Hai bất cập lớn cản ‘con ngựa’ đầu tư công về đích 2020

Nhật Hạ Thứ sáu, 21/08/2020 - 18:49

Chỉ còn hơn 4 tháng cuối năm để giải ngân hết trên 55% số vốn đầu tư còn lại, tương đương khoảng 350.000 tỷ đồng. Thủ tướng nhận định ‘đây là nhiệm vụ rất nặng nề’.

Tại Hội nghị giao ban trực tuyến về giải ngân vốn đầu tư công năm 2020 diễn ra hôm nay, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc lần nữa nhấn mạnh quyết tâm giải ngân hết số vốn 630.000 tỷ đồng trong năm nay. 

Đây được xem là nguồn quan trọng trong tăng trưởng, giải quyết nhiều việc làm, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế gặp nhiều khó khăn do đại dịch Covid-19.

Các động lực thúc đẩy tăng trưởng năm 2020 với hình ảnh cỗ xe tam mã gồm đầu tư, xuất khẩu và tiêu dùng, chỉ có ‘con ngựa’ đầu tư công là chạy tốt nhất trong nửa đầu năm. 

Chỉ còn 20 tuần nữa, tức là hơn 4 tháng cuối năm để giải ngân hết trên 55% số vốn đầu tư còn lại, tương đương khoảng 350.000 tỷ đồng. Thủ tướng nhận định ‘đây là nhiệm vụ rất nặng nề’.

Trong khi đó, Người đứng đầu Chính phủ cho rằng có 2 bất cập lớn trong giải ngân vốn đầu tư công vẫn đang diễn ra.

Thứ nhất, tại sao xảy ra tình trạng có nơi làm tốt, có nơi hầu như không giải ngân được, do công tác chuẩn bị đầu tư hay người đứng đầu chưa thực sự vào cuộc, hay nhà nhà đầu tư, cán bộ quản lý, ban quản lý yếu kém. Đặc biệt là các dự án ODA, vướng mắc về thủ tục điều chỉnh dự án, điều chỉnh hiệp định, nguồn vốn… ảnh hưởng rất lớn đến triển khai dự án.

Thứ hai là sự phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương trong nhiều trường hợp chưa tốt, chưa kịp thời, kém hiệu quả, quy trình thủ tục ở một số dự án lòng vòng.

Đồng thời, những tồn tại, hạn chế vẫn còn gồm việc giao kế hoạch vốn còn bất cập; công tác đền bù, giải phóng mặt bầng nhiều nơi còn chậm; quy trình, thủ tục đầu tư xây dựng, thanh quyết toán còn phức tạp, nhiều nơi cán bộ, công chức, chủ đầu tư, nhà thầu còn thiếu trách nhiệm.

Thủ tướng nêu hai bất cấp lớn trong giải ngân đầu tư công
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị. Ảnh: Quang Hiếu.

Để giải quyết bất cấp trên, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung làm ngay những nhiệm vụ, công việc theo thẩm quyền để đẩy nhanh tiến độ thực hiện giải ngân vốn đầu tư công. Tổ chức nào, cá nhân nào làm chậm thì phải kỷ luật nghiêm.

"Không thể nói mà không làm, không thể có tiền mà không tiêu được. Chính phủ cương quyết có chế tài xử lý những đơn vị không giải ngân hết vốn đầu tư công", Thủ tướng nhấn mạnh.

Tuy nhiên, Thủ tướng nêu rõ, giải ngân quyết liệt, kịp thời nhưng phải bảo đảm chất lượng, chống tham nhũng, tiêu cực; không thể để xảy ra tình trạng thanh toán khối lượng khống, làm xấu, làm ẩu, để có khối lượng mà bỏ qua quy trình kỹ thuật, gây hậu quả nghiêm trọng.

Đồng thời cần cần bố trí đầy đủ, kịp thời vốn đối ứng cho các dự án ODA. Kiên quyết thực hiện tiếp tục điều chuyển vốn để bảo đảm giải ngân hết số vốn được giao.

Đối với các dự án đã hoàn thành, Thủ tướng yêu cầu đẩy nhanh công tác quyết toán, không để dồn lại cuối năm mới quyết toán và có quy định chế tài cụ thể việc này.

Đối với dự án có khả năng hoàn thành trong năm 2020 thì tập trung hoàn thiện các hạng mục công trình, hoàn tất công tác nghiệm thu, thanh quyết toán vốn cho nhà thầu, đừng để kéo dài.

Đối với dự án chuyển tiếp hoàn thành sau năm 2020, tăng cường đôn đốc nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công, tập trung hoàn thiện thủ tục pháp lý, nghiệm thu khối lượng để đủ điều kiện thanh toán cho nhà thầu.

Đối với dự án khởi công mới, khẩn trương lập hồ sơ thiết kế và dự toán, phê duyệt, lựa chọn nhà thầu, sớm thi công.

Tất cả các bộ phải rà soát, không để hồ sơ chậm trễ, xử lý nghiêm các trường hợp chậm trễ.

Bộ Kế hoạch và đầu tư được giao thực hiện nghiêm theo dõi, đôn đốc và kiểm tra, giám sát, bảo đảm hiệu quả công tác phối hợp, “không phải chờ giao ban mới tháo gỡ”. Các bộ cũng phải đôn đốc, kiểm tra để xử lý những khó khăn cũng như xử lý những cán bộ, tổ chức làm chậm hoặc có hành vi tiêu cực.

Trường hợp không hoàn thành kế hoạch giải ngân theo tiến độ đề ra thì kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, người đứng đầu, cá nhân liên quan; không xét thi đua hoàn thành tốt nhiệm vụ cho người đứng đầu, chủ đầu tư dự án và cá nhân có liên quan trong năm nay.

Ngoài ra, về truyền thông, Thủ tướng yêu cầu hằng tháng Bộ Kế hoạch và Đầu tư công khai tình hình giải ngân vốn đầu tư công của từng bộ, từng cơ quan Trung ương và địa phương.

“Anh nào làm tốt thì biểu dương, anh nào làm chậm thì phê phán, đấu tranh”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Hiện có 5 bộ, cơ quan Trung ương và 19 địa phương có tỷ lệ giải ngân trên 60%. Tuy nhiên, có 29 bộ, cơ quan Trung ương và 6 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 35%, trong đó có 15 bộ, cơ quan Trung ương và một địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 15%.

Thủ tướng yêu cầu lãnh đạo tại các cơ quan có tỷ lệ giải ngân dưới 35% cần nghiêm túc rút kinh nghiệm, rà soát, chấn chỉnh, có biện pháp cụ thể, thúc đẩy mạnh mẽ giải ngân những tháng cuối năm.

Cũng tại hội nghị, phần lớn các bộ, ngành, địa phương đều quyết tâm giải ngân từ 95-100% vốn đầu tư công, nhất là những địa phương có số vốn lớn như TP.HCM, Hà Nội, Hải Phòng.

Trong thời gian qua, một số cơ quan chức năng đã xuất hiện nhiều cách làm mới như việc lãnh đạo cao nhất của địa phương đi từng công trình, đưa ra những chế tài mạnh như làm chậm thì không được tham gia đầu thầu công trình và không tham gia làm chủ đầu tư các công trình tiếp theo.

Nhiều bộ không tiêu hết tiền đã báo cáo Thủ tướng để điều chuyển vốn cho các công trình dở dang.

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và đầu tư, hiện có 9 bộ, cơ quan Trung ương và 9 địa phương có văn bản đề nghị chuyển trả lại kế hoạch vốn để điều chỉnh cho các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương khác với tổng số vốn là 6.338 tỷ đồng. Trong đó, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn chiếm 1.808 tỷ đồng.

Đồng thời, 7 bộ, cơ quan Trung ương và 31 địa phương đề xuất bổ sung kế hoạch đầu tư vốn ngân sách Trung ương năm 2020 với tổng số vốn là là 13.509 tỷ đồng.

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, lũy kế giải ngân từ đầu năm đến 31/7/2020 là 193.040 tỷ đồng, đạt 40,98% kế hoạch Thủ tướng giao (không bao gồm vốn kéo dài từ các năm trước sang). Ước giải ngân đến 31/8 là 221.768 tỷ đồng, đạt 47% so với kế hoạch.

Thúc đẩy đầu tư công: Không nên vội vàng, dàn trải, vẽ dự án mới

Thúc đẩy đầu tư công: Không nên vội vàng, dàn trải, vẽ dự án mới

Tiêu điểm -  5 năm

Việc thúc đẩy đầu tư công trong giai đoạn hiện nay có vai trò quan trọng với tăng trưởng kinh tế, tuy nhiên chỉ nên tập trung vào các dự án trọng điểm, đã có vốn sẵn.

Xử lý nghiêm nếu để chậm giải ngân vốn đầu tư công

Xử lý nghiêm nếu để chậm giải ngân vốn đầu tư công

Tiêu điểm -  5 năm

Thủ tướng Chính phủ đề nghị cả nước phát động phong trào thi đua yêu nước về giải ngân vốn đầu tư công, đồng thời xử lý nghiêm người đứng đầu không hoàn thành nhiệm vụ, kiểm điểm tập thể, cá nhân liên quan không có chuyển biến.

Quốc hội chốt chuyển 3 dự án cao tốc Bắc - Nam sang đầu tư công

Quốc hội chốt chuyển 3 dự án cao tốc Bắc - Nam sang đầu tư công

Tiêu điểm -  5 năm

Quốc hội đồng ý chuyển sang đầu tư công đối với 3 dự án cao tốc Bắc - Nam gồm Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây, Mai Sơn - quốc lộ 45.

Chuyển cao tốc Bắc - Nam sang đầu tư công: Cần cam kết đảm bảo tiến độ

Chuyển cao tốc Bắc - Nam sang đầu tư công: Cần cam kết đảm bảo tiến độ

Tiêu điểm -  5 năm

Theo nhiều đại biểu Quốc hội, việc điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông sang hình thức đầu tư công cần có cam kết để dự án đảm bảo tiến độ.

Nhà nước quyết định giá đất: Cơ hội ổn định thị trường, nhưng cần tránh 'xa rời thực tiễn'

Nhà nước quyết định giá đất: Cơ hội ổn định thị trường, nhưng cần tránh 'xa rời thực tiễn'

Tiêu điểm -  1 ngày

Các chính sách về định giá đất chỉ có thể phát huy hiệu quả khi kết hợp được vai trò điều tiết của nhà nước với yếu tố thị trường trong khuôn khổ quản trị hiện đại.

TP.HCM kiến tạo thành phố thông minh từ cuộc chuyển đổi kép

TP.HCM kiến tạo thành phố thông minh từ cuộc chuyển đổi kép

Tiêu điểm -  2 ngày

Chuyển đổi số và chuyển đổi xanh đang trở thành hai trụ cột chiến lược giúp TP.HCM kiến tạo mô hình đô thị thông minh – xanh – số, với sự đồng hành của các đối tác từ Nhật Bản.

Phát hành Đặc san 'Phụng sự' kỷ niệm 8 năm sinh nhật TheLEADER

Phát hành Đặc san 'Phụng sự' kỷ niệm 8 năm sinh nhật TheLEADER

Tiêu điểm -  3 ngày

Nhân dịp sinh nhật 8 năm (8/8/2017 - 8/8/2025), Tạp chí điện tử Nhà Quản Trị phát hành Đặc san TheLEADER chủ đề Phụng sự nhằm tuyên truyền Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị.

Rào cản ngăn doanh nghiệp tiếp cận các ưu đãi thuế quan

Rào cản ngăn doanh nghiệp tiếp cận các ưu đãi thuế quan

Tiêu điểm -  3 ngày

Thực tế cho thấy, việc đáp ứng đầy đủ tiêu chí xuất xứ để hưởng ưu đãi thuế quan không hề đơn giản.

Cần Thơ cần tháo gỡ nhiều nút thắt

Cần Thơ cần tháo gỡ nhiều nút thắt

Tiêu điểm -  3 ngày

Cần Thơ được kỳ vọng là cực dẫn dắt tăng trưởng vùng Đồng bằng sông Cửu Long nhưng đang phát triển chưa tương xứng với tiềm năng do vướng nhiều điểm nghẽn.

Sếp Amazon: Việt Nam trước cơ hội vàng xuất khẩu qua thương mại điện tử

Sếp Amazon: Việt Nam trước cơ hội vàng xuất khẩu qua thương mại điện tử

Leader talk -  5 giờ

Giữa bối cảnh kinh tế toàn cầu có nhiều biến động, xuất khẩu qua thương mại điện tử đang mở ra cánh cửa cho các doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận thị trường quốc tế.

Làn sóng đại dự án 'kích nổ' nguồn cung biệt thự, liền kề

Làn sóng đại dự án 'kích nổ' nguồn cung biệt thự, liền kề

Bất động sản -  5 giờ

Hàng loạt các đại dự án khu đô thị bùng nổ trên khắp cả nước đã khiến nguồn cung nhà ở thấp tầng trong 6 tháng đầu năm 2025 tăng vọt.

Văn Phú: Kiến tạo không gian sống vị nhân sinh

Văn Phú: Kiến tạo không gian sống vị nhân sinh

Bất động sản -  5 giờ

Ông Tô Như Toàn, Chủ tịch Công ty CP Phát triển Bất động sản Văn Phú, đã nuôi dưỡng triết lý “bất động sản vị nhân sinh” từ nhiều năm trước, và cuốn sách Đô thị vị nhân sinh của Jan Gehl như một sự đồng điệu tư tưởng, tiếp thêm niềm tin để ông kiên định hiện thực hóa tầm nhìn ấy trong chiến lược phát triển doanh nghiệp.

Đông Tây Land giải mã làn sóng vốn Bắc đổ vào bất động sản miền Nam

Đông Tây Land giải mã làn sóng vốn Bắc đổ vào bất động sản miền Nam

Bất động sản -  5 giờ

Mặc dù đã tăng trưởng khá mạnh trong thời gian vừa qua, song ông Nguyễn Thái Bình, Tổng giám đốc Đông Tây Land cho rằng, dư địa thu hút dòng tiền đầu tư bất động sản từ miền Bắc vào miền Nam vẫn còn rất lớn trong thời gian tới.

Từ ‘cái bóng’ đến người dẫn dắt

Từ ‘cái bóng’ đến người dẫn dắt

Hồ sơ quản trị -  6 giờ

Là tổng quản lý người Việt đầu tiên của tập đoàn quốc tế Six Senses tại Việt Nam, ông Lê Đại Hải chọn một con đường khác biệt: phát triển Ana Mandara Cam Ranh bằng sự chân thành, tinh thần bản sắc và dịch vụ cá nhân hóa đến từng chi tiết - nơi “phần mềm là hồn Việt Nam” và giá trị được đo bằng ký ức khách mang về.

Tập đoàn T&T thổi bùng 'đại tiệc âm nhạc' tại Tây Ninh

Tập đoàn T&T thổi bùng 'đại tiệc âm nhạc' tại Tây Ninh

Ống kính -  6 giờ

Từ mạch nguồn di sản vùng đất Chín Rồng đến những thanh âm hiện đại giữa lòng Thành phố thiên niên kỷ T&T City Millennia, đại nhạc hội “Khơi mạch nguồn di sản – Vững bước kỷ nguyên mới” đã thắp sáng miền đất Tây Ninh bằng một bản giao hưởng nghệ thuật của quá khứ, hiện tại và tương lai giao thoa trong cùng một khát vọng Việt.

Một chất Thép, một chữ Tín

Một chất Thép, một chữ Tín

Hồ sơ quản trị -  6 giờ

Không chỉ xây những căn nhà bằng triết lý “làm thật - ăn thật”, đặt chữ Tín và sự tử tế lên hàng đầu, Chủ tịch GP.Invest Nguyễn Quốc Hiệp còn làm công việc chẳng mấy ai muốn làm: lên tiếng thay cho những doanh nghiệp đang “lấm lem bụi công trình”, góp phần gỡ rối cho một hệ thống thủ tục chồng chéo và ngổn ngang.