Thận trọng về chủ quyền dữ liệu khi M&A doanh nghiệp công nghệ

Tuệ Minh Thứ tư, 19/01/2022 - 08:38

Việc các nhà đầu tư nước ngoài tăng mức độ quan tâm với các doanh nghiệp công nghệ tại Việt Nam là một tín hiệu đáng mừng nhưng các chuyên gia phân tích cho rằng, chủ quyền dữ liệu là vấn đề quan trọng nên khi M&A cần rất thận trọng.

Chủ quyền dữ liệu là vấn đề quan trọng đối với các doanh nghiệp công nghệ

Bất chấp khó khăn của đại dịch, thị trường M&A vẫn có sự tăng trưởng mạnh. Nếu như trước đây bất động sản chiếm chủ yếu trong hoạt động M&A, thì hiện nay công nghệ, chăm sóc sức khỏe, dịch vụ tài chính đã nổi lên dẫn dắt thị trường này.

Đặc biệt, do đại dịch Covid, hoạt động chuyển đổi số, phát triển kinh tế số trên thế giới có sự tăng tốc kéo theo các hoạt động M&A trong lĩnh vực công nghệ số cũng gia tăng, nổi bật ở các doanh nghiệp sở hữu công nghệ cao, có cơ sở dữ liệu khách hàng lớn, các startup có nền tảng công nghệ mới tiềm năng.

Hứa hẹn bùng nổ

Ông Nguyễn Thanh Tuyên, Phó vụ trưởng Vụ Công nghệ thông tin (Bộ Thông tin và truyền thông), cho biết ở Việt Nam giai đoạn trước năm 2015, hoạt động M&A chủ yếu tập trung trong lĩnh vực dịch vụ kinh doanh bất động sản.

Tuy nhiên, trong giai đoạn 2015 - 2018 đã xuất hiện một số thương vụ M&A trong lĩnh vực công nghệ số có giá trị chuyển nhượng lớn. Đặc biệt giai đoạn 2019 - 2021 đã xuất hiện hàng loạt các thương vụ lớn như VNPay nhận đầu tư 300 triệu USD từ Softbank Vision Fund và Quỹ GIC hoặc FPT mua lại nền tảng quản trị doanh nghiệp Base…

Đến nay, các thương vụ M&A trong lĩnh vực công nghệ ngày càng nhiều hơn với giá trị lớn hơn. Từ những thương vụ 10-20 triệu USD đã xuất hiện nhiều hơn các thương vụ lên đến hàng trăm triệu USD đầu tư vào các doanh nghiệp lĩnh vực công nghệ.

Theo đó, lĩnh vực công nghệ ngày càng nhận được nhiều sự chú ý từ các nhà đầu tư với với số thương vụ tăng gần gấp đôi, từ con số 22 năm 2020 lên 42 vào năm 2021 và tổng giá trị giao dịch tăng gấp hơn 3 lần lên gần 1 tỷ USD. Các giao dịch đáng chú ý như Tiki (vòng gọi vốn 258 triệu USD), Sky Mavis (vòng gọi vốn 152 triệu USD)…

Nối tiếp đà tăng trưởng cũ, các chuyên gia nhấn mạnh, thời gian tới M&A lĩnh vực công nghệ số là mảng đầu tư rất hứa hẹn bởi sẽ mang đến cơ hội và nguồn lực cho các doanh nghiệp công nghệ số. Dự báo Việt Nam sẽ có sự chuyển dịch làn sóng M&A ở hầu hết các lĩnh vực từ sản xuất hàng hóa đến công nghệ trên nền tảng Internet.

Tiki là một trong những cái tên ấn tượng liên quan đến hoạt động M&A
Tiki là một trong những cái tên ấn tượng liên quan đến hoạt động M&A

Theo ông Nguyễn Công Ái, Phó tổng giám đốc KPMG Việt Nam, trong năm 2022, thị trường M&A nói chung có thể tăng ở mức 100%, gấp đôi so với năm 2021. Riêng trong lĩnh vực công nghệ, tỷ lệ này được dự báo có thể sẽ cao hơn nữa vào khoảng 150%. Đây là một xu hướng và Việt Nam có cơ sở để trở thành một Startup Hub trong tương lai.

Lý giải về sự quan tâm lớn của các nhà đầu tư vào lĩnh vực công nghệ, đại diện KPMG Việt Nam cho rằng do chính sách của Việt Nam đưa ra trong việc hỗ trợ, tạo dựng phong trào startup đã có tác dụng lan tỏa tới cộng đồng đầu tư quốc tế. Cùng với đó, chất lượng nguồn nhân lực công nghệ tại Việt Nam đã có sự cải thiện đáng kể.

Dưới góc độ doanh nghiệp, ông Hồ Phi Ân, CEO Công ty CP EI Industrial cho rằng, các tín hiệu tích cực từ hoạt động M&A lĩnh vực công nghệ là rất đáng mừng, giúp doanh nghiệp tiếp cận được nguồn vốn dồi dào từ các quỹ đầu tư nước ngoài lớn. Từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trên đấu trường quốc tế.

Đặt an toàn dữ liệu lên hàng đầu

Thực tế, đi cùng với quá trình tái cơ cấu nền kinh tế và sự chủ động gia nhập thị trường quốc tế của Việt Nam, hoạt động M&A là trong những phương pháp hữu hiệu giúp doanh nghiệp trên sân chơi toàn cầu, đặc biệt đối với các doanh nghiệp công nghệ.

Thế nhưng "chúng ta ươm mầm doanh nghiệp khởi nghiệp thì mong muốn là bán được, quan trọng là bán cho ai và bán rồi có mang lại hậu quả gì không?", ông Nguyễn Trọng Đường, Vụ trưởng Vụ Quản lý doanh nghiệp (Bộ Thông tin truyền thông) đặt vấn đề.

Bởi lẽ, theo ông Đường, dữ liệu không sẵn có mà dữ liệu sinh ra từ các ứng dụng, càng sử dụng ứng dụng nhiều càng có nhiều dữ liệu. Chủ quyền dữ liệu là vấn đề rất quan trọng. Vì vậy, khi bán cũng cần đặt vấn đề ai mua, mua để làm gì? Ai là người mua vì lợi nhuận và thúc đẩy phát triển, ai mua với ý đồ xấu?...

Bên cạnh đó, ông Đường cũng hé lộ, hiện nay có tình trạng, nhiều nhà đầu tư thay vì đầu tư một giấy phép thì để doanh nghiệp Việt mua giấy phép xong rồi họ mua lại doanh nghiệp đó, không cần qua khâu xin giấy phép.

Do vậy, ông Đường cho rằng rất cần lưu ý để việc nước ngoài mua bán, sáp nhập, thôn tính các lĩnh vực ảnh hưởng chủ quyền quốc gia trên không gian mạng.

Hiện nay, Bộ Thông tin truyền thông đang xây dựng Luật Công nghiệp, công nghệ. Ông Nguyễn Thanh Tuyên, Phó vụ trưởng Vụ Công nghệ thông tin cho hay, dự kiến luật này sẽ trình Quốc hội năm 2025, trong đó có các quy định dữ liệu về năng lực đất đai, bí mật kinh doanh...

Trong bối cảnh, Việt Nam vẫn chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, làm thế nào để các doanh nghiệp này tiếp cận được với nguồn vốn khổng lồ từ nhà đầu tư trong nước và quốc tế là bài toán không dễ giải.

"Cần quy định để người Việt Nam kinh doanh và kiếm lời trên tài sản số, thay vì những tài sản này nằm trong tay các ông lớn quốc tế", ông Tuyên nói.

Quy hoạch là ‘bản marketing’ tương lai phát triển của địa phương

Quy hoạch là ‘bản marketing’ tương lai phát triển của địa phương

Tiêu điểm -  4 giờ

Quy hoạch như một bản marketing hình ảnh và tiềm năng phát triển của địa phương trong tương lai để thu hút doanh nghiệp, nhà đầu tư.

Bão số 13 gây thiệt hại nặng cho Gia Lai, Đắk Lắk, Quảng Ngãi

Bão số 13 gây thiệt hại nặng cho Gia Lai, Đắk Lắk, Quảng Ngãi

Tiêu điểm -  10 giờ

Bão số 13 đổ bộ đất liền các tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản.

Thị trường hàng không nóng trở lại: Sun PhuQuoc, Bamboo, Vietravel vào cuộc đua chia lại thị phần

Thị trường hàng không nóng trở lại: Sun PhuQuoc, Bamboo, Vietravel vào cuộc đua chia lại thị phần

Tiêu điểm -  10 giờ

Sự tham gia của tân binh Sun PhuQuoc Airways, cùng sự trở lại mạnh mẽ của Bamboo Airways và Vietravel Airlines đang khiến cuộc đua chia lại thị phần hàng không Việt Nam nóng hơn bao giờ hết.

Bất cập với mức thuế thu nhập cá nhân lên đến 35%

Bất cập với mức thuế thu nhập cá nhân lên đến 35%

Tiêu điểm -  12 giờ

Thuế thu nhập cá nhân mức cao nhất 35% cho thu nhập từ 100 triệu đồng/tháng được nhiều đại biểu Quốc hội đánh giá là chưa hợp lý, gây áp lực cho người lao động.

Hàng loạt dự án điện gió nguy cơ phá sản

Hàng loạt dự án điện gió nguy cơ phá sản

Tiêu điểm -  12 giờ

Sáu dự án điện gió tại Quảng Trị đứng trước nguy cơ đổ vỡ tài chính, thậm chí phá sản, nếu tiếp tục bị cắt giảm công suất phát điện lên tới 50%.

Quy hoạch là ‘bản marketing’ tương lai phát triển của địa phương

Quy hoạch là ‘bản marketing’ tương lai phát triển của địa phương

Tiêu điểm -  4 giờ

Quy hoạch như một bản marketing hình ảnh và tiềm năng phát triển của địa phương trong tương lai để thu hút doanh nghiệp, nhà đầu tư.

Số hóa quản lý tài sản giúp tối ưu chi phí vận hành doanh nghiệp

Số hóa quản lý tài sản giúp tối ưu chi phí vận hành doanh nghiệp

Bất động sản -  4 giờ

Những khoản chi bất ngờ từ sửa chữa đột xuất, vận hành thiếu hiệu quả hay tài sản xuống cấp nhanh hơn dự kiến chính là những “rò rỉ tài chính” âm thầm trong doanh nghiệp. T.FM là giải pháp phần mềm “Make in Vietnam” đạt chứng nhận 5 sao tiên phong theo xu hướng số hóa quản lý tài sản giúp vận hành minh bạch, tối ưu chi phí.

Có gì đáng chú ý tại Noble Palace Long Bien - dự án thấp tầng hàng hiệu tiên phong tại Long Biên?

Có gì đáng chú ý tại Noble Palace Long Bien - dự án thấp tầng hàng hiệu tiên phong tại Long Biên?

Bất động sản -  4 giờ

Cuối năm luôn là thời điểm “vàng” khi dòng tiền đầu tư có xu hướng quay về các tài sản an toàn, hữu hạn và giàu giá trị tích lũy. Trong bối cảnh thị trường bất động sản đang phân hóa mạnh, phân khúc nhà thấp tầng hạng sang tại vùng lõi trung tâm đang trở thành điểm đến nổi bật của giới thượng lưu.

Khai mạc giải chạy Standard Chartered marathon di sản Hà Nội 2025

Khai mạc giải chạy Standard Chartered marathon di sản Hà Nội 2025

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

Standard Chartered marathon di sản Hà Nội 2025 chào đón 2.500 vận động viên quốc tế đến từ gần 70 quốc gia, tăng gần gấp đôi so với năm 2024.

Tương lai kinh tế số trị giá hàng nghìn tỷ USD với Hiệp định DEFA

Tương lai kinh tế số trị giá hàng nghìn tỷ USD với Hiệp định DEFA

Leader talk -  8 giờ

ASEAN đang đặt cược vào tương lai kinh tế số trị giá hàng nghìn tỷ USD với Hiệp định DEFA, tuy nhiên thành công không thể chỉ dựa vào một khuôn khổ trên giấy.

Áp lực tăng cao từ già hóa dân số: Hướng đi nào cho Việt Nam?

Áp lực tăng cao từ già hóa dân số: Hướng đi nào cho Việt Nam?

Phát triển bền vững -  9 giờ

Tốc độ già hóa dân số nhanh và mức thu nhập trung bình khiến Việt Nam phải đối mặt với bộ ba thách thức về tài khóa, tài chính và xã hội.

Bão số 13 gây thiệt hại nặng cho Gia Lai, Đắk Lắk, Quảng Ngãi

Bão số 13 gây thiệt hại nặng cho Gia Lai, Đắk Lắk, Quảng Ngãi

Tiêu điểm -  10 giờ

Bão số 13 đổ bộ đất liền các tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản.