Kinh doanh khách sạn sụt giảm thê thảm

Theo ông Mauro Gasparotti, Giám đốc Savills Hotels Châu Á Thái Bình Dương, lệnh cấm nhập cảnh đối với khách du lịch quốc tế cùng với mối lo ngại lây lan dịch bệnh của khách nội địa đã khiến công suất phòng đạt được trong ba tuần đầu tiên của tháng 3 giảm đáng kể, xuống còn một chữ số tại phần lớn các điểm du lịch.

Trong số các điểm đến ven biển, Đà Nẵng, Hội An đang chịu sự ảnh hưởng nặng nề nhất của dịch bệnh. Tại nhiều dự án, công suất chỉ đạt dưới 10%. Nguyên nhân là do những địa điểm này phụ thuộc lớn vào nguồn khách nước ngoài và lượng lớn nguồn cung gia nhập thị trường thời gian trước. Thậm chí, nhiều khách sạn đã tạm dừng hoạt động. 

Tình trạng này cũng xảy ra tương tự ở Cam Ranh, nhưng nhờ vào nhóm du khách Nga và khách nội địa, các khách sạn và khu nghỉ dưỡng tại đây vẫn duy trì hoạt động.

Phú Quốc vẫn đạt được mức công suất khoảng 40% trong tháng 2. Tuy nhiên, việc tạm ngưng nhận các chuyến bay trong thời gian tới sẽ gây ra những ảnh hưởng đáng kể đến công suất phòng tại đây.

Trước đó, công suất phòng khách sạn tại Việt Nam đã giảm 26% trong tháng 2 so với cùng kỳ năm trước. 

Trong tháng 3, khách sạn tại các thành phố lớn đã và đang nhận được một lượng lớn yêu cầu hủy phòng, dẫn tới việc sụt giảm công suất xuống chỉ còn một chữ số tại TP. HCM. 

Công suất phòng tại Hà Nội dự kiến sẽ cao hơn một chút nhờ vào các hợp đồng từ các doanh nghiệp lớn như Samsung giúp cho một số khách sạn hưởng lợi từ nguồn khách lưu trú ổn định.

Ông Mauro cho rằng, sự lây lan nhanh chóng của Covid-19 đã gây ra những thiệt hại đáng kể đến nhiều ngành kinh tế trên thế giới, trong đó du lịch là một trong những lĩnh vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. 

Sự sụt giảm đáng kể của thị trường khách nội địa và lượng khách quốc tế, trong đó đóng góp một phần lớn là khách Trung Quốc đã gây ra những tổn thất không nhỏ đến các khách sạn, nhà hàng, cũng như các địa điểm tổ chức hội nghị và sự kiện.

Trong thông báo ngày 6/3, Tổ chức Du lịch thế giới (UNWTO) dự báo rằng, lượng du khách quốc tế sẽ giảm từ 1 - 3% trong năm nay, thay vì tăng trưởng 3 - 4% như trong dự báo hồi tháng 1 trước khi xuất hiện dịch Covid-19. Đây sẽ là lần đầu tiên lượng du khách quốc tế trên toàn cầu sụt giảm sau chuỗi 10 năm tăng trưởng liên tiếp. 

Việt Nam đang phải đối mặt với tình trạng tương tự do Trung Quốc và Hàn Quốc hiện đang là những thị trường quan trọng nhất đối với ngành du lịch, chiếm tới 56% lượng khách quốc tế trong năm 2019. 

Thêm vào đó, trong hai tuần qua, dịch bệnh đã trở nên ngày càng phức tạp hơn tại khu vực Châu Âu và Châu Mỹ - hai thị trường chiếm tới 17% tổng lượt khách đến Việt Nam trong năm 2019. 

Điều này dẫn đến lượng khách quốc tế đến Việt Nam đã giảm đáng kể trong hai tháng đầu năm. Theo báo cáo mới nhất của Tổng cục Du lịch, lượng khách quốc tế trong tháng 2 đã giảm 37,7% so với tháng trước, giảm 21,8% so với cùng kỳ năm 2019.

Trong khi đó, nhu cầu du lịch của du khách nội địa cũng giảm đáng kể do người dân ngày càng e ngại hơn khi phải đi đến những địa điểm tập trung đông người như sân bay, ga tàu, nhà hàng, và khu vui chơi giải trí. 

Trước tình hình dịch bệnh vẫn chưa có dấu hiệu thuyên giảm cùng với các biện pháp ngăn chặn dịch bệnh của chính phủ như cắt giảm các chuyến bay quốc tế và đóng cửa biên giới, ông Mauro dự báo lượt du khách quốc tế sẽ còn giảm mạnh hơn.

Thị trường sẽ phục hồi trong vòng 6 tháng sau đại dịch

Nhận xét về khả năng phục hồi sau đại dịch, ông Mauro cho rằng, du lịch là ngành công nghiệp rất dễ bị ảnh hưởng bởi các bất ổn về kinh tế - xã hội. Điều này đã từng được chứng minh qua các sự kiện như cuộc khủng bố ngày 11/9, khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008, đại dịch Sars 2003 hay một số khủng hoảng thiên tai, bất ổn chính trị tại các quốc gia như động đất - sóng thần tại Nhật Bản, đánh bom ở Bali năm 2002.

Thông thường, sau mỗi cuộc khủng hoảng, ngành du lịch luôn có sự phục hồi mạnh mẽ và sự phục hồi này thường diễn ra trong khoảng 6 tháng. Theo dữ liệu của STR, sau khi đại dịch Sars xảy ra vào năm 2003, công suất phòng khách sạn ở khu vực Châu Á Thái Bình Dương đã phục hồi hoàn toàn trong vòng 2 - 3 tháng sau khi WHO đưa ra thông báo đại dịch đã được kiểm soát. 

Do đại dịch Covid-19 có quy mô lớn hơn và có tác động đáng kể hơn đến toàn bộ nền kinh tế thế giới, do đó, khách du lịch nội địa dự kiến sẽ trở lại trong khoảng thời gian ngắn còn khách quốc tế sẽ có một sự phục hồi chậm nhưng ổn định. 

Trong thị trường khách quốc tế, nhóm khách đầu tiên dự kiến ​​sẽ quay trở lại là khách công vụ, đặc biệt là ở các thành phố lớn, tiếp theo là khách du lịch tự do và khách MICE, sau cùng là khách du lịch theo nhóm. 

"Thị trường du lịch dự kiến sẽ có thể phục hồi hoàn toàn trong khoảng 6 tháng sau khi có những công bố chính thức về việc kiểm soát hoàn toàn đại dịch", đại diện Savills Hotels châu Á - Thái Bình Dương nhận định.

Ông Mauro cho rằng, ngành du lịch Việt Nam hiện đang chịu ảnh hưởng nặng nề từ dịch bệnh và điều này dự kiến sẽ còn tiếp tục kéo dài tới hết năm 2020. Tuy nhiên, khi nhìn nhận sự việc theo hướng tích cực, các sự kiện trước đây đã chứng minh rằng du lịch là ngành công nghiệp có khả năng phục hồi nhanh hơn so với những ngành nghề khác. 

Bên cạnh đó, Việt Nam hiện đang có tỷ trọng lớn về nguồn khách nội địa (chiếm khoảng 82,5% tổng lượt khách trong năm 2019) cũng như các nguồn khách từ thị trường Trung Quốc và Hàn Quốc. Đây được xem là những yếu tố có lợi cho Việt Nam bởi nếu dịch bệnh được kiểm soát tốt, khách du lịch nội địa dự kiến sẽ là thị trường đầu tiên phục hồi trở lại.

Một điều đáng chú ý là tính đến ngày 21/3/2020, đã có 145 dự án khách sạn, khu nghỉ dưỡng tại Việt Nam tự nguyện đăng ký trở thành điểm cách ly. Điều này không chỉ giúp cho các khách sạn có thể duy trì hoạt động khi nhu cầu lưu trú đang rất thấp mà đây còn được xem là sự hỗ trợ rất có ý nghĩa đối với chính quyền trong thời gian này. 

Chính vì vậy, theo ông Mauro, ngành du lịch và bất động sản nghỉ dưỡng Việt Nam cần giữ thái độ lạc quan cùng với tầm nhìn dài hạn trong thời gian tới. Những khó khăn hay biến động thị trường trong ngắn hạn chính là những thử thách giúp sàng lọc, tìm kiếm nhà đầu tư thật sự có năng lực quản trị và tài chính cho thị trường.