Dữ liệu mới nhất từ báo cáo “ASEAN Sustainable Finance – State of the Market 2021” (Thị trường tài chính bền vững ASEAN) cho thấy, tổng giá trị phát hành nợ mảng xanh, xã hội và bền vững (green, social, and sustainability - GSS) tại Việt Nam đạt 1,5 tỷ USD năm 2021.
Con số này ghi nhận mức tăng tới 5 lần chỉ trong vòng một năm, duy trì tăng trưởng ổn định suốt ba năm liền, và phần lớn đến từ ngành vận tải và năng lượng.
Dữ liệu cho biết thêm, năm 2021, Việt Nam là nguồn phát hành nợ xanh, bao gồm trái phiếu và khoản vay xanh, lớn thứ hai trong ASEAN sau Singapore, đạt khoảng 1 tỷ USD.
Đáng chú ý, hai nhà phát hành lớn nhất là Vinpearl và VinFast thuộc Vingroup, với tổng giá trị hai khoản nợ xanh - bền vững chiếm phần lớn thị trường.
Cụ thể, cuối tháng 12 năm ngoái, Vingroup huy động khoản vay hợp vốn xanh đầu tiên trị giá 400 triệu USD trên thị trường quốc tế, nhằm phục vụ nhu cầu phát triển của VinFast và các công ty thành viên.
Đây là giao dịch vay hợp vốn xanh đầu tiên, và là giao dịch huy động vốn vì mục đích phát triển bền vững thứ hai của tập đoàn này.
Khoản vay sẽ được VinFast và các công ty thành viên sử dụng để phục vụ nhu cầu phát triển xanh, bền vững theo các khung tài chính bền vững đã được Vingroup công bố trước đó.
Ở giao dịch khoản vay xanh cho VinFast, HSBC đóng vai trò là đồng tư vấn tài chính bền vững và đồng bảo lãnh, thu xếp vốn và dựng sổ, cấu trúc và cung cấp giải pháp tài chính cạnh tranh cho cả Vingroup và VinFast.
Trước đó, cuối tháng 9/2021, CTCP Vinpearl thông báo đã chào bán thành công 425 triệu USD trái phiếu bền vững có quyền chọn nhận cổ phiếu của Tập đoàn Vingroup. Trái phiếu đáo hạn vào năm 2026 và có lãi suất 3,25%/năm.
Đây là trái phiếu bền vững có quyền chọn nhận cổ phiếu đầu tiên trên thế giới, và ghi nhận lượng đăng ký từ nhà đầu tư gần gấp đôi quy mô trái phiếu phát hành. Trong giao dịch này, HSBC đóng vai trò ngân hàng tư vấn cơ cấu bền vững, đồng thời hỗ trợ Vingroup xây dựng khung tài chính bền vững.
Ngoài ra, một trong những thương vụ lớn khác đến từ dự án điện mặt trời Dầu Tiếng – Tây Ninh, với tổng giá trị các khoản vay xanh là 160,5 triệu USD, trong đó 32,5 triệu USD đến từ Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) và Quỹ cơ sở hạ tầng khu vực tư nhân châu Á (LEAP). Phần còn lại đến từ nhóm các ngân hàng thương mại của Thái Lan.
Các nhà phát hành nợ xanh hàng đầu năm 2021 tại Việt Nam. Nguồn: Báo cáo ASEAN Sustainable Finance – State of the Market 2021.Theo báo cáo, thị trường trái phiếu của Việt Nam đã tăng trưởng lên trên 70 tỷ USD trong năm 2021. Hơn 80% lượng phát hành là trái phiếu chính phủ, còn các ngân hàng phát triển là nhóm phát hành lớn thứ hai.
Cuối năm 2020, Quốc hội đã thông qua Luật Bảo vệ môi trường 2020 với một số sửa đổi quan trọng so với phiên bản cũ, bao gồm bổ sung định nghĩa, yêu cầu chung đối với trái phiếu xanh, và những ưu đãi được hưởng áp dụng với chủ thể phát hành theo quy định trong các tài liệu ban hành đi kèm.
Năm 2021 ghi nhận nhiều bước tiến mới trong phát triển bền vững khi một số quốc gia ASEAN công bố cam kết giảm phát thải và đặt mục tiêu cân bằng phát thải mới.
Việt Nam cũng cam kết đạt mục tiêu cân bằng phát thải vào năm 2050 tại COP26. Cam kết tham vọng này sẽ góp phần thúc đẩy mạnh mẽ hơn huy động vốn qua thị trường tài chính bền vững nhằm tăng tốc quá trình giảm phát thải carbon.
Tổng giám đốc HSBC Việt Nam Tim Evans đánh giá, mặc dù thị trường tài chính bền vững đang tăng trưởng tại Việt Nam và ASEAN, nhu cầu triển khai vốn tài trợ nhằm giảm thiểu và giúp các nước thích nghi với biến đổi khí hậu vẫn còn rất cao.
Việc huy động tài chính sẽ hỗ trợ quá trình chuyển dịch sang nền kinh tế phát thải carbon thấp vốn rất cần thiết để đạt được các mục tiêu theo Thỏa thuận Paris, cũng như giảm thiểu những tác động nặng nề do biến đổi khí hậu gây ra cho khu vực ASEAN và trên toàn thế giới.
