Quản trị rủi ro pháp lý trong bối cảnh mới

Tùng Anh Thứ bảy, 28/05/2022 - 13:36

Các doanh nghiệp đang phát triển trong một bối cảnh mới với quá nhiều biến động, rủi ro mà nguy hiểm nhất cần lưu ý là rủi ro pháp lý.

LS. Trương Thanh Đức - Trưởng ban Pháp luật và phản biện chính sách Hội VACD, Giám đốc Công ty AnviLaw.

Theo luật sư Trương Thanh Đức, nếu vướng phải các rủi ro khác, doanh nghiệp vẫn có thể vượt qua và làm lại nhưng với một số rủi ro về mặt pháp lý, doanh nghiệp có thể mất trắng nếu liên quan đến luật hình sự.

Rủi ro pháp lý nhẽ ra không đáng có nhưng doanh nghiệp vẫn phải chấp nhận. Thay vì né tránh, cần đi sâu vào hiểu nguyên lý của vấn đề và tìm cách đối mặt, giải quyết.

“Bài học ở đây là nếu né nó có nghĩa là chưa giải quyết mà cũng tránh không được, cứ phải xông vào để giải quyết. Để hiểu luật thì phải chui vào rừng luật”, ông Đức nói.

Đó là lý do Hội các Nhà quản trị Doanh nghiệp Việt Nam (VACD) tổ chức chương trình Cafe quản trị tháng 5/2022 với chủ đề “Thách thức quản trị giai đoạn 2020 – 2025: Quản trị rủi ro pháp lý”.

Trong sự kiện, một vấn đề được ông Đức nêu ra là việc tuân thủ pháp luật hiện đang rất tốn kém. Doanh nghiệp đang phải chịu những gánh nặng chi phí về thủ tục hành chính, phí và lệ phí, chi phí đầu tư, chi phí cơ hội, chi phí tuân thủ và chi phí phi chính thức.

“Tôi nhận của khách hàng mấy trăm triệu đồng qua ngân hàng mà phải báo cáo Cục Phòng chống rửa tiền của Ngân hàng Nhà nước. Tôi không tưởng tượng được tại sao lại phải làm như thế”, ông Đức nói.

Bên cạnh đó, theo ông Đức, luật pháp hiện nay quá phức tạp, nhiều chồng chéo, mâu thuẫn, bất hợp lý và không rõ ràng.

Một ví dụ điển hình có thể kể đến là quy định về việc doanh nghiệp cho vay. Điều 7.3 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định, doanh nghiệp có quyền lựa chọn hình thức, phương thức huy động, phân bổ và sử dụng vốn.

Tuy nhiên, kết luận của Thanh tra Bộ Công thương 2019 về vụ Tổng công ty Máy động lực và máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM) cho các đơn vị thành viên vay là trái quy định. Bản cáo trạng (2021) cũng nói rằng VEAM cho 3 cá nhân vay tiền hưởng lãi là đã vi phạm quy định tại khoản 1, điều 9, Luật Doanh nghiệp năm 2005 về hoạt động kinh doanh theo ngành nghề đã ghi trong giấy chứng nhận đăn ký kinh doanh. Nhiều cá nhân liên quan đã bị truy tố hình sự. Trong đó, cựu chủ tịch VEAM cũng phải chịu án hàng 11 năm tù, bồi thường gần 52 tỷ đồng.

Quản trị rủi ro pháp lý trong bối cảnh mới
LS. Trương Thanh Đức trong chương trình Cafe quản trị tháng 5/2022 của VACD

Trong khi có những rủi ro có thể dẫn đến các bản án hình sự, những thiệt hại lớn về tài sản thì cũng có những rủi ro phạm tội nhưng vô lý, thậm chí theo ông Đức, nếu vi phạm thì cũng vô hại và có thể tốt hơn cho doanh nghiệp và xã hội.

Một ví dụ có thể kể đến là Điều 14.1 của Bộ Luật lao động 2019 quy định hợp đồng lao động phải được giao kết bằng văn bản và được làm thành 2 bản. Vị luật sư này đặt vấn đề: “Vậy còn 3 bản thì sao, tôi khẳng định là phạm luật”?

Dù Luật quy định các hợp đồng làm thành 2 bản nhưng trong suốt nhiều năm liền, ông Đức vẫn ký tối thiểu 4 bản khi làm hợp đồng vì mỗi bên cần ít nhất hai chữ ký của hai bộ phận là kế toán và giám đốc. Sau này ông cũng chỉ ký 2 bản vì xét thấy không cần thiết phải ký nhiều.

Hay khi tham dự buổi ra mắt Hiệp hội Blockchain gần đây, ông Đức để ý thấy văn bản được đọc lên vẫn căn cứ vào Luật quy định quyền lập hội ban hành năm 1957. Ông Đức cho rằng, đây là quyền “có sức sống mãnh liệt nhất” vì đa phần luật sẽ liên tục được cập nhật, thay đổi cho phù hợp với bối cảnh mới.

Một quy định khác mà doanh nghiệp nào cũng có thể “dính”, liên quan đến xử phạt về việc uống rượu, bia tại điều 30 & 34 của Nghị định 117/2020/NĐ-CP. Đa phần doanh nghiệp đều phạm luật nhưng đến nay cũng không bị xử lý theo luật.

Cụ thể, phạt 1-3 triệu đồng với hành vi uống rượu, bia ngay trước, trong hoặc giữa giờ làm việc, ép buộc người khác uống rượu bia. Phạt 3-5 triệu đồng đối với người đứng đầu công ty nếu không tổ chức thực hiện các biện pháp phòng, chống tác hại của rượu bia; không tổ chức thực hiện quy định không uống rượu bia trong thời gian và tại nơi làm việc; không nhắc nhở, yêu cầu chấm dứt hành vi uống rượu, bia tại công ty; không tổ chức thực hiện, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc thực hiện đúng quy định về không được uống rượu bia.

Hay một ví dụ khác có thể kể đến là quy định về việc phải có con dấu. Theo quy định tại khoản 2 điều 43 Luật Doanh nghiệp 2020, doanh nghiệp quyết định loại dấu, số lượng, hình thức và nội dung dấu của doanh nghiệp. Điều này đồng nghĩa với việc doanh nghiệp sẽ được toàn quyền quyết định về nội dung của dấu mình sử dụng mà không chịu ràng buộc bởi quy định pháp luật.

Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý

Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý

Diễn đàn quản trị -  5 năm
Các doanh nghiệp hiện nay đối mặt với rất nhiều rủi ro về mặt pháp lý liên quan đến việc chấm dứt hợp đồng trước thời hạn, đặc biệt trong bối cảnh gặp nhiều khó khăn buộc phải cắt giảm nhân sự do đại dịch Covid-19 hoặc nhu cầu tái cấu trúc.
Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý

Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý

Diễn đàn quản trị -  5 năm
Các doanh nghiệp hiện nay đối mặt với rất nhiều rủi ro về mặt pháp lý liên quan đến việc chấm dứt hợp đồng trước thời hạn, đặc biệt trong bối cảnh gặp nhiều khó khăn buộc phải cắt giảm nhân sự do đại dịch Covid-19 hoặc nhu cầu tái cấu trúc.
Covid-19 gây ra rủi ro với mô hình tăng trưởng

Covid-19 gây ra rủi ro với mô hình tăng trưởng

Tiêu điểm -  3 năm

Trong bối cảnh đại dịch Covid-19, doanh nghiệp tích cực triển khai chuyển đổi số, tăng cường ứng dụng công nghệ nhưng nghịch lý xảy ra khi đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) vẫn ở mức thấp, chỉ đạt 46% GDP.

Cơ hội và rủi ro trên thị trường blockchain Việt Nam

Cơ hội và rủi ro trên thị trường blockchain Việt Nam

Khởi nghiệp -  3 năm

Cơ hội càng lớn, thì rủi ro càng cao. Đặc biệt đây là giai đoạn thanh lọc với thị trường blockchain nói chung, thị trường Việt Nam nói riêng.

Công cụ nhận biết rủi ro cho nhà đầu tư trái phiếu

Công cụ nhận biết rủi ro cho nhà đầu tư trái phiếu

Tài chính -  3 năm

Các cơ quan quản lý nhà nước cần sớm có cơ chế xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp phát hành trái phiếu, nhằm minh bạch thị trường và tránh những rủi ro cho nhà đầu tư.

Tránh rủi ro về sở hữu trí tuệ khi kinh doanh quốc tế

Tránh rủi ro về sở hữu trí tuệ khi kinh doanh quốc tế

Diễn đàn quản trị -  3 năm

Mặc dù pháp luật sở hữu trí tuệ của các nước đã có sự hài hoà đáng kể nhưng vẫn còn những điểm khác biệt đáng kể trong việc vận hành hệ thống sở hữu trí tuệ mà các doanh nghiệp cần quan tâm khi kinh doanh quốc tế.

Kiến tạo 'công dân toàn cầu' phụng sự kỷ nguyên vươn mình

Kiến tạo 'công dân toàn cầu' phụng sự kỷ nguyên vươn mình

Diễn đàn quản trị -  1 ngày

Giữa dòng chảy của sự hội nhập, BUV nổi lên như một minh chứng cho hợp tác giáo dục quốc tế thành công, góp phần vào sự phát triển của nền giáo dục nước nhà.

Sau quản trị số là gì?

Sau quản trị số là gì?

Diễn đàn quản trị -  1 ngày

Thế giới đang bước vào thời kỳ mà mọi công việc, tác vụ đều gắn với AI. Vậy sẽ ra sao, khi AI được ứng dụng vào hoạt động quản trị doanh nghiệp?

Quản trị bằng đổi mới, dẫn lối bằng giá trị

Quản trị bằng đổi mới, dẫn lối bằng giá trị

Diễn đàn quản trị -  1 ngày

ROX Group đang bền bỉ lớn lên từ chính nội lực của mình, khi đổi mới trở thành mạch sống văn hóa, dữ liệu trở thành ngôn ngữ quản trị và con người là điểm tựa để kiến tạo giá trị từ gốc rễ.

Nguy cơ mất nhân sự vì trì hoãn tăng lương

Nguy cơ mất nhân sự vì trì hoãn tăng lương

Diễn đàn quản trị -  3 ngày

Nhiều người lao động cho biết đang chủ động tìm việc mới vì không nhận được mức tăng lương kỳ vọng.

Tìm lợi thế chiến lược huy động vốn cho doanh nghiệp Việt

Tìm lợi thế chiến lược huy động vốn cho doanh nghiệp Việt

Diễn đàn quản trị -  4 ngày

Các doanh nghiệp sở hữu nhiều lợi thế chiến lược sẽ có khả năng huy động vốn dễ dàng với nhiều ưu đãi hơn.

CEO Bình Điền Ngô Văn Đông: Tôi muốn “mùa vàng” cho nông dân

CEO Bình Điền Ngô Văn Đông: Tôi muốn “mùa vàng” cho nông dân

Leader talk -  37 phút

Dù đang giữ vị trí Tổng giám đốc Công ty CP Phân bón Bình Điền, ông Ngô Văn Đông vẫn không ngần ngại cùng đội ngũ kỹ sư trực tiếp đến từng chân ruộng, rẫy cà phê, hồ tiêu trên khắp cả nước trực tiếp kiểm tra, giám sát hiệu quả của sản phẩm phân bón Đầu Trâu. Đây không chỉ là những chuyến đi thực địa, đó còn là hành trình đồng hành cùng nông dân và sự chuyển mình của nông nghiệp Việt Nam.

Bất động sản Đông Bắc Hà Nội khai mở kỷ nguyên mới

Bất động sản Đông Bắc Hà Nội khai mở kỷ nguyên mới

Bất động sản -  11 giờ

Đồng hành cùng khí thế 80 năm lịch sử của đất nước, phía Đông bắc Hà Nội vươn lên thành tâm điểm bất động sản trong kỷ nguyên mới nhờ những thay đổi vượt bậc về hạ tầng.

Hạ tầng chiến lược - động lực bứt phá kinh tế

Hạ tầng chiến lược - động lực bứt phá kinh tế

Tiêu điểm -  13 giờ

Hàng loạt các dự án lớn được khởi công, khánh thành vượt tiến độ đã trở thành minh chứng cho tiềm lực mạnh mẽ của các doanh nghiệp trong nước.

Chủ tịch Cen Group Nguyễn Trung Vũ: Thị trường bất động sản sẽ thay đổi 'kinh khủng'

Chủ tịch Cen Group Nguyễn Trung Vũ: Thị trường bất động sản sẽ thay đổi 'kinh khủng'

Media -  13 giờ

Từ chỗ thiếu nguồn cung, thị trường bất động sản đang bùng nổ với sự xuất hiện của các dự án khu đô thị quy mô lớn chưa từng có.

Cánh cửa room ngoại phân hóa các ngân hàng

Cánh cửa room ngoại phân hóa các ngân hàng

Tài chính -  14 giờ

Trong bối cảnh mới, room ngoại không chỉ là “trần kỹ thuật” mà là “lựa chọn chiến lược”. Một số ngân hàng trống room vì không đủ hấp dẫn. Nhưng cũng có những ngân hàng tốt, giữ lại room cho đối tác chiến lược.

SHB cùng đất nước kiến tạo 'Niềm tin số'

SHB cùng đất nước kiến tạo 'Niềm tin số'

Nhịp cầu kinh doanh -  14 giờ

Phó chủ tịch HĐQT Ngân hàng SHB – ông Đỗ Quang Vinh cùng hơn 300 KOL và các nhà quản lý, doanh nghiệp, nền tảng góp mặt tại Hội nghị KOL toàn quốc cùng nhau kiến tạo bản đồ niềm tin số quốc gia.

Đất nông nghiệp thành vàng nhờ du lịch: Cơ hội hay cạm bẫy?

Đất nông nghiệp thành vàng nhờ du lịch: Cơ hội hay cạm bẫy?

Phát triển bền vững -  14 giờ

Việt Nam hiện đang bước vào giai đoạn có thể xem là 'thời điểm vàng' để phát triển mô hình kinh tế du lịch đa giá trị từ nông nghiệp và đất nông nghiệp.