Ý tưởng xây dựng khu kinh tế ven biển Quảng Yên được tỉnh Quảng Ninh khởi động từ năm 2012. Ngày 22/5/2020, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt, bổ sung quy hoạch khu kinh tế ven biển Quảng Yên vào quy hoạch phát triển các khu kinh tế ven biển của Việt Nam.
Đến ngày 24/9/2020, Phó thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng đã ký Quyết định số 29/2020/QĐ-TTg về việc thành lập khu kinh tế ven biển Quảng Yên có tổng diện tích 13.303ha.
Định hướng trong tương lai, khu kinh tế ven biển Quảng Yên sẽ phát triển thành khu kinh tế đa ngành, hình thành trung tâm công nghiệp, dịch vụ, hậu cần và đô thị hiện đại, thông minh của tỉnh Quảng Ninh và khu vực Đồng bằng sông Hồng.
Thị xã Quảng Yên là một trong những địa phương có vị trí địa lý quan trọng của tỉnh Quảng Ninh khi nằm giữa thành phố Uông Bí, Hạ Long (Quảng Ninh) và thành phố Hải Phòng - nơi có tốc độ phát triển kinh tế - xã hội mạnh mẽ với nhiều tiềm năng nổi trội.
Nằm tại vị trí chiến lược, sở hữu mặt bằng rộng, dư địa phát triển tốt, hội tụ nhiều yếu tố thuận lợi, vừa có đường biển, vừa có đường bộ, đường hàng không, khi tiếp giáp với sân bay Vân Đồn và sân bay Cát Bi (Hải Phòng)… đã giúp hoạt động giao thương vận chuyển hàng hóa, xuất nhập khẩu qua địa bànthị xã Quảng Yên đa dạng, có lợi thế trở thành “trạm trung chuyển quốc tế”.
Bên cạnh những lợi thế sẵn có, tỉnh Quảng Ninh cũng đã dành nguồn lực lớn để lập các quy hoạch; tổ chức các cuộc xúc tiến đầu tư, làm việc với các đối tác trong và ngoài nước, đẩy mạnh thu hút đầu tư vào khu vực thị xã Quảng Yên.
Năm 2014, tuyến cao tốc Hạ Long - Hải Phòng đã chính thức được khởi công với hai dự án thành phần gồm cao tốc Hạ Long có vốn đầu tư 6.416 tỷ đồng vốn ngân sách và cầu Bạch Đằng được đầu tư theo hình thức BOT, tổng vốn 7.277 tỷ đồng.
Đáng chú ý, gần như toàn bộ chiều dài tuyến cao tốc Hạ Long - Hải Phòng chạy qua địa bàn Quảng Yên. Sau bốn năm thi công, ngày 1/9/2018, cao tốc Hạ Long - Hải Phòng chính thức đi vào hoạt động.
Nhờ đó, Quảng Yên đã mở rộng được cánh cửa kết nối giao thương thuận lợi với các địa phương lân cận, thu hút và dẫn dắt các nhà đầu tư hàng đầu trong lĩnh vực phát triển khu công nghiệp, cảng biển và dịch vụ cảng đến phát triển và tạo đột phá cho khu kinh tế ven biển Quảng Yên.
Đến nay, trên địa bàn thị xã đã thu hút được một số tập đoàn kinh tế lớn như: Tập đoàn Amata (Thái Lan), Công ty Đầu tư và phát triển hạ tầng Viglacera, Công ty CP KCN Bắc Tiền Phong, Công ty CP KCN Nam Tiền Phong, Công ty CP Sửa chữa tàu biển NOSCO - VINALIES, Công ty CP Vận tải và thương mại Xuân Trường Hải, Công ty TNHH MTV Sửa chữa ô tô Hải Phòng...
Khu kinh tế ven biển Quảng Yên đã quy hoạch, phát triển được 5 khu công nghiệp gồm: Đông Mai, Sông Khoai, Bắc Tiền Phong, Nam Tiền Phong và Bạch Đằng. Tiêu biểu là khu công nghiệp Đông Mai đã được tỉnh đầu tư hoàn thiện hạ tầng với tỷ lệ lấp đầy đạt 73%, tạo công ăn việc làm cho 6.000 lao động. Đã có 16 doanh nghiệp thứ cấp được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư vào khu công nghiệp Đông Mai với tổng vốn đầu tư đăng ký là 331 triệu USD.
Riêng bốn khu công nghiệp còn lại đang được thị xã Quảng Yên đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng và thu hút các nhà đầu tư thứ cấp. Dự kiến giai đoạn 2021-2025, năm khu công nghiệp nằm trong khu kinh tế ven biển Quảng Yên sẽ tạo việc làm cho khoảng 60.000 lao động.
Công bố quyết định thành lập khu kinh tế ven biển Quảng YênViệc công bố quyết định thành lập khu kinh tế ven biển Quảng Yên sẽ là một trong những tiền đề để thị xã đẩy nhanh hơn nữa tiến độ thực hiện mục tiêu thành lập thành phố trước năm 2025 và đạt các tiêu chí của đô thị loại II trước năm 2030.
Giai đoạn 2020-2025, tỉnh Quảng Ninh xác định xây dựng khu kinh tế ven biển Quảng Yên là hạt nhân, động lực tăng trưởng mới tuyến phía Tây và của tỉnh, trở thành đô thị - công nghiệp - dịch vụ - cảng biển thông minh - hiện đại.
Theo lộ trình phát triển, giai đoạn I (từ năm 2020-2021) xây dựng cơ sở hạ tầng cơ bản phục vụ cho dự án trong khu kinh tế; giai đoạn II (từ năm 2021-2025) tập trung xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng và các khu chức năng của khu kinh tế; giai đoạn III (từ năm 2026-2035) đầu tư đồng bộ kết cấu hạ tầng của toàn khu kinh tế ven biển Quảng Yên, từng bước hình thành đô thị thông minh. Ước tính từ năm 2020-2035, tổng nhu cầu đầu tư cho khu kinh tế ven biển Quảng Yên khoảng 160.000 tỷ đồng.
Để thực hiện mục tiêu, định hướng, nhiệm vụ trong giai đoạn tới, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng đề nghị tỉnh Quảng Ninh cũng như thị xã Quảng Yên tập trung thực hiện hiệu quả 3 đột phá chiến lược.
Đặc biệt quan tâm đầu tư hoàn thiện hạ tầng cơ sở, phát triển nông thôn, gắn với bảo vệ môi trường; cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh để huy động các nguồn lực cho phát triển.
Trên cơ sở tái cấu trúc, cần rà soát điều chỉnh các quy hoạch, đẩy nhanh lập quy hoạch tỉnh Quảng Ninh gắn với quy hoạch vùng, quy hoạch quốc gia. Sớm hoàn thành quy hoạch chi tiết khu kinh tế ven biển Quảng Yên, thực hiện quy hoạch, kế hoạch theo từng giai đoạn, xác định các công trình, dự án động lực để ưu tiên đầu tư...
