Thực chất lương của chúng ta đang được điều chỉnh theo nguyên tắc nào? Hay chỉ làm hài lòng một bộ phận người nhận lương, không quan tâm đến sự phát triển chung của nền kinh tế? Chuyên gia kinh tế Nguyễn Đức Thành đặt câu hỏi.
Báo cáo của Viện Nghiên cứu Kinh tế và chính sách và Văn phòng JICA Việt Nam tại hội thảo cho biết, trong hơn một thập kỷ gần đây, lương tối thiểu đã tăng liên tục với tốc độ khá nhanh tại Việt Nam. Mặc dù năng suất lao động của Việt Nam vẫn còn thấp so với các nước láng giềng. Mức tăng lương tối thiểu đã làm gia tăng mối lo ngại về khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp nói riêng và của nền kinh tế Việt Nam nói chung.
Cụ thể, lương tối thiểu tăng ở mức trung bình hằng năm đạt hai con số trong giai đoạn 2007 - 2015, vượt xa tốc độ tăng trưởng GDP bình quân đầu người và chỉ số giá tiêu dùng. Thay đổi lương tối thiểu, CPI và GDP bình quân đầu người tại Việt Nam, 2008 - 2016 (2008=100)
Cũng trong giai đoạn này, tốc độ tăng lương tối thiểu cao hơn tốc độ tăng năng suất lao động. Cụ thể, tỷ lệ lương tối thiểu trên năng suất lao động tăng nhanh, từ 25% năm 2007 đạt mức 50% năm 2015. Xu hướng này không giống như các quốc gia khác như Trung Quốc, Indonesia hay Thái Lan.
Khoảng cách giữa tăng trưởng lương tối thiểu và tăng trưởng năng suất lao động ở Việt Nam đã dãn rộng nhanh hơn so với các quốc gia khác.
Từ năm 2007 đến 2015, lương trung bình tại Việt Nam tăng 1,5 lần (mức tăng là 2 lần trong giai đoạn 2004 - 2015). Lương trung bình tăng nhanh đến năm 2010 nhưng chậm lại đáng kể trong giai đoạn 2010 - 2014, phần nào phản ánh sự suy giảm tăng trưởng kinh tế. Phần chi trả cho các khoản bảo hiểm, bao gồm bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp cũng tăng theo thời gian.
Năm 2017, chi phí tối thiểu các doanh nghiệp tại Việt Nam phải gánh chịu, được tính bằng tổng lương tối thiểu và đóng góp vào các khoản bảo hiểm (bao gồm bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp) gần chạm mức chi phí tại Thái Lan, và cao hơn mức chi phí tại Indonesia.
Trong trường hợp những lợi ích từ các khoản đóng góp này không được nhìn nhận bởi người lao động, khoản đóng góp bảo hiểm khá lớn ở Việt Nam có thể tạo ra những “khoảng trống thuế” (Nêm thuế - tax wedge) giữa chi phí lao động mà doanh nghiệp phải gánh chịu với khoản thu nhập thực tế của người lao động. Mức lương tối thiểu và đóng góp bảo hiểm tại Việt Nam và các nước trong khu vực năm 2017 (USD)
Về mối quan hệ giữa lương trung bình và năng suất lao động tại Việt Nam, trong giai đoạn 2004 - 2015, năng suất lao động của Việt Nam tăng đáng kể với mức tăng trung bình đạt 4,4%. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng bình quân của lương (5,8%) vượt tốc độ tăng năng suất lao động.
Theo tính toán từ bộ số liệu điều tra doanh nghiệp, trong giai đoạn 2004 - 2009, lương trung bình tăng chậm hơn năng suất lao động. Tuy nhiên từ năm 2009, tốc độ tăng lương trung bình vượt tốc độ tăng năng suất lao động.
Tại hội thảo: “Tiền lương và năng suất Lao động ở Việt Nam”, TS. Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và chính sách (VEPR) cho rằng, mức chênh lệch giữa tăng trưởng năng suất lao động với lương tối thiểu và lương trung bình, nếu kéo dài, sẽ từ từ phá vỡ cân bằng trên nhiều khía cạnh của nền kinh tế, đặc biệt là cản trở tích lũy vốn con người, giảm động lực của nhà đầu tư, lợi nhuận của doanh nghiệp và sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Lương phải phản ánh đúng năng suất lao động. Nếu trả lương thấp hơn năng suất lao động sẽ không đảm bảo công bằng nhưng nếu trả cao hơn năng suất lao động sẽ làm giảm thu nhập của doanh nghiệp. Từ đó giảm động lực tăng trưởng kinh tế, mất cân bằng cho tăng trưởng dài hạn, ảnh hưởng đến việc đưa ra quyết định sử dụng lao động và đầu tư kinh doanh của doanh nghiệp
"Lương tối thiểu của Việt Nam đang tăng liên tục không liên quan gì đến năng suất lao động. Thực chất lương của chúng ta đang được điều chỉnh theo nguyên tắc nào? Hay chỉ làm hài lòng một bộ phận người nhận lương, không quan tâm đến sự phát triển chung của nền kinh tế?", ông Thành đặt câu hỏi.
Tags:
Tags:
Mức lương cơ sở sẽ tăng từ 1.300.000 đồng/tháng (hiện nay) lên thành 10.000.000 đồng/tháng (từ năm 2048)
Việc tăng lương ở Trung Quốc đang khuyến khích các doanh nghiệp Nhật Bản đưa sản xuất trở về quê nhà.
Lương tối thiểu nên được xác lập dựa trên bằng chứng về tình hình kinh tế và thị trường lao động, để bảo đảm mức lương tối thiểu mới giúp phát triển doanh nghiệp bền vững trong khi vẫn bảo vệ lợi ích cho người lao động. Để làm được điều này, Việt Nam cần phát triển hệ thống thông tin thị trường lao động tốt hơn.
Theo Báo Tuổi trẻ, tại phiên họp lần 3 của Hội đồng tiền lương quốc gia vừa diễn ra sáng 7/8 đã quyết định mức tăng lương tối thiểu bình quân của năm 2018 lên 6,5%.
Chuyến thăm Anh của Tổng Bí thư Tô Lâm đã đạt nhiều kết quả hiệu quả, thực chất, nổi bật là thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện, theo Bộ Ngoại giao.
Mô hình khu công nghiệp chuyên sâu, khu công nghiệp xanh đang là 'vũ khí' giúp Việt Nam thu hút dòng vốn FDI chất lượng, FDI thế hệ mới.
Theo Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược toàn diện, Việt Nam và Anh sẽ tăng cường hợp tác trên sáu trụ cột chính.
TP.HCM sẽ bàn giao mặt bằng xây công viên, đài tưởng niệm nạn nhân Covid-19 trước 31/10, để Sun Group hoàn thành công trình, đưa vào sử dụng dịp Tết Nguyên đán 2026.
Chủ tịch UBND TP. HCM thống nhất chủ trương điều chỉnh điểm đầu tuyến metro Cần Giờ từ ga Tân Thuận sang ga Bến Thành, theo đề xuất của VinSpeed.
Khu dân cư TTC do TTC Land đóng vai trò phát triển dự án không chỉ đón đầu nhu cầu an cư thực của đội ngũ chuyên gia, kỹ sư và người lao động tại các khu công nghiệp, mà còn góp phần định hình diện mạo đô thị hiện đại cho khu vực.
Ngân hàng Sài Gòn – Hà Nội (SHB) vừa công bố phương án tăng vốn điều lệ thêm 7.500 tỷ đồng, để lấy ý kiến cổ đông bằng văn bản.
Doanh nghiệp thủy sản tiếp tục duy trì đà tăng trưởng nhưng báo cáo tài chính quý III bắt đầu hé lộ một giai đoạn đầy sóng gió đang chờ phía trước.
Ngày 30/10, tại Khánh Hoà, lãnh đạo Tập đoàn T&T Group đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Khánh Hòa trao đổi về đề xuất các dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh.
Vietjet và Rolls-Royce vừa ký kết hợp đồng 92 động cơ Trent 7000, bao gồm cả dịch vụ bảo dưỡng toàn diện trị giá 3,8 tỷ USD.
Tổng doanh thu hợp nhất quý III của Vinamilk đạt 16.968 tỷ đồng, tăng 9,1% so với cùng kỳ. Lũy kế 9 tháng, doanh thu hợp nhất đạt 46.678 tỷ đồng, tăng nhẹ 0,7%. Cả mảng kinh doanh trong nước và nước ngoài của doanh nghiệp sữa hàng đầu Việt Nam đều ghi nhận tăng trưởng so với quý trước.
Tập đoàn Vàng bạc Đá quý DOJI và Sunset Hospitality Group vừa chính thức ký kết thỏa thuận hợp tác chiến lược và hợp đồng quản lý – vận hành, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc đưa những trải nghiệm ẩm thực và khách sạn đẳng cấp quốc tế đến với thị trường Việt Nam.
