Rào cản chuyển đổi năng lượng xanh
Về lâu dài, việc thiếu cơ sở hạ tầng chuỗi cung ứng phù hợp có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động và khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt trên trường quốc tế.
Trong khi ngành dệt may Việt Nam đang gặp nhiều khó khăn, một số quốc gia đối thủ như Bangladesh, Trung Quốc… vẫn “sống khỏe” nhờ đáp ứng được tiêu chuẩn xanh.
Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, 4 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu dệt may đạt khoảng 9,5 tỷ USD, giảm mạnh đến 19,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Còn thông tin từ phía Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), lượng đơn hàng của doanh nghiệp dệt may Việt Nam giảm tới 30 – 60% so với cùng kỳ. Khó khăn chồng chất, nhiều doanh nghiệp dệt may giảm lãi, báo lỗ, thậm chí là phải đóng cửa.
Một phần nguyên nhân được chỉ ra là tình hình kinh tế thế giới gặp nhiều khó khăn, sức mua suy giảm trên toàn cầu, có thể thấy được qua sự sụt giảm của nhiều nhóm hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như giày dép, điện thoại, máy tính, linh kiện điện tử…
Tuy nhiên, nghịch lý xảy ra khi cùng trong bối cảnh khó khăn chung, ngành dệt may Việt Nam gặp lao đao nhưng doanh nghiệp dệt may một số quốc gia như Ấn Độ, Trung Quốc, Bangladesh, Thái Lan… vẫn duy trì được đơn hàng ổn định.
Một trong những nguyên nhân được chỉ ra là ngành dệt may các quốc gia nói trên đã kiện toàn chuỗi cung ứng, đáp ứng được các tiêu chuẩn bền vững của nhiều thị trường phát triển.
Lấy đơn cử như Bangladesh, một quốc gia từng luôn “đi sau” Việt Nam trên thị trường dệt may, tuy nhiên, đến nay, theo lời ông Trần Như Tùng, Phó chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), đang làm hàng “không kịp nghỉ” trong khi Việt Nam thiếu đơn hàng.
Hiện tại, Bangladesh đang dẫn đầu sự chuyển đổi xanh ngành may mặc toàn cầu, với việc sở hữu 9 trong số 10 nhà máy dệt may xanh nhất thế giới, thông qua những cải tiến nhằm tận dụng năng lượng tái tạo, cắt giảm khí thải, trồng cây xanh, rau màu trong khuôn viên nhà máy…
Không còn hình hài những công xưởng chật hẹp, ẩm thấp, điều kiện làm việc tồi tàn và mức lương bèo bọt bị quốc tế “lên án” suốt nhiều năm, tại hầu hết các nhà máy sản xuất dệt may Bangladesh, công nhân được cung cấp bữa ăn miễn phí, mức lương tương xứng với công sức lao động.
Một nhà xuất khẩu dệt may lớn là Thái Lan mới đây đã nhận được gói đầu tư xây dựng cơ sở sản xuất vải sợi bền vững đến từ tập đoàn dệt may khổng lồ đến từ châu Âu Lenzing. Lý do lựa chọn Thái Lan được Lenzing tiết lộ trên Bangkok Post là do “ấn tượng với cam kết phát triển bền vững”, thông qua mô hình kinh tế xanh tuần hoàn sinh học (bio – circular - green economy). Cùng với đó, Thái Lan đã hình thành được những khu công nghiệp tập trung công nghệ cao ngành dệt may, điều vẫn dường như là không tưởng đối với Việt Nam, khi các doanh nghiệp dệt may vẫn không được chào đón ở nhiều khu công nghiệp vì định kiến là ngành công nghiệp gây ô nhiễm.
Tại Trung Quốc, ông trùm dẫn đầu về xuất khẩu dệt may toàn cầu, dự án mang tên Tái sinh (Reborn) đang được khởi xướng, nhằm triển khai công cụ xây dựng và chứng nhận tiêu chuẩn xanh riêng cho ngành dệt may của quốc gia này.
Theo South China Morning Post, Trung Quốc cũng là quốc gia tiên phong ứng dụng một loạt công nghệ mới nhằm giảm phát thải ngành dệt may, tiêu biểu như công nghệ nhuộm khô giúp giảm 95% nước và 40% năng lượng sử dụng trong quá trình nhuộm.
Tại Việt Nam, một số bước chuyển đổi xanh trong ngành dệt may cũng đang được tiến hành, có thể điểm qua một số dự án như dự án sản xuất vải sợi tái chế xuất khẩu sang EU của Hanoisimex và Hansae; dự án vận hành nhà máy may bằng một phần năng lượng tái tạo tại An Giang của công ty Đan Mạch Spectre; dự án giảm nước thải trong khâu nhuộm vải của Tập đoàn Dệt may Việt Nam…
Tuy nhiên, theo ông Tùng, mới chỉ có một số doanh nghiệp có tiềm lực mạnh, có thể tự đầu tư thay đổi công nghệ, đáp ứng được các tiêu chuẩn xanh. Một số doanh nghiệp khác với tiềm lực yếu hơn, đang nỗ lực thực hiện tiêu chuẩn xanh để giữ chân khách hàng nhưng tốc độ chuyển đổi còn chậm.
Thực tế, không phải đơn giản để các doanh nghiệp dệt may Việt Nam tự thực hiện những bước chuyển đổi xanh, do đầu tư vào đổi mới dây chuyền rất tốn kém khi hầu hết các nhà máy may mặc ở Việt Nam đều đang vận hành lò hơi bằng than đá. Mặt khác, nguyên liệu phục vụ ngành hàng thời trang cao cấp chủ yếu phải nhập từ nước ngoài, vừa đội giá thành, vừa khó khăn trong truy xuất nguồn gốc.
Đầu tư vào chuyển đổi xanh là một cuộc chơi dài hạn. Tuy nhiên, đối với ngành dệt may, vấn đề này ngày càng trở nên gấp rút khi các đối thủ đang dần “bỏ Việt Nam lại phía sau”. Do đó, đại diện cho doanh nghiệp ngành dệt may, ông Tùng kỳ vọng sẽ nhận được thêm nhiều sự hỗ trợ, đồng hành từ phía Nhà nước.
Bình luận về bối cảnh tài chính, tiền tệ hiện nay, ông Phạm Xuân Hòe, nguyên Phó viện trưởng Viện Chiến lược ngân hàng, đề xuất, cần phải thành lập một ngân hàng chuyên biệt để cấp vốn xanh, giống như việc Bangladesh thành lập quỹ tái cấp vốn xanh trị giá 200 triệu USD để hỗ trợ doanh nghiệp, bao gồm cả doanh nghiệp dệt may chuyển đổi xanh.
Chuyên gia tài chính ngân hàng lý giải, đầu tư vào phát triển bền vững có rủi ro rất cao, cần phải nhận được sự đồng hành cũng như sự ưu đãi từ ngân hàng và Nhà nước. Một ngân hàng chuyên biệt để cung cấp vốn xanh cũng là điều cần thiết để tiếp nhận những nguồn vốn hỗ trợ phát triển bền vững từ quốc tế.
Về lâu dài, việc thiếu cơ sở hạ tầng chuỗi cung ứng phù hợp có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động và khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt trên trường quốc tế.
Đối với doanh nghiệp tại quốc gia đang phát triển như Việt Nam, nhà đầu tư chấp nhận rằng có thể phải mất nhiều thời gian và nguồn lực hơn để triển khai các giải pháp phát triển bền vững, miền là doanh nghiệp có đủ tầm nhìn và quyết tâm.
Theo chuyên gia, điều mà chính phủ và các bộ ngành, địa phương, cần làm là tạo điều kiện để các doanh nghiệp có thể triển khai thực hiện các hoạt động sản xuất đầu tư xanh, chứ không còn phải khuyến khích các doanh nghiệp nhiều nữa.
Dự báo trong thời gian tới, tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp tiếp tục gặp khó khăn, đơn hàng sẽ tiếp tục bị cắt giảm có thể hết quý I, thậm chí quý II/2023 dẫn đến nhiều người lao động tiếp tục bị thiếu, mất việc làm.
Dược liệu gắn với công nghệ cao, tạo giá trị lan tỏa là hướng đi của nhiều doanh nghiệp đồng hành với Đề án phát triển Trung tâm công nghiệp dược liệu tại Quảng Nam.
Thúc đẩy ngành công nghiệp nghiên cứu và sản xuất giống cây trồng cần sự chung tay của nhà nước, nhà trường, nhà khoa học cùng cộng đồng doanh nghiệp.
Quy hoạch hạ tầng sạc công cộng quyết định sự phát triển của doanh nghiệp xe điện, đồng thời mở ra thị trường rộng lớn và bền vững nếu hệ thống điểm sạc thuận tiện.
Việc đưa toà nhà AgriS Building vào vận hành là lời khẳng định mạnh mẽ của AgriS về chiến lược phát triển bền vững với tầm nhìn dài hạn, hiện thực hóa các cam kết xanh, hướng tới mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2035.
Khi áp lực chuyển đổi sang mô hình phát triển bền vững ngày càng gia tăng, các doanh nghiệp Việt Nam đang chủ động tiếp cận các công nghệ năng lượng xanh nhằm tối ưu hóa chi phí, giảm phát thải và nâng cao năng lực cạnh tranh.
Việc đưa vào khai thác bến số 3, 4 Lạch Huyện giúp Cảng Hải Phòng tăng đáng kể năng lực tiếp nhận tàu lớn, củng cố vị thế là doanh nghiệp cảng biển có quy mô và mạng lưới khai thác lớn nhất tại Hải Phòng.
Công ty thành viên của Tập đoàn Sun Group vừa trúng đấu giá khu đất rộng gần 60ha ở tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu với giá hơn 7.728 tỷ đồng.
Chưa đầy hai tuần để một chiếc thẻ Visa mang dấu ấn lịch sử dân tộc được hiện thực hóa từ ý tưởng đến tay người dùng, Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB) vừa tạo nên một kỳ tích ấn tượng trong ngành ngân hàng về sự sáng tạo, linh hoạt và công tác vận hành trong lĩnh vực này.
Thị hiếu tiêu dùng thay đổi cùng năng lực công nghệ, khả năng xây dựng hệ sinh thái chưa đủ lớn đã đẩy các sàn thương mại điện tử nội địa bật ra khỏi cuộc chơi.
Thủ tướng yêu cầu tiếp nhận, xử lý ngay các phản ánh, kiến nghị của doanh nghiệp về việc phải trả chi phí không chính thức.
Mặc dù vẫn còn những băn khoăn, lo ngại từ cộng đồng doanh nghiệp, song giới chuyên gia cho rằng hoàn toàn có thể tin tưởng vào sự đột phá của Nghị quyết 68, cũng như cách làm luật lần này của các cơ quan quản lý nhà nước.
ACV đang lấy ý kiến về việc phân phối gần 21.200 tỷ đồng lợi nhuận chưa phân phối lũy kế đến 2023, bao gồm chia cổ tức bằng cổ phiếu gần 65%.