Leader talk
Thương hiệu có cần lời hứa hay cam kết?
Lời hứa hay lời cam kết là thuộc tính của mọi thương hiệu, là thứ không thể tách rời khỏi thương hiệu. Đó chính là định vị thương hiệu trong tâm trí người tiêu dùng.

Thời gian gần đây, nhiều người cho rằng một thương hiệu không nên và không nhất thiết phải hứa hẹn hay cam kết gì cả. Cái quan trọng đối với người tiêu dùng là chất lượng sản phẩm dưới tên thương hiệu đó phải thật tốt, chứ không quan trọng là thương hiệu hứa hẹn hay cam kết gì. Họ bảo, thương hiệu không hứa hay cam kết gì cũng được, miễn sao chất lượng sản phẩm tốt là được.
Tôi không nghĩ vậy! Đã là một thương hiệu, nhất định nó phải hứa hay cam kết gì đó, thuật ngữ chuyên môn gọi là “lời hứa thương hiệu” (brand promise) hay “cam kết thương hiệu” (brand commitment), đặc biệt là với người tiêu dùng bên ngoài chứ không phải chỉ với nhân viên bên trong!
Lẽ đương nhiên, nhân viên bên trong phải biết để cùng tham gia thực hiện lời hứa hay lời cam kết này! Lời hứa hay lời cam kết này có thể nằm ở tên gọi, màu sắc, logo, bao bì, thiết kế hay từ thông điệp truyền thông, quảng cáo, PR, hay các câu chuyện viết về thương hiệu, hay tổng hòa tất cả.
Một thương hiệu yếu thì có cam kết gì không? Chắc chắn là có! Một thương hiệu dù yếu, mạnh hay cực mạnh đều cần có lời hứa hay lời cam kết. Lời hứa hay lời cam kết là thuộc tính của mọi thương hiệu, là thứ không thể tách rời khỏi thương hiệu.
Đó chính là định vị thương hiệu (brand positioning), để “đóng đinh” trong tâm trí người tiêu dùng thương hiệu này đại diện cho cái gì (what does it stand for?), nó đem lại lợi ích gì khác biệt cho người tiêu dùng (so với đối thủ), và làm thế nào để người tiêu dùng tin vào điều đó!
Có người bảo, nếu không hứa hay cam kết gì cả mà làm tốt thì có được không? Chắc chắn không, đừng nhầm lẫn chỗ này: Làm tốt là tốt cái gì, tốt với ai, và tốt như thế nào?
Thương hiệu trở nên khác biệt nhờ chiến lược trải nghiệm khách hàng có chủ đích
Nếu không có một lời hứa hay cam kết để so sánh, đối chiếu (mà tôi gọi là định vị thương hiệu), thì dù thương hiệu có làm tốt thế nào, cũng không ai hiểu nó thuộc thể loại nào, khác biệt chỗ nào, và cuối cùng nó đại diện cho cái gì (what does it stand for?)! Cái tốt chung chung (không dựa trên lời cam kết nào) chắc chắn sẽ làm cho thương hiệu thất bại!
Người ta thường nói, sản phẩm không có tốt/xấu, chỉ có phù hợp hay không phù hợp. Một sản phẩm là cực tốt, cực cần thiết với nhóm người này, có thể là không tốt đối với nhóm người khác, và ngược lại. Ví dụ, một món ăn có thể là thứ yêu thích của nhóm người này, nhưng lại thứ đáng ghét đối với nhóm người khác; một loại thời trang có thể là món “cuồng” đối với nhóm người này, nhưng lại là thứ “kinh hãi” đối với nhóm người khác.
Bia, rượu, nước giải khát, thuốc lá, xe máy, ô tô, và cả nhà cửa, cho dù đắt tiền, trung bình, hay rẻ tiền… cũng luôn có sự khác biệt trong cách đánh giá về chất lượng, và khác biệt trong sự lựa chọn yêu thích giữa những nhóm người khác nhau. Cuối cùng, sự phù hợp là quan trọng, chứ không phải tốt hay xấu!
Vậy thì phù hợp với cái gì?
Trước hết là phù hợp với lời hứa hay lời cam kết (tức định vị thương hiệu). Nếu một thương hiệu ô tô được định vị là "bền và tiết kiệm nhiên liệu", nó đã cam kết là bền và tiết kiệm nhiên liệu. Khi đó, nếu nó làm tốt theo kiểu cực khỏe, cực nhiều chức năng, cực an toàn, cực sang trọng, nhưng không bền, không tiết kiệm nhiên liệu, thì nhóm khách hàng mục tiêu của nó cũng sẽ chẳng có mấy người quan tâm, vì họ được xác định từ đầu là những người cần tiêu chuẩn bền và tiết kiệm nhiên liệu.
Vậy nên, quan niệm cho rằng thương hiệu không cần hứa hay cam kết (tức không cần định vị thương hiệu), chỉ cần làm thật tốt, là một quan niệm sai lầm! Khác gì bảo hãy cứ mặc quần áo đẹp đi, nhưng không biết là mặc đi đâu, phục vụ mục đích gì. Trang phục dạ tiệc khác với trang phục đi chùa?
Thương hiệu chắc chắc phải hứa, phải cam kết! Nhưng hứa và cam kết thôi thì chưa đủ! Nó phải thực hiện đúng lời hứa, giữ đúng cam kết, và phải chứng minh cho người tiêu dùng thấy lý do để tin (reasons to believe). Nếu nó không thực hiện được, không chứng minh được, nó sẽ không thể mạnh (mặc dù nó vẫn là thương hiệu).
Cuối cùng, thương hiệu chắc chắn phải gắn liền với sự liên tưởng (brand association) của người tiêu dùng. Và sự liên tưởng này có thể tiêu cực hay tích cực, có thể rất đẹp hay rất tệ. Và thương hiệu mạnh hay yếu sẽ phụ thuộc rất nhiều vào tính chất đẹp/xấu, tích cực/tiêu cực của mối liên tưởng đó!
Giao tiếp với một thương hiệu không có lời hứa hay lời cam kết cũng giống như làm bạn với một người không gật, không lắc. Một thương hiệu không tuyên bố gì, không định vị mình là gì thì cũng không ai biết nó là gì. Ví dụ, bột giặt Omo cam kết là tẩy sạch vết bẩn, trong khi bột giặt Tide cam kết làm quần áo trắng sáng. Nước tăng lực Number One cam kết làm cho người uống "bật tung năng lượng".
Bạn không cam kết gì, không tuyên bố gì, không gật, không lắc, không khẳng định gì cũng không sao, nhưng sẽ chẳng ai dám chơi với bạn vì không hiểu bạn thuộc dạng gì!
(*) Bài viết của tác giả Nguyễn Hữu Long, Sáng lập Group Phát triển doanh nghiệp Việt
Sẽ không có thương hiệu Việt tồn tại 100 năm nếu...
Sẽ không có thương hiệu Việt tồn tại 100 năm nếu...
Các gia tộc kinh doanh trong từng ngành không thiếu tiền nhưng nếu lộ trình đi lên không có, nếu chỉ quen lãnh đạo theo kiểu gọi dạ bảo vâng, quản lý công ty gia đình mà người quyết định nhiều khi lại là bà vợ - không phải là chủ tịch HĐQT hay CEO thì doanh nghiệp không còn sự sáng tạo nữa.
Thương hiệu cá nhân: Tấm thẻ VIP quyền lực của doanh nhân
Thương hiệu cá nhân là nơi sự kết nối về cảm xúc giữa con người và con người được tìm thấy, hỗ trợ đắc lực cho công việc kinh doanh hơn bất cứ chiến dịch marketing ngắn hạn nào.
PNJ lọt Top 50 thương hiệu giá trị nhất Việt Nam 2019
PNJ vừa được Forbes Việt Nam xếp hạng 24 trong Top 50 thương hiệu dẫn đầu năm 2019 với trị giá 78,6 triệu USD, tăng 2 bậc so với năm trước.
Tại sao ông Mai Hữu Tín xoá bỏ thương hiệu Gỗ Trường Thành?
Mặc dù vẫn giữ mã chứng khoán là TTF nhưng ông Mai Hữu Tín quyết định xoá bỏ thương hiệu Gỗ Trường Thành và thay bằng Total Furniture với kỳ vọng vực dậy doanh nghiệp đang thua lỗ nặng.
Trăn trở của ngành du lịch sau sáp nhập tỉnh thành
Khi địa giới hành chính thay đổi, ngành du lịch cũng cần vẽ lại bản đồ thị trường và thương hiệu phù hợp.
Saint-Gobain: Tăng tốc nhờ bệ phóng phát triển bền vững
Saint-Gobain Việt Nam tăng trưởng gấp 4 lần chỉ trong một thập kỷ nhờ đặt tính bền vững là nền tảng xuyên suốt cho quá trình phát triển.
Thuế thu nhập cá nhân có 'gây áp lực' cho người làm công ăn lương?
Thuế thu nhập cá nhân sau hơn 15 năm không điều chỉnh đang bộc lộ nhiều bất cập, đặt ra yêu cầu cải cách để phù hợp hơn trong bối cảnh hiện nay.
Ông Hoàng Nam Tiến cảnh báo thế hệ chưa già đã mất việc vì AI
Theo ông Hoàng Nam Tiến, câu chuyện về AI sẽ mở ra một kỷ nguyên mới, vẽ lại bản đồ lao động và mô hình kinh doanh toàn cầu.
Quy hoạch không gian các vùng phát triển: Hướng đi nào cho phát triển bền vững?
Quy hoạch không gian phát triển các đơn vị hành chính mới làm thế nào phát huy được sức mạnh tổng thể, đảm bảo lợi ích bền vững về dài hạn?
TP.HCM đề xuất đầu tư 2 tuyến metro trên cao 100.000 tỷ đồng
Hai tuyến metro trên cao sẽ kết nối khu vực TP.HCM với Bình Dương cũ, tổng vốn đầu tư gần 100.000 tỷ đồng, góp phần hoàn thiện mạng lưới đường sắt đô thị.
Câu lạc bộ Doanh nhân 2030 gieo chữ trên đá núi
Không chỉ là chuyến thiện nguyện, “gieo chữ trên đá núi” của Câu lạc bộ Doanh nhân 2030 còn là hành trình kết nối cộng đồng doanh nhân, lan tỏa trách nhiệm xã hội.
Chuyển đổi chiến lược hiệu quả, SHS lãi gần 800 tỷ đồng nửa đầu năm 2025
CTCP Chứng khoán Sài Gòn - Hà Nội (SHS) vừa công bố báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm 2025 duy trì tăng trưởng ổn định, phản ánh hiệu quả của chiến lược chuyển đổi và kỳ vọng vào các sản phẩm dịch vụ thế hệ mới.
Chiến dịch dọn rác bãi biển của Vingroup xác lập kỷ lục Việt Nam
Quỹ Vì tương lai xanh – Tập đoàn Vingroup ngày 16/7 được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) trao chứng nhận xác lập kỷ lục “Chiến dịch dọn rác tại bãi biển thuộc các tỉnh, thành có biển của Việt Nam trong cùng một ngày, có số lượng cán bộ - nhân viên đơn vị tham gia nhiều nhất”. Đây là dấu mốc quan trọng, ghi dấu ấn của Vingroup trong việc lan toả tinh thần sống xanh và hành động vì môi trường biển trên quy mô toàn quốc.
Vinhomes và Vincom Retail hợp tác kiến tạo khu phố thương mại đắt giá bậc nhất Hà Nội
Vinhomes và Vincom Retail ngày 16/7 ký kết hợp tác chiến lược phát triển khu phố thương mại hạng sang tại Vinhomes The Gallery (Giảng Võ), đồng thời khai trương phòng trưng bày dự án tại Vincom Long Biên. Sự kiện được xem là cú hích mở ra giai đoạn bứt tốc mới cho bất động sản thương mại cao cấp tại lõi trung tâm Thủ đô.
Tập đoàn TH tung khuyến mãi hè cực đỉnh, dễ chơi dễ trúng với hơn 500.000 giải thưởng
Chỉ với vài bước đơn giản, ai cũng có cơ hội trở thành chủ nhân của những phần quà cực hấp dẫn từ chương trình “Mua đồ uống TH - Trúng hơn 500.000 giải thưởng”.
Tín chỉ carbon rừng: Phía sau nguồn lợi hàng trăm tỷ đồng
Tín chỉ carbon rừng không chỉ góp phần vào mục tiêu giảm phát thải mà còn mang lại nguồn lợi tài chính mới cho các bên.