Ai được nhận tiền hỗ trợ từ cơ chế thu gom, tái chế bắt buộc
Hoạt động phân loại, thu gom, tái chế sản phẩm, bao bì sẽ nhận được hỗ trợ từ tiền đóng góp của nhà sản xuất, nhà nhập khẩu, nếu đáp ứng được một số điều kiện.
Theo PGS.TS Nguyễn Thế Chinh, tiền thu được từ công cụ thu gom, tái chế bắt buộc (trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất – EPR) sẽ được sử dụng để hỗ trợ ngành công nghiệp tái chế, tuy nhiên cần theo hướng khuyến khích thay vì trợ cấp để đạt được hiệu quả.
Chính thức được áp dụng kể từ năm 2022, công cụ EPR yêu cầu các doanh nghiệp là nhà sản xuất, nhà nhập khẩu một số hàng hóa nhất định phải chịu trách nhiệm đến cuối vòng đời, tức là đến khi sản phẩm bị thải bỏ.
Cụ thể, doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm thu gom, tái chế, xử lý rác thải phát sinh từ sản phẩm sau khi sử dụng, thông qua tự tổ chức thực hiện, thuê đơn vị chuyên nghiệp thực hiện hoặc đóng tiền vào Quỹ Bảo vệ môi trường.
EPR được kỳ vọng sẽ là công cụ giúp thúc đẩy kinh tế tuần hoàn và đặt nền móng xây dựng ngành công nghiệp tái chế đạt chuẩn. Theo ông Phan Tuấn Hùng, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Tài nguyên và môi trường, EPR tạo ra áp lực để doanh nghiệp phải thay đổi thiết kế sản phẩm, bao bì theo hướng thân thiện với môi trường, đồng thời truyền thông thay đổi ý thức, thái độ của người tiêu dùng đối với việc thải bỏ sản phẩm.
Mặt khác, số tiền đóng góp vào Quỹ Bảo vệ môi trường sẽ được sử dụng để hỗ trợ các dự án thu gom, tái chế và xử lý rác thải. Hiện tại, nguyên tắc hỗ trợ bằng tiền thu được từ công cụ EPR đang được Bộ Tài nguyên và môi trường xây dựng thông tư hướng dẫn.
PGS.TS Nguyễn Thế Chinh, nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược tài nguyên và môi trường (ISPONRE), Bộ Tài nguyên và môi trường, đánh giá cao việc đưa công cụ EPR vào Luật Bảo vệ môi trường. Theo ông Chinh, công cụ EPR tạo ra cơ chế tài chính hỗ trợ lĩnh vực thu gom, xử lý và tái chế rác thải.
Tuy nhiên, để công cụ thực sự tạo ra hiệu quả, có một số điều cần phải được lưu ý. Đầu tiên là vấn đề về danh mục sản phẩm thuộc phạm vi điều chỉnh. Trao đổi với Vụ Pháp chế, theo ông Chinh, danh mục ban đầu nên có giới hạn nhất định, không được “tham” dẫn đến khó trong công tác thực hiện.
Vấn đề tiếp theo là tư duy về phương thức hỗ trợ. Nguyên Viện trưởng ISPONRE nhận xét, khi hỗ trợ ngành công nghiệp thu gom, tái chế và xử lý rác thải, phải đảm bảo tuân theo nguyên tắc thị trường.
Cụ thể, hỗ trợ nên đưa ra dưới dạng khuyến khích (incentive) thay vì trợ cấp (subsidy), tức là chỉ hỗ trợ thời gian đầu thông qua các hình thức như đầu tư, cho vay vốn lãi suất ưu đãi…, sau đó để doanh nghiệp, đơn vị thu gom, tái chế và xử lý rác thải tự phát triển, thay vì bao cấp từ đầu đến cuối.
“Nên xem xét xem những đơn vị thu gom, tái chế, xử lý rác thải được hỗ trợ những gì, nhận hỗ trợ xong, họ có lợi nhuận hay không. Cần tuyệt đối tránh tư tưởng bao cấp vì nếu “cho không” thì hiệu quả sẽ rất thấp”, ông Chinh nhấn mạnh.
Thực tế, khu vực tư nhân đang tích cực đầu tư vào lĩnh vực tái chế, không phải vì tận dụng hỗ trợ từ EPR mà vì chính những tiềm năng của ngành này. Trong đó có thể kể đến Nhựa Duy Tân, một thành viên của Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam), đã rót 60 triệu USD xây dựng nhà máy tái chế với công nghệ tiên tiến bottles to bottles.
Đáng chú ý, Duy Tân sử dụng 100% đầu vào là nhựa phế liệu trong nước, bất chấp tính chất phức tạp của rác thải nhựa tại Việt Nam, cho thấy tư duy làm tái chế bài bản, nghiêm túc, hướng đến lợi ích lâu dài.
Một thành viên khác của PRO Việt Nam là Tetra Pak mới đây cũng đầu tư 3,5 triệu euro vào nhà máy tái chế giấy Đồng Tiến, với công nghệ tiên tiến, kỳ vọng tạo ra sản phẩm giấy có giá trị thương mại cao như giấy ăn, giấy viết.
Đối với nhóm doanh nghiệp là nhà sản xuất, nhà nhập khẩu phải thực hiện trách nhiệm với công cụ EPR, song song với việc thực thi, cơ quan quản lý cần giải thích cho doanh nghiệp hiểu những đóng góp của doanh nghiệp có hiệu quả đến đâu, đem lại lợi ích gì cho môi trường cũng như cho bản thân doanh nghiệp.
Vị chuyên gia môi trường cho biết, nếu cơ quan quản lý trả lời được cho doanh nghiệp những câu hỏi đó, giúp doanh nghiệp hiểu sâu sắc ý nghĩa của EPR, doanh nghiệp không chỉ thực hiện nghiêm túc mà còn “đóng tiền nhiều hơn nữa”.
Hoạt động phân loại, thu gom, tái chế sản phẩm, bao bì sẽ nhận được hỗ trợ từ tiền đóng góp của nhà sản xuất, nhà nhập khẩu, nếu đáp ứng được một số điều kiện.
Phát triển thị trường nguyên vật liệu thứ cấp, tạo đầu ra cho tái chế là động lực quan trọng thúc đẩy ngành công nghiệp tái chế.
Thay đổi thiết kế, quy trình sản xuất theo hướng tuần hoàn là hàm ý của công cụ chính sách trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR).
Các quy định về công cụ trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) được đặt ra tại Luật Bảo vệ môi trường 2020 và nghị định 08/2022/NĐ-CP hướng dẫn luật, yêu cầu doanh nghiệp phải thực hiện trách nhiệm thu gom, tái chế bắt buộc. Nếu vi phạm, mức phạt hành chính có thể lên đến 2 tỷ đồng.
Theo đại diện Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam), những người đồng nát, ve chai, tái chế tự phát là “tài sản quý của Việt Nam”. Nhóm phi chính thức này nếu nhận được hỗ trợ từ chính sách sẽ tạo ra động lực thúc đẩy cho kinh tế tuần hoàn.
Với 51,9% thị phần sữa tươi và hai công ty đạt trung hòa carbon, đại diện Tập đoàn TH đã có những chia sẻ đáng chú ý về mô hình kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững.
Ánh sáng từ thủy điện nhỏ chưa đủ xóa đi bóng tối của hạn hán, mất mùa và nghèo đói nơi hạ lưu. Khi lợi ích chưa được chia đều, chia sẻ nước công bằng hơn không thể chỉ đặt lên vai doanh nghiệp.
Cần một mẫu số chung và những giải pháp cụ thể đưa phát triển bền vững trở thành động lực tăng trưởng, qua đó thực hiện mục tiêu kép của đất nước.
Nhựa tái chế Duytan và Unilever Việt Nam triển khai dự án thúc đẩy thu gom, tái chế phế liệu nhựa, hướng tới mô hình kinh tế tuần hoàn.
ESG và Net Zero, từ một lựa chọn chiến lược đang trở thành yếu tố sống còn để thương mại, công nghiệp Việt Nam tiến xa, bền vững trên sân chơi toàn cầu.
Trải qua 37 năm phát triển, VietinBank đã góp phần tích cực, quan trọng vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Trước bối cảnh chuyển đổi số và thách thức toàn cầu, VietinBank tiếp tục khẳng định vai trò tiên phong, kiến tạo tương lai bền vững và phát triển mạnh mẽ.
Cùng với đà tăng giá mạnh của phân khúc chung cư Hà Nội, thị trường cũng xuất hiện một vài dự án căn hộ hạng sang nhắm vào giới siêu giàu.
Với 51,9% thị phần sữa tươi và hai công ty đạt trung hòa carbon, đại diện Tập đoàn TH đã có những chia sẻ đáng chú ý về mô hình kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững.
Kỳ nghỉ lễ 30/4 – 1/5 đã mang lại bức tranh tươi sáng cho du lịch Quảng Ninh khi lượng khách đến các điểm tham quan tăng vọt so với cùng kỳ năm ngoái.
Năm 2025, Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8% trở lên, đưa quy mô nền kinh tế đạt trên 500 tỷ USD.
Chỉ khi năng lực tốt, tinh thần chủ động cao và hiểu sâu sắc bối cảnh kinh doanh, người làm L&D mới thật sự chuyển mình thành đối tác chiến lược của tổ chức.
Nghị quyết số 68 xác định khu vực tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế, đặt mục tiêu có ít nhất 3 triệu doanh nghiệp, đóng góp trên 60% GDP vào năm 2045.