Điện mặt trời liệu có ‘lên ngôi’ ở Việt Nam?

Phan Trang Thứ bảy, 26/08/2017 - 17:10

Cho rằng điện than thiếu bền vững, theo nhiều chuyên gia năng lượng tái tạo, tiêu biểu là nguồn năng lượng từ mặt trời cần được ưu tiên phát triển.

Ảnh: Internet

Phụ thuộc điện than là thách thức với an ninh năng lượng?

Ông Ngô Đức Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Năng lượng cho biết, theo Quy hoạch điện VII điều chỉnh, điện than vẫn là nguồn năng lượng chính cho phát triển kinh tế-xã hội khi chiếm tới gần 43% tổng công suất nguồn, đến năm 2020. Tuy nhiên, việc phụ thuộc vào nguồn năng lượng truyền thống này (năng lượng than) không thể đảm bảo an ninh năng lượng của Việt Nam.

Đồng tình với quan điểm này, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho biết, việc phụ thuộc vào điện than sẽ khiến Việt Nam gặp nhiều thách thức về năng lượng. Thách thức này đến từ việc gia tăng nhu cầu năng lượng nhưng nhu cầu năng lượng nhiều khi chưa tính đủ về khả năng sử dụng hiệu quả và tiết kiệm nên chưa thật xác đáng.

Không chỉ vậy, sử dụng năng lượng kém hiệu quả là nguyên nhân chính khiến cường độ tiêu thụ năng lượng của Việt Nam ở mức cao nhất thế giới. Điều này xuất phát từ chính sách đầu tư phát triển kinh tế của Việt Nam ít quan tâm đến hiệu quả năng lượng.

Theo bà Lan, Việt Nam nôn nóng muốn có tăng trưởng cao nên không chú ý đến các ngành tiêu tốn năng lượng như sắt thép, xi măng trong khi hiện nay thừa rất nhiều. Hơn nữa, trong khi công nghệ đã rất phát triển thì đâu đó vẫn còn suy nghĩ làm điện mặt trời, điện gió đắt hơn điện than để cố giữ làm điện than.

Theo đó, cần cân đối nguồn năng lượng không chỉ tập trung vào năng lượng than như hiện nay. Việc chuyển hướng sang tăng trưởng xanh là cần thiết cho Việt Nam, là con đường tắt để Việt Nam có thể đi lên chứ không nhất thiết phải đi theo lộ trình dài của các nước, gây ô nhiễm rồi mới nghĩ cách giảm thiểu tác động môi trường.

Điện mặt trời có phải lợi thế?

Theo số liệu của Hội Năng lượng sạch Việt Nam, Việt Nam là một trong những quốc gia có ánh nắng mặt trời nhiều nhất trong biểu đồ bức xạ mặt trời thế giới. Tại các tỉnh Tây Nguyên và Nam Trung bộ, số giờ nắng đạt từ 2.000-2.600 giờ/năm, bức xạ mặt trời trung bình 150 kcal/m2, chiếm khoảng 2.000-5.000 giờ/năm.

Tuy tiềm năng rất lớn, nhưng việc khai thác nguồn năng lượng này ở Việt Nam còn chưa đáng kể. Hầu hết các dự án điện mặt trời chỉ dừng lại ở quy mô nhỏ.

Đơn cử, dự án điện mặt trời được nối lưới đầu tiên là Nhà máy Quang năng An Hội (Côn Đảo, Bà Rịa - Vũng Tàu). Đây là dự án được triển khai từ năm 2014 và hoàn thành việc xây dựng lắp đặt, đấu nối vào lưới điện của Điện lực Côn Đảo vào đầu tháng 12/2014 nhưng công suất chỉ đạt 36 kWp, điện lượng hơn 50 MWh. Chỉ có một dự án điện mặt trời tại Quảng Ngãi là dự án có quy mô tương đối lớn, song cũng mới đang ở giai đoạn hoàn thiện.

Việc phát triển điện mặt trời cũng nhận được sự quan tâm của Chính phủ thể hiện tại Quyết định số 11/2017/QĐ-TTg về cơ chế khuyến khích phát triển các dự án điện mặt trời tại Việt Nam) khi quy định giá bán điện mặt trời tại Việt Nam là 2.086 đồng/kWh (tương đương 9,35 UScents/kWh theo tỷ giá ngày 10/4/2017), được giới chuyên gia đánh giá cao. Với mức giá này, các nhà đầu tư trong nước, khu vực có mối quan tâm lớn đến việc đầu tư kinh doanh năng lượng tái tạo đổ dồn về Việt Nam.

Dẫn chứng rõ hơn, đại diện Chương trình Năng lượng của Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ tại Việt Nam (USAID) cho biết tính đến hết tháng 7/2017 đã có hàng trăm dự án điện mặt trời được đăng ký đầu tư vào Việt Nam với tổng công suất nguồn lên tới 17.000 MW.

Tuy nhiên, một vấn đề được đặt ra là những ưu đãi cho điện mặt trời chỉ được áp dụng trong 3 năm (từ 1/6/2017 đến 30/6/2019) đã khiến nhiều nhà đầu tư lo lắng “vậy sau 3 năm tới giá điện mặt trời sẽ như thế nào?” và bày tỏ mong muốn có một chính sách giá điện mặt trời dài hơi, ổn định hơn để có thể khuyến khích nhiều doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực này.

Không chỉ có vậy, ông Đỗ Đức Tưởng, Cố vấn Năng lượng sạch Chương trình Năng lượng của USAID cho rằng, vẫn còn nhiều vấn đề khác liên quan đến điện mặt trời là hạ tầng chuyển tải lưới điện, có những khu vực dự án đăng ký nhiều nhưng máy biến áp của khu vực đó không đủ công suất để tiếp nhận tất cả dự án điện...

Bên cạnh đó, khi phát triển điện mặt trời, vấn đề bảo đảm an toàn lưới điện và nối lưới là điều mà Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) lo lắng. Bởi càng nhiều năng lượng tái tạo thì càng làm hệ thống điện hiện tại mất ổn định. Bởi vậy, phải có giải pháp kỹ thuật như tăng cường hệ thống cơ sở hạ tầng, hệ thống điện thông minh góp phần giảm những tác động tiêu cực của năng lượng tái tạo đến hệ thống điện.

Trong Quy hoạch điện VII, mục tiêu phát triển nguồn điện mặt trời vào năm 2020 là 850 MW và đến năm 2030, con số này tăng lên gấp 15 lần. Cũng theo quy hoạch này, đến năm 2020, sản xuất điện từ năng lượng tái tạo sẽ chiếm 9,9% tổng công suất nguồn điện, tăng 4,3% so với Quy hoạch điện VII. Riêng đối với lĩnh vực điện năng lượng mặt trời, đến năm 2030, phải đạt 12.000 MW.

Nhiều chuyên gia cho rằng, đây là mục tiêu nhưng cũng là thách thức rất lớn đối với ngành điện.


Hàng trăm dự án điện mặt trời đăng ký đầu tư vào Việt Nam

Hàng trăm dự án điện mặt trời đăng ký đầu tư vào Việt Nam

Đầu tư -  8 năm

Tính đến hết tháng 7/2017 đã có hàng trăm dự án điện mặt trời đăng ký đầu tư vào Việt Nam với công suất nguồn lên tới 17.000 MW.

Bài toán điện mặt trời

Bài toán điện mặt trời

Phát triển bền vững -  8 năm

Đầu tư điện mặt trời là sự lựa chọn thân thiện cho môi trường và bền vững cho hệ sinh thái chung. Thế nhưng, bên cạnh yếu tố thời gian thu hồi vốn khá dài, vẫn có một thách thức khác hiếm khi được nhắc tới, đó chính là xử lý ô nhiễm gây ra từ dự án điện mặt trời.

Từ 1/6: Giá bán điện mặt trời là 9,35 cents/kWh

Từ 1/6: Giá bán điện mặt trời là 9,35 cents/kWh

Tiêu điểm -  8 năm

Giá bán điện mặt trời được áp dụng tại Việt Nam từ ngày 1/6/2017 tới là 9,35 cents/KWh,

Tổng Bí thư: Hà Nội cần chuyển mô hình phát triển từ đơn cực sang 'đa cực, đa trung tâm'

Tổng Bí thư: Hà Nội cần chuyển mô hình phát triển từ đơn cực sang 'đa cực, đa trung tâm'

Tiêu điểm -  10 giờ

Bối cảnh phát triển mới đòi hỏi Thủ đô Hà Nội phải thực hiện một cuộc chuyển mình căn bản, từ mô hình phát triển đơn cực đã quá tải, sang cấu trúc "đa cực, đa trung tâm" nhằm giải quyết dứt điểm các thách thức đô thị cố hữu.

Đề xuất xây dựng hệ thống hạ tầng sạc xe điện 'mở'

Đề xuất xây dựng hệ thống hạ tầng sạc xe điện 'mở'

Tiêu điểm -  13 giờ

Thị trường trạm sạc xe điện tại Việt Nam nở rộ, nhưng cũng đi kèm những lo ngại về nguy cơ độc quyền và bị chi phối bởi nhóm doanh nghiệp đặc thù.

Gánh nặng thuế cản trở khoáng sản Việt cất cánh

Gánh nặng thuế cản trở khoáng sản Việt cất cánh

Tiêu điểm -  1 ngày

Việt Nam sở hữu tiềm năng lớn với các khoáng sản chiến lược hàng đầu thế giới, nhưng gánh nặng chính sách thuế đang thách thức sự phát triển của ngành này.

EuroCham bày cách để Việt Nam giữ chân nhà đầu tư châu Âu

EuroCham bày cách để Việt Nam giữ chân nhà đầu tư châu Âu

Tiêu điểm -  1 ngày

Với các nhà đầu tư châu Âu, năng lực cạnh tranh dài hạn cần phụ thuộc vào tính nhất quán và minh bạch trong pháp lý.

Đưa TP. HCM thành siêu đô thị tầm quốc tế

Đưa TP. HCM thành siêu đô thị tầm quốc tế

Tiêu điểm -  2 ngày

Các nghị quyết quan trọng khi trở thành thực tiễn sẽ giúp TP. HCM chuyển mình thành trung tâm của khu vực.

Phó chủ tịch T&T Group giữ trọng trách tại Mạng lưới chuyên gia dữ liệu toàn cầu

Phó chủ tịch T&T Group giữ trọng trách tại Mạng lưới chuyên gia dữ liệu toàn cầu

Nhịp cầu kinh doanh -  8 giờ

Hiệp hội Dữ liệu quốc gia phối hợp cùng UBND thành phố Huế hôm nay đồng tổ chức lễ công bố Mạng lưới chuyên gia dữ liệu toàn cầu do Hiệp hội Dữ liệu quốc gia khởi xướng. Tại sự kiện, Phó chủ tịch HĐQT Tập đoàn T&T Group, Chủ tịch HĐQT Vietravel Airlines Đỗ Vinh Quang vinh dự được bổ nhiệm làm Phó chủ tịch VDEN.

Từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp, TPBank đồng hành chuyển đổi từng chặng

Từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp, TPBank đồng hành chuyển đổi từng chặng

Nhịp cầu kinh doanh -  8 giờ

Chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp theo Nghị định 70 không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là cơ hội nâng tầm quản trị. Với một lộ trình hỗ trợ toàn diện, TPBank đồng hành cùng hộ kinh doanh từ khâu pháp lý đến vốn vay, để việc chuyển đổi trở thành động lực tăng trưởng.

Hơn 40% hộ dân nông thôn chưa được sử dụng nước đạt chuẩn quốc gia

Hơn 40% hộ dân nông thôn chưa được sử dụng nước đạt chuẩn quốc gia

Phát triển bền vững -  10 giờ

Sau hàng chục năm triển khai chương trình cấp nước nông thôn, vẫn còn hơn 40% hộ dân khu vực nông thôn chưa được sử dụng nước đạt quy chuẩn quốc gia.

Kỷ nguyên công nghệ cao và cuộc đua 'siêu app' ngân hàng thế hệ mới

Kỷ nguyên công nghệ cao và cuộc đua 'siêu app' ngân hàng thế hệ mới

Tài chính -  10 giờ

Nếu như “ngân hàng số” từng là đích đến thì trong kỷ nguyên công nghệ cao hiện nay, đó mới chỉ là điểm khởi đầu. Liệu 5 năm tới, người dùng còn nhận ra đâu là ngân hàng mình đang dùng?

Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo: Nguy cơ gia tăng gánh nặng cho doanh nghiệp

Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo: Nguy cơ gia tăng gánh nặng cho doanh nghiệp

Diễn đàn quản trị -  10 giờ

Trách nhiệm tự đánh giá, tự phân loại trong dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo cần được làm rõ để giảm rủi ro với thị trường nội địa, giúp việc giám sát dễ dàng hơn.

3 giải pháp kiềm chế giá bất động sản: Những rủi ro tiềm ẩn

3 giải pháp kiềm chế giá bất động sản: Những rủi ro tiềm ẩn

Leader talk -  10 giờ

Các giải pháp trong dự thảo nghị quyết của Chính phủ về cơ chế kiểm soát, kiềm chế giá bất động sản, bên cạnh những mặt tích cực cũng bộc lộ nhiều kẽ hở, tiềm ẩn rủi ro chính sách và khó khả thi trên thực tế.

Hoàn tất tăng vốn lên hơn 12.000 tỷ đồng, LPBS sẵn sàng đón chu kỳ tăng trưởng mới

Hoàn tất tăng vốn lên hơn 12.000 tỷ đồng, LPBS sẵn sàng đón chu kỳ tăng trưởng mới

Tài chính -  10 giờ

Với việc tăng vốn thành công, LPBS đã gia nhập nhóm các công ty chứng khoán có quy mô vốn điều lệ lớn nhất thị trường.