Việt Nam tụt hạng về chỉ số cạnh tranh nhân tài toàn cầu

Năm 2020, Việt Nam được xếp hạng 96/132 quốc gia về chỉ số cạnh tranh nhân tài toàn cầu (GTCI), giảm 5 vị trí so với năm ngoái và 9 vị trí so với năm 2018, theo báo cáo từ Tập đoàn Adecco cùng với Google và INSEAD.

Được phân loại trong nhóm thu nhập trung bình thấp ở khu vực Đông Á, Đông Nam Á và châu Đại Dương, Việt Nam nổi trội so với khu vực về tiêu chí “Kỹ năng tri thức toàn cầu” (Global Knowledge skills), xếp hạng 59 toàn cầu, tăng 10 hạng so với năm ngoái.

Trong khi đó, tiêu chí về “Kỹ thuật và đào tạo nghề” (Vocational & Technical skills) rất cần được cải thiện, đặc biệt là tỉ lệ có việc làm (Employability). Thứ hạng của “Thu hút nhân tài” cũng giảm từ thứ 91 năm 2019 xuống còn 105 vào năm 2020.

Ông Andree Mangels, Tổng Giám đốc Adecco Việt Nam, đánh giá Việt Nam vẫn còn khoảng cách khá lớn giữa đào tạo và nhu cầu doanh nghiệp. Sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo (AI) đòi hỏi phải đào tạo thêm những kĩ năng mới cho lực lượng lao động.

Ở tất cả các cấp độ, người lao động cần được rèn luyện về khả năng thích ứng, trí thông minh xã hội, giao tiếp và giải quyết vấn đề.

“Nhân tài được cho là phù hợp trong thời đại ngày nay không chỉ đảm đương nhiều trách nhiệm mới với cách làm việc sáng tạo hơn mà còn phải tận dụng được chuyển đổi kỹ thuật số để đưa ra quyết định dựa trên cơ sở dữ liệu”, ông nhấn mạnh.

Liên quan đến thước đo ứng dụng công nghệ, Việt Nam nổi bật với danh mục “Mật độ robot” khi xếp thứ 41, cao hơn một nửa số quốc gia còn lại trên thế giới.

Tuy nhiên, Việt Nam lại xếp hạng 102 về “Sử dụng công nghệ” và hạng 65 về “Đầu tư vào các công nghệ mới”, một vị trí khá thấp so với các quốc gia cùng khu vực như Thái Lan và Ấn Độ.

Báo cáo GTCI 2020 đề cập đến chủ đề nhân tài toàn cầu trong thời đại AI và cho thấy các quốc gia có thu nhập cao phát triển công nghệ nhanh chóng và đều đứng trong top 25.

Nhờ công nghệ AI, những quốc gia này đang vượt xa các nước khác, trong đó có Việt Nam, do hơn một nửa dân số ở các nước đang phát triển vẫn đang học hỏi các kỹ năng kỹ thuật số cơ bản. Khoảng cách giữa Việt Nam và các quốc gia có thu nhập cao khác về năng lực số (digital skill), đặc biệt là AI ngày càng gia tăng đáng kể.

Trong số các quốc gia có thu nhập trung bình thấp, Indonesia đã tăng 20 hạng GTCI kể từ năm 2015, lên vị trí thứ 53. Báo cáo chỉ ra rằng AI có thể tạo cơ hội vươn lên đáng kể về khả năng cạnh tranh nhân tài cho các thị trường mới để trung tâm phân phối ứng dụng AI toàn cầu.

Một số quốc gia đang phát triển, bao gồm Trung Quốc, Costa Rica và Malaysia, đang tận dụng các cơ hội phát triển AI để dẫn đầu trong khu vực.

Báo cáo cũng phản ánh mối tương quan giữa GDP bình quân đầu người và điểm GTCI khi các nước thu nhập cao tiếp tục giữ các vị trí hàng đầu. Ba vị trí đầu tiên tương tự báo cáo năm 2019, thuộc về Thụy Sĩ, Mỹ và Singapore. Thụy Sĩ tiếp tục dẫn đầu thế giới về năng lực cạnh tranh nhân tài và đã thống trị bảng xếp hạng kể từ năm 2013.