Lập đội tàu biển quốc tế của Việt Nam: Đại kế hoạch sẽ thôi 'nằm trên giấy'?

Tuệ Minh Thứ sáu, 22/04/2022 - 08:58

Việc lập một đội tàu biển quốc tế của Việt Nam đã được nhắc đến nhiều lần nhưng chưa một kế hoạch nào được thực hiện.

Kế hoạch lập một đội tàu biển quốc tế của Việt Nam sau nhiều năm vẫn chưa thể thực hiện.

Dù nằm trên “đường biển vàng” trong vận tải hàng hải trọng yếu Đông – Tây bán cầu nhưng vận chuyển hàng hoá của Việt Nam lại đang gặp khó do phải phụ thuộc vào các hãng tàu nước ngoài. 

Do đó, việc đầu tư phát triển bài bản cho đội tàu container quốc tịch Việt Nam là điều rất cần thiết lúc này để có thể chủ động đưa hàng hoá trong nước đi các thị trường, đồng thời có thể cạnh tranh sòng phẳng với các đội tàu quốc tế.

Yêu cầu cấp bách

Như TheLEADER đã thông tin trước đây, ngành vận tải biển Việt Nam đang gặp một nghịch lý khi hơn 90% thị phần hàng hoá xuất nhập khẩu của Việt Nam đang phụ thuộc vào 38 hãng tàu nước ngoài. Trong thời gian bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, tại các cảng xảy ra tình trạng ùn tắc, thiếu tàu và vỏ container khiến giá cước tăng cao, ảnh hưởng nặng nề tới xuất nhập khẩu và khả năng cạnh tranh của hàng hóa xuất nhập khẩu.

Lý giải nguyên nhân, các chuyên gia cho biết, các doanh nghiệp vận tải biển Việt Nam chủ yếu có quy mô nhỏ cả về vốn và nhân lực cũng như kinh nghiệm hoạt động quốc tế, chưa có sự liên kết giữa các khâu trong chuỗi cung ứng và giữa doanh nghiệp dịch vụ logistics với doanh nghiệp xuất, nhập khẩu nên không có sức cạnh tranh, đa phần làm dịch vụ ở các chuỗi cung ứng nhỏ, thiếu chuyên nghiệp...

Điều này được minh chứng qua việc đội tàu biển mang "quốc tịch Việt Nam" hiện chỉ đảm nhận vận tải nội địa và một số tuyến quốc tế ngắn như Hồng Kông, các nước Đông Nam Á, Trung Quốc và Nhật Bản.

Đáng chú ý, tính đến ngày 31/3/2022 cả nước có 10 công ty vận tải container, sở hữu 48 tàu container với tổng sức chở 39.519 TEU, tổng trọng tải 548.236 DWT, trong đó có tới 13 tàu trên 25 tuổi, 3 tàu trên 20 tuổi, 15 tàu có trọng tải từ 300 TEU đến dưới 600 TEU chỉ có thể chạy ở trong nước, còn lại 17 tàu có trọng tải từ 600 TEU trở lên trong đó có 14 tàu có trọng tải từ 1.000 đến 1.800 TEU

Trong khi đó, tính đến 25/3/2022 đội tàu container trên thế giới đã có 6.346 tàu với tổng sức chở 25,5 triệu TEU, tổng trọng tải hơn 305,9 triệu DWT.

Điều đáng nói ở đây là Việt Nam đang hội nhập sâu rộng với quốc tế thông qua các hiệp định thương mại tự do (FTA), lượng hàng hóa xuất khẩu qua đường biển tăng trung bình 10-15%, cấp thiết phải phát triển một đội tàu biển xứng tầm để có thể tận dụng được hết những cơ hội từ đó mang lại.

Hơn nữa,  vận tải biển là một trong 2 trụ cột quan trọng của nền kinh tế hàng hải và cũng là nhân tố quan trọng, góp phần giúp Việt Nam trở thành quốc gia mạnh về biển, làm giàu từ biển, bảo đảm vững chắc chủ quyền biển đảo.

Cần những chính sách đồng bộ và tổng thể

Không thể phủ nhận sự cần kíp của việc cần có một đội tàu mang quốc tịch Việt Nam nhằm tăng tính cạnh tranh, phục vụ phát triển nền kinh tế quốc gia nhưng vẫn cần có thời gian để đưa ra những chính sách đồng bộ và tổng thể.

Thực tế, vấn đề này đã được nhiều Nghị quyết của Bộ Chính trị, của Ban chấp hành Trung ương Đảng đề ra từ nhiều năm qua nhưng cho đến nay vẫn chưa có một kế hoạch nào được thực hiện. Bởi lẽ để xây dựng và phát triển đội tàu container quốc gia không thể chỉ tính toán lỗ lãi trong thời gian ngắn mà phải có tầm nhìn lâu dài.

Cùng với đó, phải đầu tư đồng bộ cả ba yếu tố hình thành nên loại hình vận tải này, bao gồm tàu chuyên dụng chở container, vỏ container và mạng lưới phục vụ khách hàng, đội tàu ở tất cả các cảng chính mà tàu sẽ đến.

Theo đó, để tạo đà phát triển cho doanh nghiệp vận tải biển, cần thiết phải có giải pháp ưu tiên thị phần cho đội tàu trong nước. Ngoài ra, tổng số vốn đầu tư cho giai đoạn đầu rất lớn, nên có thể huy động nguồn vốn tư nhân để đầu tư là chủ yếu, có kết hợp với các biện pháp hỗ trợ của Chính phủ như cho các doanh nghiệp vay tối thiểu 50% tổng vốn đầu tư từng con tàu với lãi suất ưu đãi, thế chấp bằng tài sản hình thành từ vốn vay thông qua hệ thống ngân hàng thương mại.

Nhìn sang các nước láng giềng có thể thấy, để tận dụng được thế mạnh là quốc gia biển để phát triển đội tàu container, Thái Lan đã phải đưa ra nhiều chính sách về tài chính, thuế phí như miễn thuế doanh nghiệp cho các tuyến vận tải biển, giảm thuế bán tàu cũ mua tàu mới, giảm thuế nhập khẩu cho ngành vận tải biển xuống 1%, thậm chí xem xét việc giảm thuế giá trị gia tăng cho những nhà xuất khẩu vận chuyển bằng đường biển nếu sử dụng tàu trong nước…

Hay như tại Philippines, quốc gia này chú trọng tăng cường quản lý và khuyến khách các hãng tàu thuê trần và đăng ký treo cờ Philippines, quy định hàng hoá ngoại thương cho Chính phủ kiểm soát phải được chuyên chở bằng tàu trong nước…Từ những chính sách này mà trong nhiều năm qua, Thái Lan và Philippines đã liên tục ghi nhận sự tăng trưởng về vận chuyển hàng hoá quốc gia bằng tài nội địa.

Do vậy, nếu Đề án phát triển đội tàu vận tải biển quốc tế của Việt Nam được thông qua (theo dự kiến là trong năm 2022), ngành vận tải biển Việt Nam có thể "thay da đổi thịt", hỗ trợ tích cực cho doanh nghiệp trong hoạt động xuất nhập khẩu cũng như vận tải nội địa, trong bối cảnh đất nước phục hồi kinh tế và đẩy mạnh hội nhập quốc tế.

Nghịch lý ngành logistics

Nghịch lý ngành logistics

Tiêu điểm -  3 năm
Trong khi các doanh nghiệp xuất nhập khẩu đang gặp khó do giá thuế container thì các doanh nghiệp logistics nội địa lại "ngậm ngùi" nhường thị trường cho các doanh nghiệp nước ngoài.
Nghịch lý ngành logistics

Nghịch lý ngành logistics

Tiêu điểm -  3 năm
Trong khi các doanh nghiệp xuất nhập khẩu đang gặp khó do giá thuế container thì các doanh nghiệp logistics nội địa lại "ngậm ngùi" nhường thị trường cho các doanh nghiệp nước ngoài.
Thủ tướng chỉ ra nghịch lý: Biển rộng nhưng đầu tư ít

Thủ tướng chỉ ra nghịch lý: Biển rộng nhưng đầu tư ít

Tiêu điểm -  4 giờ

Thủ tướng Phạm Minh Chính cảnh báo đại dương chiếm 70% diện tích Trái đất nhưng lại nhận ít đầu tư nhất trong 17 mục tiêu phát triển bền vững.

Doanh nghiệp xuất khẩu xoay trục nhờ thương mại điện tử B2B

Doanh nghiệp xuất khẩu xoay trục nhờ thương mại điện tử B2B

Tiêu điểm -  6 giờ

Thương mại điện tử B2B không chỉ mở rộng cánh cửa ra thế giới cho doanh nghiệp mà còn góp phần chuyển đổi mô hình kinh doanh truyền thống sang hiện đại, bền vững hơn.

Doanh nghiệp Việt đầu tư ra nước ngoài: Nặng gánh thủ tục vì Luật Đầu tư

Doanh nghiệp Việt đầu tư ra nước ngoài: Nặng gánh thủ tục vì Luật Đầu tư

Tiêu điểm -  10 giờ

Đối với Luật Đầu tư, VCCI đề xuất bỏ cơ chế yêu cầu phải thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương và cấp giấy phép đăng ký đầu tư ra nước ngoài.

Triển vọng kinh tế Việt Nam vẫn u ám trước thời hạn thuế quan

Triển vọng kinh tế Việt Nam vẫn u ám trước thời hạn thuế quan

Tiêu điểm -  10 giờ

Bối cảnh bất định xoay quanh chính sách thuế quan vẫn phủ bóng lên triển vọng kinh tế Việt Nam, với dự báo tốc độ tăng GDP khó đạt mục tiêu.

Mỹ áp thuế hơn 35% với 23 doanh nghiệp Việt xuất khẩu tôm

Mỹ áp thuế hơn 35% với 23 doanh nghiệp Việt xuất khẩu tôm

Tiêu điểm -  2 ngày

Mỹ áp thuế chống bán phá giá 35,29% với 23 doanh nghiệp Việt xuất khẩu tôm sang thị trường này, mức thuế cao nhất trong gần 20 năm qua.

Chọn 'nhân tài làm việc nước' từ góc nhìn GS. Trần Văn Thọ

Chọn 'nhân tài làm việc nước' từ góc nhìn GS. Trần Văn Thọ

Leader talk -  2 giờ

Theo GS. Trần Văn Thọ, đội ngũ cán bộ hành chính cần được thi tuyển, đào tạo bài bản, cải thiện chế độ để nâng cao hiệu quả công việc, tránh nhũng nhiễu, tham nhũng.

Địa ốc Hoàng Quân thay tổng giám đốc

Địa ốc Hoàng Quân thay tổng giám đốc

Hồ sơ quản trị -  3 giờ

Ông Nguyễn Long Triều vừa được bổ nhiệm Tổng giám đốc Công ty CP Tư vấn - Thương mại - Dịch vụ địa ốc Hoàng Quân thay ông Nguyễn Thanh Phong.

Chủ xe VinFast VF 8: Mua về ai cũng khen, hàng tháng tiết kiệm 4-5 triệu đồng tiền xăng

Chủ xe VinFast VF 8: Mua về ai cũng khen, hàng tháng tiết kiệm 4-5 triệu đồng tiền xăng

Nhịp cầu kinh doanh -  3 giờ

Đang sở hữu 3 chiếc Audi, anh Nguyễn Quang Huy (Đồng Nai) giữ tâm thế “thử cho biết” khi mang về chiếc VF 8. Mọi thứ thay đổi 180 độ ngay sau đó khi VF 8 trở thành kép chính còn những mẫu xe giá nhiều tỷ đồng “trùm mền”. Anh thậm chí còn tính bán bớt xe xăng, để mua thêm xe điện VinFast.

Thủ tướng chỉ ra nghịch lý: Biển rộng nhưng đầu tư ít

Thủ tướng chỉ ra nghịch lý: Biển rộng nhưng đầu tư ít

Tiêu điểm -  4 giờ

Thủ tướng Phạm Minh Chính cảnh báo đại dương chiếm 70% diện tích Trái đất nhưng lại nhận ít đầu tư nhất trong 17 mục tiêu phát triển bền vững.

PVcomBank đồng hành cùng lễ khai mạc vòng chung kết Robocon 2025

PVcomBank đồng hành cùng lễ khai mạc vòng chung kết Robocon 2025

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

Vòng chung kết cuộc thi sáng tạo Robot Việt Nam 2025 (Robocon 2025) đã khai mạc tại nhà thi đấu Ninh Bình, thành phố Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Trong vai trò là đơn vị đồng hành cùng cuộc thi, đại diện Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) đã tham dự buổi khai mạc Triển lãm Robocon và lễ khai mạc vòng chung kết với 32 đội thi đến từ nhiều trường đại học trên cả nước.

Vinmec lần đầu thay toàn bộ xương đùi cho bệnh nhi ung thư nhỏ tuổi nhất thế giới

Vinmec lần đầu thay toàn bộ xương đùi cho bệnh nhi ung thư nhỏ tuổi nhất thế giới

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

Hệ thống Y tế Vinmec vừa phẫu thuật thành công ca thay toàn bộ xương đùi bằng vật liệu in 3D cá thể hóa cho bệnh nhi ung thư nhỏ tuổi nhất thế giới. Đây cũng là sản phẩm y sinh đầu tiên được thiết kế và sản xuất hoàn toàn trong nước, đánh dấu bước tiến quan trọng trong ứng dụng y học chính xác tại Việt Nam.

Garden Apartment: Giá trị gia tăng kép ở The Matrix One Premium

Garden Apartment: Giá trị gia tăng kép ở The Matrix One Premium

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

Nếu khả năng tăng giá giúp chủ sở hữu có thêm tài sản cả khi ngủ, thì với bất động sản dòng tiền, “lãi kép” lại mang đến sức hấp dẫn khó cưỡng.

Đọc nhiều