Doanh nghiệp bất động sản tiến thoái lưỡng nan với tình huống pháp lý

Hứa Phương Thứ sáu, 10/07/2020 - 14:09

Quá trình hoàn thiện thủ tục pháp lý kéo dài và bế tắc khiến doanh nghiệp bất động sản "bể" kế hoạch kinh doanh hoặc người mua nhà không nhận được sổ hồng.

Dự án Charmington Iris do Công ty TNHH Đầu tư Sabeco HP làm chủ đầu tư và TTC Land phát triển cũng đang bị vướng mắc pháp lý nên phải tạm dừng thi công

Xin ký quỹ để được cấp sổ hồng

Tại một hội thảo được tổ chức ở TP. HCM mới đây, ông Trần Quốc Dũng, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Hưng Thịnh chua chát khi nói về quá trình gian nan hoàn thiện pháp lý cho dự án bất động sản khi thậm chí mọi khâu đã xong hết đến bước cuối cùng là cấp sổ hồng cho cư dân cũng hết sức khó khăn.

Ông Dũng nêu vướng mắc cụ thể là hiện chưa có quy định nào về một quy trình chung cho các thủ tục thực hiện dự án bất động sản. TP. HCM đang xây dựng quy trình bốn bước nhưng nếu doanh nghiệp thực hiện đến bước 4 mà bị tắc thì lại quay về từ đầu.

Để một dự án từ lúc bắt đầu triển khai đến khi cơ bản hoàn thành và có thể triển khai bán hàng thì nhanh nhất cũng hết một năm nhưng đa phần là kéo dài đến 4 hoặc 5 năm.

Chẳng hạn, Hưng Thịnh bế tắc khi xin cấp sổ hồng cho một dự án nhà ở mặc dù đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính theo quy định trước tháng 7/2014. Nguyên nhân là dự án điều chỉnh một phần công năng, khiến các cơ quan nhà nước đều e dè. 

Doanh nghiệp gõ cửa đơn vị nào cũng hỏi đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính hay chưa trong khi doanh nghiệp cho rằng nếu có điều chỉnh công năng thì vẫn đủ điều kiện để được cấp sổ hồng.

Theo doanh nghiệp này, việc điều chỉnh công năng dự án, khi có phát sinh nghĩa vụ tài chính bổ sung mà nhà nước chậm hoàn thiện thủ tục để doanh nghiệp nộp thì là trách nhiệm của nhà nước.

Với mong muốn được giải quyết cấp sổ hồng cho cư dân đối với phần diện tích sở hữu riêng nên Hưng Thịnh đã đề nghị ký quỹ một phần vì có thể phát sinh nghĩa vụ tài chính do điều chỉnh dự án nhưng đến nay cũng chưa được giải quyết được.

Ngoài ra, các ban ngành đều thống nhất rằng dự án nếu có tranh chấp giữa chủ đầu tư và một bên nào đó là thuộc thẩm quyền xử lý của tòa án, còn việc cấp sổ hồng cho cư dân vẫn sẽ được thực hiện.

Thời gian để tòa án giải quyết và sẽ phân xử vụ việc thường kéo dài 3 - 4 năm nhưng thực tế hiện nay dự án nào vướng tranh chấp thì việc cấp sổ hồng đều bị đình trệ.

Hay như chủ đầu tư một dự án ở khu Đông TP. HCM cho biết đã hoàn tất mọi thủ tục chỉ còn ra giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho khách hàng và luật quy định thủ tục này sẽ được hoàn tất trong vòng 45 ngày. 

Tuy nhiên, sau khi nộp hồ sơ và hoàn thành thủ tục theo quy định, chỉ còn khâu đo đạc, vào sổ, in ấn, ký nháy, đóng dấu... doanh nghiệp cũng phải chờ gần 10 tháng.

Xin được đóng tiền sử dụng đất

Còn một chủ đầu tư khác thì cho rằng trong những khâu pháp lý dự án bất động sản, chậm nhất là việc định giá tiền sử dụng đất, mà không rõ nguyên nhân.

Nhà nước không định giá dất ở thời điểm chuẩn bị triển khai dự án mà chờ mấy năm sau mới định giá. Vấn đề là chủ đầu tư đã bán căn hộ cho khách hàng trước đó mấy năm và lấy mức giá thời điểm cấp phép làm căn cứ để tính giá bán.

Nhưng mấy năm sau cơ quan quản lý nhà nước mới định giá và khi định giá lại lấy giá thị trường lân cận làm giá sàn để tính thì lúc này giá đất đã cao hơn nhiều so với thời điểm bắt đầu triển khai dự án. Vì thế, chủ đầu tư có thể lỗ nếu chấp nhận đóng tiền sử dụng đất, còn trường hợp không nộp thì không ra sổ được.

Ở TP. HCM hiện nay có một số chủ đầu tư xin đóng tiền sử dụng đất nhưng không được mà nguyên nhân là do dự án chưa hoàn tất khâu định giá đất; dẫn đến có nhiều dự án chung cư dù đã hoàn thành xây dựng, người dân vào ở vài năm nhưng chưa ra được sổ.

Do chờ lâu nên người dân treo băng rôn, tố chủ đầu tư chây ì không chịu làm sổ. Nhưng thực tế chủ đầu tư có muốn đóng tiền sử dụng đất để có sổ nhanh cho khách hàng cũng không được.

Một chủ đầu tư cho biết không chỉ ở TP. HCM, doanh nghiệp có triển khai một dự án ở tỉnh vùng ven và hoàn thành cách đây gần 10 năm. Vừa rồi dự án mới được định giá đất với giá tiền sử dụng đất lên gần 4 triệu đồng/m2, trong khi thời điểm doanh nghiệp này bán cho khách hàng chỉ khoảng 3 triệu đồng/m2.

Khi bán đất cho khách hàng, giá bán đã bao gồm các chi phí hạ tầng và tiền sử dụng đất tại thời điểm đó, cộng thêm chi phí bán hàng và các chi phí khác thì mới ra mức giá bán khoảng 3 triệu đồng/m2 là có lãi.

Hiện nay, chính quyền định giá 4 triệu đồng/m2 nên nếu nộp tiền sử dụng đất, doanh nghiệp cầm chắc bị lỗ. Thấy bất hợp lý nên doanh nghiệp đã đề xuất, chính quyền cũng tiếp thu và hai bên đã ngồi lại làm việc nhiều lần nhưng cũng chưa có kết quả.

Vị chủ đầu tư này đặt ra câu hỏi: “Sở Tài nguyên môi trường năm nào họ cũng có bảng giá đất nhưng không hiểu nguyên nhân tại sao lại tiến hành định giá tiền sử dụng đất chậm như vậy?”.

“Lén lút” đi mua đất ở dự án mình được giao

Có doanh nghiệp đang thực hiện dự án theo hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT) còn gặp phải những tình huống pháp lý éo le hơn.

Một doanh nghiệp ở TP. HCM đang thực hiện dự án BT ở một tỉnh vùng ven nhưng gần 10 năm chưa xong giải phóng mặt bằng bởi vì không thể mua được đất trên chính dự án mình được giao.

Doanh nghiệp trúng thầu dự án theo hình thức hợp đồng BT; theo đó, doanh nghiệp phải làm hai con đường tổng vốn đầu tư khoảng 400 tỷ đồng, đổi lại sẽ được thanh toán bằng một khu đất.

Khi đường hoàn thành và đưa vào sử dụng, lúc này doanh nghiệp cũng được thanh toán bằng dự án vài chục hecta. Nhưng vấn đề là khu đất được giao không phải đất sạch mà còn có cả đất của dân và nhà nước chỉ cấp chủ trương. Lúc này doanh nghiệp phải “lén lút” đi mua lại đất của dân nằm trong dự án rồi giao cho chính quyền địa phương để chính quyền địa phương sau đó giao lại cho doanh nghiệp.

Sở dĩ doanh nghiệp phải “lén” đi mua là vì theo nguyên tắc nhà nước phải giao đất sạch, nhưng doanh nghiệp chờ để được giao đất sạch sẽ rất mất thời gian, có dự án kéo dài 10 năm chưa xong giải phóng mặt bằng. Vì trước đó doanh nghiệp đã bỏ tiền làm dự án nên phải tìm cách đẩy nhanh dự án được cấp để thu hồi vốn. Hơn nữa, khi đi mua đất, doanh nghiệp không thể ra mặt xưng tên vì nếu lộ ra, người dân sẽ đòi giá cao hơn. 

Xem thêm chuyên đề "Pháp lý bất động sản: Những vấn đề cần tháo gỡ"

Bài 1Doanh nghiệp bất động sản 'mù đường' trong ma trận pháp lý

Kick off T&T City Millennia: Khởi động hành trình 'Khai mở kỷ nguyên, khơi nguồn thịnh vượng'

Kick off T&T City Millennia: Khởi động hành trình 'Khai mở kỷ nguyên, khơi nguồn thịnh vượng'

Bất động sản -  1 ngày

T&T Homes (thành viên của Tập đoàn T&T Group) sẽ tổ chức lễ kick off dự án T&T City Millennia ngày 14/8 với chủ đề “Khai mở kỷ nguyên – Khởi nguồn thịnh vượng”. Đây là sự kiện ra quân được mong đợi nhất thị trường bất động sản phía Nam trong nửa cuối năm 2025 với dự án đại đô thị quy mô lớn, đẳng cấp và hiện đại.

Làn sóng đại dự án 'kích nổ' nguồn cung biệt thự, liền kề

Làn sóng đại dự án 'kích nổ' nguồn cung biệt thự, liền kề

Bất động sản -  3 ngày

Hàng loạt các đại dự án khu đô thị bùng nổ trên khắp cả nước đã khiến nguồn cung nhà ở thấp tầng trong 6 tháng đầu năm 2025 tăng vọt.

Văn Phú: Kiến tạo không gian sống vị nhân sinh

Văn Phú: Kiến tạo không gian sống vị nhân sinh

Bất động sản -  3 ngày

Ông Tô Như Toàn, Chủ tịch Công ty CP Phát triển Bất động sản Văn Phú, đã nuôi dưỡng triết lý “bất động sản vị nhân sinh” từ nhiều năm trước, và cuốn sách Đô thị vị nhân sinh của Jan Gehl như một sự đồng điệu tư tưởng, tiếp thêm niềm tin để ông kiên định hiện thực hóa tầm nhìn ấy trong chiến lược phát triển doanh nghiệp.

Đông Tây Land giải mã làn sóng vốn Bắc đổ vào bất động sản miền Nam

Đông Tây Land giải mã làn sóng vốn Bắc đổ vào bất động sản miền Nam

Bất động sản -  3 ngày

Mặc dù đã tăng trưởng khá mạnh trong thời gian vừa qua, song ông Nguyễn Thái Bình, Tổng giám đốc Đông Tây Land cho rằng, dư địa thu hút dòng tiền đầu tư bất động sản từ miền Bắc vào miền Nam vẫn còn rất lớn trong thời gian tới.

Vạn Xuân Group khởi công dự án Happy One Mori

Vạn Xuân Group khởi công dự án Happy One Mori

Bất động sản -  4 ngày

Dự án Happy One Mori là khu căn hộ cao tầng thuộc thương hiệu Happy One do Vạn Xuân Group phát triển toạ lạc ở khu Đông Bắc TP.HCM.

Eden Landscape: Kiến tạo bản sắc trên ‘non sông gấm vóc’

Eden Landscape: Kiến tạo bản sắc trên ‘non sông gấm vóc’

Doanh nghiệp -  39 phút

Giữa một thị trường tràn ngập những kiến trúc ngoại lai, xô bồ và thiếu bản sắc, Eden Landscape vẫn kiên định chọn cho mình một lối đi riêng - trở về với những giá trị bản địa mang đậm hồn cốt Việt, tái hiện vẻ đẹp 'non sông gấm vóc' đã được lưu truyền qua nhiều thế hệ.

Lộ diện 'đại lộ tỷ đô' tại đô thị đảo nghỉ dưỡng Vinhomes Royal Island

Lộ diện 'đại lộ tỷ đô' tại đô thị đảo nghỉ dưỡng Vinhomes Royal Island

Nhịp cầu kinh doanh -  59 phút

Giữa bức tranh thịnh vượng của một siêu đô thị đang lên, Hải Phòng vẫn thiếu một mảnh ghép quan trọng: phố tài chính - thương mại tầm vóc quốc tế. Nay, mảnh ghép ấy đã xuất hiện tại đô thị đảo nghỉ dưỡng Vinhomes Royal Island, với “đại lộ tỷ đô” Royal Boulevard sầm uất.

Đầu tư cho xây dựng thể chế là đầu tư cho phát triển

Đầu tư cho xây dựng thể chế là đầu tư cho phát triển

Diễn đàn quản trị -  1 giờ

Thể chế chính sách nhiều vướng mắc đang là rào cản cho công cuộc chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế, theo kiến nghị gửi Chính phủ của Đại học Kinh tế quốc dân.

Khát vọng phụng sự của nhà sáng lập Tập đoàn TH

Khát vọng phụng sự của nhà sáng lập Tập đoàn TH

Diễn đàn quản trị -  4 giờ

Khởi nguồn từ tâm niệm vì cộng đồng của nhà sáng lập Thái Hương, Tập đoàn TH đã khơi dậy một hành trình tập thể, nơi mỗi con người đều chung khát vọng “nâng cao tầm vóc Việt”. Mang trong mình tinh thần phụng sự vươn mình cùng đất nước, TH vẫn đang không ngừng nỗ lực đem lại những lợi ích thiết thực cho cộng đồng.

Chia cổ tức 13% bằng cổ phiếu: SHB tiếp tục gia cố năng lực tài chính theo chuẩn mực an toàn quốc tế

Chia cổ tức 13% bằng cổ phiếu: SHB tiếp tục gia cố năng lực tài chính theo chuẩn mực an toàn quốc tế

Tài chính -  16 giờ

Sau khi thực hiện chia cổ tức bằng cổ phiếu tỷ lệ 13%, SHB tiếp tiếp tục củng cố vị thế trong nhóm 5 ngân hàng TMCP tư nhân có quy mô vốn điều lệ lớn nhất trong hệ thống. Việc trả cổ tức bằng cổ phiếu sẽ giúp các ngân hàng, trong đó có SHB, tích lũy vốn tự có, cải thiện hệ số an toàn vốn (CAR) tiệm cận tiêu chuẩn quốc tế, đáp ứng các quy định mới và tăng khả năng mở rộng tín dụng.

Nông lâm thủy sản trên đường tới 100 tỷ USD xuất khẩu

Nông lâm thủy sản trên đường tới 100 tỷ USD xuất khẩu

Tiêu điểm -  19 giờ

Ngành nông lâm thủy sản đã phục hồi đà tăng trưởng và đang đứng trước cơ hội bứt tốc, sau giai đoạn chịu tác động mạnh từ biến động thương mại toàn cầu.

Chip do FPT thiết kế lên đường sang Hàn Quốc

Chip do FPT thiết kế lên đường sang Hàn Quốc

Doanh nghiệp -  20 giờ

FPT đã ký kết hợp tác chiến lược với công ty chip hàng đầu là ABOV Semiconductor và Đại học Gachon trong khuôn khổ diễn đàn kinh tế Việt Nam - Hàn Quốc 2025.