Phát triển bền vững

Đơn giản hóa khái niệm kinh tế tuần hoàn

Phạm Sơn Thứ năm, 30/06/2022 - 10:05

Theo TS. Lại Văn Mạnh, Trưởng ban kinh tế tài nguyên và môi trường, Viện Chiến lược chính sách tài nguyên và môi trường (ISPONRE), khái niệm kinh tế tuần hoàn cần được đơn giản hóa để tất cả các bên đều có thể hiểu được và sẵn sàng tham gia vào.

TS. Lại Văn Mạnh, Trưởng ban kinh tế tài nguyên và môi trường, ISPONRE, kể lại câu chuyện về một doanh nghiệp sản xuất túi xách, được tham gia tham vấn với các chuyên gia đến từ ISPONRE và Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP).

Có quy mô rất nhỏ, khâu sản xuất đơn giản, doanh nghiệp rất băn khoăn về việc liệu có thể làm gì để tham gia mô hình kinh tế tuần hoàn. Ông Mạnh cùng đội ngũ chuyên gia đã đưa ra 2 hướng giải pháp cho doanh nghiệp này, bao gồm tìm cách thu gom lại túi xách đã qua sử dụng hoặc thiết kế thêm nhiều tính năng cho túi để có thể tái sử dụng lâu dài.

Làm được những điều đơn giản đó là doanh nghiệp đã trở thành một mắt xích trong chuỗi giá trị kinh tế tuần hoàn. Rõ ràng, kinh tế tuần hoàn có thể áp dụng trong thực tiễn sản xuất, kinh doanh một cách linh hoạt và phù hợp với điều kiện thực tế, chứ không phải điều gì đó xa vời hay “đao to búa lớn”.

Định nghĩa thế nào cho kinh tế tuần hoàn?

“Ông Vinh bền vững” lý giải vì sao cần có luật riêng về kinh tế tuần hoàn

Xuất hiện ở Việt Nam cách đây khoảng 6, 7 năm, khái niệm kinh tế tuần hoàn đang không ngừng được đội ngũ chuyên gia, hoạch định chính sách cũng như cộng đồng doanh nghiệp nghiên cứu, làm rõ, tìm ra hướng đi phù hợp ứng dụng vào thực tiễn.

Đến nay, kinh tế tuần hoàn được chấp nhận rộng rãi là một giải pháp giải quyết mâu thuẫn giữa phát triển kinh tế và đảm bảo lợi ích cho cộng đồng, môi trường. Kinh tế tuần hoàn được khẳng định sẽ trở thành tương lai của nền kinh tế, mở ra cơ hội kinh tế trị giá hàng tỷ USD cho tất cả các bên liên quan.

Tuy nhiên, thực tế vẫn còn nhiều doanh nghiệp, đơn vị chưa thực sự hiểu rõ khái niệm kinh tế tuần hoàn. Nhiều quan điểm cho rằng, kinh tế tuần hoàn gắn với tái chế, quản lý rác thải, do đó chỉ phù hợp với doanh nghiệp hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định.

Phát biểu tại Thảo luận chuyên đề thuộc Diễn đàn Kinh tế tuần hoàn Việt Nam 2022, theo ông Phạm Hoàng Hải, Trưởng nhóm quan hệ đối tác Hội đồng doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững Việt Nam (VBCSD), kinh tế tuần hoàn không chỉ gói gọn trong suy nghĩ truyền thống là tái chế, tái sử dụng, tiết kiệm năng lượng mà cần được hiểu rộng ra là việc thay đổi cơ cấu, thiết kế sản xuất và tiêu dùng.

Kinh tế tuần hoàn khó có thể định nghĩa một cách chính xác mà tùy thuộc vào cách tiếp cận của mỗi doanh nghiệp, mỗi chính phủ. Tùy thuộc vào quy mô, điều kiện cũng như đặc thù của mỗi đơn vị, có thể áp dụng kinh tế tuần hoàn một cách linh hoạt.

Nếu hiểu kinh tế tuần hoàn theo cách như vậy, không chỉ doanh nghiệp mà cả các hộ sản xuất, kinh doanh gia đình hay từng cá nhân cũng có thể trở thành một mắt xích quan trọng cho kinh tế tuần hoàn, giống như ví dụ về doanh nghiệp nhỏ sản xuất túi xách nêu trên.

Mô hình cà phê tuần hoàn và bí quyết bền vững của Nestlé Việt Nam

Trong thực tế, khu vực tư nhân đã có rất nhiều hoạt động hướng tới kinh tế tuần hoàn, ngay từ trước khi có những nội dung về kinh tế tuần hoàn được luật hóa, có thể kể đến như Sáng kiến Việt Nam Tái chế; Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam)…

Thậm chí, có những mô hình kinh tế theo hướng tuần hoàn đã xuất hiện và tạo ra giá trị từ trước khi khái niệm kinh tế tuần hoàn được đưa vào Việt Nam, đó là những hệ thống đặt cọc – hoàn trả vỏ chai thủy tinh; hệ sinh thái thu gom, tái chế rác thải phi chính thức; mô hình vườn – ao – chuồng.

Đây cũng là lý do Nghị định 08/NĐ-CP hướng dẫn Luật Bảo vệ môi trường 2020 đưa ra quy định khuyến khích các doanh nghiệp, dự án đầu tư áp dụng các giải pháp kinh tế tuần hoàn sớm hơn lộ trình, kế hoạch quốc gia.

Rõ ràng, sự tiên phong của khu vực tư nhân đóng vai trò quan trọng đối với việc thúc đẩy kinh tế tuần hoàn. Để khuyến khích sự tiên phong này, ông Mạnh đề xuất, cần phải đơn giản hóa khái niệm về kinh tế tuần hoàn sao cho dễ hiểu đối với tất cả các bên liên quan. Từ sự thấu hiểu đó, việc tìm ra mô hình ứng dụng kinh tế tuần hoàn vào thực tế sẽ trở nên linh hoạt hơn.

Bên cạnh đó, cũng cần phải cụ thể hóa hơn nữa những quy định về kinh tế tuần hoàn. Thực tế, một tiêu chí chung về kinh tế tuần hoàn cho tất cả các ngành là điều không khả thi, vì vậy ông Mạnh đề nghị các bộ, ngành có thể xây dựng tiêu chí riêng cho các lĩnh vực, lấy đó làm căn cứ xác nhận đâu là mô hình tuần hoàn đúng nghĩa và hiệu quả, từ đó có các chính sách khuyến khích phù hợp.

UDNP: 4 khía cạnh định hình con đường tới kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam

UDNP: 4 khía cạnh định hình con đường tới kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam

Leader talk -  2 năm

Thúc đẩy thành phố và đô thị thông minh, tuần hoàn là một trong những khuyến nghị đáng chú ý, khi giao thông vận tải xanh sẽ giúp giảm ô nhiễm và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Kinh tế tuần hoàn đóng góp cho cam kết COP26 như thế nào?

Kinh tế tuần hoàn đóng góp cho cam kết COP26 như thế nào?

Phát triển bền vững -  2 năm

Cùng với chuyển đổi sang năng lượng sạch, kinh tế tuần hoàn là giải pháp cấp thiết để thực hiện hóa cam kết trung hòa carbon.

Các dự án kinh tế tuần hoàn là ‘chìa khóa’ để tiết kiệm năng lượng

Các dự án kinh tế tuần hoàn là ‘chìa khóa’ để tiết kiệm năng lượng

Phát triển bền vững -  2 năm

Đến năm 2030, các dự án kinh tế tuần hoàn trở thành động lực chủ yếu trong giảm tiêu hao năng lượng sơ cấp, có năng lực tự chủ phần lớn hoặc toàn bộ nhu cầu năng lượng dựa trên năng lượng tái tạo.

Phục hồi thời ‘bão giá’ với kinh tế tuần hoàn

Phục hồi thời ‘bão giá’ với kinh tế tuần hoàn

Phát triển bền vững -  2 năm

Kinh tế tuần hoàn giúp doanh nghiệp giảm chi phí, giảm phụ thuộc vào nguồn cung quốc tế, đồng thời xây dựng thương hiệu bền vững, đáp ứng quy định về xã hội và môi trường ngày càng nghiêm ngặt ở các thị trường tiên tiến.

Khoảng tối sau ánh sáng từ thủy điện nhỏ

Khoảng tối sau ánh sáng từ thủy điện nhỏ

Phát triển bền vững -  3 ngày

Ánh sáng từ thủy điện nhỏ chưa đủ xóa đi bóng tối của hạn hán, mất mùa và nghèo đói nơi hạ lưu. Khi lợi ích chưa được chia đều, chia sẻ nước công bằng hơn không thể chỉ đặt lên vai doanh nghiệp.

Lựa chọn cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững

Lựa chọn cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững

Phát triển bền vững -  5 ngày

Cần một mẫu số chung và những giải pháp cụ thể đưa phát triển bền vững trở thành động lực tăng trưởng, qua đó thực hiện mục tiêu kép của đất nước.

Nhựa tái chế Duytan và Unilever thu gom, tái chế hơn 15 nghìn tấn phế liệu nhựa

Nhựa tái chế Duytan và Unilever thu gom, tái chế hơn 15 nghìn tấn phế liệu nhựa

Phát triển bền vững -  1 tuần

Nhựa tái chế Duytan và Unilever Việt Nam triển khai dự án thúc đẩy thu gom, tái chế phế liệu nhựa, hướng tới mô hình kinh tế tuần hoàn.

Chiến lược ESG và Net Zero: Hướng đi bền vững cho thương mại, công nghiệp Việt Nam

Chiến lược ESG và Net Zero: Hướng đi bền vững cho thương mại, công nghiệp Việt Nam

Phát triển bền vững -  1 tuần

ESG và Net Zero, từ một lựa chọn chiến lược đang trở thành yếu tố sống còn để thương mại, công nghiệp Việt Nam tiến xa, bền vững trên sân chơi toàn cầu.

Nhiệt điện là bên mua tín chỉ carbon chủ yếu

Nhiệt điện là bên mua tín chỉ carbon chủ yếu

Phát triển bền vững -  1 tuần

Nhiệt điện sẽ là bên mua tín chỉ carbon chủ yếu, trong khi lĩnh vực xi măng, sắt thép có tiềm năng bán tín chỉ carbon nếu áp dụng giải pháp giảm nhẹ phát thải.

Phân bón Bình Điền 'cài số lùi' trước áp lực lớn trên sân nhà

Phân bón Bình Điền 'cài số lùi' trước áp lực lớn trên sân nhà

Doanh nghiệp -  1 giờ

Giá nguyên liệu tăng cao và bất ngờ khiến Bình Điền buộc phải đặt ra mục tiêu giảm so với năm trước nhưng vẫn sàng bứt phá nếu thị trường thuận lợi.

Ngành ngân hàng tìm lời giải tăng trưởng giữa 'lằn ranh' nợ xấu

Ngành ngân hàng tìm lời giải tăng trưởng giữa 'lằn ranh' nợ xấu

Tài chính -  5 giờ

Bên cạnh vẽ lên bức tranh tăng trưởng khá tham vọng, ngành ngân hàng còn phải đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là nợ xấu gia tăng trong lĩnh vực bất động sản.

Chính phủ 'mở cửa' cho vay ngang hàng, CEO Tima nói gì?

Chính phủ 'mở cửa' cho vay ngang hàng, CEO Tima nói gì?

Tài chính -  8 giờ

Nghị định 94 ra đời bước đầu tạo hành lang pháp lý cho vay ngang hàng, đồng thời mở ra một kỷ nguyên mới đầy hứa hẹn cho lĩnh vực tài chính số.

Tập đoàn TH rót hơn 6.000 tỷ đồng xây nhà máy thực phẩm ở Bình Dương

Tập đoàn TH rót hơn 6.000 tỷ đồng xây nhà máy thực phẩm ở Bình Dương

Doanh nghiệp -  9 giờ

Tổng công suất của dự án hơn 852.000 tấn/năm, so với giấy đăng ký đầu tư lần đầu, dự án có thêm hai giai đoạn và vốn đầu tư tăng gấp ba lên hơn 6.000 tỷ đồng.

Khoảnh khắc hai Đoàn tàu Thống Nhất gặp nhau tại Đà Nẵng

Khoảnh khắc hai Đoàn tàu Thống Nhất gặp nhau tại Đà Nẵng

Ống kính -  2 ngày

Người dân và du khách vỡ òa hạnh phúc khi hai chuyến tàu từ miền Bắc thân thương và miền Nam ruột thịt gặp nhau tại khúc ruột miền Trung trong ngày vui lớn của toàn dân tộc.

Không khí lễ hội sôi động từ đỉnh Fansipan đến đảo Phú Quốc

Không khí lễ hội sôi động từ đỉnh Fansipan đến đảo Phú Quốc

Ống kính -  2 ngày

Các thiên đường du lịch trên khắp dải đất hình chữ S đều rợp cờ đỏ sao vàng, rộng ràng không khí lễ hội sôi động, đưa du khách hòa mình vào ngày hội lớn của dân tộc.

Đoàn tàu Thống Nhất đặc biệt kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước

Đoàn tàu Thống Nhất đặc biệt kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước

Media -  2 ngày

Hai đoàn tàu xuất phát từ ga Hà Nội và ga Sài Gòn sẽ gặp nhau tại ga Đà Nẵng vào trưa 30/4 trong thời khắc kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước.