Doanh nghiệp xuất khẩu gạo: Nhiều thuận lợi nhưng thiếu vốn
Có nhiều cơ hội từ thị trường quốc tế, tuy nhiên, doanh nghiệp xuất khẩu gạo rơi vào tình trạng "thế chấp hết tài sản cũng không đủ tiền nhập hàng".
Ngày 25/5 vừa qua, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái vừa ký quyết định phê duyệt Chiến lược phát triển thị trường xuất khẩu gạo của Việt Nam đến năm 2030. Đáng chú ý, chiến lược này đặt mục tiêu giảm 44% khối lượng xuất khẩu gạo đến năm 2030.
Theo Chiến lược xuất khẩu gạo Việt Nam đến năm 2023, Việt Nam đặt mục tiêu tăng giá trị gia tăng, nâng cao giá trị gạo xuất khẩu. Để thực hiện được chiến lược này, Việt Nam chấp nhận giảm khối lượng xuất khẩu đến năm 2030 xuống còn khoảng 4 triệu tấn (tương đương khoảng 2,62 tỷ USD) từ mức 7,2 triệu tấn vào năm 2022.
Cụ thể, chính phủ lên kế hoạch chuyển dịch cơ cấu chủng loại gạo xuất khẩu: giảm tỷ trọng gạo phẩm cấp thấp và trung bình, nâng tỷ trọng các loại gạo đặc sản, gạo phẩm cấp cao. Phấn đấu đến năm 2025, tỷ lệ gạo xuất khẩu có thương hiệu của Việt Nam đạt trên 20% và năm 2030 là trên 40%.
Đồng thời, chiến lược đặt mục tiêu đẩy mạnh tỷ lệ gạo xuất khẩu trực tiếp mang thương hiệu gạo Việt Nam vào các thị trường, phấn đấu đạt khoảng 25% gạo xuất khẩu trực tiếp mang nhãn hiệu Gạo Việt Nam/Vietnam rice vào năm 2030.
Trong giai đoạn này, Việt Nam cũng sẽ chuyển dịch cơ cấu thị trường xuất khẩu, đặc biệt tăng cường tỷ trọng xuất khẩu các châu lục khác như châu Phi, châu Mỹ và châu Âu.
Phấn đấu đến năm 2030, thị trường châu Á chiếm tỷ trọng khoảng 55% tổng kim ngạch xuất khẩu gạo, thị trường châu Phi chiếm khoảng 23%, thị trường Trung Đông chiếm khoảng 5%, thị trường châu Âu chiếm khoảng 5%, thị trường châu Mỹ chiếm khoảng 8%, thị trường châu Đại Dương chiếm khoảng 4%.
Việt Nam sẽ tập trung vào cải thiện và phát triển chất lượng thay vì số lượng, nâng cao giá trị xuất khẩu gạo và các mặt hàng chế biến từ gạo, khẳng định uy tín và thương hiệu gạo Việt Nam trên trường quốc tế.
Tóm lại, mục tiêu của chiến lược này đó là phát triển đa dạng hóa các thị trường xuất khẩu gạo với quy mô, cơ cấu thị trường, cơ cấu sản phẩm xuất khẩu hợp lý, ổn định, bền vững và hiệu quả, gia tăng thị phần gạo Việt Nam tại các thị trường xuất khẩu, đặc biệt thị trường các nước phát triển.
Bên cạnh đó, mục tiêu thứ hai cũng không kém phần quan trọng đó là Việt Nam sẽ tập trung vào cải thiện và phát triển chất lượng thay vì số lượng, nâng cao giá trị xuất khẩu gạo và các mặt hàng chế biến từ gạo, khẳng định uy tín và thương hiệu gạo Việt Nam trên trường quốc tế, từ đó "thúc đẩy xuất khẩu gạo chất lượng cao, đảm bảo an ninh lương thực trong nước, bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu”.
Để thực hiện được những mục tiêu trên, Việt Nam đã có những định hướng phát triển thị trường cụ thể, theo từng khu vực.
Đối với thị trường Đông Bắc Á, Việt Nam phấn đấu tăng thị phần gạo trongtổng kim ngạch nhập khẩu gạo của Hàn Quốc từ 8,7% năm 2021 lên khoảng 20% năm2025 và khoảng 23% năm 2030; thị phần vào thị trường Nhật Bản từ 0,1% năm 2021lên khoảng 0,5% vào năm 2025 và khoảng 1% vào năm 2030. Trong khi đó, vẫn giữ vữngthị phần xuất khẩu gạo sang các nước trong khu vực, nhất là các thị trường chủchốt như Philippines, Indonesia, Malaysia,...
Trên thị trường châu Phi và Trung Đông, Việt Nam sẽ tăng cường quan hệ hợp tác về phát triển thị trường gạo với các nước, chú trọng việc đàm phán, ký kết các bản ghi nhớ, thỏa thuận về thương mại gạo với các nước có nhu cầu nhập khẩu gạo.
Trong giai đoạn 2023 - 2030, Việt Nam cũng sẽ chuyển dịch cơ cấu thị trường xuất khẩu, đặc biệt tăng cường tỷ trọng xuất khẩu các châu lục khác như châu Phi, châu Mỹ và châu Âu.
Ngoài ra, Việt Nam cũng chú chú trọng khai thác các kênh xuất khẩu gạo trắng chất lượng cao vào thị trường Ả rập Xê-út, Các tiểu Vương quốc Ả rập Thống nhất. Từ đó, Việt Nam phấn đấu tăng thị phần gạo trong tổng kim ngạch nhập khẩu gạo của thị trường Nam Phi từ 0,7% năm 2021 lên khoảng 1,5% vào năm 2025, khoảng 2% vào năm 2030; duy trì ổn định thị phần tại thị trường Ghana và Bờ Biển Ngà.
Với thị trường châu Âu, Việt Nam sẽ tập trung khai thác hiệu quả các hiệp định thương mại tự do với khu vực như EVFTA, UKVFTA, EAEU để tăng khối lượng gạo xuất khẩu vào khu vực, tương xứng với tiềm năng của thị trường.
Tại khu vực này, Việt Nam phấn đấu tăng thị phần gạo trong tổng kim ngạch nhập khẩu gạo của Liên minh kinh tế Á – Âu với muc tiêu thị phần tại thị trường Liên bang Nga tăng từ 1,6% năm 2021 lên khoảng 7% vào năm 2025, khoảng 10% năm 2030. Thị phần tại thị trường Bê-la-rút ổn định ở mức khoảng 25%.
Việt Nam cũng đặt mục tiêu tăng thị phần gạo ở hầu hết các quốc gia Tây Âu như: Pháp là từ 2,3% năm 2021 lên khoảng 2% vào năm 2025 và khoảng 3,5%; Đức từ 1,8% vào năm 2021 lên khoảng 2% năm 2025 và khoảng 2,5% vào năm 2030; Cộng hòa Séc từ 7,7% năm 2021 lên khoảng 8,5% năm 2025 và khoảng 10% vào năm 2030.
Cuổi cùng, Việt Nam phấn đấu tăng thị phần tại thị trường Hoa Kỳ từ 1,5% năm 2021 lên khoảng 3% vào năm 2025, khoảng 5% vào năm 2030, tăng thị phần tại thị trường Mexico lên 0,2% vào năm 2025, khoảng 0,5% vào năm 2030; tại thị trường Haiti từ 6,5% năm 2021 lên khoảng 8% vào năm 2025, khoảng 10% vào năm 2030.
Tại thị trường Úc, Việt Nam đặt mục tiêu tăng thị phần tại thị trường này từ 14% năm 2021 lên khoảng 16% vào năm 2025 và khoảng 19% vào năm 2030...
Có nhiều cơ hội từ thị trường quốc tế, tuy nhiên, doanh nghiệp xuất khẩu gạo rơi vào tình trạng "thế chấp hết tài sản cũng không đủ tiền nhập hàng".
Các bộ liên quan cần nghiên cứu việc Ấn Độ cấm xuất khẩu gạo và có giải pháp phù hợp bảo đảm an ninh lương thực, ổn định thị trường giá cả lúa gạo và lợi ích người nông dân.
Xuất khẩu gạo năm 2020 của Việt Nam đạt 6,15 triệu tấn, trị giá đạt khoảng 3,07 tỷ USD. Mặc dù lượng gạo xuất khẩu giảm khoảng 3,5% so với năm 2019, nhưng trị giá xuất khẩu lại tăng tới 9,3%.
Theo Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải, Bộ Công thương từng có kiến nghị Chính phủ tạm dừng xuất khẩu gạo đến hết tháng 5 vì tính toán đến vấn đề an ninh lương thực khi Việt Nam thực hiện giãn cách xã hội.
Chủ tịch UBND TP. HCM thống nhất chủ trương điều chỉnh điểm đầu tuyến metro Cần Giờ từ ga Tân Thuận sang ga Bến Thành, theo đề xuất của VinSpeed.
Nâng cấp hiệp định thương mại tự do được kỳ vọng sẽ giúp Việt Nam củng cố hợp tác kinh tế hơn nữa với Trung Quốc, tạo thuận lợi cho thương mại, đầu tư giữa hai nước.
AI đang mở ra mô hình bán hàng mới trong kỷ nguyên bán hàng qua mạng xã hội, giúp doanh nghiệp Việt chuyển hóa tương tác thành doanh thu thực và sáng tạo thành giá trị.
Trong Dự thảo Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi, quyền sở hữu trí tuệ không chỉ được bảo vệ mà còn có thể được định giá, mua bán và trở thành tài sản.
Tăng trưởng kinh tế Việt Nam tiếp tục giữ đà khi thương mại tốt hơn kỳ vọng cộng hưởng cùng nội lực vững vàng.
Hệ thống y tế Medlatec nhận đầu tư chiến lược từ Ares Management đã mở ra một chương mới cho cả doanh nghiệp và ngành y tế tư nhân Việt Nam.
Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel) cam kết phát triển kinh doanh gắn liền với trách nhiệm môi trường, xã hội và quản trị doanh nghiệp.
Bộ đôi cao tầng Road Residence & Park Residence tại Flora Avenue nổi bật với vị trí đắt giá và không gian sống hiện đại. Một bên đón nhịp sống rộn ràng từ các trục đường huyết mạch, một bên hòa mình giữa các công viên sôi động, để cùng kiến tạo chuẩn sống phồn hoa phía Nam Thủ đô.
Vinpearl vừa được vinh danh là thương hiệu mạnh nhất Đông Nam Á và số 1 Việt Nam năm 2025, theo xếp hạng của Brand Finance – tổ chức định giá thương hiệu hàng đầu thế giới. Đây là bước tiến thần tốc, khẳng định tầm vóc, bản lĩnh và uy tín vượt trội của Vinpearl tại Việt Nam cũng như trên thế giới.
Ngày 28/10/2025, tại Hà Nội, Tập đoàn T&T Group của doanh nhân Đỗ Quang Hiển đã xuất sắc được vinh danh trong bảng xếp hạng ALPHA 30 - Top 30 tập đoàn đầu tư chiến lược Việt Nam năm 2025.
Doanh thu quý III/2025 của SAGS giảm là do không còn cung cấp dịch vụ phục vụ mặt đất trọn gói cho Vietjet tại sân bay Tân Sơn Nhất.
Biên lợi nhuận gộp trong quý III/2025 của Đạm Phú Mỹ tăng gần gấp đôi cùng kỳ, từ 11,7% lên 19,3%, phản ánh sự hiệu quả trong việc kiểm soát chi phí đầu vào, tối ưu hóa giá bán.