Có một điều chắc chắn nữa là hiện nay đang có một nền kinh tế mới dần dần được định hình bởi những thói quen và quy định mới như giãn cách xã hội, cẩn trọng về vệ sinh, hạn chế đi lại, tiếp xúc. Đó được gọi là “nền kinh tế ít chạm” (Low touch economy)
Kể từ lúc đại dịch Covid-19 khởi nguồn vào cuối năm 2019, cho đến nay sau 7 tháng chúng ta biết chắc chắn hai điều, đó là Covid-19 sẽ tiếp tục hoành hoành trong một thời gian dài nữa cho dù vắc-xin phòng ngừa có xuất hiện vào cuối năm 2020 hay không.
Cuộc sống của chúng ta đã và sẽ thay đổi rất nhiều. Trạng thái bình thường mới sẽ trở thành nếp sống mới của chúng ta.
Covid-19 sẽ kéo dài nhưng cuộc sống vẫn sẽ phải tiếp diễn và phát triển. Không ai biết tương lai sẽ như thế nào nhưng chúng ta cần chuẩn bị cho nó. Các doanh nghiệp phải làm gì để thích ứng, bắt nhịp và phát triển trong trạng thái bình thường mới?
Có 4 việc mà các doanh nghiệp phải làm ngay. Thứ nhất là thấu hiểu rõ ràng bối cảnh hiện tại; thứ hai là đánh giá khả năng thích ứng và sẵn sàng của mình trong trạng thái bình thường mới; thứ ba là nắm bắt cơ hội phát triển trong ngắn hạn; thứ tư là định hướng phát triển trong trung và dài hạn.
Trong chuỗi các bài viết về kinh doanh trong trạng thái bình thường mới, tôi sẽ lần lượt đề cập đến 4 chủ đề trên.
Trạng thái bình thường mới
Chúng ta nghe nói rất nhiều về trạng thái bình thường mới nhưng không có bao nhiêu người thật sự hiểu rõ nó là gì và ảnh hưởng của nó đến cuộc sống của chúng ta như thế nào?
Theo Wikimedia thì “trạng thái bình thường mới” được hiểu như một trạng thái ổn định sau khủng hoảng của một xã hội hay nền kinh tế… Trạng thái này khác với trạng thái trước khi xảy ra khủng hoảng. Thuật ngữ này được sử dụng nhiều sau cuộc khủng hoảng tài chính thế giới năm 2007 - 2008 kéo theo hậu quả suy thoái kinh tế toàn cầu 2008 - 2012.
Trong đại dịch Covid-19, thuật ngữ “trạng thái bình thường” được sử dụng phổ biến để chỉ những thay đổi hành vi của con người trong hoặc sau đại dịch này. Vậy hành vi của con người thay đổi như thế nào trong trạng thái bình thường mới?
Sau đây là 10 xu hướng thay đổi:
Thứ nhất, con người trở nên lo lắng nhiều hơn, cô đơn và trầm cảm hơn. Điều này xuất phát từ việc đối diện với một tương lai bất định, cảm thấy bị cô đơn, thu nhập giảm sút, mất việc, đối mặt với ốm đau, bệnh tật, ảnh hưởng xấu các mối quan hệ… Điều đáng nói là chúng xảy ra cùng một lúc nên tác động càng trầm trọng hơn.
Thứ hai, giảm sút niềm tin vào an toàn vệ sinh của người và sản phẩm. Do tính lây nhiễm chéo, nhanh và rộng của vi rút Covid-19 nên chúng ta trở nên cẩn trọng hơn nhiều khi tiếp xúc với người khác. Chúng ta muốn có những bằng chứng về tình trạng sức khỏe, tình trạng y tế của người tiếp xúc. Tại Trung Quốc, dịch vụ giao thức ăn thậm chí còn hiển thị nhiệt độ cơ thể theo thời gian thực của những người giao thức ăn.
Thứ ba, gia tăng hạn chế đi lại. Du lịch là một trong những ngành công nghiệp bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Rủi ro lây nhiễm, rủi ro bị cách ly, rủi ro bị có thể bị kẹt ở một nơi xa lạ do dịch bệnh bùng phát khiến cho chúng ta cẩn trọng hơn khi quyết định đi xa.
Thứ tư, làm việc tại nhà trở nên thông dụng hơn. Ngôi nhà mang một ý nghĩa mới vì chúng đã trở thành một nơi làm việc thường xuyên. Chúng ta phải cân bằng nhu cầu sống và làm việc trong một không gian hạn chế.
Thứ năm, căng thẳng và xung đột gia tăng ở nhiều cấp độ. Nhiều tổ chức và người chuyển sang chế độ sinh tồn; các cam kết, hợp đồng bị vi phạm, thậm chí bị phá vỡ.
Thứ sáu, thất nghiệp tăng cao. Theo Tổng cục Thống kê, cho đến quý II/2020 có hơn 30 triệu việc làm bị ảnh hưởng, 2,4 triệu lao động mất việc làm. Tỷ lệ thất nghiệp tăng cao nhất trong 10 năm qua. Theo ước tính của ILO (Tổ chức Lao động Quốc tế) trong hai quý đầu năm 2020, có 135 triệu việc làm bị mất. Thành phần lao động trẻ, lao động gần đến tuổi hưu, tay nghề thấp, lao động phổ thông bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Điều này buộc nhiều người phải cân nhắc lại sự nghiệp của mình. Tình trạng nhảy việc giảm và sẽ xuất hiện thêm những người kinh doanh mới do thất nghiệp.
Thứ bảy, kỳ vọng dịch vụ giao nhận mọi thứ đến tận nhà. Chúng ta kỳ vọng rằng từ nay sẽ có thể mua sắm hầu hết mọi thứ tại nhà và chúng sẽ được giao đến tận nhà.
Thứ tám, giảm tiếp xúc trực tiếp và tụ tập. Cho đến khi vắc xin ngừa Covid-19 được sử dụng rộng rãi thì các tiếp xúc trực tiếp và tụ tập sẽ bị hạn chế đến mức tối đa.
Thứ chín, ý thức những giá trị khác ngoài tiền và công việc. Đối với nhiều người, tiền, công việc và vị trí xã hội đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống của họ. Khi hiểu rằng vi rút không phân biệt giàu nghèo, sang hèn, nguồn gốc, vị thế của mỗi cá nhân thì chúng ta chấp nhận tháo gỡ các mặt nạ ấy. Nhiều người đã trở nên ý thức hơn về những giá trị khác trong cuộc sống
Thứ mười, chứng nhận an toàn và miễn dịch đóng vai trò quan trọng. Do lo sợ lây nhiễm và niềm tin giảm sút nên các hoạt động chứng tỏ an toàn và miễn dịch sẽ được đặt ở vị trí ưu tiên nhất.
Rõ ràng là dịch Covid-19 đã thay đổi cách chúng ta sinh hoạt, ăn uống, làm việc, mua sắm, tập thể dục, chăm lo sức khỏe, giao tiếp xã hội và giải trí... với tốc độ nhanh chưa từng thấy.
Câu hỏi đặt ra cho các doanh nghiệp là với 10 xu hướng như trên, doanh nghiệp có thể nhìn ra “trong nguy có cơ” như thế nào?
Có một điều chắc chắn nữa là hiện nay đang có một nền kinh tế mới dần dần được định hình bởi những thói quen và quy định mới như giãn cách xã hội, cẩn trọng về vệ sinh, hạn chế đi lại, tiếp xúc. Đó được gọi là “nền kinh tế ít chạm” (Low touch economy).
Tôi sẽ trình bày các đặc điểm của nền kinh tế ít chạm trong bài viết sau với những cơ hội mà nó đem lại và cách doanh nghiệp tận dụng để phát triển trong ngắn hạn và dài hạn.
(*) Bài viết thể hiện quan điểm của tác giả Lâm Bình Bảo - Tổng giám đốc B Coaching
Theo dõi các bài viết cùng chủ đề:
Chuyên đề 1: Tác động của dịch Covid-19 đến nền kinh tế
Chuyên đề 2: Dòng tiền thời dịch Covid-19
Chuyên đề 3: Quản trị khủng hoảng và vai trò của nữ doanh nhân
Chuyên đề 4: Tái cấu trúc doanh nghiệp hậu Covid-19
Chuyên đề 5: Tái khởi động du lịch hậu Covid-19
Tags:
Tags:
Việt Nam đang đứng trước cơ hội trở thành trung tâm năng lượng sạch khu vực, hướng tới xuất khẩu điện và hydro xanh theo nhận định của Tổng giám đốc Mitsubishi Power châu Á - Thái Bình Dương.
Để du lịch Việt tăng tốc bền vững, cần kiến tạo thương hiệu Authentically Vietnam - Việt Nam chân thật, mang trải nghiệm chân thật và nâng tầm giá trị cùng bản sắc quốc gia.
Ứng dụng AI có trách nhiệm, đặt con người làm trung tâm là những nguyên tắc cơ bản để biến AI trở thành năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp
Dự thảo văn kiện Đại hội Đảng XIV tiếp tục bổ sung những mục tiêu về kinh tế tuần hoàn nhằm kiến tạo mô hình tăng trưởng dựa trên tính bền vững và nhân văn.
Sự phát triển quá nhanh của AI khiến nhiều bạn trẻ và doanh nghiệp phụ thuộc công nghệ, khó tạo giải pháp thực tiễn. Chuyên gia WEF khuyên: hãy hiểu sâu vấn đề trước khi nghĩ đến AI.
Chuỗi sự kiện Nam Long Journey 2025 - Experience ‘Integrated’ vừa khai mạc ở Thisky Hall Sala Convention, TP.HCM đã thu hút hàng ngàn lượt khách, nhà đầu tư tham dự.
Vietnam Airlines sẽ khai thác đường bay TP.HCM - Điện Biên - Hà Nội, kết nối trực tiếp trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước với vùng Tây Bắc, từ ngày 24/12 tới.
Tập trung phục vụ một nhóm khách hàng đặc biệt, thường trong cùng một hệ sinh thái là hướng phát triển giúp nhiều công ty chứng khoán nhỏ "lột xác".
Thêm 41 cửa khẩu quốc tế cho phép người nước ngoài nhập cảnh, xuất cảnh bằng thị thực điện tử, đưa tổng số cửa khẩu áp dụng loại thị thực này lên 83.
Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam gửi kiến nghị đến Quốc hội về việc loại bỏ ngành nghề kinh doanh có điều kiện đối với ngành vàng trang sức tại dự thảo Luật Đầu tư.
Bà Ngô Thị Hồng Minh trở thành người Việt Nam đầu tiên đảm nhiệm cương vị tổng giám đốc Citibank kể từ khi ngân hàng này bắt đầu hoạt động tại Việt Nam.
Song hành với hoạt động kinh doanh, SHB luôn tích cực đồng hành với các hoạt động an sinh xã hội, thúc đẩy bình đẳng giới, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa – đặc biệt là các doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ – nhằm góp phần nâng cao vai trò của nữ doanh nhân Việt Nam trong kỷ nguyên mới.
