Việt Nam trước 'suối nguồn' tài chính xanh toàn cầu, cần khai thông những gì?

Dũng Phạm Thứ sáu, 18/04/2025 - 16:03
Nghe audio
0:00

Tài chính xanh được coi là “nguồn nước” nuôi dưỡng hành trình chuyển đổi, song một số nước đang phát triển như Việt Nam vẫn gặp khó khăn trong việc tiếp cận dòng vốn này.

Tại Hội nghị Thượng đỉnh Diễn đàn Đối tác tăng trưởng xanh và mục tiêu toàn cầu (P4G) lần thứ tư diễn ra ngày 17/4 tại Hà Nội, các lãnh đạo quốc tế cùng đại diện Chính phủ Việt Nam đã cùng nhau thảo luận chiến lược huy động vốn và đổi mới tài chính cho tăng trưởng xanh.

Tài chính xanh – trụ cột quan trọng để thực hiện Net Zero

Phát biểu tại phiên thảo luận về “Đổi mới tài chính và chiến lược huy động vốn cho tăng trưởng xanh toàn cầu”, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung khẳng định tăng trưởng xanh là xu hướng toàn cầu không thể đảo ngược.

Là một nền kinh tế mở, Việt Nam không những chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ biến đổi khí hậu mà còn đối mặt với các yêu cầu chuyển đổi từ chuỗi giá trị toàn cầu, đặc biệt khi các thị trường lớn như châu Âu, Mỹ và Nhật Bản đang siết chặt tiêu chuẩn carbon.

Chính phủ Việt Nam đã sớm thể hiện cam kết mạnh mẽ với các mục tiêu phát triển bền vững. Đáng chú ý là cam kết tại COP26 về việc đưa mức phát thải ròng về 0 vào năm 2050.

Đây là mục tiêu đòi hỏi sự vào cuộc của toàn bộ hệ thống chính trị, doanh nghiệp và người dân, với những thay đổi căn bản trong mô hình phát triển, đầu tư và tiêu dùng.

Theo đó, Thứ trưởng Đỗ Thành Trung cho rằng, tài chính xanh là yếu tố then chốt để thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh. Việt Nam đã đạt được một số kết quả tích cực ban đầu trong việc xây dựng thể chế và phát triển thị trường tài chính xanh.

Dư nợ tín dụng xanh đã tăng trưởng mạnh mẽ từ 71.000 tỷ đồng năm 2015 lên khoảng 564.000 tỷ đồng vào cuối năm 2023, tương đương gần 4,4% tổng dư nợ toàn hệ thống.

Tuy vậy, con số này vẫn còn khiêm tốn so với nhu cầu vốn rất lớn cho tăng trưởng xanh, ước tính lên tới hàng chục tỷ USD mỗi năm.

Việc phát triển tài chính xanh không thể chỉ dựa vào một kênh duy nhất. Do đó, cần thúc đẩy đồng thời nhiều giải pháp như xây dựng khung pháp lý về trái phiếu xanh, trái phiếu bền vững, thúc đẩy minh bạch hóa thông tin, triển khai các tiêu chuẩn báo cáo ESG, và tăng cường năng lực giám sát để bảo đảm tính hiệu quả và minh bạch của các dòng vốn xanh.

Vai trò của khu vực tư nhân và các định chế tài chính

Một điểm quan trọng được nhấn mạnh tại hội nghị là vai trò trung tâm của khu vực tư nhân trong quá trình hiện thực hóa tăng trưởng xanh.

Không thể chỉ trông chờ vào nguồn vốn ngân sách nhà nước hoặc hỗ trợ từ quốc tế, Việt Nam cần tạo dựng môi trường đầu tư thuận lợi để khuyến khích doanh nghiệp trong nước và nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào các dự án xanh. Điều này bao gồm cả chính sách thuế, tín dụng ưu đãi và giảm thiểu rủi ro thể chế cho các khoản đầu tư dài hạn.

Các định chế tài chính lớn cũng được kỳ vọng sẽ đóng vai trò hạt nhân trong đổi mới sáng tạo tài chính.

Các tổ chức này không chỉ là đơn vị trung gian huy động và phân bổ vốn, mà còn cần đi đầu trong việc thiết kế các sản phẩm tài chính mới, như tín dụng xanh, quỹ đầu tư xanh, và bảo hiểm rủi ro khí hậu, qua đó thúc đẩy sự tham gia của toàn hệ thống vào tiến trình chuyển đổi.

Thực tế cho thấy nguồn lực trong nước là cần thiết nhưng không đủ. Việc huy động nguồn lực quốc tế, đặc biệt từ các tổ chức phát triển đa phương và nhà đầu tư có tiêu chí ESG, sẽ quyết định tốc độ và quy mô của các sáng kiến xanh.

Để làm được điều đó, Việt Nam cần tiếp tục cải thiện môi trường pháp lý, bảo đảm minh bạch thông tin dự án, và đồng thời nâng cao năng lực thể chế trong thẩm định, giám sát và điều phối dòng vốn đầu tư xanh.

Một giải pháp tiềm năng là phát triển các mô hình hợp tác công – tư (PPP) trong lĩnh vực môi trường và hạ tầng bền vững. Nếu được thiết kế hợp lý, PPP có thể giúp Việt Nam tận dụng tốt hơn nguồn lực tài chính và chuyên môn kỹ thuật từ khu vực tư nhân, đồng thời giảm gánh nặng ngân sách và rủi ro đầu tư.

Nhân dịp tham dự Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tiếp ông Sang-Hyup Kim, Tổng giám đốc Viện Tăng trưởng xanh toàn cầu (GGGI), một đối tác quan trọng của Việt Nam trong lĩnh vực tài chính xanh.

Thủ tướng ghi nhận vai trò của GGGI trong hỗ trợ kỹ thuật và huy động nguồn vốn xanh, đồng thời hoan nghênh kế hoạch nâng tổng vốn huy động cho Việt Nam lên mức 1 tỷ USD vào năm 2028.

Ông Sang-Hyup Kim cho biết GGGI đã phối hợp với các đối tác để hỗ trợ Việt Nam tiếp cận hơn 300 triệu USD vốn đầu tư xanh cho đến nay.

Mục tiêu 1 tỷ USD là hoàn toàn khả thi nếu các dự án được thiết kế bài bản, minh bạch và có tác động thực chất đến quá trình giảm phát thải, tạo sinh kế bền vững và nâng cao năng lực thích ứng khí hậu. Ông khẳng định Việt Nam là quốc gia ưu tiên của GGGI không chỉ vì vai trò là thành viên sáng lập mà còn bởi tinh thần chủ động và cam kết chính trị mạnh mẽ.

Bà Rebeca Grynspan, Tổng thư ký Hội nghị Liên hợp quốc về thương mại và phát triển (UNCTAD), phát biểu tại phiên thảo luận P4G rằng tài chính xanh là “nguồn nước” nuôi dưỡng hành trình chuyển đổi, phương thức quan trọng các quốc gia trên thế giới đang chú trọng để hướng đến tăng trưởng xanh và bền vững.

Tuy nhiên, theo bà, vẫn còn nhiều nước đang phát triển như Việt Nam gặp khó trong việc tiếp cận dòng vốn này do rào cản thể chế, chi phí vốn cao và thiếu hệ thống đo lường hiệu quả đầu tư xanh.

Trong bối cảnh như vậy, bà Rebeca Grynspan cho rằng, P4G chính là cơ hội mang tính lịch sử để có thể thúc đẩy các ngân hàng toàn cầu cấp vốn tài chính, thêm đầu tư cho khu vực tư nhân.

Tài chính xanh: Đòn bẩy cho doanh nghiệp Việt

Tài chính xanh: Đòn bẩy cho doanh nghiệp Việt

Sổ tay quản trị -  2 tháng
Tài chính xanh giúp doanh nghiệp Việt tiếp cận vốn bền vững, giảm rủi ro và nâng cao năng lực cạnh tranh trong nền kinh tế xanh.
Tài chính xanh: Đòn bẩy cho doanh nghiệp Việt

Tài chính xanh: Đòn bẩy cho doanh nghiệp Việt

Sổ tay quản trị -  2 tháng
Tài chính xanh giúp doanh nghiệp Việt tiếp cận vốn bền vững, giảm rủi ro và nâng cao năng lực cạnh tranh trong nền kinh tế xanh.
Đà Nẵng có thể trở thành trung tâm tài chính xanh đầu tiên của ASEAN

Đà Nẵng có thể trở thành trung tâm tài chính xanh đầu tiên của ASEAN

Phát triển bền vững -  3 tháng

Đà Nẵng có cơ hội trở thành trung tâm tài chính xanh đầu tiên, đóng vai trò thúc đẩy ứng phó biến đổi khí hậu, sản xuất tiêu dùng bền vững tại khu vực ASEAN.

Vượt rào cản: Doanh nghiệp cần làm gì để tiếp cận tài chính xanh

Vượt rào cản: Doanh nghiệp cần làm gì để tiếp cận tài chính xanh

Tài chính -  4 tháng

Tài chính xanh đóng vai trò quan trọng đối với doanh nghiệp trong việc đổi mới mô hình hoạt động, hướng tới phát triển bền vững.

Đề xuất miễn thuế thu nhập từ tài chính xanh

Đề xuất miễn thuế thu nhập từ tài chính xanh

Phát triển bền vững -  5 tháng

Bộ Tài chính đề xuất miễn thuế thu nhập cho việc chuyển nhượng chứng chỉ giảm phát thải, tín chỉ carbon và thu nhập từ tiền lãi trái phiếu xanh.

Cách ngân hàng số lắng nghe khách hàng từ những giao dịch nhỏ

Cách ngân hàng số lắng nghe khách hàng từ những giao dịch nhỏ

Tài chính -  2 ngày

Chỉ qua một tính năng nhỏ, ngân hàng số Cake by VPBank đã chứng minh được năng lực công nghệ, cũng như khả năng am hiểu người tiêu dùng.

Quyết liệt gỡ điểm nghẽn để nâng hạng thị trường chứng khoán vào tháng 9

Quyết liệt gỡ điểm nghẽn để nâng hạng thị trường chứng khoán vào tháng 9

Tài chính -  2 ngày

Chính phủ đang thể hiện rõ quyết tâm loại bỏ mọi điểm nghẽn nhằm tiến tới mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán vào tháng 9/2025.

21 ngân hàng sẵn sàng cho gói tín dụng 500 nghìn tỷ đồng

21 ngân hàng sẵn sàng cho gói tín dụng 500 nghìn tỷ đồng

Tài chính -  2 ngày

Theo đại diện Ngân hàng Nhà nước, gói tín dụng 500 nghìn tỷ đồng là “công cụ điều hành vĩ mô quan trọng” để hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư vào hạ tầng trọng điểm và công nghệ số.

VinFast vay 110 triệu USD xây nhà máy ô tô tại Indonesia

VinFast vay 110 triệu USD xây nhà máy ô tô tại Indonesia

Tài chính -  5 ngày

VinFast vừa ký kết với ngân hàng BNI và Maybank cho khoản vay hợp vốn dài hạn tương đương 110 triệu USD để xây dựng nhà máy lắp ráp xe điện tại Subang, Tây Java, Indonesia.

Ngành ngân hàng tìm lời giải tăng trưởng giữa 'lằn ranh' nợ xấu

Ngành ngân hàng tìm lời giải tăng trưởng giữa 'lằn ranh' nợ xấu

Tài chính -  1 tuần

Bên cạnh vẽ lên bức tranh tăng trưởng khá tham vọng, ngành ngân hàng còn phải đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là nợ xấu gia tăng trong lĩnh vực bất động sản.

Hoàng Huy gọi vốn 2.000 tỷ cho loạt dự án bất động sản Hải Phòng

Hoàng Huy gọi vốn 2.000 tỷ cho loạt dự án bất động sản Hải Phòng

Doanh nghiệp -  45 phút

Công ty CP Đầu tư dịch vụ tài chính Hoàng Huy lên kế hoạch phát hành thêm hơn 200 triệu cổ phiếu trong năm 2025 để huy động vốn phát triển hai dự án bất động sản lớn tại Hải Phòng.

Thủ tướng: Thiết kế chính sách để phát triển kinh tế tư nhân là không giới hạn

Thủ tướng: Thiết kế chính sách để phát triển kinh tế tư nhân là không giới hạn

Tiêu điểm -  13 giờ

Thủ tướng khẳng định phát triển kinh tế tư nhân là không giới hạn, yêu cầu khẩn trương hoàn thiện cơ chế, chính sách để tạo đà tăng trưởng bền vững.

Vì sao Đất Xanh Group cấp thiết tăng vốn lên 10.000 tỷ đồng?

Vì sao Đất Xanh Group cấp thiết tăng vốn lên 10.000 tỷ đồng?

Doanh nghiệp -  16 giờ

Nhà sáng lập Đất Xanh Group, Lương Trí Thìn khẳng định tập đoàn sẽ tăng vốn điều lệ lên trên 10.000 tỷ đồng để trở thành công ty cấp trung và cỡ lớn.

BIM Land khởi động tổ hợp căn hộ phong cách khách sạn SkyM

BIM Land khởi động tổ hợp căn hộ phong cách khách sạn SkyM

Bất động sản -  18 giờ

BIM Land – thành viên BIM Group, khởi động tổ hợp căn hộ cao cấp phong cách khách sạn SkyM tại khu đô thị vịnh biển Halong Marina (Quảng Ninh). Dự án được kỳ vọng sẽ thiết lập chuẩn mực mới cho mô hình nghỉ dưỡng – lưu trú – đầu tư ngay tại trung tâm du lịch năng động bậc nhất miền Bắc.

Mùa đại hội chỉ tiến không lùi

Mùa đại hội chỉ tiến không lùi

Doanh nghiệp -  20 giờ

Mùa đại hội năm nay chứng kiến các doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam thể hiện tinh thần "chỉ tiến không lùi", như lời khẳng định về nội lực quốc gia trước những bất ổn toàn cầu.

V-Green cùng 4 đối tác đầu tư 300 triệu USD làm 63.000 cổng sạc VinFast tại Indonesia

V-Green cùng 4 đối tác đầu tư 300 triệu USD làm 63.000 cổng sạc VinFast tại Indonesia

Doanh nghiệp -  20 giờ

V-Green và các đối tác gồm Chargecore, Chargepoint, Amarta Group và CVS, cam kết đầu tư 300 triệu USD để phát triển hạ tầng trạm sạc tại Indonesia.

Hóa dầu Long Sơn tiếp tục thổi bay nghìn tỷ lợi nhuận của SCG

Hóa dầu Long Sơn tiếp tục thổi bay nghìn tỷ lợi nhuận của SCG

Doanh nghiệp -  21 giờ

Được kỳ vọng là dự án chiến lược tại Việt Nam nhưng đến hiện tại, Tổ hợp hóa dầu Long Sơn đang gây áp lực tài chính lớn cho Tập đoàn SCG.

Đọc nhiều