Không dễ thu thuế các loại hình kinh tế chia sẻ

Liên quan đến kinh tế chia sẻ, tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 2/2019, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Lê Quang Mạnh cho biết, bộ đã được giao chủ trì xây dựng đề án về kinh tế chia sẻ để trình Chính phủ trong thời gian trước tháng 6/2019. 

Hiện Bộ Kế hoạch và đầu tư đang hết sức khẩn trương phối hợp cùng các cơ quan liên quan, các cơ quan nghiên cứu cũng như các chuyên gia trong ngoài nước tổ chức nhiều hội thảo, hội nghị đánh giá và xây dựng dự thảo đề án này.

Qua đánh giá, nghiên cứu khảo sát với kinh nghiệm các quốc gia cũng như từ nhiều cơ quan bộ ngành, ông Mạnh cho rằng, Việt Nam phải xác định kinh tế chia sẻ là một cơ hội mới về thay đổi phương thức kinh doanh từ sở hữu tài sản sang sử dụng tài sản mà không cần sở hữu. 

Đây là một hình thức kinh doanh phi truyền thống nhưng về nguyên tắc, Việt Nam phải công nhận nó là tất yếu. Do vậy đề án của Bộ Kế hoạch và đầu tư sẽ đưa ra các biện pháp để thúc đẩy, khuyến khích. 

Đồng thời quản lý để đảm bảo sự công bằng, tranh thủ cơ hội mới trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghệ 4.0 để đưa các đổi mới sáng tạo cũng như các hình thức kinh doanh mới vào trong nền kinh tế một cách mạnh mẽ hơn và nâng cao được sức cạnh tranh, sự sáng tạo của nền kinh tế. 

Theo ông Mạnh, có ba nhóm vướng mắc liên quan đến kinh tế chia sẻ hiện nay. 

Thứ nhất là về hình thức pháp lý, liên quan đến một loại hình kinh doanh, lĩnh vực kinh doanh mới, phi truyền thống chưa có trong các quy định pháp lý, chưa có các nội hàm ý nghĩa một cách chính xác để đảm bảo các hoạt động đăng ký hay quản lý cấp phép. Ngay cả trong phân ngành kinh tế của Việt Nam hiện nay cũng phải sắp xếp lại.

Vướng mắc thứ hai là hệ thống pháp luật về thương mại điện tử của Việt Nam còn chưa thật đồng bộ và cũng còn những cái điểm chưa thống nhất với kinh tế chia sẻ nên phải có những điều chỉnh về mặt pháp lý liên quan đến thương mại điện tử.

Vấn đề thứ ba là những cái vướng mắc trong các hành lang pháp lý về quản lý kê khai thuế và thu thuế đối với hoạt động kinh doanh kinh tế chia sẻ.

Ông Mạnh cho rằng, bên cạnh các biện pháp chung của Chính phủ để đẩy mạnh các hoạt động xây dựng chính phủ điện tử hay tạo ra các hệ sinh thái cho đổi mới sáng tạo, các thanh toán điện tử thì quan trọng nhất, Chính phủ phải xây dựng được một khuôn khổ pháp lý mới phù hợp với bối cảnh thay đổi này, với loại hình này.

“Chúng tôi có đưa ra dự kiến một số khuyến nghị đối với người dân, nhà cung cấp, người tiêu dùng, doanh nghiệp như đề cao trách nhiệm cũng như kiến thức của người tiêu dùng trong việc tự bảo vệ mình khi sử dụng những dịch vụ này”, ông Mạnh nói.

Cũng theo Thứ trưởng, các nhà cung cấp cũng phải có những bộ quy tắc, quy chuẩn để đảm bảo an toàn cũng như dịch vụ cho hoạt động kinh doanh của mình. Đối với dịch vụ thanh toán thì bộ có khuyến nghị liên quan đến hệ thống thanh toán hiện đại, đảm bảo an toàn trong thanh toán của kinh tế chia sẻ. 

Về phía quy định pháp luật, bộ có đưa ra một số khuyến nghị liên quan đến giải pháp.

Thứ nhất là làm sao giảm thiểu hoặc bảo vệ, bảo đảm được quyền lợi của người tiêu dùng khi sử dụng các dịch vụ kinh tế chia sẻ. Thứ hai là tạo ra các cơ chế chính sách cũng như các quy định của pháp lý mới có tính chất khuyến khích đổi mới sáng tạo cũng như khuyến khích các hoạt động của kinh tế chia sẻ có dư địa, có điều kiện phát triển.

Cái thứ ba, việc xây dựng hệ thống pháp luật liên quan đến thu, quản lý thuế cũng như các quy định của nhà nước cần cố gắng đưa ra một số khuyến nghị chính sách đảm bảo sự công bằng giữa các mô hình kinh doanh truyền thống và mô hình kinh doanh của kinh tế chia sẻ, tránh sự xung đột cũng như không đảm bảo được sự công bằng giữa các hoạt động kinh doanh, Thứ trưởng Mạnh nhận định.