Nỗi sầu đằng sau kỳ tích sầu riêng

Sơn Phạm Thứ ba, 21/05/2024 - 17:11

Ngành sầu riêng tăng trưởng nóng vô tình tạo ra nhiều hệ lụy tiêu cực đến cả người dân và doanh nghiệp.

Sầu riêng trở thành cây tỷ đô của nông nghiệp Việt Nam. Ảnh: Hoàng Anh

Xuất khẩu sầu riêng năm ngoái tạo ra một kỳ tích mới ngành nông nghiệp với tổng kim ngạch hơn 2,2 tỷ USD. Bốn tháng đầu năm nay, sầu riêng vẫn giữ phong độ khi đạt hơn 500 triệu USD kim ngạch xuất khẩu, tăng 30% so với cùng kỳ.

Tuy nhiên, đằng sau kỳ tích của trái sầu riêng, nhiều câu chuyện đáng buồn cũng được ghi nhận. Điển hình như Công ty CP Sầu riêng Tây Nguyên (Sarita) dù đã hỗ trợ hơn 3,7 tỷ đồng cho bà con nông dân trồng sầu riêng nhưng bị 80 – 90% nông dân hủy cọc, không bán hàng cho doanh nghiệp.

“Chỉ cần giá chênh nhau 1 ngàn đồng là nông dân sẵn sàng bỏ cọc”, ông Vũ Phi Hổ, Chủ tịch công ty Sarita, cho biết.

Dù không bị bỏ cọc, doanh nghiệp vẫn chưa thoát “kiếp nạn”. Bà Ngô Tường Vy, Tổng giám đốc Công ty CP Xuất nhập khẩu trái cây Chánh Thu nêu thực trạng một số nơi bà con nông dân không tuân thủ tiến độ thu hoạch, hái trái non để bán cho doanh nghiệp, ảnh hưởng đến chất lượng của trái sầu riêng.

Bà Vy cho biết, trên thực tế đã có nhiều doanh nghiệp mất hàng trăm tỷ đồng vì bị hủy hợp đồng.

Đó là chưa kể đến những trường hợp sầu riêng vi phạm mã số vùng trồng hay vấp phải sự cạnh tranh gay gắt từ phía đối thủ như Thái Lan, Malaysia. 

Ở tầm vĩ mô hơn, Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, khuyến cáo, diện tích trồng sầu riêng đang tăng mạnh, có nguy cơ phá vỡ quy hoạch và đẩy sầu riêng vào tình trạng dư cung.

Có thể nói, dù vụt sáng trở thành ngành hàng xuất khẩu tỷ đô nhưng đằng sau trái sầu riêng vẫn còn nhiều câu chuyện “cười ra nước mắt”.

Luật hóa quản lý sầu riêng

Theo bà Vy, một trong những nguyên nhân dẫn đến thực trạng rối ren trong thu mua sầu riêng xuất phát từ việc chưa có quy định pháp lý ràng buộc bà con nông dân vào các yêu cầu về truy xuất nguồn gốc hay tiến độ thu hoạch.

Trong khi đó, tại Thái Lan, đối thủ chính của Việt Nam, xuất khẩu sầu riêng được quản lý rất chặt chẽ, thậm chí là luật hóa. Bà Vy đề xuất, cần nghiên cứu áp dụng giải pháp này đối với ngành hàng đặc thù như sầu riêng.

“Cần có những cơ chế quản lý riêng để bảo vệ và phát triển bền vững hoạt động xuất khẩu sầu riêng”, bà Vy nhấn mạnh tại

Ông Võ Quan Huy, Giám đốc Công ty TNHH Huy Long An, nhìn nhận một giải pháp khác là minh bạch giống cây trồng và truy xuất nguồn gốc. Theo ông Huy, các quy định này có thể trở thành bắt buộc đối với nhiều thị trường trong giai đoạn 5 – 10 năm tới.

Còn theo ông Nguyễn Phong Phú, Giám đốc kỹ thuật Công ty Xuất nhập khẩu Vina T&T, cần phải tăng cường chuỗi liên kết giữa doanh nghiệp, thương lái và bà con nông dân. Bởi lẽ, khó khăn lớn nhất đặt ra cho ngành sầu riêng hiện tại là hiện tượng tranh mua, tranh bán, bỏ cọc, loạn giá, phá chuỗi liên kết.

Ghi nhận ý kiến của cộng đồng doanh nghiệp, tại hội nghị sản xuất và xuất khẩu sầu riêng bền vững, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và nông thôn Hoàng Trung nhìn nhận, cần phải nâng cao tư duy với cách làm ăn chân chính, chia sẻ hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp và nông dân để xây dựng liên kết chắc chắn.

Tuy nhiên, vẫn cần thiết phải có những chế tài đủ mạnh để kiểm soát hoạt động xuất khẩu sầu riêng. Thứ trưởng cho biết, bộ sẽ đề xuất, tham mưu với Chính phủ để lồng ghép những quy định quản lý sầu riêng vào các văn bản quy phạm pháp luật.

Xuất siêu nông sản quý I gấp đôi cùng kỳ 2023

Xuất siêu nông sản quý I gấp đôi cùng kỳ 2023

Tiêu điểm -  1 năm

Kim ngạch xuất khẩu nông sản tăng mạnh ba tháng đầu năm nhờ nhu cầu tăng cao tại nhiều thị trường trên thế giới. Trong đó, giá trị xuất siêu tăng tới 96% so với cùng kỳ năm 2023.

Xây dựng nền nông nghiệp thuận thiên

Xây dựng nền nông nghiệp thuận thiên

Phát triển bền vững -  1 năm

Một số mô hình canh tác nông nghiệp thuận thiên đã được chứng minh đem lại hiệu quả cao, giải quyết nhiều thách thức ngành nông nghiệp nói chung và nông nghiệp Đồng bằng sông Cửu Long nói riêng đang phải đối diện.

‘Đừng để sầu riêng rơi vào bi kịch’

‘Đừng để sầu riêng rơi vào bi kịch’

Tiêu điểm -  1 năm

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho biết đã nhìn ra được những khó khăn, thách thức có thể xảy ra ngay từ khi ký nghị định thư về xuất khẩu sầu riêng chính ngạch sang Trung Quốc.

Xuất khẩu chuối, sầu riêng của HAGL vẫn bình thường

Xuất khẩu chuối, sầu riêng của HAGL vẫn bình thường

Doanh nghiệp -  1 năm

HAGL cho biết hoạt động xuất khẩu chuối của công ty sang Trung Quốc vẫn diễn ra bình thường mà không có bất kỳ hạn chế hoặc vướng mắc gì. Ngoài ra, sầu riêng cũng đã thu hoạch xong mùa vụ đầu tiên nên không còn hàng để xuất khẩu.

Doanh nghiệp xuất khẩu xoay trục nhờ thương mại điện tử B2B

Doanh nghiệp xuất khẩu xoay trục nhờ thương mại điện tử B2B

Tiêu điểm -  43 phút

Thương mại điện tử B2B không chỉ mở rộng cánh cửa ra thế giới cho doanh nghiệp mà còn góp phần chuyển đổi mô hình kinh doanh truyền thống sang hiện đại, bền vững hơn.

Doanh nghiệp Việt đầu tư ra nước ngoài: Nặng gánh thủ tục vì Luật Đầu tư

Doanh nghiệp Việt đầu tư ra nước ngoài: Nặng gánh thủ tục vì Luật Đầu tư

Tiêu điểm -  4 giờ

Đối với Luật Đầu tư, VCCI đề xuất bỏ cơ chế yêu cầu phải thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương và cấp giấy phép đăng ký đầu tư ra nước ngoài.

Triển vọng kinh tế Việt Nam vẫn u ám trước thời hạn thuế quan

Triển vọng kinh tế Việt Nam vẫn u ám trước thời hạn thuế quan

Tiêu điểm -  4 giờ

Bối cảnh bất định xoay quanh chính sách thuế quan vẫn phủ bóng lên triển vọng kinh tế Việt Nam, với dự báo tốc độ tăng GDP khó đạt mục tiêu.

Mỹ áp thuế hơn 35% với 23 doanh nghiệp Việt xuất khẩu tôm

Mỹ áp thuế hơn 35% với 23 doanh nghiệp Việt xuất khẩu tôm

Tiêu điểm -  1 ngày

Mỹ áp thuế chống bán phá giá 35,29% với 23 doanh nghiệp Việt xuất khẩu tôm sang thị trường này, mức thuế cao nhất trong gần 20 năm qua.

Sovico đề xuất đầu tư tuyến metro số 4 của TP.HCM

Sovico đề xuất đầu tư tuyến metro số 4 của TP.HCM

Tiêu điểm -  2 ngày

Tập đoàn Sovico vừa đề xuất đầu tư tuyến metro số 4 dài hơn 47km từ huyện Hóc Môn đến khu đô thị Hiệp Phước thuộc huyện Nhà Bè.

Doanh nghiệp xuất khẩu xoay trục nhờ thương mại điện tử B2B

Doanh nghiệp xuất khẩu xoay trục nhờ thương mại điện tử B2B

Tiêu điểm -  43 phút

Thương mại điện tử B2B không chỉ mở rộng cánh cửa ra thế giới cho doanh nghiệp mà còn góp phần chuyển đổi mô hình kinh doanh truyền thống sang hiện đại, bền vững hơn.

Chuyến đi cuộc đời không tìm thấy trên Google bằng du thuyền từ Hạ Long đến Nha Trang

Chuyến đi cuộc đời không tìm thấy trên Google bằng du thuyền từ Hạ Long đến Nha Trang

Ống kính -  2 giờ

Tôi đã có hai chuyến đi dọc ven biển Việt Nam. Một khi còn là cậu bé mười tuổi và một khi đã là doanh nhân, nhà đầu tư và lữ khách của chính cuộc đời mình.

Bất động sản Hải An bước vào chu kỳ tăng trưởng mới

Bất động sản Hải An bước vào chu kỳ tăng trưởng mới

Nhịp cầu kinh doanh -  2 giờ

Khu vực Đông Nam Hải Phòng, với tâm điểm là Hải An đang đứng trước vận hội lớn khi hàng loạt hạ tầng chiến lược trị giá tỷ USD được triển khai, đề xuất. Cùng nền tảng logistics ngày càng hoàn thiện, hai yếu tố này đang tạo ra bước nhảy kép cho thị trường bất động sản tại đây.

VinUni đặt mục tiêu vào top 100 đại học hàng đầu thế giới

VinUni đặt mục tiêu vào top 100 đại học hàng đầu thế giới

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

Trường đại học VinUni chính thức công bố chiến lược tăng tốc phát triển giai đoạn 2 với mục tiêu trở thành một trong 100 đại học xuất sắc nhất toàn cầu. Điểm tựa của chiến lược là chương trình “VinUni 500” – mời tuyển 500 nhân sự học thuật tinh hoa thế giới và nguồn kinh phí 9.300 tỷ đồng từ Tập đoàn Vingroup để mở rộng quy mô đào tạo và xây dựng hệ sinh thái nghiên cứu chuẩn quốc tế tại Việt Nam.

Chủ xe VF 9: Động cơ mạnh, nội thất sang, dịch vụ như Bentley mà chi phí bằng 0

Chủ xe VF 9: Động cơ mạnh, nội thất sang, dịch vụ như Bentley mà chi phí bằng 0

Nhịp cầu kinh doanh -  4 giờ

Chiếc SUV điện VinFast VF 9 đã chinh phục trái tim nhiều chủ xe nhờ sự kết hợp hoàn hảo giữa thiết kế sang trọng, vận hành đẳng cấp và chi phí vận hành “như ngửi”.

'Đại gia' chăn nuôi GreenFeed là ai?

'Đại gia' chăn nuôi GreenFeed là ai?

Doanh nghiệp -  4 giờ

GreenFeed đạt 2.106 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế năm 2024, tăng 382% so với năm 2023, vượt những ông lớn trong ngành như Dabaco, nông nghiệp Hòa Phát và BAF Việt Nam.

Giá vàng hôm nay 10/6: Giằng co giữa đàm phán thương mại và tham vọng vàng của Trung Quốc

Giá vàng hôm nay 10/6: Giằng co giữa đàm phán thương mại và tham vọng vàng của Trung Quốc

Vàng -  4 giờ

Giá vàng hôm nay 10/6 không thay đổi đối với cả vàng miếng và vàng nhẫn SJC, trong khi thị trường quốc tế có sự hồi phục.