Nỗi sầu đằng sau kỳ tích sầu riêng

Sơn Phạm Thứ ba, 21/05/2024 - 17:11

Ngành sầu riêng tăng trưởng nóng vô tình tạo ra nhiều hệ lụy tiêu cực đến cả người dân và doanh nghiệp.

Sầu riêng trở thành cây tỷ đô của nông nghiệp Việt Nam. Ảnh: Hoàng Anh

Xuất khẩu sầu riêng năm ngoái tạo ra một kỳ tích mới ngành nông nghiệp với tổng kim ngạch hơn 2,2 tỷ USD. Bốn tháng đầu năm nay, sầu riêng vẫn giữ phong độ khi đạt hơn 500 triệu USD kim ngạch xuất khẩu, tăng 30% so với cùng kỳ.

Tuy nhiên, đằng sau kỳ tích của trái sầu riêng, nhiều câu chuyện đáng buồn cũng được ghi nhận. Điển hình như Công ty CP Sầu riêng Tây Nguyên (Sarita) dù đã hỗ trợ hơn 3,7 tỷ đồng cho bà con nông dân trồng sầu riêng nhưng bị 80 – 90% nông dân hủy cọc, không bán hàng cho doanh nghiệp.

“Chỉ cần giá chênh nhau 1 ngàn đồng là nông dân sẵn sàng bỏ cọc”, ông Vũ Phi Hổ, Chủ tịch công ty Sarita, cho biết.

Dù không bị bỏ cọc, doanh nghiệp vẫn chưa thoát “kiếp nạn”. Bà Ngô Tường Vy, Tổng giám đốc Công ty CP Xuất nhập khẩu trái cây Chánh Thu nêu thực trạng một số nơi bà con nông dân không tuân thủ tiến độ thu hoạch, hái trái non để bán cho doanh nghiệp, ảnh hưởng đến chất lượng của trái sầu riêng.

Bà Vy cho biết, trên thực tế đã có nhiều doanh nghiệp mất hàng trăm tỷ đồng vì bị hủy hợp đồng.

Đó là chưa kể đến những trường hợp sầu riêng vi phạm mã số vùng trồng hay vấp phải sự cạnh tranh gay gắt từ phía đối thủ như Thái Lan, Malaysia. 

Ở tầm vĩ mô hơn, Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, khuyến cáo, diện tích trồng sầu riêng đang tăng mạnh, có nguy cơ phá vỡ quy hoạch và đẩy sầu riêng vào tình trạng dư cung.

Có thể nói, dù vụt sáng trở thành ngành hàng xuất khẩu tỷ đô nhưng đằng sau trái sầu riêng vẫn còn nhiều câu chuyện “cười ra nước mắt”.

Luật hóa quản lý sầu riêng

Theo bà Vy, một trong những nguyên nhân dẫn đến thực trạng rối ren trong thu mua sầu riêng xuất phát từ việc chưa có quy định pháp lý ràng buộc bà con nông dân vào các yêu cầu về truy xuất nguồn gốc hay tiến độ thu hoạch.

Trong khi đó, tại Thái Lan, đối thủ chính của Việt Nam, xuất khẩu sầu riêng được quản lý rất chặt chẽ, thậm chí là luật hóa. Bà Vy đề xuất, cần nghiên cứu áp dụng giải pháp này đối với ngành hàng đặc thù như sầu riêng.

“Cần có những cơ chế quản lý riêng để bảo vệ và phát triển bền vững hoạt động xuất khẩu sầu riêng”, bà Vy nhấn mạnh tại

Ông Võ Quan Huy, Giám đốc Công ty TNHH Huy Long An, nhìn nhận một giải pháp khác là minh bạch giống cây trồng và truy xuất nguồn gốc. Theo ông Huy, các quy định này có thể trở thành bắt buộc đối với nhiều thị trường trong giai đoạn 5 – 10 năm tới.

Còn theo ông Nguyễn Phong Phú, Giám đốc kỹ thuật Công ty Xuất nhập khẩu Vina T&T, cần phải tăng cường chuỗi liên kết giữa doanh nghiệp, thương lái và bà con nông dân. Bởi lẽ, khó khăn lớn nhất đặt ra cho ngành sầu riêng hiện tại là hiện tượng tranh mua, tranh bán, bỏ cọc, loạn giá, phá chuỗi liên kết.

Ghi nhận ý kiến của cộng đồng doanh nghiệp, tại hội nghị sản xuất và xuất khẩu sầu riêng bền vững, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và nông thôn Hoàng Trung nhìn nhận, cần phải nâng cao tư duy với cách làm ăn chân chính, chia sẻ hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp và nông dân để xây dựng liên kết chắc chắn.

Tuy nhiên, vẫn cần thiết phải có những chế tài đủ mạnh để kiểm soát hoạt động xuất khẩu sầu riêng. Thứ trưởng cho biết, bộ sẽ đề xuất, tham mưu với Chính phủ để lồng ghép những quy định quản lý sầu riêng vào các văn bản quy phạm pháp luật.

Xuất siêu nông sản quý I gấp đôi cùng kỳ 2023

Xuất siêu nông sản quý I gấp đôi cùng kỳ 2023

Tiêu điểm -  1 năm

Kim ngạch xuất khẩu nông sản tăng mạnh ba tháng đầu năm nhờ nhu cầu tăng cao tại nhiều thị trường trên thế giới. Trong đó, giá trị xuất siêu tăng tới 96% so với cùng kỳ năm 2023.

Xây dựng nền nông nghiệp thuận thiên

Xây dựng nền nông nghiệp thuận thiên

Phát triển bền vững -  1 năm

Một số mô hình canh tác nông nghiệp thuận thiên đã được chứng minh đem lại hiệu quả cao, giải quyết nhiều thách thức ngành nông nghiệp nói chung và nông nghiệp Đồng bằng sông Cửu Long nói riêng đang phải đối diện.

‘Đừng để sầu riêng rơi vào bi kịch’

‘Đừng để sầu riêng rơi vào bi kịch’

Tiêu điểm -  1 năm

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho biết đã nhìn ra được những khó khăn, thách thức có thể xảy ra ngay từ khi ký nghị định thư về xuất khẩu sầu riêng chính ngạch sang Trung Quốc.

Xuất khẩu chuối, sầu riêng của HAGL vẫn bình thường

Xuất khẩu chuối, sầu riêng của HAGL vẫn bình thường

Doanh nghiệp -  1 năm

HAGL cho biết hoạt động xuất khẩu chuối của công ty sang Trung Quốc vẫn diễn ra bình thường mà không có bất kỳ hạn chế hoặc vướng mắc gì. Ngoài ra, sầu riêng cũng đã thu hoạch xong mùa vụ đầu tiên nên không còn hàng để xuất khẩu.

Nghị định 91 gỡ vướng dự án BT Thủ Thiêm của Đại Quang Minh, CII

Nghị định 91 gỡ vướng dự án BT Thủ Thiêm của Đại Quang Minh, CII

Tiêu điểm -  9 giờ

Những vướng mắc về xác định giá đất để thanh toán cho nhà đầu tư đã bỏ vốn xây dựng hạ tầng cho khu đô thị mới Thủ Thiêm đã được tháo gỡ.

Thủ tướng: Thiết kế chính sách để phát triển kinh tế tư nhân là không giới hạn

Thủ tướng: Thiết kế chính sách để phát triển kinh tế tư nhân là không giới hạn

Tiêu điểm -  1 ngày

Thủ tướng khẳng định phát triển kinh tế tư nhân là không giới hạn, yêu cầu khẩn trương hoàn thiện cơ chế, chính sách để tạo đà tăng trưởng bền vững.

Đàm phán thương mại với Mỹ về thuế đối ứng, Việt Nam cần lưu ý gì?

Đàm phán thương mại với Mỹ về thuế đối ứng, Việt Nam cần lưu ý gì?

Tiêu điểm -  1 ngày

Ngoài vấn đề minh bạch nguồn gốc xuất xứ, Việt Nam cần tính đến khả năng những thỏa thuận trong đàm phán thương mại với Mỹ ảnh hưởng tới các cam kết với những nước khác.

Sumitomo đầu tư khu công nghiệp 2.900 tỷ đồng tại Thanh Hóa

Sumitomo đầu tư khu công nghiệp 2.900 tỷ đồng tại Thanh Hóa

Tiêu điểm -  2 ngày

UBND tỉnh Thanh Hóa vừa chấp thuận chủ trương đầu tư và chấp thuận nhà đầu tư cho dự án KCN Thăng Long Thanh Hóa.

Điều hành giá điện hợp lý: Bài toán khó bao giờ mới có lời giải?

Điều hành giá điện hợp lý: Bài toán khó bao giờ mới có lời giải?

Tiêu điểm -  2 ngày

Cân bằng giữa tính giá điện theo cơ chế thị trường và ổn định xã hội vẫn luôn là bài toán khó tồn tại nhiều năm qua, nhưng bắt buộc phải giải trong thời gian tới.

Rủi ro đã ngấm giá, chứng khoán có hấp dẫn?

Rủi ro đã ngấm giá, chứng khoán có hấp dẫn?

Tài chính -  4 giờ

Với định giá thấp và các chính sách hỗ trợ mạnh mẽ, SGI Capital tin rằng đây là thời điểm để nhà đầu tư cân nhắc cơ hội.

'Bóng ma' nợ xấu ám ảnh ngành ngân hàng

'Bóng ma' nợ xấu ám ảnh ngành ngân hàng

Tài chính -  4 giờ

Phần lớn ngân hàng đã ghi nhận số dư nợ xấu tăng trong quý I/2025, trong đó hơn một nửa số ngân hàng niêm yết chứng kiến mức tăng hai chữ số.

Làm sao thương hiệu ngân hàng nổi bật khi khách chỉ chọn gần nhất?

Làm sao thương hiệu ngân hàng nổi bật khi khách chỉ chọn gần nhất?

Tài chính -  4 giờ

Các chuyên gia cho rằng, một thương hiệu ngân hàng tốt không chỉ nằm ở logo hay khẩu hiệu, mà là sự cam kết bền vững, được xây dựng từ niềm tin.

Công bố đường bay thẳng Hà Nội - Moscow

Công bố đường bay thẳng Hà Nội - Moscow

Nhịp cầu kinh doanh -  7 giờ

Ngày 9/5, dưới sự chứng kiến của Tổng bí thư Tô Lâm và lãnh đạo cấp cao 2 nước, Vietnam Airlines đã công bố đường bay thẳng từ thủ đô Hà Nội đến Moscow, Nga.

Giá vàng hôm nay 10/5: Bật tăng liên tiếp 4 nhịp

Giá vàng hôm nay 10/5: Bật tăng liên tiếp 4 nhịp

Vàng -  8 giờ

Giá vàng hôm nay 10/5 tăng 500 nghìn đồng ở cả hai chiều đối với vàng miếng và vàng nhẫn SJC ở thị trường trong nước.

Di sản của Warren Buffett và những bài học vượt thời gian

Di sản của Warren Buffett và những bài học vượt thời gian

Hồ sơ quản trị -  8 giờ

Warren Buffett không chỉ là một nhà đầu tư xuất sắc mà còn là một nhà tư tưởng tài chính với tầm ảnh hưởng vượt ra ngoài lĩnh vực đầu tư.

Nghị định 91 gỡ vướng dự án BT Thủ Thiêm của Đại Quang Minh, CII

Nghị định 91 gỡ vướng dự án BT Thủ Thiêm của Đại Quang Minh, CII

Tiêu điểm -  9 giờ

Những vướng mắc về xác định giá đất để thanh toán cho nhà đầu tư đã bỏ vốn xây dựng hạ tầng cho khu đô thị mới Thủ Thiêm đã được tháo gỡ.

Đọc nhiều