Chống lãng phí: Nhìn lại 'mùa đông kéo dài' ở Thủy điện Hồi Xuân

Thái Bình Chủ nhật, 30/03/2025 - 11:11
Nghe audio
0:00

Thủy điện Hồi Xuân chính thức bị ghi tên vào danh sách dự án có dấu hiệu lãng phí sau 15 năm triển khai với tổng mức đầu tư hàng nghìn tỷ đồng.

Thủy điện Hồi Xuân, nằm trên địa bàn xã Hồi Xuân, huyện Quan Hóa, tỉnh Thanh Hóa

Chưa cần tới khi vào diện theo dõi của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí như mới đây, dự án thủy điện Hồi Xuân tại huyện miền núi Quan Hóa, tỉnh Thanh Hóa đã sớm nổi danh với việc chậm tiến độ kéo dài từ thời kỳ Quy hoạch điện VII tới nay.

Thậm chí, Thủy điện Hồi Xuân từng được “tiếp sức” bằng bảo lãnh Chính phủ để vay quốc tế 125 triệu USD vào 10 năm trước nhằm tạo nguồn lực về đích đúng hẹn nhưng tiến độ vẫn chưa như kỳ vọng.

Cụ thể, năm 2014, tức 4 năm sau khởi công, thủy điện Hồi Xuân mới đạt khoảng 13% tổng giá trị khối lượng và bắt đầu “khựng” lại do chủ đầu tư – Tổng công ty CP xây dựng điện Việt Nam (VNECO) khó khăn về tài chính do không vay được vốn của Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trùng Khánh (Trung Quốc).

Tháng 6/2014, VNECO chuyển nhượng 90% cổ phần sở hữu tại Công ty CP Đầu tư và xây dựng điện Hồi Xuân VNCECO cho Công ty TNHH Dịch vụ Thương mại sản xuất và xây dựng Đông Mê Kông (gọi tắt là Công ty Đông Mê Kông) để thu về 171 tỷ đồng. Và cũng chỉ sau đó 3 tháng, Công ty Đông Mê Kông chính thức tiếp quản Thủy điện Hồi Xuân theo chứng nhận đầu tư do UBND tỉnh Thanh Hóa cấp.

Bắt đầu từ 2015, thủy điện Hồi Xuân công suất 102MW, tổng mức đầu tư hơn 3.370 tỷ đồng được thổi luồng sinh khí mới mang tên khoản vay thương mại 125 triệu USD từ ngân hàng Goldman Sachs (Hoa Kỳ) dưới bảo lãnh của Chính phủ và tiếp tục hứa hẹn về đích vào 2018.

Năm 2020, trước thực trạng quá hẹn tiến độ 2 năm nhưng thủy điện Hồi Xuân vẫn duy trì điệp khúc ì ạch, đoàn công tác liên Bộ: Tài chính, Công thương, Giao thông vận tải, Kế hoạch và Đầu tư vào cuộc tìm giải pháp để tháo gỡ, thúc đẩy tiến độ dự án.

Khi đó, dự án chậm tiến độ hơn hai năm do phải điều chỉnh lại thiết kế kỹ thuật dẫn đến tăng tổng mức đầu tư và phát sinh vướng mắc trong huy động vốn bổ sung do điều chỉnh thiết kế. Bối cảnh này, theo ý kiến của đoàn liên ngành, đòi hỏi chủ đầu tư huy động thêm vốn để hoàn thành nốt các phần việc còn lại, sau khi đã đạt 93% khối lượng công việc thi công và lắp đặt thiết bị.

Tới năm 2023, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Công thương vào cuộc tìm cách tháo gỡ cho dự án. Chỉ rõ thực trạng dự án dừng thi công nhiều năm, gây hệ lụy rất lớn, phá vỡ cân đối điện Quốc gia giai đoạn 2020-2025, ảnh hưởng đến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và đặc biệt là gây bức xúc cho người dân trong vùng dự án, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên xác định không thể để Thủy điện Hồi Xuân chậm trễ hơn.

Vì vậy, Bộ trưởng Diên yêu cầu VNECO Hồi Xuân khẩn trương rà soát kỹ lưỡng để tìm ra những nút thắt cần tháo gỡ, từ đó có kiến nghị với cơ quan thẩm quyền để chỉ đạo giải quyết dứt điểm, thúc đẩy tiến độ hoàn thành dự án.

Đồng thời, chủ đầu tư được yêu cầu tập trung mọi nỗ lực để thu xếp vốn cho việc đền bù, di dời, tái định cư, xây dựng các công trình hoàn trả để tránh bức xúc của người dân vùng dự án và hoàn thành các phần việc xây lắp còn lại để sớm đưa dự án vào hoạt động theo đúng tiến độ cam kết.

Trở lại với “trái tim” của VNECO Hồi Xuân là Công ty Đông Mê Kông (với 90% cổ phần sở hữu), đơn vị này mới đây cũng tỏ ra chật vật về vốn khi nợ tiền bảo hiểm xã hội hơn 3 tỷ đồng vào 3 năm trước.

Nguyên nhân, theo công ty, là do chưa đóng được tiền sử dụng đất dự án chung cư Park Vista Nhà Bè tại TP.HCM và bị cơ quan thuế phong tỏa tài khoản. Đặc biệt, công ty cũng thừa nhận thật sự rất khó khăn nên chưa có ngân sách trả quỹ bảo hiểm xã hội.

Một dự án khác của Đông Mê Kông là dự án nhà tái định cư kết hợp kinh doanh tại phân khu số 11B đường Nguyễn Hữu Thọ huyện Nhà Bè cũng gặp vấn đề về tuân thủ pháp luật liên quan đến nghĩa vụ tài chính về tiền sử dụng đất; thủ tục về quyền sử dụng đất và bán 298 căn hộ khi chưa được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận và chậm tiến độ nhiều năm.

Trong một diễn biến liên quan, bối cảnh nguồn tài chính của chủ đầu tư Hồi Xuân VNECO được coi là đáng báo động với khoản nợ vay Agribank đeo đẳng kéo dài chờ xử lý.

Tháng trước, Công ty Đấu giá hợp danh Lam Sơn Sài Gòn thông báo đấu giá khoản nợ của Công ty CP Đầu tư và Xây dựng điện Hồi Xuân VNECO tại Agribank Chi nhánh 8 với giá khởi điểm khoảng 723 tỷ đồng, trong đó nợ gốc 436 tỷ đồng và nợ lãi 279 tỷ đồng.

Tài sản bảo đảm của khoản nợ này là giá trị và các quyền phát sinh trong tương lai từ 31.205.500 cổ phiếu của vốn chủ sở hữu bao gồm: Công ty Đông Mê Kông, Tổng công ty CP Xây dựng điện Việt Nam và các cổ đông khác và giá trị khối lượng thi công xây dựng cơ bản dở dang Dự án Thủy điện Hồi Xuân Thanh Hóa được nghiệm thu đến ngày 07/4/2015, 03/8/2015, 17/9/2015, 31/10/2015, 30/11/2015.

Hiện khoản nợ được xác định đã quá hạn nhiều ngày và chuyển sang nhóm nợ xấu do bên vay vốn vi phạm nghĩa vụ trả nợ.

Tháng 10/2024, kết quả thẩm tra dự thảo Luật Điện lực sửa đổi cho thấy vẫn còn lấn cấn trong lựa chọn phương án xử lý các dự án nguồn điện chậm tiến độ dù việc chậm tiến độ kéo dài các dự án nguồn điện trọng điểm đã được chỉ rõ nguyên nhân, trách nhiệm của từng chủ thể tham gia sau quá trình thực hiện quy hoạch điện VII và VII điều chỉnh.

Trước đó, tháng 12/2023, Ủy ban thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết 937 giám sát chuyên đề về việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giao đoạn 2016-2021. Nghị quyết đã chỉ ra 13 dự án, chuỗi dự án trọng điểm trong lĩnh vực điện, than, dầu khí chậm tiến độ giai đoạn 2016 – 2021, trong đó có Thủy điện Hồi Xuân.

Thủy điện bước vào 'chu kỳ vàng'

Thủy điện bước vào 'chu kỳ vàng'

Tiêu điểm -  11 tháng

Thủy điện cùng với điện khí LNG ngày càng quan trọng khi điện than hết dư địa tăng trưởng, năng lượng tái tạo mới vẫn thiếu cơ chế, còn điện khí thiên nhiên gặp vấn đề về nguồn cung nhiên liệu.

Lấn cấn xử lý dự án nguồn điện chậm tiến độ

Lấn cấn xử lý dự án nguồn điện chậm tiến độ

Tiêu điểm -  9 tháng

Kết quả thẩm tra dự thảo Luật Điện lực sửa đổi cho thấy vẫn còn lấn cấn trong lựa chọn phương án xử lý các dự án nguồn điện chậm tiến độ.

Chính phủ yêu cầu Bộ Công thương rà soát các nguồn điện

Chính phủ yêu cầu Bộ Công thương rà soát các nguồn điện

Tiêu điểm -  11 tháng

Việc rà soát các nguồn điện sẽ theo hướng chuyển nguồn điện chạy nền từ than sang khí, đảm bảo tăng trưởng 12 - 15%/năm.

Nghị quyết 68 và bài toán thực thi

Nghị quyết 68 và bài toán thực thi

Tiêu điểm -  7 giờ

Nghị quyết 68 mở ra cơ hội phát triển bứt phá cho doanh nghiệp tư nhân Việt Nam, song vẫn còn nhiều thách thức trong khâu thực thi để đưa nghị quyết vào cuộc sống.

Hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ có thể được hỗ trợ phần mềm kế toán

Hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ có thể được hỗ trợ phần mềm kế toán

Tiêu điểm -  22 giờ

Hộ kinh doanh, doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ sẽ được miễn phí đào tạo và cung cấp nền tảng số, phần mềm kế toán, theo đề xuất của Bộ Tài chính.

Mục tiêu xuất khẩu rau quả có thể gặp khó vì thuế quan của Mỹ

Mục tiêu xuất khẩu rau quả có thể gặp khó vì thuế quan của Mỹ

Tiêu điểm -  1 ngày

Các doanh nghiệp xuất khẩu rau quả Việt Nam đang chủ động tìm cách thích ứng với mức thuế mới từ Mỹ.

Ma trận rào cản bủa vây doanh nghiệp tư nhân

Ma trận rào cản bủa vây doanh nghiệp tư nhân

Tiêu điểm -  1 ngày

Tháo gỡ, tạo bứt phá cho doanh nghiệp tư nhân được xem là mắt xích quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng.

Khách Âu ở lâu, tiêu nhiều: Việt Nam cần làm gì ngoài miễn visa 45 ngày?

Khách Âu ở lâu, tiêu nhiều: Việt Nam cần làm gì ngoài miễn visa 45 ngày?

Tiêu điểm -  1 ngày

Theo các chuyên gia, thời hạn 45 ngày mang đến dư địa rộng rãi cho khách châu Âu tham gia những chuyến đi chuyên sâu, hoặc kết hợp giữa làm việc và nghỉ dưỡng.

Vinmec lần thứ 2 nhận cú đúp giải thưởng tại HR Asia Awards 2025

Vinmec lần thứ 2 nhận cú đúp giải thưởng tại HR Asia Awards 2025

Nhịp cầu kinh doanh -  2 giờ

Hệ thống Y tế Vinmec ngày 14/8 vừa qua tiếp tục ghi dấu ấn khi lần thứ hai được vinh danh tại HR Asia Awards 2025 với hai giải thưởng: “Nơi làm việc tốt nhất châu Á” và “Doanh nghiệp có chính sách và hoạt động vì sức khỏe, hạnh phúc toàn diện của nhân viên”. Cú đúp giải thưởng một lần nữa khẳng định vị thế hàng đầu của Vinmec trong lĩnh vực quản trị nhân sự và xây dựng văn hóa doanh nghiệp tại khu vực châu Á.

Ba thập kỷ nuôi dưỡng vốn ngoại trên thị trường chứng khoán

Ba thập kỷ nuôi dưỡng vốn ngoại trên thị trường chứng khoán

Hồ sơ quản trị -  4 giờ

Ông Dominic Scriven, nhà sáng lập của quỹ Dragon Capital đã dành phân nửa cuộc đời mình đồng hành cùng những doanh nghiệp tiên phong của Việt Nam, đóng góp nhiều giá trị nền móng cho sự phát triển của thị trường chứng khoán.

Cập nhật tiến độ Triển lãm thành tựu 80 năm Quốc khánh

Cập nhật tiến độ Triển lãm thành tựu 80 năm Quốc khánh

Ống kính -  4 giờ

Hàng trăm công nhân của các nhà thầu đang gấp rút hoàn thiện các khu trưng bày cho triển lãm “80 năm hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”.

VNGroup và khát vọng vươn mình cùng đất nước

VNGroup và khát vọng vươn mình cùng đất nước

Doanh nghiệp -  5 giờ

Từ thẩm định giá, bất động sản đến dịch vụ nghỉ dưỡng và F&B, mỗi lĩnh vực hoạt động đều là một mảnh ghép tạo nên bức tranh phát triển đa chiều của VNGroup - một tập đoàn tư nhân năng động, kiên định theo đuổi giá trị vững bền và góp phần vào hành trình phát triển kinh tế của đất nước.

Cởi trói để vươn ra biển lớn

Cởi trói để vươn ra biển lớn

Leader talk -  6 giờ

Nghị quyết 68 chính là chìa khóa mở ra cánh cửa cải cách thực sự, với một hệ thống pháp lý minh bạch và công bằng, để “cởi trói” cho doanh nghiệp tư nhân Việt Nam vươn ra biển lớn, trở thành động lực dẫn dắt nền kinh tế vươn tầm.

Nghị quyết 68 và bài toán thực thi

Nghị quyết 68 và bài toán thực thi

Tiêu điểm -  7 giờ

Nghị quyết 68 mở ra cơ hội phát triển bứt phá cho doanh nghiệp tư nhân Việt Nam, song vẫn còn nhiều thách thức trong khâu thực thi để đưa nghị quyết vào cuộc sống.

Geleximco và Omoda & Jaecoo Việt Nam đồng hành cùng 'Ngày hội bình yên'

Geleximco và Omoda & Jaecoo Việt Nam đồng hành cùng 'Ngày hội bình yên'

Nhịp cầu kinh doanh -  20 giờ

Nhiều doanh nghiệp, tập đoàn lớn đã đồng hành cùng chương trình “Ngày hội bình yên” đầy ý nghĩa do Bộ Công an tổ chức.