Phát triển bền vững

Gốc rễ vấn nạn đánh bắt thủy sản trái quy định

Hoàng Đông Thứ sáu, 27/10/2023 - 14:53

Ngư dân vừa phải lo cho gia đình, vừa phải trả nợ ngân hàng, trong khi nguồn lợi thủy hải sản ngày một cạn kiệt nên "dù không muốn vẫn phải đánh bắt thủy sản trái phép".

Ngư dân đóng vai trò đặc biệt quan trọng nhưng lại chưa được hỗ trợ nhiều về chính sách. Ảnh: Hoàng Anh

Việc Ủy ban châu Âu (EC) đưa cảnh báo thẻ vàng đối với hoạt động đánh bắt thủy hải sản bất hợp pháp, không được báo cáo và không được quản lý (IUU) đã gây ra nhiều cản trở cho hoạt động xuất khẩu thủy hải sản của Việt Nam.

Cụ thể, nếu như trước đây thủ tục xuất khẩu thủy sản sang châu Âu chỉ kéo dài từ 1 – 3 ngày thì nay mất đến 2 – 3 tuần, khiến thủy sản giảm chất lượng, doanh nghiệp tăng chi phí, bà con ngư dân cũng khó khăn.

Tại phiên thảo luận tổ kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XV, Phó thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang cảnh báo, các thị trường lớn khác như Nhật Bản, Mỹ, Hàn Quốc cũng có thẻ áp dụng chính sách “thẻ vàng” tương tự.

Nếu điều này xảy ra, doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản và bà còn ngư dân sẽ lại càng thêm phần khốn đốn.

Vừa qua, đoàn thanh tra của EC đã sang Việt Nam kiểm tra thực địa lần thứ 4. Dù đánh giá cao quyết tâm của Việt Nam trong việc chống khai thác IUU nhưng đoàn thanh tra EC cho rằng việc thực hiện các công việc cụ thể vẫn chưa đúng tầm và chưa gỡ thẻ vàng cho Việt Nam.

Dự kiến, đoàn thanh tra của EC sẽ quay lại vào khoảng giữa năm 2024. Phó thủ tướng cho biết, nếu không tận dụng cơ hội gỡ thẻ vàng này, có thể Việt Nam sẽ phải đợi ít nhất khoảng 3 năm nữa mới có cơ hội và sẽ trở thành một trong những quốc gia lập kỷ lục về thời gian gỡ thẻ vàng lâu nhất.

Giải quyết từ gốc rễ

Thủ tướng Trần Lưu Quang nhìn nhận, một trong những lý do khiến việc gỡ thẻ vàng IUU còn vướng mắc là lực lượng chức năng, bao gồm cảnh sát biển, bộ đội biên phòng vẫn còn mỏng, cùng với việc quản lý hoạt động đánh bắt cá vẫn còn nhiều yếu kém.

Tuy nhiên, Phó thủ tướng cũng nhìn nhận, nguyên nhân lớn nhất của hành vi khai thác IUU xuất phát từ vấn đề lợi ích. Cụ thể, bà con ngư dân vừa phải trả nợ tiền đóng tàu, vừa trang trải cuộc sống bản thân và gia đình, trong khi nguồn lợi thủy sản thì ngày một cạn kiệt, do đó “dù không muốn vẫn phải khai thác bất hợp pháp”.

“Ngư dân đều là bà con của mình, toàn là những người khó khăn và mình phải có trách nhiệm với họ”, Phó thủ tướng Trần Lưu Quang trăn trở.

Thông tin thêm về nỗi khổ của bà con ngư dân, ông Nguyễn Chu Hồi, Đại biểu đoàn Hải Phòng, Phó chủ tịch thường trực Hội Nghề cá Việt Nam, cho biết, chính sách dành cho ngư dân và nghề cá đang gặp nhiều vấn đề.

Đơn cử như Nghị định 67 ban hành năm 2014 thúc đẩy việc đóng tàu to, phát triển ngư nghiệp nhưng không giải quyết được những vấn đề căn cơ là ngư trường đánh cá ở đâu, chuyển từ đánh cá bằng thuyền thúng sang tàu to có thích hợp hay không.

Ông Hồi nhìn nhận, ngư dân vừa gánh trên vai trách nhiệm nuôi sống bản thân, gia đình, làm giàu cho đất nước, vừa là lực lượng quan trọng trong bảo vệ chủ quyền biển đảo, tuy nhiên lại không có chính sách nào mang tính đặc thù, đặc biệt để hỗ trợ bà con ngư dân.

Đại diện Hội Nghề cá đề nghị, cần phải xây dựng một nghị quyết của Trung ương, của Quốc hội hoặc ít nhất là của Ban cán sự Đảng Chính phủ về vấn đề ngư dân, ngư nghiệp, ngư trường để giải quyết tận gốc rễ không chỉ câu chuyện gỡ thẻ IUU mà còn đảm bảo quyền lợi, đảm bảo sinh kế cho bà con ngư dân.

180 ngày chạy đua gỡ thẻ vàng thủy sản

180 ngày chạy đua gỡ thẻ vàng thủy sản

Tiêu điểm -  2 năm
Thời gian qua, nỗ lực chống hoạt động khai thác thủy hải sản IUU của Việt Nam nhận được nhiều đánh giá tích cực từ phía EC. Tuy nhiên, cần nỗ lực tháo gỡ nhiều nút thắt để thủy sản Việt Nam thực sự được gỡ thẻ vàng vào lần thanh tra thứ 4 sắp tới.
180 ngày chạy đua gỡ thẻ vàng thủy sản

180 ngày chạy đua gỡ thẻ vàng thủy sản

Tiêu điểm -  2 năm
Thời gian qua, nỗ lực chống hoạt động khai thác thủy hải sản IUU của Việt Nam nhận được nhiều đánh giá tích cực từ phía EC. Tuy nhiên, cần nỗ lực tháo gỡ nhiều nút thắt để thủy sản Việt Nam thực sự được gỡ thẻ vàng vào lần thanh tra thứ 4 sắp tới.
Xuất khẩu thủy sản phát tín hiệu hồi phục

Xuất khẩu thủy sản phát tín hiệu hồi phục

Tiêu điểm -  1 năm

Mặc dù hồi phục nhưng xuất khẩu thủy sản từ đầu năm đến nay vẫn thấp hơn đáng kể so với cùng kỳ năm ngoái.

Cẩn trọng trước nguy cơ bị thẻ đỏ IUU

Cẩn trọng trước nguy cơ bị thẻ đỏ IUU

Tiêu điểm -  1 năm

Nếu bị phạt “thẻ đỏ” của EU về hành vi khai thác IUU (khai thác bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định), hải sản Việt Nam không chỉ hết đường sang EU mà còn có thể bị hạn chế bởi chính sách tương tự của nhiều thị trường phát triển.

Xuất khẩu thủy sản khó hoàn thành mục tiêu 10 tỷ USD

Xuất khẩu thủy sản khó hoàn thành mục tiêu 10 tỷ USD

Tiêu điểm -  1 năm

Theo Vasep, dù trong kịch bản thuận lợi nhất, xuất khẩu thủy sản 2023 sẽ chỉ đạt mức 9 tỷ USD, giảm 15 – 16% so với năm ngoái.

180 ngày chạy đua gỡ thẻ vàng thủy sản

180 ngày chạy đua gỡ thẻ vàng thủy sản

Tiêu điểm -  2 năm

Thời gian qua, nỗ lực chống hoạt động khai thác thủy hải sản IUU của Việt Nam nhận được nhiều đánh giá tích cực từ phía EC. Tuy nhiên, cần nỗ lực tháo gỡ nhiều nút thắt để thủy sản Việt Nam thực sự được gỡ thẻ vàng vào lần thanh tra thứ 4 sắp tới.

Nhựa và cao su trước thách thức xanh hóa

Nhựa và cao su trước thách thức xanh hóa

Phát triển bền vững -  14 giờ

Các ngành nhựa và cao su đang chủ động xanh hóa, áp dụng kinh tế tuần hoàn để đáp ứng yêu cầu thị trường cũng như các quy định của pháp luật.

Doanh nghiệp logistics đối mặt áp lực phải xanh hoá

Doanh nghiệp logistics đối mặt áp lực phải xanh hoá

Phát triển bền vững -  19 giờ

Logistics xanh không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc, nếu không chuyển đổi doanh nghiệp ngành này sẽ bị loại khỏi “sân chơi” toàn cầu.

Bếp đun ít khói và bước chân đồng hành của Tập đoàn TH trên hành trình trung hoà carbon

Bếp đun ít khói và bước chân đồng hành của Tập đoàn TH trên hành trình trung hoà carbon

Phát triển bền vững -  1 ngày

Từ năm 2022 đến nay, Tập đoàn TH đã góp phần quan trọng vào chuỗi hoạt động trao tặng hơn 200.000 bếp cho bà con nông dân các tỉnh thành trong cả nước; tương đương góp phần giảm 400.000 tấn khí CO2.

Thách thức từ 'luật chơi xanh' ngành hàng hải

Thách thức từ 'luật chơi xanh' ngành hàng hải

Phát triển bền vững -  3 ngày

Ngành hàng hải đối diện với bài toán chuyển đổi xanh để đáp ứng yêu cầu của đối tác cũng như quy định pháp lý của thị trường quốc tế.

Tắt đèn Bật ý tưởng 2025: Hành trình 15 năm và bước tiến mới

Tắt đèn Bật ý tưởng 2025: Hành trình 15 năm và bước tiến mới

Phát triển bền vững -  1 tuần

Với thông điệp "Tắt sống nhanh - Bật sống xanh", chiến dịch Tắt đèn Bật ý tưởng 2025 đã chính thức quay trở lại để tiếp tục hành trình bảo vệ môi trường.

KBC bắt tay The Trump Organization: Cú hích định hình lại đường lối quản trị

KBC bắt tay The Trump Organization: Cú hích định hình lại đường lối quản trị

Doanh nghiệp -  24 phút

Thương vụ hợp tác giữa KBC với The Trump Organization chỉ đơn thuần là bước đi trong ngành bất động sản hay còn những toan tính khác của doanh nghiệp ông Đặng Thành Tâm?

Những chướng ngại trên con đường bứt phá của kinh tế Việt Nam

Những chướng ngại trên con đường bứt phá của kinh tế Việt Nam

Tiêu điểm -  2 giờ

Chiến tranh thương mại và kinh tế toàn cầu giảm tốc gây áp lực lên xuất khẩu, chuỗi cung ứng và tăng trưởng kinh tế Việt Nam.

Tập đoàn Bamboo Capital có tân chủ tịch hội đồng quản trị

Tập đoàn Bamboo Capital có tân chủ tịch hội đồng quản trị

Hồ sơ quản trị -  2 giờ

Người được coi là cầu nối trong các dự án liên doanh, hợp tác quốc tế là ông Tan Bo Quan vừa được bầu làm chủ tịch hội đồng quản trị Tập đoàn Bamboo Capital.

Nhựa và cao su trước thách thức xanh hóa

Nhựa và cao su trước thách thức xanh hóa

Phát triển bền vững -  14 giờ

Các ngành nhựa và cao su đang chủ động xanh hóa, áp dụng kinh tế tuần hoàn để đáp ứng yêu cầu thị trường cũng như các quy định của pháp luật.

Doanh nghiệp logistics đối mặt áp lực phải xanh hoá

Doanh nghiệp logistics đối mặt áp lực phải xanh hoá

Phát triển bền vững -  19 giờ

Logistics xanh không còn là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc, nếu không chuyển đổi doanh nghiệp ngành này sẽ bị loại khỏi “sân chơi” toàn cầu.

Chương mới của làn sóng đầu tư Hoa Kỳ vào Việt Nam

Chương mới của làn sóng đầu tư Hoa Kỳ vào Việt Nam

Tiêu điểm -  23 giờ

Các doanh nghiệp Hoa Kỳ đang tăng mức độ quan tâm và mở rộng đầu tư tại Việt Nam, tập trung vào công nghệ cao, năng lượng và chuỗi cung ứng, đánh dấu một bước tiến mới.

Bất động sản cởi trói, nợ xấu ngân hàng thoái lui

Bất động sản cởi trói, nợ xấu ngân hàng thoái lui

Tài chính -  23 giờ

Các chuyên gia tài chính đều chung góc nhìn tích cực về sự cải thiện chất lượng tài sản ngân hàng cùng sự hồi phục chung của nền kinh tế, đặc biệt với những tháo gỡ ở nhóm ngành bất động sản.