Cần 'đội đặc nhiệm' hỗ trợ sản xuất vaccine ngừa Covid-19

Thủ tướng Phạm Minh Chính hoan nghênh Công ty cổ phần công nghệ sinh học dược Nanogen (Nanogen) đã "chủ động đi thẳng vào vấn đề đất nước, nhân dân đang cần" là nghiên cứu, sản xuất vaccine Covid-19 khi đến thăm và làm việc ngày 26/6.

Vaccine Nanocovax hiện đang thử nghiệm lâm sàng ở bước thứ ba. Vì vaccine liên quan đến tính mạng, sức khỏe của con người nên Thủ tướng nhấn mạnh việc thử nghiệm phải đảm bảo đúng quy trình, theo quy định của thế giới cũng như Việt Nam; đồng thời tuân thủ quy trình chặt chẽ, an toàn, khoa học, có hiệu quả, nhưng cũng cần có chi phí cạnh tranh, chấp nhận được.

Thủ tướng yêu cầu phải đẩy nhanh hơn nữa quá trình thử nghiệm lâm sàng. Bởi vì trong cuộc điện đàm cách đây ít ngày, Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã chia sẻ với Thủ tướng thông tin về tình trạng khan hiếm vaccine trên toàn cầu có thể kéo dài đến tháng 9.

Lý do là việc tiếp cận các nguồn vaccine chưa bình đẳng, các nước sản xuất được vaccine và có thể cung ứng đang ưu tiên cho nước họ, hoặc ưu tiên cho các nước khẩn cấp hơn, còn Việt Nam nhìn trên bình diện toàn quốc vẫn cơ bản kiểm soát tốt dịch bệnh.

“Chiến lược vaccine của Việt Nam bao gồm việc mua nhiều nhất, nhanh nhất có thể, đẩy nhanh chuyển giao công nghệ, nghiên cứu, sản xuất vaccine trong nước và tổ chức tiêm vaccine thần tốc, hiệu quả nhất. Vaccine có tính chất quyết định, nước nào tiêm được vaccine thì sẽ đưa cuộc sống trở lại bình thường", Thủ tướng nhấn mạnh.

Để có được vacccine phải tiếp cận bằng nhiều hướng, nhưng sản xuất được vaccine trong nước sẽ giúp giảm giá thành vận chuyển và quan trọng nhất là chúng ta sẽ giành được thế hoàn toàn chủ động. Theo đề nghị của Thủ tướng, WHO đã đồng ý cử đoàn chuyên gia hỗ trợ Việt Nam sản xuất vaccine phòng chống Covid-19.

Ông Hồ Nhân, Tổng giám đốc Công ty Nanogen cho biết, Công ty đang thử nghiệm lâm sàng vaccine Nanocovax giai đoạn 3 (gồm 3a và 3b) trên 13.000 tình nguyện viên và sắp tới sẽ tiêm thử nghiệm giai đoạn 3c trên 1 triệu người, đây là một trong những nghiên cứu có quy mô lớn nhất trên thế giới về vaccine.

Công suất sản xuất hiện tại của Nanogen đạt khoảng 8 đến 12 triệu liều mỗi tháng và tới tháng 9 có thể lên tới 30 đến 50 triệu liều mỗi tháng. Trước yêu cầu tiêm chủng quy mô lớn trên cả nước, Nanogen đã tiến hành nhiều cải tiến công nghệ, như đóng lọ vaccine có sẵn kim tiêm, thuận tiện và nhanh chóng hơn nhiều khi tiêm.

Nanogen cũng đang hợp tác với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và nếu đủ tiêu chuẩn Nanocovax sẽ được đưa vào chương trình COVAX. Ngoài ra, hàng chục quốc gia đã ký biên bản ghi nhớ đề nghị hợp tác, chuyển giao công nghệ, phân phối vaccine của Nanogen.

Ông Hồ Nhân khẳng định, yêu cầu quan trọng nhất với vaccine Nanocovax là phải an toàn, sinh miễn dịch tốt. Vaccine này có giá thành khoảng 120.000 đồng mỗi liều và giá này không thay đổi. Nanogen đề nghị Bộ Y tế bám sát, cử đội đặc nhiệm để hỗ trợ giải quyết các thủ tục hành chính liên quan.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, công nghệ sản xuất của Nanogen đang làm là cơ bản tốt, tất nhiên cũng có những ưu điểm và hạn chế nhất định. Bộ trưởng khẳng định sẽ cắt giảm tối đa các thủ tục hành chính, chỉ tập trung vào giải quyết các vấn đề chuyên môn.

Theo thông lệ quốc tế, tất cả vaccine phòng Covid-19 trước khi đưa vào sử dụng khẩn cấp đều phải tuân thủ thử nghiệm lâm sàng ba giai đoạn, đảm bảo ba yếu tố: An toàn, sinh miễn dịch và quan trọng nhất là hiệu quả bảo vệ.

Bộ Y tế đã đề nghị Hội đồng đạo đức trong nghiên cứu y sinh học quốc gia cho triển khai thử nghiệm Nanocovax giai đoạn 3 theo phương thức gối đầu lên giai đoạn 2. "Quan điểm của Bộ Y tế là tạo điều kiện tối đa để thúc đẩy quá trình thử nghiệm nhưng phải bảo đảm an toàn cho sinh mạng của con người", ông Long nói.

Cũng theo Long, việc tham gia, đồng hành của WHO trong quá trình nghiên cứu, thử nghiệm, sản xuất vaccine sẽ giúp thúc đẩy nhanh hơn, đồng thời bảo đảm tính khách quan, cơ sở khoa học chắc chắn hơn khi cấp phép, sử dụng.

Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu chủ động vaccine để tiêm miễn phí cho toàn dân, không chỉ trong năm nay mà trong những năm tới, đây là nhiệm vụ chiến lược vừa trước mắt, vừa lâu dài.

Thời gian tới, Thủ tướng sẽ tổ chức các buổi làm việc với các cơ sở chuyển giao, nghiên cứu, sản xuất và phân phối vaccine, các nhà khoa học, nhà quản lý, tiếp tục giải quyết các ách tắc, vướng mắc, thúc đẩy hoạt động này theo hướng tổng thể, bài bản, chiến lược hơn.

Nanocovax là vaccine Covid-19 được Nanogen nghiên cứu, phát triển từ tháng 6/2020, dựa trên công nghệ tái tổ hợp. Công nghệ tái tổ hợp là tích hợp trình tự một đoạn S protein gai trên nCoV vào dòng tế bào động vật mà Nanogen đang nuôi cấy, sản xuất ra protein, sau đó dùng protein này pha chế tạo thành vaccine.

Nanogen là một trong bốn đơn vị sản xuất vaccine ngừa Covid-19 của Việt Nam. Công ty này vừa có văn bản kiến nghị Thủ tướng về việc xin cấp phép khẩn cấp cho vắc xin Nanocovax.