'Chặng bay phục hồi' đầy bất ổn của Vietnam Airlines

Trong báo cáo mới đây về ngành hàng không, Công ty chứng khoán Bản Việt (VCSC) kỳ vọng ngành hàng không sẽ phục hồi tích cực trong giai đoạn 2022-2026, khi các hạn chế di chuyển giảm dần trong phân khúc vận tải hành khách bằng đường hàng không và triển vọng các hạn chế vận tải hàng không trên toàn cầu giảm dần.

Tại Việt Nam, mảng vận tải hàng không quốc tế có khả năng phục hồi ổn định từ năm 2022 do Chính phủ đã phê duyệt việc nối lại các chuyến bay quốc tế thường lệ và du lịch hàng không có khả năng phục hồi khi nguồn khách chính của Việt Nam có tỷ lệ tiêm chủng cao. 

Mặc dù được ra nhận định lạc quan cho ngành hàng không, song VCSC dự báo chặng đường phục hồi của Vietnam Airlines, hãng bay lớn nhất của Việt Nam sẽ còn dài và có khá nhiều bất ổn.

Làn sóng Covid-19 thứ 4 tại Việt Nam tiếp tục ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của Vietnam Airlines trong nửa cuối năm 2021, do bùng phát dịch mạnh ở TP.HCM, được coi là trung tâm giao thông lớn của Việt Nam.

Theo số liệu từ Cục Hàng không Dân dụng Việt Nam (CAAV), số lượng các chuyến bay nội địa của Vietnam Airlines trong quý 3/2021 đã giảm 78% so với cùng kỳ. Mặc dù các chuyến bay nội địa đã được nối lại từ tháng 10/2021, tuy nhiên số lượng chuyến bay của Vietnam Airlines vẫn phục hồi chậm trong tháng 10 và tháng 11.

Báo cáo phân tích của VCSC dự báo Vietnam Airlines sẽ lỗ 707 tỷ đồng trong quý 4 và khoảng 12.500 tỷ đồng trong năm 2021, tương đương 115% mức lỗ của năm 2020 nhưng thấp hơn 33% so với dự báo trước đó, nhờ những tiến bộ tích cực trong việc cắt giảm chi phí cho thuê và bán máy bay để tiết giảm chi phí.

Trong năm 2022 và 2023, VCSC dự báo Vietnam Airlines sẽ tiếp tục thua lỗ lần lượt là 7.500 tỷ đồng và 1.400 tỷ đồng do mảng vận tải quốc tế chưa hồi phục hoàn toàn và hãng hàng không có tỷ lệ đòn bẩy hoạt động cao. Cổ đông của Vietnam Airlines cũng sẽ đối mặt với rủi ro pha loãng cổ phiếu do hãng hàng không có kế hoạch tăng vốn bổ sung.

Việc Vietnam Airlines có thể sẽ tiếp tục lỗ trong các năm 2022 và 2023 sẽ khiến cổ phiếu không còn đủ tiêu chuẩn niêm yết trên sàn HOSE do lỗ trong 3 năm liên tiếp. Mặc dù Vietnam Airlines đã đề xuất Chính phủ đưa ra một ngoại lệ đối với hãng hàng không nhưng vẫn chưa có sự chấp thuận chính thức nào. Do đó, VCSC vẫn nhận thấy rủi ro HVN sẽ phải chuyển giao dịch sang sàn UPCom vào năm 2023.

Về triển vọng của Vietnam Airlines trong thời gian tới, các phân tích của VCSC cho rằng con đường phục hồi của hãng bay này dự kiến sẽ vẫn còn dài. Với đòn bẩy hoạt động cao và khả năng định giá thấp do nhu cầu từ khách du lịch ưa chuộng vé máy bay giá rẻ dự kiến sẽ phục hồi nhanh hơn nhu cầu di chuyển cho công việc trong giai đoạn phục hồi ban đầu. Dựa trên kịch bản đó, Vietnam Airlines sẽ chỉ phục hồi lợi nhuận ở mức thấp bắt đầu từ năm 2024.

Tín hiệu tích cực nhất là gần đây, Vietnam Airlines và Air Lease Corporation (ALC) vừa ký thỏa thuận tái cơ cấu toàn diện liên quan đến việc thuê 18 tàu bay, gồm 12 tàu Airbus A321neo và 6 tàu Boeing B787-10 trong toàn bộ thời hạn còn lại của hợp đồng, cũng như xem xét lại các điều khoản thuê tàu bay.

Ước tính, ALC sẽ giảm giá trực tiếp tiền thuê tàu bay trong toàn bộ thời hạn còn lại của hợp đồng hiện tại (khoảng 420 triệu USD) và cắt giảm nghĩa vụ thanh toán tiền thuê thông qua việc hủy, lùi lịch nhận các tàu bay mới (hơn 600 triệu USD) cho Vietnam Airlines.

Với đội tàu bay lớn nhất Việt Nam gồm hơn 100 chiếc, Vietnam Airlines có chi phí tàu bay chiếm tỷ trọng khá cao trong cơ cấu tổng chi phí. Đội tàu bay quy mô lớn, trong khi nhiều đường bay đều bị tạm dừng vì Covid-19, đã gây ra áp lực chi phí không nhỏ lên Vietnam Airlines. Do đó, tái cơ cấu đội tàu bay, cắt giảm chi phí là một trong mục tiêu chiến lược để hãng hàng không Quốc gia sớm vượt qua khủng hoảng Covid-19.