Việt Nam lần đầu công nhận tài sản số, đã có luật riêng quản lý

Tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã chính thức thông qua Luật Công nghiệp Công nghệ số với 441/445 tán thành (tỷ lệ tán thành 92,26%).

Bộ KH&CN - đơn vị chủ trì xây dựng luật cho biết, với việc thông qua Luật Công nghiệp Công nghệ số, Việt Nam trở thành nước đầu tiên trên thế giới ban hành một bộ luật riêng về lĩnh vực công nghệ số.

Luật Công nghiệp Công nghệ số đã kịp thời thể chế hóa được nhiều nội dung quan trọng trong các Nghị quyết số 57-NQ/TW, Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị, đưa ra một số bài toán lớn và các giải pháp để ngành công nghệ số trở thành động lực kinh tế chủ đạo với tốc độ tăng trưởng gấp 2-3 lần GDP...

Đặc biệt, trong bộ luật này, Việt Nam đã chính thức công nhận tài sản số, tiền số, tiền mã hóa, đồng thời đưa ra quy định khung pháp lý để quản lý.

Công nhận tài sản số, tiền số, tiền mã hóa

Cụ thể, Luật Công nghiệp Công nghệ số định nghĩa, tài sản số là tài sản theo quy định tại Bộ luật Dân sự, được thể hiện dưới dạng dữ liệu số, được tạo ra, phát hành, lưu trữ, chuyển giao và xác thực bởi công nghệ số trên môi trường điện tử.

Tài sản ảo trên môi trường điện tử cũng là một loại tài sản số có thể được dùng cho mục đích trao đổi hoặc đầu tư. Tài sản ảo trên môi trường điện tử không bao gồm chứng khoán, các dạng số của tiền pháp định và tài sản tài chính khác theo quy định của pháp luật về dân sự, tài chính.

Luật cũng công nhận tài sản mã hóa là một loại tài sản số mà sử dụng công nghệ mã hóa hoặc công nghệ số có chức năng tương tự để xác thực đối với tài sản trong quá trình tạo lập, phát hành, lưu trữ, chuyển giao.

Việt Nam sẽ quản lý việc tạo lập, phát hành, lưu trữ, lưu ký, chuyển giao, xác lập quyền sở hữu tài sản số, đi cùng với đó là công nhận quyền, nghĩa vụ của các bên đối với hoạt động có liên quan đến tài sản số.

Đồng thời, luật cũng quy định điều kiện kinh doanh đối với hoạt động cung cấp dịch vụ tài sản mã hoá; phát hành tài sản mã hoá.

Các loại tài sản này được phân loại theo mục đích sử dụng và công nghệ, tạo cơ sở pháp lý rõ ràng. Giao Chính phủ ban hành quy định chi tiết, đảm bảo tính linh hoạt và phù hợp thực tiễn.

Trước đó, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký ban hành Quyết định số 1131/QĐ-TTg phê duyệt nhóm công nghệ blockchain gồm: tài sản số, tiền số, tiền mã hóa, hạ tầng mạng blockchain là trụ cột cho tương lai phát triển khoa học công nghệ.

150.000 doanh nghiệp công nghệ số vào năm 2035

Nhằm xây dựng hệ sinh thái 150.000 doanh nghiệp công nghệ số vào năm 2035, Luật Công nghiệp Công nghệ số tập trung nâng cao tỷ trọng sản phẩm công nghệ nội địa trong ngành thông qua các giải pháp chiến lược và chính sách hỗ trợ cụ thể.

Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được khuyến khích chuyển giao công nghệ và hợp tác với doanh nghiệp trong nước thông qua ưu đãi giảm thuế thu nhập doanh nghiệp trong nhiều năm nếu đáp ứng yêu cầu này.

Doanh nghiệp khởi nghiệp nội địa nhận hỗ trợ 50% kinh phí mua công nghệ tiên tiến và phát triển mẫu thử, giúp nâng cao năng lực sản xuất sản phẩm "Make in Vietnam".

Các sản phẩm công nghệ số nội địa được ưu tiên sử dụng trong các dự án ngân sách nhà nước, đảm bảo thị trường đầu ra ổn định và bền vững.

Hoạt động nghiên cứu và phát triển được hưởng ưu đãi tối đa, bao gồm miễn giảm thuế và hỗ trợ tài chính, nhằm thúc đẩy sáng tạo, đổi mới, giúp sản phẩm Việt Nam không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn đủ sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Luật Công nghiệp Công nghệ số cũng đặt mục tiêu đưa doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam vươn ra thị trường quốc tế, gia tăng doanh thu và khẳng định thương hiệu toàn cầu. Chương trình "Make in Vietnam" được quy phạm hóa, triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại và hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng thị trường nước ngoài.

Sản phẩm công nghệ số nội địa được ưu tiên trong các dự án mua sắm công, tạo nền tảng vững chắc để phát triển thị trường trong nước trước khi vươn ra quốc tế.

Các dự án có vốn đầu tư lớn được hưởng ưu đãi giảm thuế thu nhập doanh nghiệp trong nhiều năm, hỗ trợ tài chính từ quỹ đầu tư phát triển, và miễn giảm thuế nhập khẩu thiết bị công nghệ cao.

Đặc biệt, Nhà nước sẽ xây dựng mạng lưới đại diện công nghệ số Việt Nam tại các thị trường trọng điểm, kết hợp với các chương trình hợp tác quốc tế, giúp doanh nghiệp Việt Nam từng bước trở thành các công ty đa quốc gia, cạnh tranh sòng phẳng với các tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới.

Cơ chế đặc biệt cho công nghệ số

Tại Luật Công nghiệp Công nghệ số, Nhà nước hỗ trợ vốn đầu tư cho các dự án đặc biệt và kinh phí đổi mới công nghệ, giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực sáng tạo và cạnh tranh.

Các dự án sản xuất công nghệ số và doanh nghiệp phụ trợ nhận ưu đãi thuế tương tự khu vực đặc biệt khó khăn, đồng thời thu hút đầu tư nước ngoài để tăng cường năng lực sản xuất.

Việc phát triển các khu công nghiệp công nghệ số với chính sách ưu đãi hấp dẫn tạo môi trường cho doanh nghiệp khởi nghiệp và phát triển bền vững, góp phần hiện thực hóa mục tiêu chiến lược này.

Luật Công nghiệp Công nghệ số sẽ triển khai các giải pháp và chính sách toàn diện cho phát triển nguồn nhân lực. Nhân lực công nghệ số chất lượng cao được miễn thuế thu nhập cá nhân trong 5 năm đầu làm việc tại Việt Nam, tạo động lực tài chính mạnh mẽ để họ đóng góp lâu dài.

Chuyên gia nước ngoài được cấp visa 5 năm và miễn giấy phép lao động, giúp đơn giản hóa thủ tục và thu hút nhân lực quốc tế chuyển giao công nghệ, chia sẻ kiến thức.

Nhà nước hỗ trợ kinh phí đào tạo, bồi dưỡng nhân lực công nghệ số qua các chương trình quốc gia, hợp tác với doanh nghiệp và tổ chức giáo dục, tập trung nâng cao kỹ năng công nghệ tiên tiến, quản lý dự án và sáng tạo để đáp ứng thị trường toàn cầu.

Luật áp dụng cơ chế đặc biệt về lương thưởng, môi trường làm việc và hỗ trợ nghiên cứu, tạo điều kiện cho nhân tài phát huy tối đa năng lực.

Đặc biệt, cơ chế luân chuyển nhân lực linh hoạt cho phép công chức, viên chức từ cơ quan nhà nước biệt phái sang doanh nghiệp công nghệ số, được bảo lưu lương, phụ cấp và vị trí công tác, đồng thời có thể quay lại với ưu tiên tiếp nhận.