Thực chất lương của chúng ta đang được điều chỉnh theo nguyên tắc nào? Hay chỉ làm hài lòng một bộ phận người nhận lương, không quan tâm đến sự phát triển chung của nền kinh tế? Chuyên gia kinh tế Nguyễn Đức Thành đặt câu hỏi.
Báo cáo của Viện Nghiên cứu Kinh tế và chính sách và Văn phòng JICA Việt Nam tại hội thảo cho biết, trong hơn một thập kỷ gần đây, lương tối thiểu đã tăng liên tục với tốc độ khá nhanh tại Việt Nam. Mặc dù năng suất lao động của Việt Nam vẫn còn thấp so với các nước láng giềng. Mức tăng lương tối thiểu đã làm gia tăng mối lo ngại về khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp nói riêng và của nền kinh tế Việt Nam nói chung.
Cụ thể, lương tối thiểu tăng ở mức trung bình hằng năm đạt hai con số trong giai đoạn 2007 - 2015, vượt xa tốc độ tăng trưởng GDP bình quân đầu người và chỉ số giá tiêu dùng. Thay đổi lương tối thiểu, CPI và GDP bình quân đầu người tại Việt Nam, 2008 - 2016 (2008=100)
Cũng trong giai đoạn này, tốc độ tăng lương tối thiểu cao hơn tốc độ tăng năng suất lao động. Cụ thể, tỷ lệ lương tối thiểu trên năng suất lao động tăng nhanh, từ 25% năm 2007 đạt mức 50% năm 2015. Xu hướng này không giống như các quốc gia khác như Trung Quốc, Indonesia hay Thái Lan.
Khoảng cách giữa tăng trưởng lương tối thiểu và tăng trưởng năng suất lao động ở Việt Nam đã dãn rộng nhanh hơn so với các quốc gia khác.
Từ năm 2007 đến 2015, lương trung bình tại Việt Nam tăng 1,5 lần (mức tăng là 2 lần trong giai đoạn 2004 - 2015). Lương trung bình tăng nhanh đến năm 2010 nhưng chậm lại đáng kể trong giai đoạn 2010 - 2014, phần nào phản ánh sự suy giảm tăng trưởng kinh tế. Phần chi trả cho các khoản bảo hiểm, bao gồm bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp cũng tăng theo thời gian.
Năm 2017, chi phí tối thiểu các doanh nghiệp tại Việt Nam phải gánh chịu, được tính bằng tổng lương tối thiểu và đóng góp vào các khoản bảo hiểm (bao gồm bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp) gần chạm mức chi phí tại Thái Lan, và cao hơn mức chi phí tại Indonesia.
Trong trường hợp những lợi ích từ các khoản đóng góp này không được nhìn nhận bởi người lao động, khoản đóng góp bảo hiểm khá lớn ở Việt Nam có thể tạo ra những “khoảng trống thuế” (Nêm thuế - tax wedge) giữa chi phí lao động mà doanh nghiệp phải gánh chịu với khoản thu nhập thực tế của người lao động. Mức lương tối thiểu và đóng góp bảo hiểm tại Việt Nam và các nước trong khu vực năm 2017 (USD)
Về mối quan hệ giữa lương trung bình và năng suất lao động tại Việt Nam, trong giai đoạn 2004 - 2015, năng suất lao động của Việt Nam tăng đáng kể với mức tăng trung bình đạt 4,4%. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng bình quân của lương (5,8%) vượt tốc độ tăng năng suất lao động.
Theo tính toán từ bộ số liệu điều tra doanh nghiệp, trong giai đoạn 2004 - 2009, lương trung bình tăng chậm hơn năng suất lao động. Tuy nhiên từ năm 2009, tốc độ tăng lương trung bình vượt tốc độ tăng năng suất lao động.
Tại hội thảo: “Tiền lương và năng suất Lao động ở Việt Nam”, TS. Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và chính sách (VEPR) cho rằng, mức chênh lệch giữa tăng trưởng năng suất lao động với lương tối thiểu và lương trung bình, nếu kéo dài, sẽ từ từ phá vỡ cân bằng trên nhiều khía cạnh của nền kinh tế, đặc biệt là cản trở tích lũy vốn con người, giảm động lực của nhà đầu tư, lợi nhuận của doanh nghiệp và sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Lương phải phản ánh đúng năng suất lao động. Nếu trả lương thấp hơn năng suất lao động sẽ không đảm bảo công bằng nhưng nếu trả cao hơn năng suất lao động sẽ làm giảm thu nhập của doanh nghiệp. Từ đó giảm động lực tăng trưởng kinh tế, mất cân bằng cho tăng trưởng dài hạn, ảnh hưởng đến việc đưa ra quyết định sử dụng lao động và đầu tư kinh doanh của doanh nghiệp
"Lương tối thiểu của Việt Nam đang tăng liên tục không liên quan gì đến năng suất lao động. Thực chất lương của chúng ta đang được điều chỉnh theo nguyên tắc nào? Hay chỉ làm hài lòng một bộ phận người nhận lương, không quan tâm đến sự phát triển chung của nền kinh tế?", ông Thành đặt câu hỏi.
Tags:
Tags:
Mức lương cơ sở sẽ tăng từ 1.300.000 đồng/tháng (hiện nay) lên thành 10.000.000 đồng/tháng (từ năm 2048)
Việc tăng lương ở Trung Quốc đang khuyến khích các doanh nghiệp Nhật Bản đưa sản xuất trở về quê nhà.
Lương tối thiểu nên được xác lập dựa trên bằng chứng về tình hình kinh tế và thị trường lao động, để bảo đảm mức lương tối thiểu mới giúp phát triển doanh nghiệp bền vững trong khi vẫn bảo vệ lợi ích cho người lao động. Để làm được điều này, Việt Nam cần phát triển hệ thống thông tin thị trường lao động tốt hơn.
Theo Báo Tuổi trẻ, tại phiên họp lần 3 của Hội đồng tiền lương quốc gia vừa diễn ra sáng 7/8 đã quyết định mức tăng lương tối thiểu bình quân của năm 2018 lên 6,5%.
Chính phủ vừa chính thức xoá bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, mở đường cho các doanh nghiệp và ngân hàng thương mại tham gia sản xuất với sự cấp phép của Ngân hàng Nhà nước.
Phó bí thư thường trực Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thanh Nghị được Bộ Chính trị điều động giữ chức Trưởng Ban chính sách, chiến lược Trung ương.
Ông Trần Lưu Quang, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban chính sách, chiến lược Trung ương được phân công làm Bí thư Thành ủy TP.HCM nhiệm kỳ 2020 - 2025.
Hà Nội đang rốt ráo xử lý các dự án vốn ngoài ngân sách chậm triển khai nhiều năm, hứa hẹn tạo chất lượng mới cho bất động sản Thủ đô.
Những chi bộ mạnh đã trở thành chỗ dựa để doanh nghiệp ở Quảng Ninh phát triển ổn định, thích ứng với thị trường và tạo giá trị lâu dài.
Chiếc thẻ Visa SeASoul 2in1 do Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank) hợp tác cùng ca sỹ Mỹ Tâm là sự kết hợp giữa một thương hiệu tài chính uy tín và một ngôi sao âm nhạc đình đám với điểm chạm mang chung giá trị “thật Tâm” - đem lại những lợi ích tài chính hấp dẫn, lan tỏa cảm xúc tích cực và truyền cảm hứng sống tốt đẹp hơn mỗi ngày.
Chuỗi hoạt động được triển khai trên nhiều chuyến bay giữa Hà Nội và TP.HCM, đưa hành khách vào hành trình giàu cảm xúc gắn liền với mốc son lịch sử hào hùng của dân tộc.
Tối 23/8, tại Trung tâm hội chợ Triển lãm quốc gia (Hà Nội), hơn 50.000 khán giả đã sống trọn trong cảm xúc bùng nổ của siêu nhạc hội 8Wonder: Moments of Wonder 2025, sự kiện nghệ thuật đặc biệt do Tập đoàn Vingroup tổ chức, nằm trong chuỗi hoạt động chính thức chào mừng 80 năm Quốc khánh.
VinFast sẽ lần đầu ra mắt quốc tế dòng sản phẩm xe buýt điện tại Triển lãm Busworld Europe 2025, diễn ra từ ngày 3/10 đến ngày 9/10 tại Brussels, Bỉ.
Hòa chung với không khí tự hào dịp chào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025), Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) triển khai chương trình “80 năm - Rạng rỡ non sông” với nhiều hoạt động ý nghĩa, góp phần lan tỏa tinh thần yêu nước, khơi gợi niềm tự hào dân tộc trong mỗi người, hướng tới kỷ nguyên vươn mình cùng đất nước.
Chính phủ vừa chính thức xoá bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, mở đường cho các doanh nghiệp và ngân hàng thương mại tham gia sản xuất với sự cấp phép của Ngân hàng Nhà nước.
Trong không khí cả nước hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh 2/9, Vietravel Airlines sẽ tham gia Triển lãm Thành tựu đất nước, được tổ chức từ ngày 28/8 đến 5/9, tại Trung tâm hội chợ Triển lãm quốc gia (Đông Anh, Hà Nội) với gian trưng bày quy mô, mang đến cho công chúng hành trình khám phá giàu trải nghiệm và cảm xúc.
