Bán gần 500 ô tô Mercedes, đại lý hãng xe lãi chưa nổi 2 tỷ đồng

Những năm gần đây, thu nhập người dân Việt Nam đang tăng dần lên, tập trung ở các thành phố lớn. Lượng người giàu lên thể hiện ở nhu cầu mua các dòng ô tô hạng sang như Mercedes Benz tăng mạnh.

Theo số liệu từ Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô (VAMA), chỉ tính riêng trong năm 2017, Việt Nam tiêu thụ tới 6.000 xe Mercedes Benz – tăng 1.600 xe so với năm trước, tương đương với tốc độ tăng trưởng đạt 36%.

Nhu cầu mua xe sang của người Việt tăng trong bối cảnh một số nhà phân phối dòng xe này gặp khó khăn. Năm ngoái, đại lý phân phối BMW tại Việt Nam gặp nhiều rắc rối với pháp lý, dẫn tới hệ quả nguồn cung của dòng xe này trở nên khan hiếm hơn. 

Mercedes Benz với hệ thống phân phối lớn và giá cạnh tranh, được hưởng lợi lớn từ sự sa sút của các đối thủ và dần trở thành đơn vị thống lĩnh thị trường xe sang Việt Nam.

Sang tới quý 1 năm nay, số lượng bán xe tiếp tục tăng lên, ước tính 3 tháng đầu năm, Mercedes Benz Việt Nam bán được 1.403 chiếc, bỏ xa các đối thủ đứng sau như Lexus (82 chiếc).

Mercedes được ưa chuộng giúp các đơn vị phân phối thương hiệu này tăng mạnh doanh số. Ô tô Hàng Xanh (Haxaco), một trong 3 nhà phân phối Mercedes lớn nhất Việt Nam mới đây ghi nhận doanh thu đạt 984 tỷ đồng, tăng 26% so với năm trước đó. Con số này tương đương với lượng tiêu thụ khoảng gần 500 xe.

Haxaco cùng với Vietnam Star và An Du (thuộc GAMI Group) là ba nhà phân phối ủy quyền chính thức của hãng xe danh tiếng Mercedes-Benz tại thị trường Việt Nam.

Tuy nhiên, một điểm khá kỳ lạ là dù bán được nhiều xe hơn, song lợi nhuận của Haxaco bất ngờ teo tóp. Lãi sau thuế của công ty chỉ vỏn vẹn bằng giá trung bình 1 chiếc Mercedes: gần 2 tỷ đồng, giảm 93% so với cùng kỳ. 

Lợi nhuận sụt giảm nghiêm trọng, theo lý giải từ phía Haxaco, đến từ mô hình kinh doanh chung của các đại lý Mercedes Benz. Thông thường, số tiền thu về từ việc bán ô tô sẽ không đủ đề bù đắp lại chi phí vận hành lớn như khuyến mãi, giảm giá, quảng cáo xe. Để có lợi nhuận, các nhà phân phối trông chờ khoản thưởng doanh số từ hãng.

Trên báo cáo tài chính, Haxaco lỗ từ hoạt động kinh doanh 17 tỷ đồng trong quý I/2018, con số này trong quý 1/2017 là lỗ 11 tỷ đồng. Lượng xe bán tăng đồng nghĩa với khoản lỗ cũng tăng lên.

Trong khi đó, khoản thu nhập khác – đa phần là tiền thưởng doanh số trong quý I năm nay chỉ là 20 tỷ đồng, giảm mạnh so với con số 46,8 tỷ đồng năm 2017.

Việc không có công bố rõ ràng các điều kiện để được hãng thưởng doanh số khiến lợi nhuận của những đại lý phân phối Mercedes Benz như Haxaco trở nên khó tính toán. 

Các nhà đầu tư cá nhân không thể đo lường tính hiệu quả trong hoạt động kinh doanh của Haxaco, kể cả khi thị trường thuận lợi và công ty luôn vượt kế hoạch bán hàng đặt ra.

Rủi ro này được phản ánh khá rõ ràng trên thị trường chứng khoán. Trong vòng 1 năm qua, giá cổ phiếu Haxaco từ mức đỉnh 34.000 đồng/cổ phiếu đã bốc hơi 50%, hiện chỉ còn khoảng 17.000 đồng/cổ phiếu.