ông Trung, Việt Nam vẫn cần tập trung vào các chính sách thúc đẩy từ phía cầu để đạt được mục tiêu tăng trưởng ngắn hạn, trước mắt là mục tiêu 2024.

Trong đó, chính sách tài khóa nghịch chu kỳ (nới lỏng tài khóa để tăng cung tiền khi nền kinh tế gặp nhiều lực cản) cần tiếp tục được đẩy mạnh khi nợ công có xu hướng giảm và ngân sách không gặp tình trạng căng thẳng. Ông Trung lưu ý, Chính phủ nên đẩy mạnh giải ngân đầu tư công một cách có hiệu quả.

Tuy nhiên, đầu tư công đóng vai trò dẫn dắt chứ không thể là động lực tăng trưởng trong dài hạn. Do đó, trong ấn phẩm Đánh giá kinh tế Việt Nam thường niên 2023, nhóm chuyên gia Trường đại học Kinh tế quốc dân nhấn mạnh cần phải tập trung đầu tư cho khu vực tư nhân, từ đó tạo ra tính lan tỏa cho nền kinh tế.

“Cần khơi thông lại nguồn lực để đưa đầu tư tư nhân trở thành động lực tăng trưởng chính và quan trọng nhất”, ông Trung nhấn mạnh.

Nghịch lý đằng sau sự phục hồi kinh tế, ổn định vĩ mô?

Nghịch lý đằng sau sự phục hồi kinh tế, ổn định vĩ mô?

Tiêu điểm -  1 năm

Doanh nghiệp nội khát vốn, kiệt quệ trong bức tranh kinh tế đang phục hồi, ổn định vĩ mô được đảm bảo đặt ra nhiều câu hỏi lớn trong cơ cấu tăng trưởng của Việt Nam.

ADB tin tưởng kinh tế Việt Nam sẽ vững vàng giữa bất ổn toàn cầu

ADB tin tưởng kinh tế Việt Nam sẽ vững vàng giữa bất ổn toàn cầu

Tiêu điểm -  1 năm

Ngân hàng Phát triển châu Á giữ nguyên dự báo về tăng trưởng kinh tế Việt Nam 2024 bất chấp những bất ổn kéo dài từ môi trường bên ngoài.

Tiếp tục cảnh báo rủi ro với tăng trưởng kinh tế

Tiếp tục cảnh báo rủi ro với tăng trưởng kinh tế

Tiêu điểm -  1 năm

Theo AMRO, các rủi ro tăng trưởng với triển vọng kinh tế Việt Nam chủ yếu theo hướng tiêu cực.

Sáng tối đan xen trong bức tranh kinh tế quý I

Sáng tối đan xen trong bức tranh kinh tế quý I

Tiêu điểm -  1 năm

Kinh tế Việt Nam đang nối tiếp đà phục hồi từ cuối năm 2023 nhưng vẫn còn nhiều dấu hiệu “hụt hơi”, bộc lộ những thương tổn từ gốc rễ.

Ngành thuế triển khai đồng bộ hai cải cách lớn từ 1/7

Ngành thuế triển khai đồng bộ hai cải cách lớn từ 1/7

Tiêu điểm -  12 giờ

Ngành thuế đã triển khai nhiều công nghệ hiện đại nhằm chuẩn bị cho bước đột phá trong cải cách hành chính và quản lý thuế hiện đại.

Đầu tư châu Âu vào Việt Nam: Chật vật giữa những điểm nghẽn hệ thống

Đầu tư châu Âu vào Việt Nam: Chật vật giữa những điểm nghẽn hệ thống

Tiêu điểm -  2 ngày

Các rào cản hành chính làm suy giảm khả năng cạnh tranh của Việt Nam trong khi khu vực đang chạy đua để thu hút đầu tư nước ngoài, theo EuroCham.

TheLEADER tổ chức Diễn đàn đầu tư bất động sản trong kỷ nguyên mới: Tư duy mới - Vận hội mới

TheLEADER tổ chức Diễn đàn đầu tư bất động sản trong kỷ nguyên mới: Tư duy mới - Vận hội mới

Tiêu điểm -  2 ngày

Diễn đàn "Đầu tư bất động sản trong kỷ nguyên mới: Tư duy mới - Vận hội mới" do TheLEADER tổ chức vào chiều ngày 3/7 tới tại Hà Nội.

Nghề thu nhập hàng ngàn đô tại Việt Nam nhưng luôn 'khát' nhân sự

Nghề thu nhập hàng ngàn đô tại Việt Nam nhưng luôn 'khát' nhân sự

Tiêu điểm -  4 ngày

Ngành kỹ thuật phần mềm luôn tiềm năng, khi có mức thu nhập tốt, cơ hội việc làm cao, nhưng cũng có những thách thức riêng.

Bình Thuận gỡ nút thắt pháp lý then chốt cho NovaWorld Phan Thiết

Bình Thuận gỡ nút thắt pháp lý then chốt cho NovaWorld Phan Thiết

Tiêu điểm -  5 ngày

Việc chuyển đổi hình thức thuê đất và điều chỉnh chủ trương đầu tư tại NovaWorld Phan Thiết đánh dấu bước ngoặt pháp lý quan trọng, mở đường cho Novaland huy động vốn, tăng tốc thi công và thúc đẩy mục tiêu phát triển du lịch quy mô lớn tại Bình Thuận.

Từ cú “sải cánh” của Vietravel Airlines tới cao tốc Bảo Lộc - Liên Khương: Hành trình kiến tạo hạ tầng quốc gia của T&T Group

Từ cú “sải cánh” của Vietravel Airlines tới cao tốc Bảo Lộc - Liên Khương: Hành trình kiến tạo hạ tầng quốc gia của T&T Group

Doanh nghiệp -  1 giờ

Từ cao nguyên Lâm Đồng đến bầu trời quốc tế nơi Airbus A321 cất cánh, dấu chân của T&T Group đang in đậm trên bản đồ hạ tầng Việt Nam. Không chỉ là những công trình, mà là khát vọng làm nên “xương sống” cho nền kinh tế.

Ngành thuế triển khai đồng bộ hai cải cách lớn từ 1/7

Ngành thuế triển khai đồng bộ hai cải cách lớn từ 1/7

Tiêu điểm -  12 giờ

Ngành thuế đã triển khai nhiều công nghệ hiện đại nhằm chuẩn bị cho bước đột phá trong cải cách hành chính và quản lý thuế hiện đại.

Hé lộ không gian sống của những gia đình danh giá có tầm ảnh hưởng bậc nhất miền Trung

Hé lộ không gian sống của những gia đình danh giá có tầm ảnh hưởng bậc nhất miền Trung

Nhịp cầu kinh doanh -  12 giờ

Đảo châu Âu, Eco Central Park sở hữu cảnh quan đặc biệt với 10/33ha là mặt nước mềm mại chảy quanh, 90% biệt thự có tầm “view” mặt nước, 100% biệt thự khép kín được bảo vệ nghiệm ngặt bởi nhiều vòng an ninh...

Thuận lợi pháp lý chưa từng có cho doanh nghiệp bất động sản

Thuận lợi pháp lý chưa từng có cho doanh nghiệp bất động sản

Leader talk -  17 giờ

Quá trình tổ chức lại địa giới hành chính, vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp và cải cách thể chế đang tạo ra không gian phát triển chưa từng có cho đất nước. Tuy nhiên, cũng đặt ra không ít thách thức cho các doanh nghiệp bất động sản.

Tường thuật Diễn đàn 'Đầu tư bất động sản trong Kỷ nguyên mới: Tư duy mới - Vận hội mới'

Tường thuật Diễn đàn 'Đầu tư bất động sản trong Kỷ nguyên mới: Tư duy mới - Vận hội mới'

Leader talk -  18 giờ

Diễn đàn "Đầu tư bất động sản trong kỷ nguyên mới: Tư duy mới - Vận hội mới" do TheLEADER tổ chức vào chiều ngày 3/7 tại Hà Nội.

Cú chuyển mình ngoạn mục của đại đô thị ở, nghỉ dưỡng, điểm đến 5 sao quốc tế Ocean City

Cú chuyển mình ngoạn mục của đại đô thị ở, nghỉ dưỡng, điểm đến 5 sao quốc tế Ocean City

Nhịp cầu kinh doanh -  21 giờ

Chỉ sau ba năm kiến tạo, Ocean City đã lột xác thành đại đô thị ở, nghỉ dưỡng, điểm đến 5 sao quốc tế, thu hút gần 90.000 cư dân từ khắp trong và ngoài nước đến an cư, lập nghiệp, tạo nên một hình mẫu đô thị sống, nghỉ dưỡng và đầu tư hiếm có tại Việt Nam.

Cách VNPT Technology giải bài toán thiếu nhân lực công nghệ cao

Cách VNPT Technology giải bài toán thiếu nhân lực công nghệ cao

Diễn đàn quản trị -  23 giờ

Thay vì tập trung tuyển dụng công nhân để đáp ứng nhu cầu mở rộng, VNPT Technology đầu tư vào tự động hóa, công nghệ số, đẩy mạnh nghiên cứu và phát triển.

Đọc nhiều