80% dự án kinh doanh thất bại vì thiếu số liệu chứ không phải tư duy không tốt

Giáp Văn Đại, sinh năm 1991, CEO Nami Corp - một startup chuyên về blockchain đầu tiên tại Việt Nam mong muốn tạo ra những sản phẩm công nghệ tiên phong trên thế giới - suốt 6 năm khởi nghiệp kể từ lúc 21 tuổi đã không dưới 30 lần anh thất bại trước các nhà đầu tư.

Sau nhiều thăng trầm, hiện nay hệ sinh thái của Nami gồm 9 sản phẩm có hơn 50.000 người dùng tại Việt Nam và các quốc gia như Singapore, Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ, Nga... Hiện Nami có văn phòng tại Hà Nội, TP. HCM, Singapore và California (Mỹ).

Anh Đại cho biết, những vụ lừa đảo tiền ảo rúng động gần đây đã khiến nhiều người trở nên lo lắng thậm chí có ác cảm với tiền ảo và công nghệ blockchain. Tuy nhiên, tiền ảo hay tiền điện tử chỉ là một trong những ứng dụng phổ biến nhất, công nghệ blockchain còn rất nhiều ứng dụng có ích cho công việc và cuộc sống.

"Điều khiến blockchain trở thành hot trend trong năm 2016 – 2017 và cả hiện nay chính bởi sở hữu 3 đặc tính quan trọng: phi tập trung, tính nguyên bản – minh bạch và tính bảo mật tuyệt đối. Nhờ chúng, blockchain trở thành công nghệ được tất cả các ngành nghề chào đón, từ giáo dục, kinh doanh, tài chính cho đến nông nghiệp...", anh Đại nói.

Tính phi tập trung: Trong bản thân chúng ta có tính phi tập trung rất cao. Nơ ron thần kinh của chúng ta hoàn toàn không tập trung, mỗi một giây trôi qua chúng ta mất hàng triệu nơ ron thần kinh, nhưng chúng ta vẫn tồn tại, vẫn có thể suy nghĩ. Tính phi tập trung ám chỉ rằng, cái gì cũng có thể thay thế nếu mà không đủ tốt, đảm bảo an toàn hơn vì 'không tập trung trứng lại một rổ'.

Ví dụ, một hệ thống máy tính lưu lại database của nhiều website, nó có thể bị sập nếu lưu lượng truy cập quá nhiều và do tập trung một chỗ, chúng ta có thể bị mất hết dữ liệu. Rút kinh nghiệm, cách đây vài năm, YouTube đã đặt nhiều server trên 5 châu lục ở thế giới, bất kỳ châu lục nào có vấn đề, dữ liệu đều được backup ngay lập tức, đảm bảo rủi ro xuống thấp nhất có thể.

Tính minh bạch: tính minh bạch của công nghệ blockchain được sinh ra bởi nhu cầu của con người muốn thế giới ngày càng minh bạch hóa hơn nữa. Theo đó, nếu công nghệ blockchain được ứng dụng rộng rãi, thế giới sẽ là một tấm gương, không ai có thể gian dối trong thế giới có blockchain.

Tính bảo mật: cho tới thời điểm hiện tại, có gần 20.000 dự án trên thế giới ứng dụng công nghệ blockchain sau gần 10 năm nó ra đời. Nhưng, chỉ cách đây chưa lâu, giới blockchain mới ghi nhận vụ tấn công đầu tiên vào hệ thống.

"Tiến hóa cao nhất ở thời điểm hiện tại của blockchain là hợp đồng thông minh. Ví dụ như nếu tôi cho bạn A mượn tiền, rồi bạn hứa một tuần sau sẽ trả, tôi không biết bạn có trả hay không.

Nhưng với hợp đồng thông minh, tất cả hệ thống đều biết bạn A sẽ phải trả tiền cho tôi sau một tuần. Bạn A đó có trả lại trước hay sau, hệ thống cũng sẽ ghi nhận. Nếu không trả, tức bạn A đó đã có vết nhơ lưu lại công khai trên hệ thống", CEO Giáp Văn Đại phân tích.

Trong tất cả, tính minh bạch của blockchain là thứ mà CEO 9x này tâm đắc nhất. Nhờ đặc tính này, công nghệ blockchain đang rất được ưa chuộng, từ các cơ quan Chính phủ cho đến doanh nghiệp. Chúng ta có thể sáng tạo ra cách thức ứng dụng công nghệ blockchain thông qua một vài ví dụ dưới đây. 

Ứng dụng vào giáo dục: tại Mỹ, trường đại học nổi tiếng - Viện Công nghệ Massachusetts (M.I.T) đã ứng dụng blockchain vào việc cấp bằng, gọi là bằng kỹ thuật số. Các nhà tuyển dụng chỉ cần điền ID của các sinh viên là có thể kiểm tra quá trình học tập của một sinh viên ở trường này như thế nào. Tất nhiên, điều đó đồng nghĩa với việc không ai có thể làm giả bằng của M.I.T.

Ứng dụng vào việc sở hữu trí tuệ: với tính minh bạch của công nghệ blockchain, người ta không thể copy ý tưởng và không phải 'dẫm chân lên nhau' hoặc bỏ nhiều công sức làm công trình/dự án mà người khác đã làm rồi.

Ứng dụng vào lĩnh vực logistic: nếu Bộ Giao thông vận tải có thể ứng dụng blockchain vào việc quản lý xe cộ cũng như chuyên chở hàng hóa, sẽ khai thác tối đa hiệu suất của ngành vận tải. Ví dụ, nhiều xe chở hàng/chở khách Bắc - Nam, khi đi ra có hàng đi vào không và ngược lại. Với công nghệ blockchain, các chủ xe trống có thể kết nối trực tiếp với những chủ hàng đang cần chuyên chở hàng.

Ứng dụng lĩnh vực nông nghiệp: khi ra siêu thị mua một mớ rau, muốn biết nó trồng ở đâu, bạn chỉ cần quét mã code. Có không ít công ty ở Việt Nam đã phát triển dự án như thế này theo công nghệ cũ, khác blockchain. Vậy nếu sử dụng công nghệ blockchain vào dự án kiểu đó, thì khác biệt ở đâu?

Blockchain luôn minh bạch vì tính năng không thể sửa đổi, sửa một mã trên blockchain là điều không tưởng, tất cả các máy tính đều có dữ liệu giống nhau. Với công nghệ truyền thống, nếu giỏi kỹ thuật, bạn có thể sửa được mớ rau trồng ở Đà Lạt thành Sapa, nhưng với blockchain thì không thể. Đó là điểm khác biệt quan trọng giữa công nghệ truyền thống và blockchain.

Ứng dụng vào kinh doanh: Ví dụ, khách hàng A có thể kiểm tra các phản hồi về sản phẩm của doanh nghiệp từ khách hàng B. Nếu sản phẩm đủ tốt, rõ ràng ứng dụng blockchain giúp doanh nghiệp chứng tỏ điều đó một cách thuyết phục nhất.

Hiện Nami đang ứng dụng blockchain vào hệ thống đánh giá thi đua khen thưởng của Trung ương Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh. Lúc trước, các cán bộ của Trung ương Đoàn phải mất 2 tháng để làm và sau đó còn bị các Đoàn thành niên cơ sở gọi điện phàn nàn. Song, từ khi ứng dụng công nghệ blockchain, công việc của Trung ương Đoàn đã giảm tải rất nhiều, cách thức minh bạch, nên không còn ai phàn nàn nữa.

Nami làm một khảo sát cho 5.000 đến 6.000 người dùng trong hệ thống. Chính phủ, Trung ương Đoàn và các khách hàng của Nami đều có thể xem xét mức độ hài lòng của từng người dùng, cũng như lý do vì sao họ hài lòng hoặc không hài lòng với dịch vụ của Nami.

"Có đến 75 - 80% dự án kinh doanh thất bại là vì thiếu số liệu, chứ không phải bởi tư duy không tốt. Nếu tư duy không có số liệu thì như đếm cua trong lỗ, điều đó rất nguy hiểm. Công nghệ blockchain mang lại số liệu rất rõ ràng, minh bạch", CEO Nami khẳng định.