Spotify, Microsoft, Twitter, Airbnb, Bloomberg và rất nhiều “ông lớn” khác trên thế giới đã áp dụng mô hình làm việc hybrid hoặc “làm việc từ mọi nơi”. Ở Việt Nam, Heineken, AIA, Baemin, Savills, và Tiktok cũng không hề chậm chân trong việc tạo môi trường làm việc linh hoạt cho nhân sự của mình hậu đại dịch Covid-19.
Nghiên cứu từ McKinsey cho thấy, 90% công ty trên toàn cầu đang chuyển đổi chính sách để làm việc linh hoạt lâu dài. Không chỉ giảm được chi phí vận hành và tối ưu không gian, hình thức làm việc kết hợp còn được Stanford đánh giá là phương pháp thu hút và giữ chân nhân tài các thế hệ một cách hữu hiệu bởi khả năng nâng cao mức độ hài lòng, gắn kết và cam kết với công việc.
Ngược lại, tại hãng xe điện lớn nhất thế giới Tesla, CEO Elon Musk gây tranh cãi khi yêu cầu nhân sự “trở lại làm việc toàn thời gian tại văn phòng hoặc nghỉ việc”.
“Mô hình này có thực sự hiệu quả hay không phụ thuộc vào từng nhóm nhân sự và kỳ vọng cũng như nhu cầu của họ trong công việc. Chính sách làm việc hybrid hay làm việc tại văn phòng như thông thường cũng phản ánh chính văn hóa của công ty đó”, Daan van Rossum, CEO Dreamplex và FlexOS tại Việt Nam chia sẻ trong chương trình “Nhân Tài Nhân Tài 2032” do Curieous phối hợp với Vietsuccess thực hiện.
Renee Kida, lãnh đạo phụ trách con người và văn hóa tại GoTo Financial cho biết, những công việc cần sự tương tác trực tiếp hàng ngày như xử lý máy chủ dữ liệu vẫn đòi hỏi làm việc tại văn phòng hoàn toàn. Đó là lý do các công ty cần phân loại và lắng nghe nhu cầu của nhân sự trong việc lựa chọn hình thức làm việc tốt nhất cho họ cũng như cập nhật các chính sách phù hợp theo thời gian.
“Nếu không có những lựa chọn này, các công ty sẽ rất khó cạnh tranh được với những startup khổng lồ như GoTo khi họ đang tập trung thu hút, gắn kết và níu giữ các nhân sự tài năng”, Rossum nhấn mạnh.
Nhu cầu doanh nghiệp quyết định hình thức làm việc Gen Z đã sẵn sàng cho những gì họ yêu cầu?
Gen Z (những người được sinh ra vào khoảng 1997 - 2012) đang bước vào độ tuổi lao động là nhóm mà các công ty gần như không thể loại họ ra khỏi lực lượng nhân sự nòng cốt mới. Theo một khảo sát của McKinsey, chỉ 9% Gen Z ở Việt Nam muốn làm việc toàn thời gian tại văn phòng.
Gen Z lớn lên trong một môi trường đã có sẵn mạng xã hội như Facebook, Tiktok để kết nối với thế giới từng giây. Họ có tài xế dừng trước cửa nhà để đưa họ đến bất cứ đâu hay những người giao hàng mang món đồ đến tận tay chỉ qua vài cú nhấp chuột.
“Môi trường sống của họ được cá nhân hóa hơn và dựa trên dữ liệu. Do đó, ta có thể đồng cảm hơn với góc nhìn của Gen Z rằng một văn phòng làm việc cố định mới là thứ kỳ lạ. Họ có những kỳ vọng khác biệt và những nhu cầu khác biệt”, Rossum nói.
Việc này liên quan đến một câu hỏi quan trọng là các nhà tuyển dụng đang xây dựng công ty theo quan điểm “tôi thật may mắn vì có họ làm việc cho mình” hay “họ thật may mắn khi được làm việc cho tôi”. Rossum khẳng định, một công ty tốt là công ty nhìn mọi thứ từ góc độ của những con người làm việc cho họ, đặt nhân sự ở vị trí trung tâm.
“Các nhân sự ngày nay sẽ chẳng ngại ngần lựa chọn làm việc cho những công ty đang làm mọi thứ vì họ”, Rossum nói.
Điều đó không đơn giản là đặt ra chính sách làm việc hybrid và bảo mọi người chấp hành. Nhà tuyển dụng cần thực sự suy nghĩ đến điều gì khiến nhân sự hào hứng đến văn phòng trong một số ngày trong tuần? Điều gì khiến họ gắn kết với mọi người dù làm việc từ xa?
Mặt khác, môi trường làm việc từ xa hoặc hybrid cũng đòi hỏi các cá nhân có sự tự chủ, kỷ luật và cả năng lực cao hơn. Gen Z với tuổi đời trẻ hầu như chưa có đủ kinh nghiệm để phát triển đầy đủ các kỹ năng cần thiết này.
Ruby Nguyễn, CEO Curieous đặt vấn đề, liệu Gen Z có đang thực sự sẵn sàng để đáp ứng nhu cầu công việc khi các nhà tuyển dụng đã “thỏa hiệp” để tạo một môi trường thực sự theo ý họ.
“Những đứa trẻ thường đòi hỏi rất nhiều thứ. Chúng là là những người trưởng thành đã đi trước và chúng ta biết thứ gì tốt hơn cho họ. Chúng ta cần thiết kế một môi trường làm việc đúng và cân bằng giữa thứ họ muốn và thứ tốt cho họ”, Rossum trả lời.
Tối ưu môi trường làm việc hybrid cho tất cả thế hệ người lao động
Ben Hamley, nhà thiết kế môi trường làm việc tương lai tại Jones Lang Lasalle (JLL) gần đây chia sẻ, các dữ liệu mới đang chỉ ra rằng khi làm việc hybrid càng nhiều, người lao động càng cảm thấy thiếu sự gắn kết mạnh mẽ với đồng nghiệp.
“Những thứ vốn rất tự nhiên ở một môi trường văn phòng truyền thống do đó cần được thiết kế một cách có chủ đích trong môi trường làm việc hybrid. Đó là khi công ty trao cho mọi người quyền được cá nhân hóa trải nghiệm làm việc”, Rossum chia sẻ.
Chẳng hạn, với việc thiết kế không gian, công ty có thể đặt một chiếc ghế dài để nhân sự có thể có những cuộc trò chuyện thoải mái bên tách cà phê. Việc dùng những chiếc bảng trắng di động cũng sẽ giúp mọi người dễ dàng bắt đầu hoạt động lên ý tưởng hoặc biến nó trở thành một bức tường tự chế để có không gian nói chuyện riêng. Công nghệ đã phát triển đến mức mà con người có thể kiểm soát rất nhiều thứ của văn phòng như nhiệt độ, không khí, ánh sáng, … một cách phù hợp với nhu cầu của mỗi cá nhân.
Các nhân sự ngày nay sẽ chẳng ngại ngần lựa chọn làm việc cho những công ty đang làm mọi thứ vì họ.
Ông Daan van Rossum
CEO Dreamplex và FlexOS tại Việt Nam
Mặt khác, rất nhiều công ty hiện nay chỉ giao việc lên kế hoạch các hoạt động tập thể cho phòng nhân sự, dễ dẫn đến thiếu hứng thú và thiếu phù hợp. Theo đó, công ty có thể thực hiện một khảo sát đơn giản và thiết kế rất nhiều tương tác nhóm mà nhân sự có thể lựa chọn để trở nên thân thiết hơn với công ty và đồng nghiệp.
Việc này sẽ giúp mọi người thực sự muốn đến văn phòng một số ngày trong tuần bởi họ biết có thứ gì đó thú vị diễn ra và mọi người có thể chia sẻ những công việc và vấn đề họ gặp phải gần đây. Đó có thể là một ngày có bữa trưa chung hay hoạt động đào tạo nâng cao năng lực vào buổi chiều. Bên cạnh đó, quản lý sẽ dễ dàng nắm bắt và giúp đỡ nhân sự của mình giải quyết các vấn đề gặp phải trong môi trường làm việc trực tiếp.
Tuy nhiên, những điều này có thể sẽ khó khăn hơn rất nhiều với hình thức làm việc từ xa. Do đó, mô hình hybrid sẽ cân bằng được những thách thức này.
Rossum cho rằng, vai trò của quản lý cấp trung rất quan trọng trong việc áp dụng mô hình hybrid hiệu quả. Họ là người theo sát nhóm và khởi xướng, dẫn dắt những hoạt động tập thể và cá nhân một cách phù hợp và cần thiết. Nhóm quản lý này càng tốt thì hiệu quả vận hành công ty càng cao và càng ít các vấn đề như việc mọi người thiếu sự thấu hiểu hay có những cá nhân tiết lộ thông tin nội bộ ra bên ngoài hoặc chuyển sang làm việc cho đối thủ.
Cuối cùng, nhiều nhà quản lý lo ngại rằng công việc căng thẳng và bận rộn sẽ khiến người lao động trẻ nhanh chóng rời khỏi công ty. Đối với người trẻ, công việc là một phần của cuộc sống đầy màu sắc chứ không phải là thứ mà họ phải cần bằng với cuộc sống như những thứ thế hệ trước thường suy nghĩ.
“Sẽ có những lúc bận rộn và căng thẳng như vậy. Nhưng khi nhìn rộng ra, đây có phải là một trải nghiệm làm việc tốt không? Tôi có cảm thấy có nhiều mối quan hệ sâu sắc hơn và phát triển bản thân thành những cá nhân xuất sắc? Tôi có cảm thấy việc tôi làm có ý nghĩa và to lớn hơn so với khi tôi làm nó một mình? Đó mới là điều mà ta cần nghĩ đến khi kiến tạo một môi trường khiến mọi người thực sự hạnh phúc khi làm việc”, Rossum nhấn mạnh.
