Phát triển bền vững

Doanh nghiệp Việt Nam chuẩn bị cho công cụ thu gom, tái chế bắt buộc như thế nào? (Phần 3)

Phạm Sơn Chủ nhật, 10/04/2022 - 11:02

Thay đổi thiết kế, quy trình sản xuất theo hướng tuần hoàn là hàm ý của công cụ chính sách trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR).

Chai nhựa không còn màng co nắp chai của La Vie.

Công cụ EPR trong Luật Bảo vệ môi trường 2020 được đưa ra trong bối cảnh nền kinh tế đang chịu những thiệt hại nặng nề từ đại dịch Covid-19. Một quy định yêu cầu doanh nghiệp hoặc phải đầu tư cho thu gom, tái chế, hoặc phải đóng góp kinh phí vào Quỹ Bảo vệ môi trường đặt ra nhiều nỗi băn khoăn. Nhiều doanh nghiệp bày tỏ nỗi lo lắng về chi phí phát sinh sẽ gây ảnh hưởng tới tiến trình phục hồi.

Trả lời vấn đề này, đại diện ban soạn thảo Luật Bảo vệ môi trường 2020 cũng như nghị định hướng dẫn luật, ông Phan Tuấn Hùng, Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Tài nguyên và môi trường, cho biết, công cụ EPR không nhằm mục đích “càng thu nhiều tiền càng tốt”.

Cụ thể, doanh nghiệp được khuyến khích tự tổ chức thu gom, tái chế thay vì đóng phí vào quỹ Bảo vệ môi trường do mức tài chính đóng góp được tính toán sao cho cao hơn mức thực tế cần sử dụng để thu gom, tái chế rác thải.

Tương tự đối với điều 55 Luật Bảo vệ môi trường, mức phí đóng bắt buộc cho các sản phẩm phát sinh rác thải nguy hại, khó xử lý cũng cao hơn so với chi phí xử lý rác thải. Như vậy, công cụ EPR thực chất tạo ra sức ép khiến nhà sản xuất bắt buộc phải thay đổi thiết kế, thay thế nguyên vật liệu theo hướng dễ thu gom, tái chế, xử lý rác thải phát sinh nhất có thể.

Ông Hùng cho biết, công cụ EPR được coi là thành công không phải là Quỹ Bảo vệ môi trường nhận được nhiều đóng góp mà là khi không còn doanh nghiệp nào đóng phí EPR vào Quỹ Bảo vệ môi trường nữa.

Thiết kế sinh thái

Thấu hiểu được tinh thần của công cụ EPR, cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam đã có nhiều hoạt động thay đổi thiết kế sản phẩm theo hướng thuận tiện nhất cho thu gom, tái chế rác thải.

Một điều dễ nhận thấy nhất là việc nhiều doanh nghiệp nước giải khát đã đồng loạt loại bỏ màng co nắp chai, thay vào đó là thiết kế cầu nối giữa nắp và vành nắp, từ đó không phải sử dụng một miếng nilon nhỏ bọc đầu chai nước.

Hành động mạnh dạn phá bỏ “thông lệ” sử dụng màng co nắp chai của doanh nghiệp giải khát nhận được sự đồng tình từ phía người tiêu dùng bởi màng co nắp chai là miếng nilon nhỏ, có giá trị quá thấp nên rất khó để thu gom.

Một số hãng nước giải khát thực hiện hành động này có thể kể đến như La Vie; Coca Cola; Nestlé; Pepsi… là những thành viên sáng lập Liên minh Tái chế bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam).

Doanh nghiệp Việt Nam chuẩn bị cho công cụ thu gom, tái chế bắt buộc như thế nào? (Phần 3)
Chai nước ngọt Sprite của hãng Coca Cola đã trong suốt thay cho màu xanh đặc trưng.

Một sáng kiến khác cũng được các nhà sản xuất nước giải khát lựa chọn là chuyển sang sử dụng chai nhựa trong suốt, thay vì những chai nhựa màu mang tính đặc trưng cho nhiều thương hiệu. Chai nhựa trong suốt có giá trị cao hơn do không phải trải qua quy trình kỹ thuật phức tạp.

Những ví dụ trên cho thấy, thay đổi một chi tiết nhỏ trong thiết kế bao bì cũng giúp tạo ra lợi ích lớn trong việc thúc đẩy kinh tế tuần hoàn. Cộng đồng doanh nghiệp cũng đang chứng tỏ sự chủ động ở mức nhất định để đón đầu xu thế bền vững thay vì chờ đợi chính sách từ phía Nhà nước.

Tuy nhiên, rào cản đến từ việc chưa có những quy định rõ ràng trong thiết kế bao bì, dẫn đến việc các doanh nghiệp “nhìn nhau”, chưa thực sự tiến hành giải pháp mạnh tay hơn. Thực trạng ở Việt Nam, theo đại diện ngành tái chế, bao bì vẫn sử dụng tem mác quảng cáo lớn, sử dụng keo dán nhãn và mực in không đạt tiêu chuẩn.

Những thực trạng này khiến công tác tái chế gặp rất nhiều khó khăn và khó mở rộng quy mô, chỉ chủ yếu được thực hiện ở các cơ sở tái chế nhỏ lẻ, phi chính thức, không có tiêu chuẩn rõ ràng về chất lượng tái chế và thâm dụng lao động thay vì ứng dụng công nghệ.

Như vậy, một bộ quy chuẩn về quy cách thiết kế bao bì là đặc biệt cần thiết. Những quy chuẩn về diện tích tem mác, loại keo dán, mực in… thực tế đã được nhiều quốc gia trên thế giới áp dụng rất hiệu quả.

Kinh tế tuần hoàn có thể trở thành động lực tăng trưởng mới?

Kinh tế tuần hoàn có thể trở thành động lực tăng trưởng mới?

Phát triển bền vững -  1 ngày

Kinh tế tuần hoàn nhằm tiết kiệm tài nguyên, tối ưu hóa hiệu suất của doanh nghiệp, có thể trở thành động lực tăng trưởng theo lý thuyết kinh tế học.

Lao động ngoài trời gánh chịu biến đổi khí hậu

Lao động ngoài trời gánh chịu biến đổi khí hậu

Phát triển bền vững -  1 ngày

Lao động ngoài trời, yếu tố giúp thành phố vận hành trơn tru, phải chịu ảnh hưởng lớn từ biến đổi khí hậu nhưng lại bị bỏ qua trong lưới an sinh xã hội.

Ngành tái chế bước vào kỷ nguyên mới

Ngành tái chế bước vào kỷ nguyên mới

Phát triển bền vững -  3 ngày

Ngành tái chế, từ một ngành công nghiệp manh mún, tự phát và lạc hậu, đang dần tái định hình, khẳng định vị thế trong kỷ nguyên mới.

Đà Nẵng có thể trở thành trung tâm tài chính xanh đầu tiên của ASEAN

Đà Nẵng có thể trở thành trung tâm tài chính xanh đầu tiên của ASEAN

Phát triển bền vững -  1 tuần

Đà Nẵng có cơ hội trở thành trung tâm tài chính xanh đầu tiên, đóng vai trò thúc đẩy ứng phó biến đổi khí hậu, sản xuất tiêu dùng bền vững tại khu vực ASEAN.

Vận hành thí điểm sàn giao dịch carbon từ tháng 6

Vận hành thí điểm sàn giao dịch carbon từ tháng 6

Phát triển bền vững -  2 tuần

Sàn giao dịch carbon sẽ được thí điểm từ tháng 6/2025 đến năm 2028, tiến đến chính thức vận hành vào năm 2029.

Hơn 1.600 tỷ đồng bốc hơi sau khi startup Telio tuyên bố giải thể

Hơn 1.600 tỷ đồng bốc hơi sau khi startup Telio tuyên bố giải thể

Doanh nghiệp -  7 giờ

Việc startup thương mại điện tử B2B Telio giải thể khiến các nhà đầu tư lớn như Tiger Global, Granite Oak, Peak XV và VNG mất trắng.

Hàng triệu người tạm gác giấc mơ an cư

Hàng triệu người tạm gác giấc mơ an cư

Bất động sản -  8 giờ

Để mua được căn hộ chung cư tại Hà Nội giá trung bình khoảng 70 triệu đồng/m2, các hộ gia đình cần có thu nhập tối thiểu từ 45 - 210 triệu đồng mỗi tháng.

Chuyên gia hiến kế để kinh tế tăng trưởng hai con số

Chuyên gia hiến kế để kinh tế tăng trưởng hai con số

Tiêu điểm -  9 giờ

Muốn tăng trưởng kinh tế cao, Việt Nam cần phát triển được đội ngũ doanh nghiệp tư nhân trong nước lớn mạnh, làm trụ cột, gánh vác những trọng trách lớn, đưa kinh tế bứt phá đi lên.

Saigonbank báo lỗ 114 tỷ đồng

Saigonbank báo lỗ 114 tỷ đồng

Tài chính -  10 giờ

Mặc dù đã cắt giảm 70% chi phí dự phòng rủi ro bất chấp nợ xấu tăng cao, Saigonbank vẫn lỗ trước thuế gần 114 tỷ đồng trong quý IV/2024.

Áp lực đáo hạn trái phiếu hạ nhiệt nửa đầu năm 2025

Áp lực đáo hạn trái phiếu hạ nhiệt nửa đầu năm 2025

Tài chính -  10 giờ

FiinGroup đánh giá áp lực đáo hạn trái phiếu tương đối thấp trong quý I/2025, nhưng dự kiến sẽ tăng cao trở lại trong nửa cuối năm.

Nhà phân phối xe điện Wuling báo lỗ kỷ lục

Nhà phân phối xe điện Wuling báo lỗ kỷ lục

Doanh nghiệp -  10 giờ

Việc lỗ lũy kế khiến giới đầu tư quan ngại về khả năng cổ phiếu TMT bị đưa vào diện cảnh báo cùng những đánh giá tiêu cực từ phía các tổ chức tín dụng.

Hội Môi giới bất động sản ký hợp tác chiến lược với SunValue và SunReal

Hội Môi giới bất động sản ký hợp tác chiến lược với SunValue và SunReal

Nhịp cầu kinh doanh -  13 giờ

Hội Môi giới bất động sản Việt Nam, Tập đoàn Thẩm định giá SunValue và SunReal vừa chính thức ký hợp tác chiến lược trong lĩnh vực thẩm định giá và số hóa dữ liệu.