Thận trọng về chủ quyền dữ liệu khi M&A doanh nghiệp công nghệ

Tuệ Minh Thứ tư, 19/01/2022 - 08:38

Việc các nhà đầu tư nước ngoài tăng mức độ quan tâm với các doanh nghiệp công nghệ tại Việt Nam là một tín hiệu đáng mừng nhưng các chuyên gia phân tích cho rằng, chủ quyền dữ liệu là vấn đề quan trọng nên khi M&A cần rất thận trọng.

Chủ quyền dữ liệu là vấn đề quan trọng đối với các doanh nghiệp công nghệ

Bất chấp khó khăn của đại dịch, thị trường M&A vẫn có sự tăng trưởng mạnh. Nếu như trước đây bất động sản chiếm chủ yếu trong hoạt động M&A, thì hiện nay công nghệ, chăm sóc sức khỏe, dịch vụ tài chính đã nổi lên dẫn dắt thị trường này.

Đặc biệt, do đại dịch Covid, hoạt động chuyển đổi số, phát triển kinh tế số trên thế giới có sự tăng tốc kéo theo các hoạt động M&A trong lĩnh vực công nghệ số cũng gia tăng, nổi bật ở các doanh nghiệp sở hữu công nghệ cao, có cơ sở dữ liệu khách hàng lớn, các startup có nền tảng công nghệ mới tiềm năng.

Hứa hẹn bùng nổ

Ông Nguyễn Thanh Tuyên, Phó vụ trưởng Vụ Công nghệ thông tin (Bộ Thông tin và truyền thông), cho biết ở Việt Nam giai đoạn trước năm 2015, hoạt động M&A chủ yếu tập trung trong lĩnh vực dịch vụ kinh doanh bất động sản.

Tuy nhiên, trong giai đoạn 2015 - 2018 đã xuất hiện một số thương vụ M&A trong lĩnh vực công nghệ số có giá trị chuyển nhượng lớn. Đặc biệt giai đoạn 2019 - 2021 đã xuất hiện hàng loạt các thương vụ lớn như VNPay nhận đầu tư 300 triệu USD từ Softbank Vision Fund và Quỹ GIC hoặc FPT mua lại nền tảng quản trị doanh nghiệp Base…

Đến nay, các thương vụ M&A trong lĩnh vực công nghệ ngày càng nhiều hơn với giá trị lớn hơn. Từ những thương vụ 10-20 triệu USD đã xuất hiện nhiều hơn các thương vụ lên đến hàng trăm triệu USD đầu tư vào các doanh nghiệp lĩnh vực công nghệ.

Theo đó, lĩnh vực công nghệ ngày càng nhận được nhiều sự chú ý từ các nhà đầu tư với với số thương vụ tăng gần gấp đôi, từ con số 22 năm 2020 lên 42 vào năm 2021 và tổng giá trị giao dịch tăng gấp hơn 3 lần lên gần 1 tỷ USD. Các giao dịch đáng chú ý như Tiki (vòng gọi vốn 258 triệu USD), Sky Mavis (vòng gọi vốn 152 triệu USD)…

Nối tiếp đà tăng trưởng cũ, các chuyên gia nhấn mạnh, thời gian tới M&A lĩnh vực công nghệ số là mảng đầu tư rất hứa hẹn bởi sẽ mang đến cơ hội và nguồn lực cho các doanh nghiệp công nghệ số. Dự báo Việt Nam sẽ có sự chuyển dịch làn sóng M&A ở hầu hết các lĩnh vực từ sản xuất hàng hóa đến công nghệ trên nền tảng Internet.

Tiki là một trong những cái tên ấn tượng liên quan đến hoạt động M&A
Tiki là một trong những cái tên ấn tượng liên quan đến hoạt động M&A

Theo ông Nguyễn Công Ái, Phó tổng giám đốc KPMG Việt Nam, trong năm 2022, thị trường M&A nói chung có thể tăng ở mức 100%, gấp đôi so với năm 2021. Riêng trong lĩnh vực công nghệ, tỷ lệ này được dự báo có thể sẽ cao hơn nữa vào khoảng 150%. Đây là một xu hướng và Việt Nam có cơ sở để trở thành một Startup Hub trong tương lai.

Lý giải về sự quan tâm lớn của các nhà đầu tư vào lĩnh vực công nghệ, đại diện KPMG Việt Nam cho rằng do chính sách của Việt Nam đưa ra trong việc hỗ trợ, tạo dựng phong trào startup đã có tác dụng lan tỏa tới cộng đồng đầu tư quốc tế. Cùng với đó, chất lượng nguồn nhân lực công nghệ tại Việt Nam đã có sự cải thiện đáng kể.

Dưới góc độ doanh nghiệp, ông Hồ Phi Ân, CEO Công ty CP EI Industrial cho rằng, các tín hiệu tích cực từ hoạt động M&A lĩnh vực công nghệ là rất đáng mừng, giúp doanh nghiệp tiếp cận được nguồn vốn dồi dào từ các quỹ đầu tư nước ngoài lớn. Từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trên đấu trường quốc tế.

Đặt an toàn dữ liệu lên hàng đầu

Thực tế, đi cùng với quá trình tái cơ cấu nền kinh tế và sự chủ động gia nhập thị trường quốc tế của Việt Nam, hoạt động M&A là trong những phương pháp hữu hiệu giúp doanh nghiệp trên sân chơi toàn cầu, đặc biệt đối với các doanh nghiệp công nghệ.

Thế nhưng "chúng ta ươm mầm doanh nghiệp khởi nghiệp thì mong muốn là bán được, quan trọng là bán cho ai và bán rồi có mang lại hậu quả gì không?", ông Nguyễn Trọng Đường, Vụ trưởng Vụ Quản lý doanh nghiệp (Bộ Thông tin truyền thông) đặt vấn đề.

Bởi lẽ, theo ông Đường, dữ liệu không sẵn có mà dữ liệu sinh ra từ các ứng dụng, càng sử dụng ứng dụng nhiều càng có nhiều dữ liệu. Chủ quyền dữ liệu là vấn đề rất quan trọng. Vì vậy, khi bán cũng cần đặt vấn đề ai mua, mua để làm gì? Ai là người mua vì lợi nhuận và thúc đẩy phát triển, ai mua với ý đồ xấu?...

Bên cạnh đó, ông Đường cũng hé lộ, hiện nay có tình trạng, nhiều nhà đầu tư thay vì đầu tư một giấy phép thì để doanh nghiệp Việt mua giấy phép xong rồi họ mua lại doanh nghiệp đó, không cần qua khâu xin giấy phép.

Do vậy, ông Đường cho rằng rất cần lưu ý để việc nước ngoài mua bán, sáp nhập, thôn tính các lĩnh vực ảnh hưởng chủ quyền quốc gia trên không gian mạng.

Hiện nay, Bộ Thông tin truyền thông đang xây dựng Luật Công nghiệp, công nghệ. Ông Nguyễn Thanh Tuyên, Phó vụ trưởng Vụ Công nghệ thông tin cho hay, dự kiến luật này sẽ trình Quốc hội năm 2025, trong đó có các quy định dữ liệu về năng lực đất đai, bí mật kinh doanh...

Trong bối cảnh, Việt Nam vẫn chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, làm thế nào để các doanh nghiệp này tiếp cận được với nguồn vốn khổng lồ từ nhà đầu tư trong nước và quốc tế là bài toán không dễ giải.

"Cần quy định để người Việt Nam kinh doanh và kiếm lời trên tài sản số, thay vì những tài sản này nằm trong tay các ông lớn quốc tế", ông Tuyên nói.

Trungnam Group đầu tư khu công nghiệp Cà Ná

Trungnam Group đầu tư khu công nghiệp Cà Ná

Tiêu điểm -  17 giờ

Công ty CP Đầu tư hạ tầng khu công nghiệp Trung Nam Cà Ná - thành viên của Trungnam Group - đã trở thành chủ đầu tư dự án khu công nghiệp Cà Ná – giai đoạn 1.

Việt Nam lần đầu công nhận tài sản số, đã có luật riêng quản lý

Việt Nam lần đầu công nhận tài sản số, đã có luật riêng quản lý

Tiêu điểm -  1 ngày

Từ nay, tài sản số tại Việt Nam sẽ được quản lý việc tạo lập, phát hành, lưu ký, kèm theo quy định điều kiện kinh doanh đối với dịch vụ tài sản mã hoá.

Thông qua Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp mới, bỏ ưu đãi với công ty con, liên kết

Thông qua Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp mới, bỏ ưu đãi với công ty con, liên kết

Tiêu điểm -  1 ngày

Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua với nhiều điểm mới như bỏ ưu đãi thuế với các công ty con, doanh nghiệp liên kết.

Quốc hội 'chốt' tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước ngọt và rượu bia

Quốc hội 'chốt' tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với nước ngọt và rượu bia

Tiêu điểm -  1 ngày

Quốc hội thông qua luật mới, áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước ngọt có đường và tăng mạnh mức thuế với rượu bia theo lộ trình đến 2031.

Kỳ vọng làn sóng đầu tư mới từ Thụy Điển

Kỳ vọng làn sóng đầu tư mới từ Thụy Điển

Tiêu điểm -  1 ngày

Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định Việt Nam gỡ bỏ rào cản thủ tục từ 1/7, kỳ vọng thúc đẩy làn sóng đầu tư mới từ Thụy Điển.

Kinh tế học hài hước

Kinh tế học hài hước

Tủ sách quản trị -  5 giờ

Kinh tế học hài hước mở ra tư duy phân tích dữ liệu phi truyền thống, thiết kế động lực và chiến lược linh hoạt cho nhà quản trị doanh nghiệp.

PVFCCo bắt tay chiến lược PVOil

PVFCCo bắt tay chiến lược PVOil

Nhịp cầu kinh doanh -  5 giờ

PVFCCo – Phú Mỹ và PVOil sẽ hợp tác toàn diện, đa lĩnh vực nhằm tối ưu hiệu quả khai thác hệ sinh thái hạ tầng và năng lực của hai bên.

MobiFone có tân chủ tịch là Giám đốc Công an Bến Tre

MobiFone có tân chủ tịch là Giám đốc Công an Bến Tre

Hồ sơ quản trị -  5 giờ

Tân chủ tịch MobiFone tốt nghiệp Đại học Bách khoa Hà Nội, từng có nhiều năm công tác trong lĩnh vực an ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao.

Cơ hội nhận tài trợ 1 triệu USD cho các startup AI

Cơ hội nhận tài trợ 1 triệu USD cho các startup AI

Nhịp cầu kinh doanh -  7 giờ

Giờ đây, các startup AI sẽ có cơ hội được hướng dẫn kỹ thuật, cố vấn chuyên môn, hỗ trợ tiếp cận thị trường khi tham gia AWS Generative AI Accelerator 2025.

Vụ Nestlé Việt Nam quảng cáo sữa Milo: Liệu có đang lừa dối khách hàng?

Vụ Nestlé Việt Nam quảng cáo sữa Milo: Liệu có đang lừa dối khách hàng?

Doanh nghiệp -  11 giờ

Nestlé Việt Nam đã có hành vi đưa các thông tin sai lệch, không chính xác trên nhãn bao bì khi quảng cáo sữa Milo.

Sau cú trượt dài, LDG còn cơ hội nào để hồi sinh?

Sau cú trượt dài, LDG còn cơ hội nào để hồi sinh?

Doanh nghiệp -  13 giờ

Việc kiện toàn bộ máy lãnh đạo, cùng với chiến lược tập trung vào 11 dự án tại nhiều tỉnh thành, liệu có đủ để giúp Đầu tư LDG hồi sinh sau giai đoạn lao dốc?

Trungnam Group đầu tư khu công nghiệp Cà Ná

Trungnam Group đầu tư khu công nghiệp Cà Ná

Tiêu điểm -  17 giờ

Công ty CP Đầu tư hạ tầng khu công nghiệp Trung Nam Cà Ná - thành viên của Trungnam Group - đã trở thành chủ đầu tư dự án khu công nghiệp Cà Ná – giai đoạn 1.