Chi tiêu công ở Việt Nam thuộc nhóm tốn kém trong khu vực

Linh Lan Thứ ba, 03/10/2017 - 16:14

Chi tiêu công cao, bội chi ngân sách khiến nợ công tăng nhanh trong khi nguồn vốn ODA giảm xuống... đang là bài toán khó cho Việt Nam, theo báo cáo chi tiêu công vừa được công bố.

Chi tiêu của Chính phủ so với GDP vẫn duy trì ở mức cao. Ảnh Tạp chí Tài chính

Chính phủ Việt Nam và Ngân hàng Thế giới (WB) vừa công bố báo cáo "Đánh giá chi tiêu công Việt Nam: Chính sách tài khóa hướng tới bền vững, hiệu quả và công bằng" tại Hà Nội ngày 3/10.

Đại diện WB cho biết, báo cáo được thực hiện trong bối cảnh Việt Nam chứng kiến nhiều chuyển đổi trong quá trình phát triển, bao gồm việc trở thành quốc gia có thu nhập trung bình, dân số già đi, đẩy mạnh mở cửa với nền kinh tế thế giới và phân cấp nhanh.

Những chuyển biến này giúp Việt Nam nằm trong số những quốc gia có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất thế giới, tỷ lệ nghèo đói giảm ấn tượng và quá trình cung ứng dịch vụ đạt hiệu quả tốt. Tuy nhiên, sự chuyển đổi này kéo theo nhu cầu chi tiêu tăng cao, dư địa ngân sách bị thu hẹp. 

Báo cáo nhận định, chi tiêu của Chính phủ so với GDP vẫn duy trì ở mức cao. Tổng chi Ngân sách Nhà nước (bao gồm cả chi từ nguồn trái phiếu) bình quân chiếm 29,2% GDP trong giai đoạn 2011 - 2015 (giai đoạn trước là 28,9%) - đây mức cao so với khu vực và các quốc gia có mức phát triển tương đương.

Đồng thời, bội chi ngân sách liên tục ở mức cao khiến nợ công tăng nhanh, trong khi nguồn viện trợ phát triển chính thức (ODA) giảm xuống càng cho thấy tầm quan trọng của việc phải xây dựng một lộ trình ngân sách bền vững.

Theo thống kê, tốc độ tăng thu trong giai đoạn từ 2011 - 2015 (sau khi loại trừ yếu tố tăng giá), tuy vẫn tích cực, nhưng đã chậm hơn tốc độ tăng trưởng kinh tế. Tỷ lệ thu từ Ngân sách Nhà nước so GDP đã giảm từ 26,4% trong giai đoạn 2006 - 2010 xuống 23,4% trong giai đoạn 2011 - 2015. 

Nguyên nhân chủ yếu là do giảm thu từ dầu thô (từ 4,8% xuống 3%), từ hoạt động xuất nhập khẩu (5,5% xuống 4,2%) và các khoản thu về đất (2,5% xuống còn 1,7%).

Theo đó, Chính phủ Việt Nam phối hợp với Ngân hàng Thế giới thực hiện đánh giá Chi tiêu công với sự hỗ trợ của các đối tác phát triển khác để giúp xác định cách thức phù hợp nhằm đối phó với những thách thức đối với quản lý ngân sách, tiến trình xã hội hóa, cái cách thể chế, bố trí và ưu tiên nguồn lực nhằm đáp ứng các mục tiêu phát triển.

Cụ thể, đánh giá cung cấp thông tin và đưa ra 68 khuyến nghị chính nhằm giải đáp cho ba câu hỏi chính xuyên suốt 15 chương, bao gồm: (1) Làm thế nào để tạo ra dư địa ngân sách cần thiết để đảm bảo cho các nhiệm vụ chi tiêu chính trong bối cảnh thu chậm lại? (2) Làm thế nào để đảm bảo chi tiêu công ở các cấp trung ương và địa phương gắn kết được với các ưu tiên của quốc gia? (3) Làm thế nào để tăng cường trách nhiệm giải trình kết quả, sao cho chi tiêu công đem lại hiệu quả lớn nhất?

Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho biết, nhằm đảm bảo bền vững về tài khóa, Quốc hội Việt Nam đã có nghị quyết yêu cầu giảm thâm hụt ngân sách và đưa mức bội chi ngân sách cho cả giai đoạn 2016 - 2020 không quá 3,9% GDP; phấn đấu đến năm 2020 không quá 3,5% GDP.

Báo cáo Đánh giá Chi tiêu công được Thủ tướng Chính phủ cho phép thực hiện và do Chính phủ Việt Nam phối hợp với Ngân hàng Thế giới cùng soạn thảo, với sự hỗ trợ tích cực về tài chính và kỹ thuật của Bộ Ngoại giao và Thương mại Úc (DFAT), Bộ Phát triển quốc tế Vương quốc Anh (UKaid), Tổng cục kinh tế liên bang Thụy Sỹ (SECO), và Bộ các vấn đề toàn cầu Canada (GAC).
Theo Bộ Tài chính, đây là đánh giá chi tiêu công phối hợp đầu tiên sau hơn 10 năm. Báo cáo này có phạm vi khá toàn diện, bao gồm 15 chương, trong đó gồm: 5 chương liên ngành, 5 chương chuyên ngành (cho 5 ngành chiếm gần 50% tổng chi Ngân sách Nhà nước), 5 địa phương (đại diện cho 2 nhóm các địa phương điều tiết ngân sách về trung ương và các địa phương nhận bổ sung cân đối từ ngân sách trung ương) và một đánh giá tổng quan gồm các nhận định và khuyến nghị bao trùm tất cả các chương.


Đề xuất sửa đổi 11 nhóm vướng mắc của Luật Đầu tư công

Đề xuất sửa đổi 11 nhóm vướng mắc của Luật Đầu tư công

Tiêu điểm -  8 năm

Ủy ban Kinh tế và Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội phối hợp tổ chức phiên họp giải trình với chủ đề “Tình hình triển khai thực hiện Luật Đầu tư công và Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020”.

Nỗ lực đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công

Nỗ lực đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công

Tiêu điểm -  8 năm

Ước tính vốn đầu tư thanh toán trong tháng 7 tăng khoảng 1,8 lần so với tháng 6.

Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước 'lệch pha' về số liệu giải ngân vốn đầu tư công

Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước "lệch pha" về số liệu giải ngân vốn đầu tư công

Tiêu điểm -  8 năm

Thông tin về số liệu giải ngân vốn đầu tư công 6 tháng đầu năm 2017 giữa Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước đã có sự lệch nhau rất lớn.

Tổng Bí thư: Hà Nội cần chuyển mô hình phát triển từ đơn cực sang 'đa cực, đa trung tâm'

Tổng Bí thư: Hà Nội cần chuyển mô hình phát triển từ đơn cực sang 'đa cực, đa trung tâm'

Tiêu điểm -  4 phút

Bối cảnh phát triển mới đòi hỏi Thủ đô Hà Nội phải thực hiện một cuộc chuyển mình căn bản, từ mô hình phát triển đơn cực đã quá tải, sang cấu trúc "đa cực, đa trung tâm" nhằm giải quyết dứt điểm các thách thức đô thị cố hữu.

Đề xuất xây dựng hệ thống hạ tầng sạc xe điện 'mở'

Đề xuất xây dựng hệ thống hạ tầng sạc xe điện 'mở'

Tiêu điểm -  2 giờ

Thị trường trạm sạc xe điện tại Việt Nam nở rộ, nhưng cũng đi kèm những lo ngại về nguy cơ độc quyền và bị chi phối bởi nhóm doanh nghiệp đặc thù.

Gánh nặng thuế cản trở khoáng sản Việt cất cánh

Gánh nặng thuế cản trở khoáng sản Việt cất cánh

Tiêu điểm -  21 giờ

Việt Nam sở hữu tiềm năng lớn với các khoáng sản chiến lược hàng đầu thế giới, nhưng gánh nặng chính sách thuế đang thách thức sự phát triển của ngành này.

EuroCham bày cách để Việt Nam giữ chân nhà đầu tư châu Âu

EuroCham bày cách để Việt Nam giữ chân nhà đầu tư châu Âu

Tiêu điểm -  1 ngày

Với các nhà đầu tư châu Âu, năng lực cạnh tranh dài hạn cần phụ thuộc vào tính nhất quán và minh bạch trong pháp lý.

Đưa TP. HCM thành siêu đô thị tầm quốc tế

Đưa TP. HCM thành siêu đô thị tầm quốc tế

Tiêu điểm -  1 ngày

Các nghị quyết quan trọng khi trở thành thực tiễn sẽ giúp TP. HCM chuyển mình thành trung tâm của khu vực.

Tổng Bí thư: Hà Nội cần chuyển mô hình phát triển từ đơn cực sang 'đa cực, đa trung tâm'

Tổng Bí thư: Hà Nội cần chuyển mô hình phát triển từ đơn cực sang 'đa cực, đa trung tâm'

Tiêu điểm -  4 phút

Bối cảnh phát triển mới đòi hỏi Thủ đô Hà Nội phải thực hiện một cuộc chuyển mình căn bản, từ mô hình phát triển đơn cực đã quá tải, sang cấu trúc "đa cực, đa trung tâm" nhằm giải quyết dứt điểm các thách thức đô thị cố hữu.

Gamuda Land bắt tay Điền Phúc Thành phát triển kinh doanh MT Eastmark City

Gamuda Land bắt tay Điền Phúc Thành phát triển kinh doanh MT Eastmark City

Bất động sản -  57 phút

Gamuda Land vừa chính thức ký kết hợp tác chiến lược với Điền Phúc Thành để trở thành đối tác phát triển kinh doanh chiến lược cho dự án MT Eastmark City tại khu Đông TP.HCM.

Đầu tư sinh lời bền vững: Khi Hải Phòng trở thành vệ tinh của Thủ đô

Đầu tư sinh lời bền vững: Khi Hải Phòng trở thành vệ tinh của Thủ đô

Bất động sản -  1 giờ

Với vị trí đắc địa tại Hải Phòng - thành phố đang ghi nhận tốc độ tăng trưởng kinh tế ấn tượng 12,32%/năm, The Zenith Hải Phòng không chỉ là lựa chọn an cư lý tưởng mà còn là cơ hội đầu tư sinh lời bền vững. Đặc biệt, khi hạ tầng vành đai 2 hoàn thiện, thời gian di chuyển từ Hải Phòng - Hà Nội sẽ rút ngắn còn 1,5 giờ, mở ra xu hướng giãn dân về vùng cận Thủ đô với tiềm năng tăng trưởng giá trị vượt trội.

Đề xuất xây dựng hệ thống hạ tầng sạc xe điện 'mở'

Đề xuất xây dựng hệ thống hạ tầng sạc xe điện 'mở'

Tiêu điểm -  2 giờ

Thị trường trạm sạc xe điện tại Việt Nam nở rộ, nhưng cũng đi kèm những lo ngại về nguy cơ độc quyền và bị chi phối bởi nhóm doanh nghiệp đặc thù.

Điều gì đang xảy ra với FPT?

Điều gì đang xảy ra với FPT?

Doanh nghiệp -  3 giờ

Khối ngoại rút lui khi FPT xảy ra những biến động lớn ở cả hai trụ cột công nghệ và viễn thông, khiến dự báo về tương lai tăng trưởng của doanh nghiệp trở nên kém chắc chắn.

Vietnam Airlines ra mắt dịch vụ 'Check-in Lounge' tại nhà ga T3 Tân Sơn Nhất

Vietnam Airlines ra mắt dịch vụ 'Check-in Lounge' tại nhà ga T3 Tân Sơn Nhất

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

Được thiết kế riêng cho nhóm khách hàng cao cấp gồm VIP, CIP, hội viên triệu dặm, hội viên Bông Sen Vàng hạng Bạch kim và hành khách hạng thương gia.

Vingroup ra mắt cộng đồng hưu trí đẳng cấp quốc tế đầu tiên tại Việt Nam

Vingroup ra mắt cộng đồng hưu trí đẳng cấp quốc tế đầu tiên tại Việt Nam

Nhịp cầu kinh doanh -  5 giờ

Vin New Horizon – chuỗi dịch vụ và đô thị hưu trí, dưỡng lão cao cấp theo tiêu chuẩn quốc tế, trụ cột chiến lược mới trong hệ sinh thái Vingroup, tiên phong kiến tạo “chân trời hạnh phúc” cho thế hệ tuổi vàng toàn cầu, nơi người cao tuổi được truyền cảm hứng để sống khỏe - vui – có ích, tiếp tục hành trình đáng giá và trọn vẹn trong từng phút giây.