Cuối tháng 2 vừa qua, Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) đã công bố 54 doanh nghiệp chậm trả gốc, lãi trái phiếu. Trong số này có những doanh nghiệp từng huy động trái phiếu quy mô lớn như Công ty Đầu tư Quang Thuận, Công ty Sunny World, Tập đoàn Đầu tư An Đông, Bông Sen.
Phần lớn doanh nghiệp trong số này kinh doanh trong lĩnh vực bất động sản như Novaland, Hải Phát, Công ty Địa ốc Sài Gòn Thương Tín, Nam Lan, Đầu tư LGD, Danh Khôi, Apec Land Huế.
Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp chậm trả lãi, gốc trái phiếu kinh doanh trong lĩnh vực năng lượng như BCG Energy, Điện gió Trung Nam Đak Lak 1, Điện mặt trời Trung Nam, Trung Nam Thuận Nam…
Lý do phổ biến nhất khiến doanh nghiệp chậm trả lãi và gốc là chưa thu xếp được nguồn thanh toán như trường hợp của NovaLand, bất động sản Gia Phú, bất động sản Cát Liên Hoa, Fuji Nutri Food…Tổ chức phát hành dẫn lý do kinh tế khó khăn, nguồn vốn tín dụng bị siết, thị trường bất động sản suy giảm....khiến doanh nghiệp không thể thu hồi được dòng tiền trả lãi, gốc như kế hoạch.
Hồi đáp lại thông tin của HNX, mới đây hàng loạt các doanh nghiệp được nêu tên đã đưa ra lý do khác dẫn đến việc chậm trả gốc lãi, trái phiếu.
Công ty Apec Land Huế cho biết tới ngày 21/2/2022, công ty đã hoàn thành nghĩa vụ thanh toán gốc và lãi cho hầu hết nhà đầu tư (138/139 nhà đầu tư). Riêng chỉ có 1 nhà đầu tư đang ở nước ngoài công ty vẫn chưa thanh toán 300 triệu tiền gốc và 68,4 triệu đồng tiền lãi. Việc trả chậm này đến từ lý do khách quan phía nhà đầu tư đang ở nước ngoài, không phải lý do chủ quan từ phía công ty.
Công ty đầu tư kinh doanh bất động sản Hà An thì cho biết, lô trái phiếu của mình đáo hạn vào ngày 23/10/2022. Tuy nhiên, ngày 23/10 không phải là ngày chủ nhật, không phải ngày làm việc nên theo các điều khoản và điều kiện trái phiếu, ngày đến hạn được xác định là ngày tiếp theo, tức ngày 24/10.
Tuy nhiên, một số lô trái phiếu vẫn bị chậm trả do lỗi kỹ thuật lúc chuyển tiền thanh toán. Đến ngày 26/10/2022, công ty mới thực hiện thanh toán toàn bộ gốc và lãi trái phiếu nêu trên.
Công ty Chứng khoán Tân Việt thì cho biết việc chậm trả do tài khoản thanh toán của công ty đang bị phong tỏa tại ngân hàng SCB với số tiền khoảng 1.613 tỷ đồng. Do đó TVSI chưa có nguồn chi trả cho chủ trái phiếu. Mặt khác, một lô trái phiếu của TVSI chưa thể thanh toán do đơn vị chưa liên hệ được với khách hàng nên chưa thực hiện được quyền mua lại.
Theo số liệu từ công ty phân tích FiinRatings, khó khăn thanh khoản sẽ tiếp diễn trong năm nay. Ước tính đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ sẽ có điểm rơi vào năm 2023 và 2024, lần lượt ở mức 157.970 và 341.270 tỷ đồng.
Về phát hành mới, tháng 1/2023 chỉ có duy nhất một lô trái phiếu riêng lẻ được phát hành. Đơn vị phát hành là CTCP Đầu tư Phan Vũ. Lô trái phiếu riêng lẻ với giá trị 110 tỷ đồng và lãi suất danh nghĩa 10,5%/năm cho kỳ hạn 5 năm. Trái phiếu có quyền chuyển đổi thành cổ phần hoặc đáo hạn và cuối kỳ ở năm thứ 5 và không có tài sản đảm bảo. Cũng theo hồ sơ phát hành, mục đích sử dụng vốn là nhằm tái cơ cấu lại nợ của tổ chức phát hành. Trái chủ mua duy nhất là doanh nghiệp Nhật Bản Asia Pile Holdings.
Như vậy, khối lượng trái phiếu riêng lẻ phát hành trong tháng 1 chỉ tương đương 2,1% so với tháng trước, và 0,5% so với cùng kỳ năm 2022. Mức suy giảm lớn về quy mô phát hành trái phiếu này được ghi nhận trong bối cảnh thị trường vẫn chưa thuận lợi cả về phía cung và phía cầu của thị trường.
